Videos by piotr zawojski
Wykład wygłoszony w trakcie Ogólnopolskiej Konferencji Towarzyszącej 3. Konkursowi Najlepszych Dy... more Wykład wygłoszony w trakcie Ogólnopolskiej Konferencji Towarzyszącej 3. Konkursowi Najlepszych Dyplomów Sztuki Mediów: „Intermedia a zwrot kinematograficzny”. Wydział Intermediów Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie we współpracy z Wydziałem Grafiki i Sztuki Mediów Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu. Wrocław 20-21.05.2017.
Tradycyjne media audiowizualne (film, wideo analogowe) zbudowały fundament myślenia o polimedialnych środkach artystycznej kreacji. Dopiero jednak media cyfrowe umożliwiły przejście do świata hybrydyczności rozumianej jako nowa formuła integracji rozmaitych składowych (części), które tworzą obiekty (całości) w ramach bazowej struktury cyfrowego kodowania. Programy i programowalność to rodzaj języka teraźniejszości; tym językiem posługują się artyści, a teoretycy nie tylko powinni się go uczyć – powinni go zrozumieć i traktować jako narzędzie kreacji dzieł nowomedialnych. 48 views
Books by piotr zawojski
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2023.
Książka jest próbą nowej interpretacji wypowiedzi klasy... more Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2023.
Książka jest próbą nowej interpretacji wypowiedzi klasycznych autorów piszących o fotografii jako medium, sposobie rejestracji świata, narzędziu kreacji artystycznej i maszynerii epistemologicznej. Obok rozdziałów analizujących ich poglądy część rozdziałów została poświęcona autorom proponującym nowe rozpoznania fenomenu fotografii, zwłaszcza w kontekście ekspansji nowych mediów wizualnych oraz rozważań na temat jej „nie-ludzkiego” wymiaru. W autorskim zamierzeniu kilkanaście tekstów utrzymanych w stylistyce eseju naukowego – łączącego przystępność wywodu z nierezygnowaniem z pogłębionej analizy i interpretacji – ma prezentować różnorodność spojrzenia na fotografię.
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2023.
Książka jest próbą nowej interpretacji wypowiedzi klasy... more Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2023.
Książka jest próbą nowej interpretacji wypowiedzi klasycznych autorów piszących o fotografii jako medium, sposobie rejestracji świata, narzędziu kreacji artystycznej i maszynerii epistemologicznej. Obok rozdziałów analizujących ich poglądy część rozdziałów została poświęcona autorom proponującym nowe rozpoznania fenomenu fotografii, zwłaszcza w kontekście ekspansji nowych mediów wizualnych oraz rozważań na temat jej „nie-ludzkiego” wymiaru. W autorskim zamierzeniu kilkanaście tekstów utrzymanych w stylistyce eseju naukowego – łączącego przystępność wywodu z nierezygnowaniem z pogłębionej analizy i interpretacji – ma prezentować różnorodność spojrzenia na fotografię.
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2018.
Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych, Katowice 2017.
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2016.
Piotr Zawojski: Człowiek i aparat. Viléma Flussera filozofia fotografii
7 przykład wyrażającego się w formule "nie dotykaj" (bo właśnie trzeba dotknąć), nie przekraczaj ... more 7 przykład wyrażającego się w formule "nie dotykaj" (bo właśnie trzeba dotknąć), nie przekraczaj granicy (na przykład tej oddzielającej odbiorcę od dzieła-artefaktu), pozostań w bezpiecznej odległości (właściwej kontemplacyjnemu odbiorowi), nie wchodź w interakcję (bo coś niespodziewanego i złego może się zdarzyć).
Piotr Zawojski: Teoria i estetyka fotografii cyfrowej. Wprowadzenie
Recenzenci Ptof. dt hab. TADEUSZ MICZKA Ptof. dr hab. KRYSTYNA §ilLKOSZE §7SKA Ptoiekt okładki E ... more Recenzenci Ptof. dt hab. TADEUSZ MICZKA Ptof. dr hab. KRYSTYNA §ilLKOSZE §7SKA Ptoiekt okładki E §rAKo §rAtSKA Redaktot techniczny LECH SZCZECINSKI P ozy Ąa zostŃa wydana dzięki pomocy finansowei KOMITETU BADAN NAUKO §VYCH i UNI §rERSYTETU ŚrĄsrrpco ,fi/ KATO §7ICACH. @ Copyright ó7PIOTR ZAWOJSKI lWydawnicrwo Szumachet skr. poczt. 706,25-369 Kielce 12 tel. (041) 368-68-71, 0_606 328 736 ISBN 83-86168_32-3 Jest to pięćdziesiąta ttzecia pozycja książkowa §7ydawnictwa Szumacher. pinted in poktd l 2 Martin Jay uogólniając, twierdzi na przykład, iż cały postmodernizm .jest w swej istocie krytl,ką postawy okularcentrl,cznej, ktćlra szczcgóllrie silnie przejauia się wXX-wioczncjmyśliiranouskiej.Zob lay [1996],atakżeszczegółolvestudiatcgo autora [19[36; l988; 1989]. 11 śnie jak w ogóle wygląda maska pośmiertna, tak fotografia pokaĄe ,,nie n lko to, co sfotografowane, ale i to, jak w ogóle wygląda fotografia" [Heidegger l989:106]].
English Papers by piotr zawojski
In "Visitors" (2013) Godfrey Reggio uses fundamental formal procedures characteristic of his auth... more In "Visitors" (2013) Godfrey Reggio uses fundamental formal procedures characteristic of his authorial style: the alternation of slow-motion and time-lapse cinematography and the synergic relationship between the images and Philip Glass' music which constitutes a kind of rhythmic score that determines the final editing. Although the film can be seen as another part of the Qatsi trilogy, making it a tetralogy, one should, at the same time, remain aware that it differs significantly from the filmmaker's earlier works. The author of the article considers Visitors as an example of a non-narrative avant-doc formula, combining the traditions of avant-garde and documentary cinema. Reading Reggio's film makes him rethink non-narrative moving image art forms and the position of the viewers - not as recipients of the stories presented to them, but as producers of meaning and, in fact, storytellers.
"Five" (2003) by Abbas Kiarostami is interpreted in the context of media, technology and philosop... more "Five" (2003) by Abbas Kiarostami is interpreted in the context of media, technology and philosophy. The author begins with presenting the circumstances of this production, the meaning of the evolving title, and various display versions. In the subsequent five parts of the article, he addresses the following issues: the inspiration Kiarostami drew from the works of Yasujirō Ozu, the utopian dream of making a film 'without an author' (I); works of Yasujirō Ozu, the utopian dream of making a film ‘without an author’ (I); the possibilities offered by digital technology (II); Kiarostami’s intention to create a film ‘without a story’ (III); a post anthropocentric strategy expressed by a cinematic shift towards objects that replace the dominant tendency towards human subjects (IV); visual
landscape replaced by seeing at the edge of visibility (V). At the end of the article, the installation "Doors without Keys" (2015) is interpreted as a votum separatum against the popular belief that moving images dominate as means of presenting reality.
Uploads
Videos by piotr zawojski
Tradycyjne media audiowizualne (film, wideo analogowe) zbudowały fundament myślenia o polimedialnych środkach artystycznej kreacji. Dopiero jednak media cyfrowe umożliwiły przejście do świata hybrydyczności rozumianej jako nowa formuła integracji rozmaitych składowych (części), które tworzą obiekty (całości) w ramach bazowej struktury cyfrowego kodowania. Programy i programowalność to rodzaj języka teraźniejszości; tym językiem posługują się artyści, a teoretycy nie tylko powinni się go uczyć – powinni go zrozumieć i traktować jako narzędzie kreacji dzieł nowomedialnych.
Books by piotr zawojski
Książka jest próbą nowej interpretacji wypowiedzi klasycznych autorów piszących o fotografii jako medium, sposobie rejestracji świata, narzędziu kreacji artystycznej i maszynerii epistemologicznej. Obok rozdziałów analizujących ich poglądy część rozdziałów została poświęcona autorom proponującym nowe rozpoznania fenomenu fotografii, zwłaszcza w kontekście ekspansji nowych mediów wizualnych oraz rozważań na temat jej „nie-ludzkiego” wymiaru. W autorskim zamierzeniu kilkanaście tekstów utrzymanych w stylistyce eseju naukowego – łączącego przystępność wywodu z nierezygnowaniem z pogłębionej analizy i interpretacji – ma prezentować różnorodność spojrzenia na fotografię.
Książka jest próbą nowej interpretacji wypowiedzi klasycznych autorów piszących o fotografii jako medium, sposobie rejestracji świata, narzędziu kreacji artystycznej i maszynerii epistemologicznej. Obok rozdziałów analizujących ich poglądy część rozdziałów została poświęcona autorom proponującym nowe rozpoznania fenomenu fotografii, zwłaszcza w kontekście ekspansji nowych mediów wizualnych oraz rozważań na temat jej „nie-ludzkiego” wymiaru. W autorskim zamierzeniu kilkanaście tekstów utrzymanych w stylistyce eseju naukowego – łączącego przystępność wywodu z nierezygnowaniem z pogłębionej analizy i interpretacji – ma prezentować różnorodność spojrzenia na fotografię.
English Papers by piotr zawojski
landscape replaced by seeing at the edge of visibility (V). At the end of the article, the installation "Doors without Keys" (2015) is interpreted as a votum separatum against the popular belief that moving images dominate as means of presenting reality.
Tradycyjne media audiowizualne (film, wideo analogowe) zbudowały fundament myślenia o polimedialnych środkach artystycznej kreacji. Dopiero jednak media cyfrowe umożliwiły przejście do świata hybrydyczności rozumianej jako nowa formuła integracji rozmaitych składowych (części), które tworzą obiekty (całości) w ramach bazowej struktury cyfrowego kodowania. Programy i programowalność to rodzaj języka teraźniejszości; tym językiem posługują się artyści, a teoretycy nie tylko powinni się go uczyć – powinni go zrozumieć i traktować jako narzędzie kreacji dzieł nowomedialnych.
Książka jest próbą nowej interpretacji wypowiedzi klasycznych autorów piszących o fotografii jako medium, sposobie rejestracji świata, narzędziu kreacji artystycznej i maszynerii epistemologicznej. Obok rozdziałów analizujących ich poglądy część rozdziałów została poświęcona autorom proponującym nowe rozpoznania fenomenu fotografii, zwłaszcza w kontekście ekspansji nowych mediów wizualnych oraz rozważań na temat jej „nie-ludzkiego” wymiaru. W autorskim zamierzeniu kilkanaście tekstów utrzymanych w stylistyce eseju naukowego – łączącego przystępność wywodu z nierezygnowaniem z pogłębionej analizy i interpretacji – ma prezentować różnorodność spojrzenia na fotografię.
Książka jest próbą nowej interpretacji wypowiedzi klasycznych autorów piszących o fotografii jako medium, sposobie rejestracji świata, narzędziu kreacji artystycznej i maszynerii epistemologicznej. Obok rozdziałów analizujących ich poglądy część rozdziałów została poświęcona autorom proponującym nowe rozpoznania fenomenu fotografii, zwłaszcza w kontekście ekspansji nowych mediów wizualnych oraz rozważań na temat jej „nie-ludzkiego” wymiaru. W autorskim zamierzeniu kilkanaście tekstów utrzymanych w stylistyce eseju naukowego – łączącego przystępność wywodu z nierezygnowaniem z pogłębionej analizy i interpretacji – ma prezentować różnorodność spojrzenia na fotografię.
landscape replaced by seeing at the edge of visibility (V). At the end of the article, the installation "Doors without Keys" (2015) is interpreted as a votum separatum against the popular belief that moving images dominate as means of presenting reality.
The article presents Jacques Derrida's reflections on photography. Although the philosopher himself declared his "lack of competence" in matters concerning visual arts and, more broadly, the image because his domain was word/text, he often spoke/wrote about the nature of the image, including the photographic one, as he was often provoked/invited to make such statements. Derrida did not create a coherent theory of the photographic image and it was never his ambition. However, scattered in several texts, his original reflections on the essence of photography-not in the commonly accepted thinking about this medium as the phenomenon of "writing of light," but rather a medium that uses a kind of "writing of shade" (or sciagraphy)-force us to reflect and think critically. This article presents analyses and interpretations of Derrida's texts in which the problem of photography is merely a context for broader philosophical considerations (The Postcard, Memoirs of the Blind, Aletheia, Rights of Inspection), as well as those in which photography becomes the basic material of reflection (The Deaths of Roland Barthes, Copy, Archive, Signature, Athens, Still Remains). Derrida's thinking (even in darkness) turns out to be worth considering as reading his "amateur" texts on photography proves that his voice can be inspiring in this field as well.
The article presents the theoretical views and, to a+lesser extent, artistic practices of Joanna Zylinska, who in her artistic activity combines epistemological strategies of a researcher and theorist with her
activities in the field of art. She develops in different manners an original project of philosophy as photography, or photography as a form of philosophizing. Posthumanist and post-anthropocentric inspirations and the inclusion of her reflections in a wider circle of a nonhuman turn constitute an epistemological framework of numerous statements devoted to the “photographic condition” in
the age of dominance of digital technologies. The author argues that, in fact, photography has been a nonhuman practice since its beginnings, which is developed in her book "Nonhuman Photography", preceded by the concepts of mediation and photomediation. In her latest proposals addressing the
issues of the functioning of art in the era of algorithmic systems, the author develops the concept of undigital photography, which constitutes an extension of thinking about those manifestations of photography that are not of/by/for the human. The idea of “vision machines” (once proposed by Paul Virilio) takes the form of a holistic view of photography as a “medium of life,” which, unlike modernist descriptions of it as a “medium of death” (Roland Barthes), makes a significant contribution to both the theory and the history of photography. The synthetic presentation of Zylinska’ s concepts is an attempt to describe and interpret the contemporary state of theoretical and methodological awareness
in the field of contemporary image studies. It stems from the need to constantly reinterpret the canon of thinking about the medium of photography in the epoch of cooperation between human and nonhuman agencies in the area of pictorial production of images addressed to both people and machines.
Abstrakt
W roku 1952 ukazała się jedna z najważniejszych książek fotograficznych w historii – "Images à lasauvette" (w wersji francuskiej) i "The Decisive Moment" (w wersji angielskiej) Henri Cartiera-Bressona. W prezentowanym artykule autor dokonuje reinterpretacji wielu nagromadzonych sądów i odczytań tego tekstu oraz stara się zrekonstruować podstawowe wyznaczniki fotofilozofii artysty określanego mianem „oka stulecia”. W tekście obok analizy najgłośniejszego tekstu fotografa przywoływane
są także jego liczne wypowiedzi, wywiady i pomniejsze teksty, które składają się na oryginalną wykładnię medium fotograficznego. "Decydujący moment" obrósł w olbrzymią literaturę, którą warto poddać krytycznej lekturze po to, by zweryfikować niektóre z funkcjonujących od lat bezkrytycznie przyjmowanych sądów i upraszczających odczytań rozważań Cartiera-Bressona. Tłem tych rozważań i punktem odniesienia są odwołania do praktyki artystycznej i fotoreporterskiej fotografa.
Książka Joanny Pigulak "Gra w film. Z zagadnień relacji między
filmem i grami wideo" (2022) to interdyscyplinarne studium
dotyczące relacji zachodzących pomiędzy filmem i grami wideo.
Autorka skupia się przede wszystkim na analizie filmowych
środków wyrazu wykorzystywanych w grach, a także
opisuje i interpretuje ich funkcjonowanie w medium interaktywnym,
jakim są gry wideo. Korzysta przy tym z zaplecza
teoretycznego oraz metod analitycznych wypracowanych na
gruncie zarówno filmoznawstwa, jak i groznawstwa, co wpisuje
się w model medioznawstwa zorientowanego kulturoznawczo.
Na uwagę zasługują analizy i interpretacje filmów
i gier powstałych po 2003 r., czyli po upowszechnieniu się
konsol siódmej i ósmej generacji. Refleksjom tym towarzyszy
namysł teoretyczny, odwołujący się do kluczowych kategorii
wiedzy o mediach audiowizualnych, takich jak remediacja,
konwergencja, inter- i transmedialność, immersja, a także
prezentacja zagadnień szczegółowych: point of view, mise-
-en-scène, kadrowanie czy narracje transmedialne.
Piotr Zawojski: Minęło ponad pięćdziesiąt lat od czasu,
kiedy zrealizowałeś swoje pierwsze trzy autorskie
filmy w Szkole Filmowej w Łodzi w 1972 roku,
czyli "Skład 6800", "Take Five" i "Kwadrat". Czy pamiętasz, którą
z tych realizacji zrealizowałeś pierwszą?
Zbigniew Rybczyński: "Kwadrat" był pierwszy, choć wszystkie
filmy zrealizowałem w podobnym czasie z tymi samymi
aktorami – Markiem Kreuschem i Aleksandrą Król.
"Skład 6800" nie został ukończony, nie widziałem tego filmu
od czasu szkoły.
PZ: Chodzi mi przede wszystkim o "Kwadrat", można go bowiem
potraktować jako rodzaj prefiguracji całej twojej
dalszej twórczości. Po pierwsze, to eksperyment,
po drugie, poszukiwanie własnych narzędzi, a po
trzecie, rodzaj refleksji na temat tego, czym w ogóle
jest obraz. Jak patrzysz dzisiaj, z perspektywy lat, na
"Kwadrat"?
ZR: Prawdziwą dla mnie tajemnicą są te bardzo krótkie momenty,
w których powstawały pomysły moich filmów
albo różnych technologicznych usprawnień, nazwijmy to:
moich wynalazków.
Cyberkultura pełna jest paradoksów i wewnętrznych sprzeczności, jej współtwórcami są w równym stopniu osobowości ekscentryczne (np. Richard Matthew Stallman, częściej posługujący się po prostu akronimem RMS), jak i emblemaIyczne figury światowego biznesu komputerowego (np. Bill Gates).
Jest takie zdjęcie Nam June Paika, zamieszczone na okladce wydawnictwa opublikowanego już po jego śmierci, na którym
artysta - będący jednym z najważniejszych przedstawicieli (nowych) mediów - przeraźliwie ziewa. Nuda? Czy tak mogłaby wyglądać najkrótsza, a przy tym bardzo wymowna, diagnoza kondycji sztuki nowych mediów?
Rozważania o śmierci kina pojawiają się od jego początków. Jednym z argumentów przemawiających za taka tezą w obecnym czasie jest ekspansja mediów elektronicznych w obszarze współczesnej audiowizualności. Czy jednak rzeczywiście technologie elektroniczne stanowią zagrożenie dla tradycyjnej formy projekcji filmowej i w konsekwencji czy należy się obawiać, że ekran kinowy zostanie zastąpiony przez gigantyczny tele-ekran? Czy czeka nas śmierć formuły zbiorowego przeżywania fenomenów ekranowych w kinie? Czy praktyki kinowe potwierdzają te katastroficzne prognozy?
Obaj artyści nie są debiutantami na weneckim Biennale, imprezie uznawanej przez jednych za najważniejsze miejsce konfrontacji współczesnych artystów, a przez innych za przykład całkowitej komercjalizacji i urynkowienia sztuki. Bill Viola w roku 1995 reprezentował Stany Zjednoczone na 46 Biennale, prezentując jedną ze swoich pierwszych instalacji wideo "Buried Secrets". Lech Majewski w roku 2001 został zaproszony przez organizatorów weneckiego Biennale, by pokazać zrealizowany w roku 1997 "Pokój saren" filmową "wersję" opery autobiograficznej, pokazywanej wcześniej i później między innymi w Muzeach Sztuki Nowoczesnej w Buenos Aires (2000) i Nowym Jorku (2002) oraz w paryskiej Galerie Nationale du Jeu de Paume (2004). O ile jednak Viola (notabene tylko dwa lata starszy od Majewskiego, bo urodzony w roku 1951) jest dziś powszechnie uznawany za jednego z najważniejszych współczesnych artystów i już nie tylko standardowo wpisywany w kontekst szeroko rozumianej sztuki wideo czy wideoinstalacji, to twórczość Majewskiego, zwłaszcza w kraju rodzinnym, jest traktowana co najmniej z dużą rezerwą.
W "Visitors" (2013) Godfrey Reggio korzysta z podstawowych
zabiegów formalnych charakterystycznych dla swej autorskiej
stylistyki: alternacji zdjęć zwolnionych i poklatkowych
oraz synergicznego związku obrazów z muzyką Philipa
Glassa, która stanowi rodzaj rytmicznej partytury, determinującej
ostateczną wersję montażową. Choć film można
traktować jako kolejną części trylogii "Qatsi", czyniącą z niej
tetralogię, należy zarazem zachować świadomość, że różni
się on znacząco od wcześniejszych realizacji twórcy. Autor
rozpatruje "Visitors" jako przykład nienarratywnej formuły
"avant-doc", łączącej tradycje kina awangardowego i dokumentalnego.
Lektura filmu Reggio skłania go do przemyślenia
nienarratywnych form sztuki ruchomych obrazów
oraz pozycji widza – nie jako odbiorcy, ale kogoś, kto jest
głównym producentem znaczeń i w istocie sam staje się
storytellerem.