İçeriğe atla

Nabucco Doğalgaz Boru Hattı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Nabucco Doğalgaz Boru Hattı
Nabucco Doğalgaz Boru Hattı'nın önerilen yeri
Nabucco Doğalgaz Boru Hattı'nın önerilen yeri
Yer
ÜlkeTürkiye, Bulgaristan, Romanya, Macaristan, Avusturya
Genel istikametidoğu–batı
BaşlangıçAhiboz, Türkiye
Geçtiği yerİnegöl, Yuluce, Kırklareli, Kofcas, Lozenets, Oryahovo, Port of Bechet, Nădlac, Dolj, Mehedinti, Caras-Severin, Timiş ve Arad
BitişBaumgarten an der March, Avusturya
Genel bilgi
Türdoğalgaz
PartnerlerOMV
MOL
Transgaz
Bulgargaz
BOTAŞ
RWE
OperatörNabucco Gas Pipeline International GmbH
Teknik bilgi
Uzunluk3.893 km (2.419 mi)
Maksimum deşarjYıllık 31 milyar metreküp (1,1×10^12 cu ft)
Çap56 in (1.422 mm)

Nabucco boru hattı Ankara'da 13 Temmuz 2009 Pazartesi günü hükûmetler arasında imzalanan anlaşmayla başlamıştır, Türkiye'üzerinden AB ülkelerine doğalgaz taşımak üzere kurgulanan uzun geçişli bir boru hattı taşımacılığı projesidir. Avrupa'nın en büyük doğal gaz tedarikçisi konumundaki Rusya'dan yapılan sevkiyata alternatif olması amacıyla daha çok ABD ve AB tarafından desteklenmektedir. İmzalandığı tarihten daha önce adından söz ettirmeye başlayan projeye dair, 2006 yılında AB Enerji Komiseri Andris Piebalgs “Avrupa için gerekli ve AB’nin en önemli doğal gaz tedarik projesi” ifadelerini kullanmıştır.[1] 2007 yılının ortalarında Rusya'nın, Orta Asya'daki, hattın büyük doğal gaz tedarikçileri olan ülkelerle (Kazakistan, Türkmenistan) büyük miktarlarda doğal gaz alım sözleşmeleri imzalayacağını duyurması ile büyük oranda sekteye uğradığı iddia edilmektedir. Bununla birlikte Alman RWE firmasının Şubat 2008'de Nabucco Şirketi'ne eşit ortak olmasıyla proje güç kazanmıştır. Hattın tam kapasitede karlı olabilmesi için gereken doğal gaz üretiminin halen İran'a uygulanan ambargo nedeniyle bu ülkeden de sağlanamayacak olması, hattın geleceğinde büyük soru işaretleri oluştursa da ABD hükûmetinin projenin geleceğine olan iyimser bakışının devam ettiği açıklanmıştır. Günümüzde proje Nabucco Batı ismini alarak Türkiye-Bulgaristan sınırından başlayacak şekilde değiştirilmiştir.

Hattın Güzergahı ve Proje özellikleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye-Bulgaristan sınırından başlayacak olan 1,329 km'lik boru hattın Nabucco Batı, Erzurum'dan Avusturya'nın Baumgarten bölgesine ulaşacağı daha önce duyurulan Nabucco Boru Hattı Projesi'nin uyarlanmış bir versiyonudur.[2] Nabucco boru hattının amacı Avrupa'ya ulaştırılan doğal gaz kaynak çeşitliliğini arttırarak kaynak bağımlılığını azaltmaktır.[3] 2013 yılında verilecek karara bağlı olarak Nabucco Batı'nın Şah Deniz gaz sahasından Trans Anadolu doğal gaz boru hattı projesi aracılığıyla aldığı doğal gazı Avrupa'ya ulaştırması öngörülmektedir. 2018 yılında yapılması beklenen hat ile 10 ila 23 milyar metreküp gaz ulaştırılması beklenmektedir. Hat, aynı zamanda AB'nin Trans-Avrupa Enerji Hattı'nın bir parçası olarak öngörülmekte olup fizibilite ve mühendislik çalışmaları için AB fonlarından da faydalanılmıştır. İlk hesaplara göre toplam maliyet 4-6 milyar Euro'dur.

Hat Trans-Anadolu Boru Hattı'ndan aldığı gazı Bulgaristan'ın Standja bölgesinde Trans Anadolu projesi ile birleşerek hem Orta Asya'yı, hem de Orta Doğu'yu gaz hatları olarak bağlayacak ve batı ucunda Avusturya'nın temel doğal gaz taşıyıcısı hattı olan Baumgarten an der March Hattı ile birleşecektir.

Güncellenen proje güzergâhı aşağıdaki gibidir:[4]

Projenin tamamlanması için Nabucco Gas Pipeline International GmbH adlı firma 2004 yılında Viyana'da kurulmuştur. Güncel firma ortakları aşağıdaki gibidir:

GDF Suez Projeye, Alman ortak RWE'nin hisselerini OMV'ye devretmesini takiben, OMV'den hisse alımı ile 2013 yılında dahil olmuştur.

Geçmişte Fransız Gaz de France, Total ve Alman E.ON Ruhrgas, RWE firmaları da, ortak olmak istediklerini açıklamıştır. Projenin durumuna göre Rus Gazprom'un da ileride katılımının söz konusu olduğu bildirilmiştir.

İnşaat ve Proje Planlaması

[değiştir | kaynağı değiştir]

Projeye 2010'da başlanması durumunda 2013 yılında tamamlanması öngörülmüştür. Hatta yeterli gaz sağlanması durumunda 2018 sonrasında tam kapasitesine ulaşarak 10-23 milyar metreküpe ulaşacağı öngörülmektedir. Nabucco West projesi 3900 km'lik klasik Nabucco güzergahında halihazırda tamamlanmış olan mühendislik çalışmaları üzerinden gerçekleştirilecektir.[5] Nabucco Gas Pipeline International GmbH Genel Müdürü Reinhard Mitschek'in açıklamasına göre Şah Deniz Konsorsiyumu'nun Haziran 2013'te olumlu karar vermesi halinde Nabucco West inşaatına 2015 yılında başlanılabilecektir.[6][7]

İran Etkisi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa'nın ihtiyacını neredeyse tek başına karşılayan ve bu durumun daha uzun yıllar sürmesini garantiye almak isteyen Rusya, özellikle gelecekte Doğal Gaz'ın en büyük tedarikçileri olan Orta Asya ülkelerini, gazlarını sadece kendisine satmaları konusunda politik ve ekonomik hamlelerle sıkıştırmaktadır. Bazen bu ülkelerin siyasi durumlarındaki belirsizlik ABD ve Avrupa kaynaklı müdahaleleri uzun vadede etkisiz kılmakta, yatırımcı açısından özellikle yüksek maliyetli yatırım gerektiren petrol ve doğal gaz sektörlerindeki Rus bağımlılığını kırmaya yönelik çabaları baltalamaktadır.

Kendi bölgesinde transit ülke olmaktansa, gaz üretimi olmadan gaz tedarikçisi olmak isteyen Türkiye ise kültür ve dil geçmişlerinin ortak olduğu Orta Asya ülkelerinden bu yönde güçlü destek beklemektedir. Nabucco projesinin gerçekleşmesi için mutlaka güvenilir üreticilere ihtiyaç duyulmaktadır. 15 Temmuz 2007'de Türk ve İran hükûmetleri nezdinde, Türkiye'nin epeydir istediği ve daha çok İran Devleti'nin güvensizliğinden kaynaklanan Türk-İran Doğal Gaz İşbirliğini geciktiren süreci sona erdiren üretim anlaşması imzalanmıştır.[8] Anlaşma ile dünyada varlığı onaylanmış büyük doğal gaz sahalarının birisini işletecek olan Türkiye'ye üretimini başka ülkelere satış hakkı da verilmektedir. İran ise neredeyse durma noktasına gelmiş doğal gaz üretimini arttırma ve teknolojisini ambargo uygulanmadan yenileme imkânı bulmaktadır. Her iki devlet açısından büyük öneme sahip bir anlaşma imzalanmıştır. Anlaşmanın Avrupa Birliğinin geleceğinde enerji koridorlarını çeşitlendirmesi bakımından olumlu katkısı beklenmektedir.

Alternatif Projeler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Gazprom hatta alternatif olarak Balkanlardan geçecek başka bir projeye destek olacağını açıklamıştır.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "PIPELINE PROJECT CAN DIVERSIFY EUROPE'S GAS SUPPLIES". Jamestown (İngilizce). 26 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2024. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2013. 
  3. ^ Nabucco ile TANAP birleşti, 04/03/2013, radikal.com.tr
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2013. 
  5. ^ Italian Saipem to perform Front End Engineering and Design services for Nabucco West 28 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 23/01/2013, en.trend.az
  6. ^ Schneeweiss, Zoe (10 Mayıs 2012). "OMV Says Construction of Nabucco Pipe May Start in 2015" (İngilizce). Bloomberg Businessweek. 1 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2013. 
  7. ^ "OMV: Nabucco starts in 2018" (İngilizce). UPI. 11 Mayıs 2012. 14 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2013. 
  8. ^ İran-Türkiye Enerji İşbirliği Anlaşması İmzalandı. 16 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hürriyet, 15 Temmuz 2007
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Nabucco_Doğalgaz_Boru_Hattı&oldid=33946414" sayfasından alınmıştır