Przejdź do zawartości

Zygmunt Szafranowski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Szafranowski
Ilustracja
Zygmunt Szafranowski (przed 1933)
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

20 lutego 1893
Suwałki

Data i miejsce śmierci

1 maja 1973
Londyn

Przebieg służby
Lata służby

1914–1945

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne w ZSRR
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

1 Pułk Piechoty
8 Pułk Piechoty Legionów
73 Pułk Piechoty
10 Pułk Piechoty
25 Pułk Piechoty
16 Pułk Piechoty
42 Pułk Piechoty
PKU Kałusz
PKU Białystok
KRU Białystok

Stanowiska

dowódca batalionu
dowódca pułku
zastępca dowódcy pułku
komendant PKU
komendant rejonu uzupełnień

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa (kampania wrześniowa)

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje – trzykrotnie ranny
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Srebrny za Długoletnią Służbę Medal Brązowy za Długoletnią Służbę Order Wojenny Pogromcy Niedźwiedzia (Łotwa) Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej
Odznaka „Za wierną służbę” Państwowa Odznaka Sportowa
Multimedia w Wikimedia Commons

Zygmunt Szafranowski[1] (ur. 20 lutego 1893 w Suwałkach, zm. 1 maja 1973 w Londynie) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Był synem Konstantego i Marii z d. Grockiej[2]. Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich. Służył w 4 kompanii III batalionu 1 pułku piechoty w składzie I Brygady. Mianowany chorążym od 2 grudnia 1915, później podporucznikiem. Podczas bitwy pod Konarami tymczasowo był dowódcą plutonu 3 kompanii. Został dwukrotnie ranny[3]. Po kryzysie przysięgowym został internowany w obozie w Szczypiornie, zaś po ujawnieniu swojej rangi oficerskiej był przetrzymywany przez Niemców w obozach w Havelbergu, Rastadt i Werl.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego w listopadzie 1918. Zweryfikowany do stopnia kapitana był dowódcą II batalionu w 8 pułku piechoty Legionów. Brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej i wojnie polsko-bolszewickiej. W tym czasie, od stycznia do marca 1920 brał udział w walkach o wyzwolenie Łatgali. Od 16 sierpnia do 2 października 1920 był dowódcą 8 pułku piechoty Legionów. Za swoje czyny wojenne otrzymał Order Virtuti Militari[2][4].

Przed kwaterą CKM pod Optową. Ciepichałł, Polniaszek, Szafranowski, Dobroczyński, Felsztyn

Został awansowany do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919. Od 1923 do 26 kwietnia 1928 pełnił funkcję zastępcy dowódcy 73 pułku piechoty w Katowicach. Został awansowany do stopnia podpułkownika od 1 stycznia 1928 i z lokatą 47 w korpusie oficerów piechoty. 26 kwietnia 1928 roku został przeniesiony do 10 pułku piechoty w Łowiczu na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[5]. Później był zastępcą dowódcy 25 pułku piechoty w Piotrkowie[6]. W listopadzie 1933 roku został przeniesiony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Poznań Miasto celem odbycia praktyki w służbie uzupełnień[3][7]. W czerwcu 1934 ogłoszono jego przeniesienie do Powiatowej Komendy Uzupełnień Kałusz na stanowisko komendanta[8]. W sierpniu 1935 został przeniesiony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Białystok na stanowisko komendanta[9]. W 1938 dowodzona przez niego jednostka została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Białystok, a zajmowane przez niego stanowisko otrzymało nazwę komendant rejonu uzupełnień[10].

Po wybuchu II wojny światowej Z. Szafranowski był najstarszym stopniem oficerem w Białymstoku, a wobec braku zorganizowanej odgórnie obrony miasta, podjął się jej tworzenia (wspomagał go kpt. Tadeusz Kosiński), formując żołnierzy z pododdziałów marszowych i zapasowych (batalion marszowy 42 pułku piechoty i niepełny Batalion Wartowniczy nr 33)[11][12]. Został dowódcą obrony Białegostoku w okresie kampanii wrześniowej[13] (siedziba dowództwa mieściła się w pałacu Chaima Nowika przy obecnej ulicy Lipowej 35)[14].

Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został internowany na terenach litewskich, po czym aresztowany przez Sowietów i osadzony w obozie w Kozielsku, skąd 2 lipca 1940 trafił do obozu jenieckiego NKWD w Griazowcu, gdzie od 1940 przebywali polscy jeńcy. Po zawarciu układu Sikorski-Majski z 30 lipca 1941 wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR. Od 16 października 1941 do 31 października 1942 był dowódcą 16 pułku piechoty (późniejszego 16 Lwowskiego batalionu strzelców) w strukturze 6 Lwowskiej Dywizji Piechoty (jego poprzednikiem został ppłk Kazimierz Kierkowski). W tym czasie podczas ewakuacji Armii Polskiej jednostka pokonywała teren w kierunku Iraku i Iranu). Był oficerem Polskich Sił Zbrojnych.

Po zakończeniu wojny pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. Zmarł 1 maja 1973 w Londynie.

Pomnik Obrońców Białegostoku 1939 r.

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

Został ustanowiony Pomnik Obrońców Białegostoku 1939 r., stworzony na osiedlu Wysoki Stoczek[21].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ 26 stycznia 1934 ogłoszono sprostowanie daty urodzenia ze „2 lutego 1892” na „20 lutego 1893”. Zarządzenia Ministra Spraw Wojskowych. Zmiany (sprostowania) nazwisk, imion i dat urodzenia. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 23, 26 stycznia 1934. 
  2. ↑ a b Kolekcja VM ↓, s. 1.
  3. ↑ a b Kolekcja VM ↓, s. 2.
  4. ↑ Lista nazwisk osób odznaczonych Virtuti Militari. stankiewicze.com. [dostęp 2015-02-12].
  5. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 140.
  6. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 10.
  7. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 7.
  8. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 159.
  9. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935 roku, s. 97.
  10. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 844.
  11. ↑ Adam Czesław Dobroński: Wysoki Stoczek. Reduta to pomnik chwały tych, którzy chcieli podjąć walkę, uratować honor miasta. poranny.pl, 10 lutego 2015. [dostęp 2015-02-12].
  12. ↑ Telefon o 4 rano: Wojna!. wspolczesna.pl, 1 września 2004. [dostęp 2015-02-12].
  13. ↑ Przykłady małej architektury. Pomnik Obrońców Białegostoku, al. Jana Pawła II. ladniej.uwb.edu.pl. [dostęp 2015-02-12].
  14. ↑ Białystok – moje miasto – wrześniowe tablice. bialostocki.blox.pl, 2 września 2008. [dostęp 2015-02-12].
  15. ↑ M.P. z 1931 r. nr 251, poz. 335 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  16. ↑ Odznaczenia P. Prezydenta za zasługi na polu organizacji obrony przeciwlotniczej. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 185 z 18 sierpnia 1938. 
  17. ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
  18. ↑ a b c na podstawie fotografii [1]
  19. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 4 lutego 1926 r.
  20. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r.
  21. ↑ Pomnik Obrońców Białegostoku 1939 r. na Wysokim Stoczku. bialystok.pl. [dostęp 2015-02-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (7 czerwca 2011)].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zygmunt_Szafranowski&oldid=74377608”