Κωνσταντίνος Α. Δημάδης (επιμ.), Συνέχειες, ασυνέχειες, ρήξεις στον ελληνικό κόσμο (1204-2014): Οικονομία, κοινωνία, ιστορία, λογοτεχνία. Πρακτικά Ε΄ Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Νεοελληνικών Σπουδών της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών, τόμ. Ε΄, Ε.Ε.Ν.Σ., Αθήνα, 2015, σσ. 285-300.
Η ανακοίνωση βασίζεται σε έρευνα, στόχος της οποίας είναι η ανάδειξη σχέσεων επίδρασης και πιθανή... more Η ανακοίνωση βασίζεται σε έρευνα, στόχος της οποίας είναι η ανάδειξη σχέσεων επίδρασης και πιθανής ανταλλαγής ανάμεσα στο ελληνικό και το γαλλικό θέατρο σε θέματα σκηνικής πράξης με ιδιαίτερη έμφαση στην υποκριτική. Η ανάλυση εκτείνεται σε τρεις βασικούς άξονες που αφορούν 1. τη διαμόρφωση των συνθηκών που οδήγησαν στη δημιουργία τάσεων και την ανάγκη τελικά στους ηθοποιούς του ελληνικού θεάτρου να στραφούν προς την γαλλική σκηνή και θεατρική παιδεία, καθώς και τις προσπάθειες που έγιναν από μέρους τους προκειμένου να πραγματώσουν τα σχέδιά τους με ή χωρίς τη συμβολή της πολιτείας, 2. το εύρος και το περιεχόμενο των σπουδών που πραγματοποίησαν σε δραματικές σχολές του Παρισιού σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, καθώς και τις ποικίλες άλλες προσλαμβάνουσες που είχαν κατά το διάστημα της παραμονής τους στην γαλλική πρωτεύουσα από την επαφή με τον θεατρικό κόσμο ή τον εκεί κοινωνικό τους βίο, οι οποίες επηρέασαν την καλλιτεχνική τους φυσιογνωμία, και 3. την επίδραση που άσκησαν η γνώση και οι εμπειρίες τους από την περίοδο αυτή της ζωής τους στην τέχνη τους, στις επαγγελματικές επιλογές τους και στην επαφή τους με την εγχώρια θεατρική πρακτική, το διάστημα μετά την επιστροφή τους στην Ελλάδα.
Uploads
Books by Alexia Altouva
Καταγράφεται και παρουσιάζεται όλη η δραστηριότητα του Τμήματος α) διδακτική, β) ερευνητική, γ) επιστημονική, δ) καλλιτεχνική, ε) κοινωνική και στ) επαγγελματική.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
• ΑΝΝΑ ΤΑΜΠΑΚΗ – ΑΛΕΞΙΑ ΑΛΤΟΥΒΑ: Προλογικό σημείωμα
• ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ: ΛΥΔΙΑ ΚΟΝΙΟΡΔΟΥ, ΕΛΕΝΗ ΚΑΡΑΜΑΛΕΓΚΟΥ, ΕΙΡΗΝΗ ΛΕΒΙΔΗ, ΑΝΝΑ ΤΑΜΠΑΚΗ
• Ο ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ
GEORGES BANU, Λευτέρης Βογιατζής: Μάστορας και καλλιτέχνης | Lefteris Voyatzis: Artisan et artiste / ΕΛΕΝΗ ΒΑΡΟΠΟΥΛΟΥ, Η ηθική της φόρμας. Σχετικά με τη σκηνοθετική εργασία του Λευτέρη Βογιατζή / ∆ΗΜΗΤΡΗΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ, Ο Λευτέρης Βογιατζής αναγνώστης / ∆ΗΜΗΤΡΗΣ Ι. ΚΥΡΤΑΤΑΣ, Αναζητώντας τον Οιδίποδα
• Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
ΜΙΧΑΛΗΣ ΒΙΡΒΙΔΑΚΗΣ, «Το επί σκηνής επικινδύνως ζην». Ο Λευτέρης Βογιατζής
ως σκηνοθέτης και οι σταθεροί όροι μιας βιωματικής σκηνοθετικής διαδικασίας / ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΖΛΑΤΙΝΤΣΗΣ, Λευτέρης Βογιατζής – Η πρόβα μετά την πρόβα / ΜΙΧΑΕΛΑ ΑΝΤΩΝΙΟΥ, Σκηνοθετώντας ηθοποιούς: η μέθοδος (?) του Λευτέρη Βογιατζή / ∆ΗΜΗΤΡΗΣ ΗΜΕΛΛΟΣ, Ο παρτενέρ Λευτέρης Βογιατζής / ΕΥΑ ΜΑΝΙΔΑΚΗ, Χάσαμε το κλιμακόμετρο / ΝΙΚΑΙΤΗ ΚΟΝΤΟΥΡΗ, Μια συνεργασία-δοκιμασία
• ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ
ΑΛΕΚΟΣ ΛΕΒΙΔΗΣ, Οι μεταμορφώσεις της «Αντιγόνης» / ΙΩΑΝΝΑ ΡΕΜΕΔΙΑΚΗ, Η μετάφραση της «Αντιγόνης» στη νέα ΣΚΗΝΗ. Μια κοινή ματιά / ΜΥΡΤΩ ΡΗΓΟΥ, Αντιγόνες: Νόμος και Επιθυμία στις δύο παραστάσεις του Λευτέρη Βογιατζή / ΝΙΚΟΣ ΤΣΑΜΠΟΥΚΟΣ, Η σοφία του δις εξαμαρτείν: οι «Πέρσες» του Πάνου Μουλλά και του Λευτέρη Βογιατζή
• ΤΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΡΓΟ
ΕΛΕΝΗ ΧΑΒΙΑΡΑ-ΚΕΧΑΪΔΟΥ, Η διαλογική φαντασία του Λευτέρη Βογιατζή / ΓΙΩΡΓΟΣ Π. ΠΕΦΑΝΗΣ, «Του διπλώσανε τα φτερά, τα μαύρα τα υπέροχα φτερά...». Πτυχώσεις στο «Bella Venezia» του Γιώργου Διαλεγμένου και του Λευτέρη Βογιατζή / ∆ΗΜΗΤΡΑ ΚΟΝΔΥΛΑΚΗ, Η τέχνη να ανοίγεις το κείμενο – Η τέχνη να ανοίγεσαι στο κείμενο
• ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΘΕΑΤΡΟ
ΕΙΡΗΝΗ Μ. ΜΟΥΝΤΡΑΚΗ, Η πρώτη παρουσίαση των «Αγροίκων» του Γκολντόνι στην Ελλάδα / ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ, Τσέχοφ, Ντοστογιέφσκι, Γκριμπογιέντοφ: οι Ρώσοι κλασικοί στη νέα ΣΚΗΝΗ του Λευτέρη Βογιατζή / ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΕΛΤΣΟΣ, Από διόρθωση σε διόρθωση – Η συνάντηση του Λευτέρη Βογιατζή με τον Τόμας Μπέρνχαρντ / ΕΛΣΗ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΟΥ, Ετεροτοπίες ή Ου-τοπίες: Το αγγλικό ρεπερτόριο του Λευτέρη Βογιατζή / ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Η συνάντηση του Λευτέρη Βογιατζή με τον κόσμο της Σάρα Κέιν
• Η ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΩΣ ΚΑΜΒΑΣ ΤΗΣ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ
ΑΝΝΑ ΤΑΜΠΑΚΗ, Ο Λευτέρης Βογιατζής συν-δημιουργός της μετάφρασης / ΧΡΥΣΑ ΠΡΟΚΟΠΑΚΗ, Σκηνοθεσία και μετάφραση εν τω γίγνεσθαι / ΤΖΟΥΛΙΑ ΤΣΙΑΚΙΡΗ, Η σχέση-αρμονία μορφής και περιεχομένου στο έργο του Λευτέρη Βογιατζή
• Ο ΦΙΛΟΣ, Ο ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ
ΣΤΑΘΗΣ ΛΙΒΑΘΙΝΟΣ, Αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο / ΣΠΥΡΟΣ ΣΑΚΚΑΣ, Ο Λευτέρης κι εγώ / ΕΦΗ ΘΕΟΔΩΡΟΥ, Ο συνεργάτης, ο καλλιτέχνης, ο φίλος / ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΕΥΑΣ, Λευτέρης Βογιατζής: ο ηθοποιός (και ο σκηνοθέτης;) του κινηματογράφου / ΘΑΛΕΙΑ ΙΣΤΙΚΟΠΟΥΛΟΥ, Το μασάζ της ψυχής / ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗ, Τα πρώτα βήματα – Στο «Ανοιχτό Θέατρο» του Γιώργου Μιχαηλίδη / ΓΙΩΡΓΟΣ ∆ΟΥΛΟΣ,Το βίωμα ως μάθημα θεάτρου και ζωής: 36 ημέρες δίπλα στον Λευτέρη Βογιατζή
ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ
ΧΛΟΗ ΟΜΠΟΛΕΝΣΚΙ • ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΥ • ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΤΑΛΙΑΝΗΣ • ΝΙΚΟΣ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ • ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΓΟΥΛΙΩΤΗ • ΜΑΡΙΑ ΚΕΧΑΓΙΟΓΛΟΥ • ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΑΠΑΘΕΜΕΛΗ • ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Κατάλογος φωτογραφιών Κατάλογος ομιλητών / συγγραφέων
Φωτογραφία εξωφύλλου: Κώστας Ορδόλης
[Από το Προλογικό σημείωμα: Πέρα από τη διατήρηση της μνήμης –ένα διαρκές ζητούμενο για μια τέχνη που τη χαρακτηρίζει το εφήμερο–, η έκδοση του τόμου φιλοδοξεί κυρίως να αποτελέσει αφορμή για περαιτέρω επιστημονική ενασχόληση, εστιασμένη στο έργο του Λευτέρη Βογιατζή, προκειμένου να αναδειχθεί το μέγεθος της προσφοράς του στο ελληνικό θέατρο, εμπλουτίζοντας τη θεατρολογική έρευνα για την Ιστορία του νεοελληνικού θεάτρου, αλλά και να λειτουργήσει ως παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές καλλιτεχνών που θα θελήσουν να εμπνευστούν από το παράδειγμά του.]
• Συνέντευξη: «ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ» Ένα βλέμμα - Β΄μέρος. Με τον Νίκο Ξυδάκη
https://www.youtube.com/watch?v=UR_NOA8axkA&feature=youtu.be&fbclid=IwAR3LVh4sGPslA3iDicikpJ2oZ1nB7NXq9a_jbJ9wclQ8E-kKlcdqXjfKSXk
• «Ενθύμιο Λευτέρη Βογιατζή», Δημήτρης Δουλγερίδης, «Αφιέρωμα. Αναφορά στον Λευτέρη Βογιατζή. Το αποτύπωμα ενός θεατράνθρωπου επιχειρεί να καταγράψει, εφτά χρόνια μετά τον θάνατό του, ένας αφιερωματικός τόμος με εισηγήσεις φίλων και συνεργατών του, από την Κάπα Εκδοτική», εφ. «Τα Νέα», φ. της 13ης-14ης Ιουνίου 2020, στ. Πρόσωπα, σσ. 2-3.
• «Last Page. Λευτέρης Βογιατζής», Έρη Βαρδάκη, «Ένας αφιερωματικός τόμος προσεγγίζει στιγμές της ζωής και της τέχνης του μεγάλου σκηνοθέτη και ηθοποιού που άλλαξε το νεοελληνικό θέατρο, θέτοντας τον πήχη ψηλότερα», «Το Βήμα», ΒΗΜΑgazino, 14 Ιουνίου 2020, σ. 34.
• Γεωργία Οικονόμου, «Ο σκηνοθέτης Λευτέρης Βογιατζής μέσα από τις εμπειρίες κορυφαίων καλλιτεχνών του θεάτρου», INFOWOMAN, 19.6.2020, infowoman,gr, https://www.infowoman.gr/o-skinothetis-o-ithopoios-lefteris-vogiatzis-mesa-apo-tis-empeiries-koryfaion-kallitechnon-tou-theatrou/?fbclid=IwAR01tM-1PpJo1wH9IQAe96vQi_JxwLKIqmpHb9--ESL-33AKNEPSbemKYgw
• Κυριακή Μπεϊόγλου, «Μιλώντας για τον Λευτέρη Βογιατζή», «Η Εφημερίδα των Συντακτών», 20-21 Ιουνίου 2020, στ. «νησίδες», σ. 13. - Γεωργία Οικονόμου, «Ο σκηνοθέτης Λευτέρης Βογιατζής μέσα από τις εμπειρίες κορυφαίων καλλιτεχνών του θεάτρου», INFOWOMAN, 19.6.2020, infowoman,gr, https://www.infowoman.gr/o-skinothetis-o-ithopoios-lefteris-vogiatzis-mesa-apo-tis-empeiries-koryfaion-kallitechnon-tou-theatrou/?fbclid=IwAR01tM-1PpJo1wH9IQAe96vQi_JxwLKIqmpHb9--ESL-33AKNEPSbemKYgw
• Κυριακή Μπεϊόγλου, «Μιλώντας για τον Λευτέρη Βογιατζή», Η Εφημερίδα των Συντακτών, 20-21 Ιουνίου 2020, στ. «νησίδες», σ. 13. . https://www.efsyn.gr/nisides/248654_milontas-gia-ton-leyteri-bogiatzi
• Συνέντευξη στην Ξένια Στούκα, «Λεύκωμα για τον Λευτέρη Βογιατζή. 400 σελίδες για το έργο ενός μεγάλου θεατράνθρωπου», Ελεύθερος Τύπος, στ. Τέχνες, φύλλο της 23ης Ιουνίου 2020, σ. 30.
• Συνέντευξη στο Α΄ πρόγραμμα της ΕΡΤ (91,6 ή 105, 8) την Κυριακή 14 Ιουνίου, στην πολιτιστική εκπομπή της Ιωάννας Ταραμπίκου
https://www.youtube.com/watch?v=U0EeJOUZg9E&list=LLon94J3nOqG4b4xJmwMHcCA&index=1
• Συνέντευξη στην Ειρήνη Δρίβα, «Το θέατρο της οδού Κυκλάδων και η ψυχή του, ο Λευτέρης Βογιατζής, αποτελούν μια ολότητα», ΤΕΤΡΑΓΩΝΟ.gr, ΠΡΟΣΩΠΑ, 1 Ιουλίου 2020.
https://tetragwno.gr/themata/prosopa/anna-tampaki-to-theatro-tis-odoy-kykladon-kai-i-psychi-toy-o-leyteris-vogiatzis-apoteloyn-mia-olotita
• CULTURENOW / 13-07-2020 / 14:55
Η Άννα Ταμπάκη και η Αλεξία Αλτουβά μιλούν για τον Λευτέρη Βογιατζή. Με αφορμή το νέο βιβλίο που κυκλοφορεί από την Κάπα Εκδοτική για τον σκηνοθέτη και ηθοποιό Λευτέρη Βογιατζή, οι επιμελήτριες του τόμου Άννα Ταμπάκη και Αλεξία Αλτουβά βρέθηκαν μπροστά από τον φακό του CultureNow.
https://www.culturenow.gr/h-anna-tampaki-kai-i-alexia-altoyva-miloyn-gia-ton-leyteri-vogiatzi/
• Σπύρος Κακουριώτης, «Αναμέτρηση με ένα θρύλο», περιοδικό Ο αναγνώστης για
το βιβλίο και τις τέχνες, https://www.oanagnostis.gr/anametrisi-me-enan-thrylo-toy-spyroy-kakoyrioti/?fbclid=IwAR2sE40drl7likez2DyKgn8ZVyUP9GTftQNa9u7bcgBOCpoZyNjafTJ_AkA
• Αναφορά: Το Βήμα, Βιβλία, 19.7.2020, https://www.tovima.gr/printed_post/biblio-4-6/
• Νικόλας Ζώης, «Έψαχνε κάθε λέξη…», Η Καθημερινή, 28.7.2020,
https://www.kathimerini.gr/1089605/gallery/politismos/vivlio/eyaxne-ka8e-le3h?fbclid=IwAR2mg3nCK3q2C48f0l6rkpg-jhBbfECcyWGP0A4ROMoxaG4fTDxMN8LloEc
• Ήβη Βασιλείου, «Ο σκηνοθέτης, ο ηθοποιός Λευτέρης Βογιατζής: Η μνήμη ως τόπος συνάντησης», CueMagazine, 16 Σεπτεμβρίου 2020, https://www.cuemagazine.gr/2020/09/16/o-skinotheths-o-ithopoios-leyterhs-vogiatzis/?fbclid=IwAR3nhs1dTl3eoZBmYe0wyrrHf6WjMpc9tomWoUylICNX29s1RYZ4rsZqrIY
• Άννα Ταμπάκη, «Συνέντευξη στον Γρηγόρη Δανιήλ», Diastiho, 22 Σεπτεμβρίου 2020,
https://diastixo.gr/sinentefxeis/ellines/14917-anna-tampaki?utm_source=MailingList&utm_medium=email&utm_content=nasachatzi%40kapaekdotiki.gr&utm_campaign=Newsletter_23_8_2020_12_16
•Τηλεόραση της Βουλής, «Βιβλιοβούλιο» του Μανώλη Πιμπλή, 4 Οκτωβρίου 2020: Ο σκηνοθέτης, ο ηθοποιός Λευτέρης Βογιατζής. Μελέτες και μαρτυρίες για το έργο του. Επιμέλεια: Άννα Ταμπάκη, Αλεξία Αλτουβά, Κάπα Εκδοτική, Αθήνα, 2020. (10.30΄-17.01΄). Παρουσίαση από τη δημοσιογράφο Σταυρούλα Παπασπύρου.
https://www.facebook.com/kapaekdotiki/videos/1245845965782970/
• 30 Μαΐου 2022, «Ο σκηνοθέτης, ο ηθοποιός Λευτέρης Βογιατζής, Μελέτες και μαρτυρίες για το έργο του». Επιμέλεια Άννα Ταμπάκη – Αλεξία Αλτουβά, Κάπα Εκδοτική, Αθήνα, 2020. Παρουσίαση: Άννα Ταμπάκη, Ομότιμη Καθηγήτρια θεατρολογίας – ιστορίας του θεάτρου, ΤΘΣ, ΕΚΠΑ, Δημοτικό Θέατρο «Απόλλων», Πάτρα, 30 Μαΐου 2022
ΟΡΓΑΝΩΣΗ: ΠΟΛΥΕΔΡΟ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΕΧΝΕΣ: https://www.youtube.com/watch?v=vYKOiGM9GuE&t=172s
http://www.theatre.uoa.gr/fileadmin/theatre.uoa.gr/uploads/Synedrio_THeatro_kai_Dimokratia/PRAKTIKA_THEATRO_KAI_DIMOKRATIA_-_A_TOMOS.pdf
http://www.theatre.uoa.gr/fileadmin/theatre.uoa.gr/uploads/Synedrio_THeatro_kai_Dimokratia/PRAKTIKA_THEATRO_KAI_DIMOKRATIA_-_B_TOMOS.pdf
Βιβλιοκρισία: Βάλτερ Πούχνερ, Παράβασις 16/2 (2018), σσ. 320-323. (www.theatre.uoa.gr/ereyna/ekdoseis/parabasis /parabasis-online.html).
Βιβλιοκρισία: Βάλτερ Πούχνερ, Παράβασις 16/2 (2018), σσ. 309- 313. (www.theatre.uoa.gr/ereyna/ ekdoseis/parabasis /parabasis-online.html).
Ως εκ τούτου κάθε κεφάλαιο συγκροτείται από ένα αμιγώς ιστορικό και θεωρητικό πρώτο μέρος και από ένα καθαρά δραματολογικό δεύτερο μέρος.
Το ιστορικό μέρος παρουσιάζει αναλυτικά τις θεατρικές εξελίξεις αρχής γενομένης από την Αναγέννηση –θεμελιώδη σταθμό για την ανάδυση του θεατρικού χώρου των νεωτέρων χρόνων, των γραπτών θεατρικών κειμένων, της μορφής του θεατρικού συγγραφέα αλλά και της έννοιας του θεάτρου ως παράστασης και ως χώρου– και φτάνει ως και τον 18ο αιώνα, ολοκληρώνοντας τη θεωρητική σκιαγράφηση με το γερμανικό ρεύμα της Θύελλας και Ορμής, προάγγελο του ρομαντισμού. Παρουσιάζει τις κυρίαρχες ιδέες, τα βασικά ρεύματα, τους σημαντικότερους συγγραφείς και τα πιο σπουδαία έργα του ευρωπαϊκού θεάτρου, και διατρέχει τα θεατρικά δρώμενα στις πέντε χώρες (Ιταλία, Γαλλία, Αγγλία, Ισπανία και Γερμανία) που σηματοδότησαν την ανάδειξη του θεάτρου ως κυρίαρχου φαινομένου στην Ευρώπη από τον 15ο ως και τον 18ο αιώνα.
Στο δραματολογικό μέρος παρουσιάζονται σημαντικά θεατρικά έργα κάθε εξεταζόμενης περιόδου, γίνεται χαρακτηρισμός δραματικών προσώπων, ανάλυση της πλοκής ή/και των πράξεων, και σκιαγραφούνται τα ιστορικά και ιδεολογικά χαρακτηριστικά του έργου. Κάθε κεφάλαιο ολοκληρώνεται με χωρία από θεωρητικά και δραματολογικά κείμενα, που συμβάλλουν στην εμβάθυνση σημαντικών θεμάτων που έχουν παρουσιαστεί στο θεωρητικό και δραματολογικό μέρος, προσφέρονται για περαιτέρω μελέτη και καλούν τους φοιτητές να στοχαστούν γύρω από καίρια ζητήματα του ευρωπαϊκού θεάτρου και να δώσουν απαντήσεις σε ερωτήματα που στοχεύουν να φωτίσουν με διαφορετικό τρόπο συγγραφείς, έργα και ιδέες. Ενίοτε, το Παράρτημα των κεφαλαίων όπου βρίσκονται τα εν λόγω χωρία, παρουσιάζει ανέκδοτα θεωρητικά κείμενα, τα οποία έχουν μεταφράσει οι συγγραφείς του παρόντος συγγράμματος στην προσπάθειά τους να προσφέρουν νέο υλικό προς μελέτη και διδασκαλία. Καθένα από τα δέκα κεφάλαια αρχίζει με μια σύντομη σύνοψη της εξεταζόμενης ύλης και κλείνει με ασκήσεις εμβάθυνσης εν είδει ερωτημάτων, δραματολογικού χαρακτήρα ή/και με ασκήσεις ανακεφαλαίωσης εν είδει σύνοψης των βασικών θεωρητικών σταθμών της εξεταζόμενης ύλης.
Δεδομένου του τεράστιου πλούτου θεμάτων, ιδεών και έργων που χαρακτηρίζει τους τρεις σημαίνοντες για την ιστορία του θεάτρου αιώνες (16ος, 17ος, 18ος) –ιδιαίτερα καρποφόρους για την ανάδυση και εξέλιξη του θεατρικού φαινομένου–, το παρόν πολυσέλιδο σύγγραμμα, που εκτείνεται σε 403 σελίδες, παρέχει τη δυνατότητα στους φοιτητές να το χρησιμοποιήσουν είτε ως βασικό εγχειρίδιο μελέτης είτε να επιλέξουν μεμονωμένα θεατρολογικά θέματα και θεατρικά έργα και να εμβαθύνουν σε αυτά.
Στο σημείο αυτό, η συγγραφική ομάδα οφείλει να ευχαριστήσει την κριτική αναγνώστρια, Καθηγήτρια Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, κυρία Κική Λαλαγιάννη, που διάβασε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον το σύγγραμμα, έδωσε καίριες συμβουλές και σχολίασε με γνώση και ευστοχία το περιεχόμενό του, τον Επίκουρο Καθηγητή στο Τμήμα Φιλολογίας του Ε.Κ.Π.Α. κύριο Γιάννη Ξούρια για την αμέριστη υποστήριξή του σε σημαντικά ζητήματα τεχνικής υποστήριξης, και τη μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Ε.Κ.Π.Α. κυρία Νάντια Φελέκουρα για την επιμελητική της συμβολή.
Papers by Alexia Altouva
Dedicado a la memoria de D. Luis Gil Fernández, Sociedad Hispánica de Estudios Neogriegos, Granada 2024, σσ. 173-191
Abstract
On the bicentenary of the Greek Revolution, the article focuses on female figures of modern Greek dramaturgy who refer to the period of the Revolution and are timeless symbols as fighters and women of their time. Special emphasis will be given to the dramatic and stage performance of these figures in the contemporary Greek theater in the context of performances that were staged in the last three years and aimed at connecting with the historical environment of the Independence War due to the anniversary but also a new approach that focuses on contemporary social life.
This includes qualitative and quantitative research data based on the performances of the works: [Immortals] by Tania Harokopou, Bouboulina untold by Michalis Darnakis, Manto: La bella Greca by Theodora Kapralou, Frosini and Pasou by Stefanos Papatrechas, and Esme by Spyros Peresiadis.
The first five plays are recently written by representatives of the new generation of Greek playwrights with the aim of re-approaching historical figures based on contemporary social demands. The performance of Esme, presented at the Athens Festival, although based on the dramatic romance of Spyridon Peresiadis of the 19th century, is included as it deals with similar issues but also because of the special interest in the choice of the theme of the play by the Cyprus Theatre Organisation (THOC).
Questions arise about the reception by contemporary audiences of similar
performance attempts, the evolution of the role of the actor-patriot in today’s
theater, female role models and their erasure through the element of historicity as well as issues of interpretive rendering of historical figures in the present day.
Pipina Vonassera and Sofia Tavoulari were protagonists of the greek stage during the second half of the 19th century. In fact, they used to be the greatest actresses of their time. It was the time of the evolution of the newborn Modern Greek theatre. This article focuses on their stage presence. Especially it draws analogies and pinpoints similarities between different aspects of their long acting careers. These aspects are referring to: a. interpretations of great roles (Antigone, Medea, Maria Doxapatri, Meropi), b. their personal repertory (including theatrical plays of greek and european dramaturgy), c. their acting skills (recitation, use of voice and body, etc), d. their general contribution to actress’ profession (co operations with important people in the theatre’s industry, improvement of the image of Greek actress at the time, and more).
Καταγράφεται και παρουσιάζεται όλη η δραστηριότητα του Τμήματος α) διδακτική, β) ερευνητική, γ) επιστημονική, δ) καλλιτεχνική, ε) κοινωνική και στ) επαγγελματική.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
• ΑΝΝΑ ΤΑΜΠΑΚΗ – ΑΛΕΞΙΑ ΑΛΤΟΥΒΑ: Προλογικό σημείωμα
• ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ: ΛΥΔΙΑ ΚΟΝΙΟΡΔΟΥ, ΕΛΕΝΗ ΚΑΡΑΜΑΛΕΓΚΟΥ, ΕΙΡΗΝΗ ΛΕΒΙΔΗ, ΑΝΝΑ ΤΑΜΠΑΚΗ
• Ο ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ
GEORGES BANU, Λευτέρης Βογιατζής: Μάστορας και καλλιτέχνης | Lefteris Voyatzis: Artisan et artiste / ΕΛΕΝΗ ΒΑΡΟΠΟΥΛΟΥ, Η ηθική της φόρμας. Σχετικά με τη σκηνοθετική εργασία του Λευτέρη Βογιατζή / ∆ΗΜΗΤΡΗΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ, Ο Λευτέρης Βογιατζής αναγνώστης / ∆ΗΜΗΤΡΗΣ Ι. ΚΥΡΤΑΤΑΣ, Αναζητώντας τον Οιδίποδα
• Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
ΜΙΧΑΛΗΣ ΒΙΡΒΙΔΑΚΗΣ, «Το επί σκηνής επικινδύνως ζην». Ο Λευτέρης Βογιατζής
ως σκηνοθέτης και οι σταθεροί όροι μιας βιωματικής σκηνοθετικής διαδικασίας / ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΖΛΑΤΙΝΤΣΗΣ, Λευτέρης Βογιατζής – Η πρόβα μετά την πρόβα / ΜΙΧΑΕΛΑ ΑΝΤΩΝΙΟΥ, Σκηνοθετώντας ηθοποιούς: η μέθοδος (?) του Λευτέρη Βογιατζή / ∆ΗΜΗΤΡΗΣ ΗΜΕΛΛΟΣ, Ο παρτενέρ Λευτέρης Βογιατζής / ΕΥΑ ΜΑΝΙΔΑΚΗ, Χάσαμε το κλιμακόμετρο / ΝΙΚΑΙΤΗ ΚΟΝΤΟΥΡΗ, Μια συνεργασία-δοκιμασία
• ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ
ΑΛΕΚΟΣ ΛΕΒΙΔΗΣ, Οι μεταμορφώσεις της «Αντιγόνης» / ΙΩΑΝΝΑ ΡΕΜΕΔΙΑΚΗ, Η μετάφραση της «Αντιγόνης» στη νέα ΣΚΗΝΗ. Μια κοινή ματιά / ΜΥΡΤΩ ΡΗΓΟΥ, Αντιγόνες: Νόμος και Επιθυμία στις δύο παραστάσεις του Λευτέρη Βογιατζή / ΝΙΚΟΣ ΤΣΑΜΠΟΥΚΟΣ, Η σοφία του δις εξαμαρτείν: οι «Πέρσες» του Πάνου Μουλλά και του Λευτέρη Βογιατζή
• ΤΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΡΓΟ
ΕΛΕΝΗ ΧΑΒΙΑΡΑ-ΚΕΧΑΪΔΟΥ, Η διαλογική φαντασία του Λευτέρη Βογιατζή / ΓΙΩΡΓΟΣ Π. ΠΕΦΑΝΗΣ, «Του διπλώσανε τα φτερά, τα μαύρα τα υπέροχα φτερά...». Πτυχώσεις στο «Bella Venezia» του Γιώργου Διαλεγμένου και του Λευτέρη Βογιατζή / ∆ΗΜΗΤΡΑ ΚΟΝΔΥΛΑΚΗ, Η τέχνη να ανοίγεις το κείμενο – Η τέχνη να ανοίγεσαι στο κείμενο
• ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΘΕΑΤΡΟ
ΕΙΡΗΝΗ Μ. ΜΟΥΝΤΡΑΚΗ, Η πρώτη παρουσίαση των «Αγροίκων» του Γκολντόνι στην Ελλάδα / ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ, Τσέχοφ, Ντοστογιέφσκι, Γκριμπογιέντοφ: οι Ρώσοι κλασικοί στη νέα ΣΚΗΝΗ του Λευτέρη Βογιατζή / ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΕΛΤΣΟΣ, Από διόρθωση σε διόρθωση – Η συνάντηση του Λευτέρη Βογιατζή με τον Τόμας Μπέρνχαρντ / ΕΛΣΗ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΟΥ, Ετεροτοπίες ή Ου-τοπίες: Το αγγλικό ρεπερτόριο του Λευτέρη Βογιατζή / ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, Η συνάντηση του Λευτέρη Βογιατζή με τον κόσμο της Σάρα Κέιν
• Η ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΩΣ ΚΑΜΒΑΣ ΤΗΣ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ
ΑΝΝΑ ΤΑΜΠΑΚΗ, Ο Λευτέρης Βογιατζής συν-δημιουργός της μετάφρασης / ΧΡΥΣΑ ΠΡΟΚΟΠΑΚΗ, Σκηνοθεσία και μετάφραση εν τω γίγνεσθαι / ΤΖΟΥΛΙΑ ΤΣΙΑΚΙΡΗ, Η σχέση-αρμονία μορφής και περιεχομένου στο έργο του Λευτέρη Βογιατζή
• Ο ΦΙΛΟΣ, Ο ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ
ΣΤΑΘΗΣ ΛΙΒΑΘΙΝΟΣ, Αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο / ΣΠΥΡΟΣ ΣΑΚΚΑΣ, Ο Λευτέρης κι εγώ / ΕΦΗ ΘΕΟΔΩΡΟΥ, Ο συνεργάτης, ο καλλιτέχνης, ο φίλος / ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΕΥΑΣ, Λευτέρης Βογιατζής: ο ηθοποιός (και ο σκηνοθέτης;) του κινηματογράφου / ΘΑΛΕΙΑ ΙΣΤΙΚΟΠΟΥΛΟΥ, Το μασάζ της ψυχής / ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗ, Τα πρώτα βήματα – Στο «Ανοιχτό Θέατρο» του Γιώργου Μιχαηλίδη / ΓΙΩΡΓΟΣ ∆ΟΥΛΟΣ,Το βίωμα ως μάθημα θεάτρου και ζωής: 36 ημέρες δίπλα στον Λευτέρη Βογιατζή
ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ
ΧΛΟΗ ΟΜΠΟΛΕΝΣΚΙ • ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΥ • ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΤΑΛΙΑΝΗΣ • ΝΙΚΟΣ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ • ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΓΟΥΛΙΩΤΗ • ΜΑΡΙΑ ΚΕΧΑΓΙΟΓΛΟΥ • ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΑΠΑΘΕΜΕΛΗ • ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Κατάλογος φωτογραφιών Κατάλογος ομιλητών / συγγραφέων
Φωτογραφία εξωφύλλου: Κώστας Ορδόλης
[Από το Προλογικό σημείωμα: Πέρα από τη διατήρηση της μνήμης –ένα διαρκές ζητούμενο για μια τέχνη που τη χαρακτηρίζει το εφήμερο–, η έκδοση του τόμου φιλοδοξεί κυρίως να αποτελέσει αφορμή για περαιτέρω επιστημονική ενασχόληση, εστιασμένη στο έργο του Λευτέρη Βογιατζή, προκειμένου να αναδειχθεί το μέγεθος της προσφοράς του στο ελληνικό θέατρο, εμπλουτίζοντας τη θεατρολογική έρευνα για την Ιστορία του νεοελληνικού θεάτρου, αλλά και να λειτουργήσει ως παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές καλλιτεχνών που θα θελήσουν να εμπνευστούν από το παράδειγμά του.]
• Συνέντευξη: «ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ» Ένα βλέμμα - Β΄μέρος. Με τον Νίκο Ξυδάκη
https://www.youtube.com/watch?v=UR_NOA8axkA&feature=youtu.be&fbclid=IwAR3LVh4sGPslA3iDicikpJ2oZ1nB7NXq9a_jbJ9wclQ8E-kKlcdqXjfKSXk
• «Ενθύμιο Λευτέρη Βογιατζή», Δημήτρης Δουλγερίδης, «Αφιέρωμα. Αναφορά στον Λευτέρη Βογιατζή. Το αποτύπωμα ενός θεατράνθρωπου επιχειρεί να καταγράψει, εφτά χρόνια μετά τον θάνατό του, ένας αφιερωματικός τόμος με εισηγήσεις φίλων και συνεργατών του, από την Κάπα Εκδοτική», εφ. «Τα Νέα», φ. της 13ης-14ης Ιουνίου 2020, στ. Πρόσωπα, σσ. 2-3.
• «Last Page. Λευτέρης Βογιατζής», Έρη Βαρδάκη, «Ένας αφιερωματικός τόμος προσεγγίζει στιγμές της ζωής και της τέχνης του μεγάλου σκηνοθέτη και ηθοποιού που άλλαξε το νεοελληνικό θέατρο, θέτοντας τον πήχη ψηλότερα», «Το Βήμα», ΒΗΜΑgazino, 14 Ιουνίου 2020, σ. 34.
• Γεωργία Οικονόμου, «Ο σκηνοθέτης Λευτέρης Βογιατζής μέσα από τις εμπειρίες κορυφαίων καλλιτεχνών του θεάτρου», INFOWOMAN, 19.6.2020, infowoman,gr, https://www.infowoman.gr/o-skinothetis-o-ithopoios-lefteris-vogiatzis-mesa-apo-tis-empeiries-koryfaion-kallitechnon-tou-theatrou/?fbclid=IwAR01tM-1PpJo1wH9IQAe96vQi_JxwLKIqmpHb9--ESL-33AKNEPSbemKYgw
• Κυριακή Μπεϊόγλου, «Μιλώντας για τον Λευτέρη Βογιατζή», «Η Εφημερίδα των Συντακτών», 20-21 Ιουνίου 2020, στ. «νησίδες», σ. 13. - Γεωργία Οικονόμου, «Ο σκηνοθέτης Λευτέρης Βογιατζής μέσα από τις εμπειρίες κορυφαίων καλλιτεχνών του θεάτρου», INFOWOMAN, 19.6.2020, infowoman,gr, https://www.infowoman.gr/o-skinothetis-o-ithopoios-lefteris-vogiatzis-mesa-apo-tis-empeiries-koryfaion-kallitechnon-tou-theatrou/?fbclid=IwAR01tM-1PpJo1wH9IQAe96vQi_JxwLKIqmpHb9--ESL-33AKNEPSbemKYgw
• Κυριακή Μπεϊόγλου, «Μιλώντας για τον Λευτέρη Βογιατζή», Η Εφημερίδα των Συντακτών, 20-21 Ιουνίου 2020, στ. «νησίδες», σ. 13. . https://www.efsyn.gr/nisides/248654_milontas-gia-ton-leyteri-bogiatzi
• Συνέντευξη στην Ξένια Στούκα, «Λεύκωμα για τον Λευτέρη Βογιατζή. 400 σελίδες για το έργο ενός μεγάλου θεατράνθρωπου», Ελεύθερος Τύπος, στ. Τέχνες, φύλλο της 23ης Ιουνίου 2020, σ. 30.
• Συνέντευξη στο Α΄ πρόγραμμα της ΕΡΤ (91,6 ή 105, 8) την Κυριακή 14 Ιουνίου, στην πολιτιστική εκπομπή της Ιωάννας Ταραμπίκου
https://www.youtube.com/watch?v=U0EeJOUZg9E&list=LLon94J3nOqG4b4xJmwMHcCA&index=1
• Συνέντευξη στην Ειρήνη Δρίβα, «Το θέατρο της οδού Κυκλάδων και η ψυχή του, ο Λευτέρης Βογιατζής, αποτελούν μια ολότητα», ΤΕΤΡΑΓΩΝΟ.gr, ΠΡΟΣΩΠΑ, 1 Ιουλίου 2020.
https://tetragwno.gr/themata/prosopa/anna-tampaki-to-theatro-tis-odoy-kykladon-kai-i-psychi-toy-o-leyteris-vogiatzis-apoteloyn-mia-olotita
• CULTURENOW / 13-07-2020 / 14:55
Η Άννα Ταμπάκη και η Αλεξία Αλτουβά μιλούν για τον Λευτέρη Βογιατζή. Με αφορμή το νέο βιβλίο που κυκλοφορεί από την Κάπα Εκδοτική για τον σκηνοθέτη και ηθοποιό Λευτέρη Βογιατζή, οι επιμελήτριες του τόμου Άννα Ταμπάκη και Αλεξία Αλτουβά βρέθηκαν μπροστά από τον φακό του CultureNow.
https://www.culturenow.gr/h-anna-tampaki-kai-i-alexia-altoyva-miloyn-gia-ton-leyteri-vogiatzi/
• Σπύρος Κακουριώτης, «Αναμέτρηση με ένα θρύλο», περιοδικό Ο αναγνώστης για
το βιβλίο και τις τέχνες, https://www.oanagnostis.gr/anametrisi-me-enan-thrylo-toy-spyroy-kakoyrioti/?fbclid=IwAR2sE40drl7likez2DyKgn8ZVyUP9GTftQNa9u7bcgBOCpoZyNjafTJ_AkA
• Αναφορά: Το Βήμα, Βιβλία, 19.7.2020, https://www.tovima.gr/printed_post/biblio-4-6/
• Νικόλας Ζώης, «Έψαχνε κάθε λέξη…», Η Καθημερινή, 28.7.2020,
https://www.kathimerini.gr/1089605/gallery/politismos/vivlio/eyaxne-ka8e-le3h?fbclid=IwAR2mg3nCK3q2C48f0l6rkpg-jhBbfECcyWGP0A4ROMoxaG4fTDxMN8LloEc
• Ήβη Βασιλείου, «Ο σκηνοθέτης, ο ηθοποιός Λευτέρης Βογιατζής: Η μνήμη ως τόπος συνάντησης», CueMagazine, 16 Σεπτεμβρίου 2020, https://www.cuemagazine.gr/2020/09/16/o-skinotheths-o-ithopoios-leyterhs-vogiatzis/?fbclid=IwAR3nhs1dTl3eoZBmYe0wyrrHf6WjMpc9tomWoUylICNX29s1RYZ4rsZqrIY
• Άννα Ταμπάκη, «Συνέντευξη στον Γρηγόρη Δανιήλ», Diastiho, 22 Σεπτεμβρίου 2020,
https://diastixo.gr/sinentefxeis/ellines/14917-anna-tampaki?utm_source=MailingList&utm_medium=email&utm_content=nasachatzi%40kapaekdotiki.gr&utm_campaign=Newsletter_23_8_2020_12_16
•Τηλεόραση της Βουλής, «Βιβλιοβούλιο» του Μανώλη Πιμπλή, 4 Οκτωβρίου 2020: Ο σκηνοθέτης, ο ηθοποιός Λευτέρης Βογιατζής. Μελέτες και μαρτυρίες για το έργο του. Επιμέλεια: Άννα Ταμπάκη, Αλεξία Αλτουβά, Κάπα Εκδοτική, Αθήνα, 2020. (10.30΄-17.01΄). Παρουσίαση από τη δημοσιογράφο Σταυρούλα Παπασπύρου.
https://www.facebook.com/kapaekdotiki/videos/1245845965782970/
• 30 Μαΐου 2022, «Ο σκηνοθέτης, ο ηθοποιός Λευτέρης Βογιατζής, Μελέτες και μαρτυρίες για το έργο του». Επιμέλεια Άννα Ταμπάκη – Αλεξία Αλτουβά, Κάπα Εκδοτική, Αθήνα, 2020. Παρουσίαση: Άννα Ταμπάκη, Ομότιμη Καθηγήτρια θεατρολογίας – ιστορίας του θεάτρου, ΤΘΣ, ΕΚΠΑ, Δημοτικό Θέατρο «Απόλλων», Πάτρα, 30 Μαΐου 2022
ΟΡΓΑΝΩΣΗ: ΠΟΛΥΕΔΡΟ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΕΧΝΕΣ: https://www.youtube.com/watch?v=vYKOiGM9GuE&t=172s
http://www.theatre.uoa.gr/fileadmin/theatre.uoa.gr/uploads/Synedrio_THeatro_kai_Dimokratia/PRAKTIKA_THEATRO_KAI_DIMOKRATIA_-_A_TOMOS.pdf
http://www.theatre.uoa.gr/fileadmin/theatre.uoa.gr/uploads/Synedrio_THeatro_kai_Dimokratia/PRAKTIKA_THEATRO_KAI_DIMOKRATIA_-_B_TOMOS.pdf
Βιβλιοκρισία: Βάλτερ Πούχνερ, Παράβασις 16/2 (2018), σσ. 320-323. (www.theatre.uoa.gr/ereyna/ekdoseis/parabasis /parabasis-online.html).
Βιβλιοκρισία: Βάλτερ Πούχνερ, Παράβασις 16/2 (2018), σσ. 309- 313. (www.theatre.uoa.gr/ereyna/ ekdoseis/parabasis /parabasis-online.html).
Ως εκ τούτου κάθε κεφάλαιο συγκροτείται από ένα αμιγώς ιστορικό και θεωρητικό πρώτο μέρος και από ένα καθαρά δραματολογικό δεύτερο μέρος.
Το ιστορικό μέρος παρουσιάζει αναλυτικά τις θεατρικές εξελίξεις αρχής γενομένης από την Αναγέννηση –θεμελιώδη σταθμό για την ανάδυση του θεατρικού χώρου των νεωτέρων χρόνων, των γραπτών θεατρικών κειμένων, της μορφής του θεατρικού συγγραφέα αλλά και της έννοιας του θεάτρου ως παράστασης και ως χώρου– και φτάνει ως και τον 18ο αιώνα, ολοκληρώνοντας τη θεωρητική σκιαγράφηση με το γερμανικό ρεύμα της Θύελλας και Ορμής, προάγγελο του ρομαντισμού. Παρουσιάζει τις κυρίαρχες ιδέες, τα βασικά ρεύματα, τους σημαντικότερους συγγραφείς και τα πιο σπουδαία έργα του ευρωπαϊκού θεάτρου, και διατρέχει τα θεατρικά δρώμενα στις πέντε χώρες (Ιταλία, Γαλλία, Αγγλία, Ισπανία και Γερμανία) που σηματοδότησαν την ανάδειξη του θεάτρου ως κυρίαρχου φαινομένου στην Ευρώπη από τον 15ο ως και τον 18ο αιώνα.
Στο δραματολογικό μέρος παρουσιάζονται σημαντικά θεατρικά έργα κάθε εξεταζόμενης περιόδου, γίνεται χαρακτηρισμός δραματικών προσώπων, ανάλυση της πλοκής ή/και των πράξεων, και σκιαγραφούνται τα ιστορικά και ιδεολογικά χαρακτηριστικά του έργου. Κάθε κεφάλαιο ολοκληρώνεται με χωρία από θεωρητικά και δραματολογικά κείμενα, που συμβάλλουν στην εμβάθυνση σημαντικών θεμάτων που έχουν παρουσιαστεί στο θεωρητικό και δραματολογικό μέρος, προσφέρονται για περαιτέρω μελέτη και καλούν τους φοιτητές να στοχαστούν γύρω από καίρια ζητήματα του ευρωπαϊκού θεάτρου και να δώσουν απαντήσεις σε ερωτήματα που στοχεύουν να φωτίσουν με διαφορετικό τρόπο συγγραφείς, έργα και ιδέες. Ενίοτε, το Παράρτημα των κεφαλαίων όπου βρίσκονται τα εν λόγω χωρία, παρουσιάζει ανέκδοτα θεωρητικά κείμενα, τα οποία έχουν μεταφράσει οι συγγραφείς του παρόντος συγγράμματος στην προσπάθειά τους να προσφέρουν νέο υλικό προς μελέτη και διδασκαλία. Καθένα από τα δέκα κεφάλαια αρχίζει με μια σύντομη σύνοψη της εξεταζόμενης ύλης και κλείνει με ασκήσεις εμβάθυνσης εν είδει ερωτημάτων, δραματολογικού χαρακτήρα ή/και με ασκήσεις ανακεφαλαίωσης εν είδει σύνοψης των βασικών θεωρητικών σταθμών της εξεταζόμενης ύλης.
Δεδομένου του τεράστιου πλούτου θεμάτων, ιδεών και έργων που χαρακτηρίζει τους τρεις σημαίνοντες για την ιστορία του θεάτρου αιώνες (16ος, 17ος, 18ος) –ιδιαίτερα καρποφόρους για την ανάδυση και εξέλιξη του θεατρικού φαινομένου–, το παρόν πολυσέλιδο σύγγραμμα, που εκτείνεται σε 403 σελίδες, παρέχει τη δυνατότητα στους φοιτητές να το χρησιμοποιήσουν είτε ως βασικό εγχειρίδιο μελέτης είτε να επιλέξουν μεμονωμένα θεατρολογικά θέματα και θεατρικά έργα και να εμβαθύνουν σε αυτά.
Στο σημείο αυτό, η συγγραφική ομάδα οφείλει να ευχαριστήσει την κριτική αναγνώστρια, Καθηγήτρια Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, κυρία Κική Λαλαγιάννη, που διάβασε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον το σύγγραμμα, έδωσε καίριες συμβουλές και σχολίασε με γνώση και ευστοχία το περιεχόμενό του, τον Επίκουρο Καθηγητή στο Τμήμα Φιλολογίας του Ε.Κ.Π.Α. κύριο Γιάννη Ξούρια για την αμέριστη υποστήριξή του σε σημαντικά ζητήματα τεχνικής υποστήριξης, και τη μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Ε.Κ.Π.Α. κυρία Νάντια Φελέκουρα για την επιμελητική της συμβολή.
Dedicado a la memoria de D. Luis Gil Fernández, Sociedad Hispánica de Estudios Neogriegos, Granada 2024, σσ. 173-191
Abstract
On the bicentenary of the Greek Revolution, the article focuses on female figures of modern Greek dramaturgy who refer to the period of the Revolution and are timeless symbols as fighters and women of their time. Special emphasis will be given to the dramatic and stage performance of these figures in the contemporary Greek theater in the context of performances that were staged in the last three years and aimed at connecting with the historical environment of the Independence War due to the anniversary but also a new approach that focuses on contemporary social life.
This includes qualitative and quantitative research data based on the performances of the works: [Immortals] by Tania Harokopou, Bouboulina untold by Michalis Darnakis, Manto: La bella Greca by Theodora Kapralou, Frosini and Pasou by Stefanos Papatrechas, and Esme by Spyros Peresiadis.
The first five plays are recently written by representatives of the new generation of Greek playwrights with the aim of re-approaching historical figures based on contemporary social demands. The performance of Esme, presented at the Athens Festival, although based on the dramatic romance of Spyridon Peresiadis of the 19th century, is included as it deals with similar issues but also because of the special interest in the choice of the theme of the play by the Cyprus Theatre Organisation (THOC).
Questions arise about the reception by contemporary audiences of similar
performance attempts, the evolution of the role of the actor-patriot in today’s
theater, female role models and their erasure through the element of historicity as well as issues of interpretive rendering of historical figures in the present day.
Pipina Vonassera and Sofia Tavoulari were protagonists of the greek stage during the second half of the 19th century. In fact, they used to be the greatest actresses of their time. It was the time of the evolution of the newborn Modern Greek theatre. This article focuses on their stage presence. Especially it draws analogies and pinpoints similarities between different aspects of their long acting careers. These aspects are referring to: a. interpretations of great roles (Antigone, Medea, Maria Doxapatri, Meropi), b. their personal repertory (including theatrical plays of greek and european dramaturgy), c. their acting skills (recitation, use of voice and body, etc), d. their general contribution to actress’ profession (co operations with important people in the theatre’s industry, improvement of the image of Greek actress at the time, and more).
Με δεδομένο το γεγονός ότι το αρχειακό υλικό καλύπτει ιστορικά και χρονικά ένα μεγάλο μέρος του 20ού αιώνα, από τις Δελφικές Εορτές του 1927 μέχρι το 1974, χρονολογία θανάτου του Μπούρλου, το αρχείο προσφέρει τη δυνατότητα καταγραφής γεγονότων μιας μακράς περιόδου σημαντικών αλλαγών, σε διεθνές επίπεδο, μέσα από πρωτογενείς πηγές. Επιπλέον εξάγονται συμπεράσματα σχετικά με τα ζητούμενα του πνευματικού κόσμου που γεννούσε η κάθε εποχή, σε συνάρτηση πάντα με την ιδιαίτερη ματιά και οπτική του καλλιτέχνη που τα παρακολουθεί.
Δεύτερο μέρος του μαθήματος Εισαγωγή στην Ιστορία της Υποκριτικής και Σκηνοθεσίας. Εστιάζει στην ανάπτυξη της υποκριτικής τέχνης όπως διαμορφώθηκε με βάση τις θεωρίες των σπουδαίων σκηνοθετών. Έμφαση δίνεται στις διαφορετικές θεωρίες περί της υποκριτικής τέχνης και στις πρακτικές σκηνικής πραγμάτωσης.
Μαθησιακοί στόχοι
Το μάθημα στοχεύει στη μελέτη και εξοικείωση με την θεωρία και πράξη των σκηνοθετών ως προς την υποκριτική τέχνη.
Το μάθημα εστιάζει στην ανάλυση των σημαντικότερων θεατρικών έργων του ευρωπαϊκού θεάτρου της περιόδου 1700-1880 μέσα από έγκριτες μεταφράσεις. Έμφαση δίνεται κυρίως στη δομή, τη μορφή και το περιεχόμενο του θεατρικού έργου, τις αισθητικές τάσεις και το ιστορικό πλαίσιο συγγραφής του, τη σύνθεση της πλοκής, την ανάλυση των δραματικών προσώπων, τη θεματική του αναλυόμενου δράματος.
Μαθησιακοί στόχοι
Οι μαθησιακοί στόχοι του μαθήματος επικεντρώνονται στην γνωριμία των φοιτητών με τα σημαντικότερα δράματα της ευρωπαϊκής παραγωγής της εξεταζόμενης περιόδου και στην περαιτέρω εμβάθυνση στις μεθόδους δραματουργικής προσέγγισης των έργων, αποδόμησης του κειμένου, ανάλυσης των επιμέρους στοιχείων και ερμηνείας τους.
Το μάθημα εστιάζει στην ανάλυση των σημαντικότερων θεατρικών έργων του ευρωπαϊκού θεάτρου της περιόδου του 16ου και 17ου αιώνα (Ισπανία, Αγγλία, ιταλικός και γαλλικός κλασικισμός) μέσα από έγκριτες μεταφράσεις. Έμφαση δίνεται κυρίως στη δομή, τη μορφή και το περιεχόμενο του θεατρικού έργου, τις αισθητικές τάσεις και το ιστορικό πλαίσιο συγγραφής του, τη σύνθεση της πλοκής, την ανάλυση των δραματικών προσώπων, τη θεματική του αναλυόμενου δράματος.
Μαθησιακοί στόχοι
Οι μαθησιακοί στόχοι του μαθήματος επικεντρώνονται στην γνωριμία των φοιτητών με τα σημαντικότερα δράματα της ευρωπαϊκής παραγωγής της εξεταζόμενης περιόδου και στην εκμάθηση μεθόδων δραματουργικής προσέγγισης των έργων, αποδόμησης του κειμένου, ανάλυσης των επιμέρους στοιχείων και ερμηνείας τους."
http://www.theatre.uoa.gr/fileadmin/theatre.uoa.gr/uploads/PDF_Files/synedria/22042021_EPETEIAKO_SYNEDRIO_OPT_2.pdf
https://www.kathimerini.gr/1089605/gallery/politismos/vivlio/eyaxne-ka8e-le3h?fbclid=IwAR2mg3nCK3q2C48f0l6rkpg-jhBbfECcyWGP0A4ROMoxaG4fTDxMN8LloEc
http://www.theatre.uoa.gr/fileadmin/theatre.uoa.gr/uploads/Synedrio_THeatro_kai_Dimokratia/PRAKTIKA_THEATRO_KAI_DIMOKRATIA_-_A_TOMOS.pdf
http://www.theatre.uoa.gr/fileadmin/theatre.uoa.gr/uploads/Synedrio_THeatro_kai_Dimokratia/PRAKTIKA_THEATRO_KAI_DIMOKRATIA_-_B_TOMOS.pdf
Επιστημονική Επιμέλεια – Συντονισμός
Αλεξία Αλτουβά, Επίκουρη Καθηγήτρια, ΤΘΣ, ΕΚΠΑ
Εισήγηση: Δηώ Καγγελάρη, Διευθύντρια Δραματικής Σχολής Εθνικού Θεάτρου
Στρογγυλό τραπέζι:
Δημήτρης Ήμελλος, ηθοποιός
Αμαλία Μουτούση, ηθοποιός
Περιγραφή:
Το Εργαστήριο Έρευνας και Τεκμηρίωσης του Νεοελληνικού Θεάτρου (ΕΕΤΝΘ) του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ στο πλαίσιο της επετείου 350 χρόνων από την εκδημία του Μολιέρου και με αφορμή τη συμπλήρωση 10 χρόνων από τον θάνατο του Λευτέρη Βογιατζή διοργάνωσε σε συνεργασία με την εταιρεία Η νέα ΣΚΗΝΗ και το Θέατρο Σταθμός Ημιημερίδα – Αφιέρωμα με θέμα: «Λευτέρης Βογιατζής και Μολιέρος» στις 6 Νοεμβρίου 2023.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν εκπρόσωποι του ακαδημαϊκού και καλλιτεχνικού χώρου, και πραγματοποιήθηκαν τέσσερα στρογγυλά τραπέζια αφιερωμένα στις αντίστοιχες παραστάσεις έργων Μολιέρου στις οποίες συμμετείχε ως σκηνοθέτης ή ως ηθοποιός ο Λευτέρης Βογιατζής.
Επιστημονική Επιμέλεια – Συντονισμός
Αλεξία Αλτουβά, Επίκουρη Καθηγήτρια, ΤΘΣ, ΕΚΠΑ
Εισηγήσεις:
Ίλια Λακίδου, μέλος ΕΔΙΠ, ΤΘΣ, ΕΚΠΑ
Σχολείο ερμηνείας της μολιερικης κωμωδιας: η σκηνογραφία ως σκηνοθεσία
Κατερίνα Καρρά, μέλος ΕΕΠ, ΤΘΣ, ΕΚΠΑ
Σχολείο γυναικών: σχολείο ηθοποιών. Ο Λευτέρης Βογιατζής δάσκαλος σε δραματικές σχολές
Στρογγυλό τραπέζι: Νίκος Κουρής, ηθοποιός
Άγγελος Μπούρας, ηθοποιός
Κώστας Ορδόλης, φωτογράφος
Αγγελική Παπούλια, ηθοποιός
Θάλεια Ιστικοπούλου, σκηνογράφος
Περιγραφή:
Το Εργαστήριο Έρευνας και Τεκμηρίωσης του Νεοελληνικού Θεάτρου (ΕΕΤΝΘ) του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ στο πλαίσιο της επετείου 350 χρόνων από την εκδημία του Μολιέρου και με αφορμή τη συμπλήρωση 10 χρόνων από τον θάνατο του Λευτέρη Βογιατζή διοργάνωσε σε συνεργασία με την εταιρεία Η νέα ΣΚΗΝΗ και το Θέατρο Σταθμός Ημιημερίδα – Αφιέρωμα με θέμα: «Λευτέρης Βογιατζής και Μολιέρος» στις 6 Νοεμβρίου 2023.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν εκπρόσωποι του ακαδημαϊκού και καλλιτεχνικού χώρου, και πραγματοποιήθηκαν τέσσερα στρογγυλά τραπέζια αφιερωμένα στις αντίστοιχες παραστάσεις έργων Μολιέρου στις οποίες συμμετείχε ως σκηνοθέτης ή ως ηθοποιός ο Λευτέρης Βογιατζής.
Επιστημονική Επιμέλεια – Συντονισμός
Αλεξία Αλτουβά, Επίκουρη Καθηγήτρια, ΤΘΣ, ΕΚΠΑ
Εισήγηση: Σοφία Αλεξιάδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Θεάτρου, ΑΠΘ
"Δουλεύοντας με το Λευτέρη: το φως στις παραστάσεις του Θεάτρου της Οδού Κυκλάδων"
Στρογγυλό τραπέζι – Ομιλητές:
Μαρία Κατσανδρή, ηθοποιός
Νίκος Κυπουργός, μουσουργός
Μαρία Μαγκανάρη, ηθοποιός, σκηνοθέτις
Νίκος Χατζόπουλος, ηθοποιός, σκηνοθέτης, μεταφραστής
---------------------------------------------------------------------------------
Το Εργαστήριο Έρευνας και Τεκμηρίωσης του Νεοελληνικού Θεάτρου (ΕΕΤΝΘ) του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ στο πλαίσιο της επετείου 350 χρόνων από την εκδημία του Μολιέρου και με αφορμή τη συμπλήρωση 10 χρόνων από τον θάνατο του Λευτέρη Βογιατζή διοργάγωσε σε συνεργασία με την εταιρεία Η νέα ΣΚΗΝΗ και το Θέατρο Σταθμός Ημιημερίδα – Αφιέρωμα με θέμα: «Λευτέρης Βογιατζής και Μολιέρος» στις 6 Νοεμβρίου 2023.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν εκπρόσωποι του ακαδημαϊκού και καλλιτεχνικού χώρου, και πραγματοποιήθηκαν τέσσερα στρογγυλά τραπέζια αφιερωμένα στις αντίστοιχες παραστάσεις έργων Μολιέρου στις οποίες συμμετείχε ως σκηνοθέτης ή ως ηθοποιός ο Λευτέρης Βογιατζής.
Επιστημονική Επιμέλεια – Συντονισμός
Αλεξία Αλτουβά, Επίκουρη Καθηγήτρια, ΤΘΣ, ΕΚΠΑ
Σύντομοι Χαιρετισμοί
Σοφία Φελοπούλου, Διευθύντρια Εργαστηρίου Έρευνας και Τεκμηρίωσης Νεοελληνικού Θεάτρου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, ΤΘΣ, ΕΚΠΑ
Γιάννης Νταλιάνης, ηθοποιός, σκηνοθέτης
Εισήγηση: Παναγιώτης Μιχαλόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής, ΤΘΣ, ΕΚΠΑ
Ο Λευτέρης Βογιατζής και ο "Ταρτούφος" του Σπύρου Α. Ευαγγελάτου
Στρογγυλό τραπέζι – Ομιλητές:
Νικαίτη Κοντούρη, σκηνοθέτις
Κωνσταντίνος Μπούρας, ποιητής, θεατρολόγος, μεταφρασεολόγος, κριτικός
Γιάννης Νταλιάνης, ηθοποιός, σκηνοθέτης
Ανδρέας Στάϊκος, συγγραφέας, μεταφραστής, σκηνοθέτης
Περιγραφή:
Το Εργαστήριο Έρευνας και Τεκμηρίωσης του Νεοελληνικού Θεάτρου (ΕΕΤΝΘ) του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ στο πλαίσιο της επετείου 350 χρόνων από την εκδημία του Μολιέρου και με αφορμή τη συμπλήρωση 10 χρόνων από τον θάνατο του Λευτέρη Βογιατζή διοργανώσε σε συνεργασία με την εταιρεία Η νέα ΣΚΗΝΗ και το Θέατρο Σταθμός Ημιημερίδα – Αφιέρωμα με θέμα: «Λευτέρης Βογιατζής και Μολιέρος» στις 6 Νοεμβρίου 2023.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν εκπρόσωποι του ακαδημαϊκού και καλλιτεχνικού χώρου, και πραγματοποιήθηκαν τέσσερα στρογγυλά τραπέζια αφιερωμένα στις αντίστοιχες παραστάσεις έργων Μολιέρου στις οποίες συμμετείχε ως σκηνοθέτης ή ως ηθοποιός ο Λευτέρης Βογιατζής.
CULTURENOW / 13-07-2020 / 14:55
Η Άννα Ταμπάκη και η Αλεξία Αλτουβά μιλούν για τον Λευτέρη Βογιατζή. Με αφορμή το νέο βιβλίο που κυκλοφορεί από την Κάπα Εκδοτική για τον σκηνοθέτη και ηθοποιό Λευτέρη Βογιατζή, οι επιμελήτριες του τόμου Άννα Ταμπάκη και Αλεξία Αλτουβά βρέθηκαν μπροστά από τον φακό του CultureNow.
https://www.youtube.com/watch?v=8IRxOnBVW8k&list=LLon94J3nOqG4b4xJmwMHcCA