İçeriğe atla

Çin devlet başkanı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Çin Halk Cumhuriyeti
Devlet Başkanı
Basitleştirilmiş Çince中华人民共和国主席
Görevdeki
Şi Cinping

14 Mart 2013 tarihinden beri
Resmî ikametZhongnanhai (resmi olmayan)
AtayanUlusal Halk Kongresi
Ulusal Halk Kongresi Prezidyumu olarak
Görev süresiBeş yıl, yenilenebilir
Oluşum27 Eylül 1954
18 Haziran 1983
Açılışı yapanMao Zedong
İlk devlet başkanı olarak
1954 Anayasası

Li Xiannian
İlk devlet başkanı olarak
1982 Anayasası
KaldırılmaOcak 1975 - Aralık 1982
VekilÇin devlet başkan yardımcısı
WebsitesiDevlet Başkanlığı

Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı (Çince: 中华人民共和国主席; pinyin: Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó Zhǔxí ya da kısaca devlet başkanı anlamında Guójiā Zhǔxí 国家主席) Çin'in en yüksek siyasi makamıdır. 1982 Çin Anayasası'nın 62. maddesinin düzenlediği esaslara göre, Çin Ulusal Halk Kongresi tarafından Çin Ulusal Halk Kongresi Prezidyumunun önerdiği aday seçilir.

1949-1982 arasında Çin anayasası, Devlet Başkanının 2 birbirini izleyen dönemden daha fazla görevde olamayacağını belirtiyordu.[1] 1982-2018 arası ve 2018'den beri Başkanlık görevinde dönem sınırı yoktur.[2]

Seçim, göreve başlama ve gerekli nitelikler

[değiştir | kaynağı değiştir]

ÇHC Anayasasına göre, Çin'in yasama organı Ulusal Halk Meclisi, ÇHC Devlet Başkanını seçme ve gerektiğinde istifaya zorlama yetkisine sahiptir. Yasaya göre en az 45 yaşında ve ÇHC vatandaşı olmalıdır.

Yetkileri arasında Başbakan, Başbakan yardımcısı, Devlet Konseyi üyeleri, büyükelçiler ile birlikte tüm bakanlar, yasama komiteleri üyeleri haznedar ve sekreterlerin atamalarını yapmak bulunur. Ayrıca Devlet Başkanlığı Kararnamesi çıkarmak, acil durum ve savaş ilan etmek gibi yetkileri vardır.

Çin devlet başkan yardımcısı, ölümü veya görevi bırakması durumunda Devlet Başkanlığı görevini üstlenir.

Başkanlık ve Devlet

[değiştir | kaynağı değiştir]

Devletin başı sıfatıyla, yasal olarak Çin'in dışişlerinden sorumludur. 1990'lı yılların başından itibaren genel devlet politikasının oluşturulup yönünün belirlenmesinden sorumludur. Uygulamayı hükûmetin başı olan Çin Başbakanına bırakır.

Başkanlık ve Parti

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yine 1990'lı yıllardan itibaren uygulamada aynı zamanda Komünist Parti Genel Sekreteri görevini de üstlenmektedir. Böylelikle Parti Başkanı ve Devlet Başkanı arasında bir güç çekişmesinin önüne geçilir.

Görev yapan devlet başkanları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2019. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2019.