Zenit-3SL
Rodzina rakiet nośnych Zenit | |
Producent |
RKK Energia, NPO Ławoczkin (Rosja), KB Jużnoje (Ukraina), Boeing (USA) |
---|---|
Koszt wystrzelenia |
90 mln USD (1999 r.) |
Data pierwszego startu |
28 marca 1999 |
Data ostatniego startu |
26 maja 2014 |
Statystyki | |
Wszystkie starty |
36 |
Udane starty |
33 (92%) |
Nieudane starty |
3 |
Zdolność wynoszenia |
5250 kg na transferową orbitę geostacjonarną |
Siła ciągu przy starcie |
7300 kN |
Wymiary | |
Długość |
59,60 m |
Średnica |
3,90 (owiewka ładunkowa 4,15) m |
Masa całkowita |
471 000 kg |
Stopnie rakiety | |
Stopień 1. | |
Stopień 2. | |
Stopień 3. |
Zenit-3SL – trójczłonowa rakieta nośna używana przez amerykańsko-norwesko-rosyjsko-ukraińskie konsorcjum Sea Launch. Wystrzeliwana z pływającej platformy startowej Ocean Odyssey. Starty przeprowadzane są na wodach międzynarodowych na równiku, na Oceanie Spokojnym (154°W), 370 kilometrów na wschód od wyspy Kiritimati.
Jednostki napędowe wszystkich stopni są napędzane ciekłym tlenem (utleniacz) i kerozyną RP-1 (paliwo rakietowe). Najniższy człon ma długość 32,9 m i średnicę 3,9 m. Drugi liczy 10,4 m długości przy tej samej średnicy 3,9 m. Oba człony o nazwie Zenit są budowane przez firmę KB Jużnoje. Najwyższy stopień – Blok DM-SL ma 4,9 m długości i 3,7 m średnicy i jest produkowany przez RKK Energię. Rakieta jest zakończona jednostką ładunkową o długości 11,4 m oraz średnicy 4,15 m wyprodukowaną przez Boeinga.
Pierwszy start rakiety odbył się w 1999 r. Do chwili obecnej rakieta startowała 36 razy, z czego trzy loty zakończyły się niepowodzeniem, a jeden był częściowo udany. Wszystkie starty, z wyjątkiem jednego, wynosiły satelity telekomunikacyjne na orbitę geostacjonarną.
Istnieje również wersja rakiety Zenit-3SL oznaczona jako Zenit 3SLB, której starty odbywają się z Kompleksu nr 45 w kazachskim kosmodromie Bajkonur.
Chronologia startów
[edytuj | edytuj kod]- 28 marca 1999, 01:29:59 GMT; s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Demosat; Uwagi: start udany – lot demonstracyjny - 10 października 1999, 03:28:00 GMT; s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: DirecTV-1R; Uwagi: start udany - 12 marca 2000, 14:49:15 GMT; s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: ICO F-1; Uwagi: start nieudany – przedwczesne wyłączenie się 2. członu na skutek błędnej komendy w oprogramowaniu elektrozaworu; ładunek spadł do oceanu - 28 lipca 2000, 22:42:00 GMT; s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: PAS 9; Uwagi: start udany - 21 października 2000, 05:52 GMT; s/n 5; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Thuraya 1; Uwagi: start udany - 18 marca 2001, 22:33:30 GMT; s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: XM-2 Rock; Uwagi: start udany - 8 maja 2001, 22:10:29 GMT; s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: XM-1 Roll; Uwagi: start udany - 15 czerwca 2002, 22:39:30 GMT; s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Galaxy 3C; Uwagi: start udany - 10 czerwca 2003, 13:55:59 GMT; s/n 11; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Thuraya 2; Uwagi: start udany - 8 sierpnia 2003, 03:30:55 GMT; s/n 10; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Echostar 9; Uwagi: start udany - 1 października 2003, 04:02:59 GMT; s/n 13; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Horizons 1; Uwagi: start udany - 11 stycznia 2004, 04:12:59 GMT; s/n 12; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Estrela do Sul 1; Uwagi: start udany - 4 maja 2004, 12:42:00 GMT; s/n 21; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: DirecTV-7S; Uwagi: start udany - 29 czerwca 2004, 03:58:59 GMT; s/n 11; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Apstar 5; Uwagi: start częściowo nieudany – awaria ostatniego członu pozostawiła satelitę na nieużytecznej orbicie - 1 marca 2005, 03:50:59 GMT; s/n 18; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: XM-3 Rythm; Uwagi: start udany - 26 kwietnia 2005, 07:31:29 GMT; s/n 17; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Spaceway 1; Uwagi: start udany - 23 czerwca 2005, 14:03:00 GMT; s/n 14; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Intelsat Americas 8; Uwagi: start udany - 8 listopada 2005, 14:06:59 GMT; s/n 23; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Inmarsat 4F-2; Uwagi: start udany - 15 lutego 2006, 23:34:55 GMT; s/n ; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Echostar 10; Uwagi: start udany - 12 kwietnia 2006, 23:29:59 GMT; s/n 21; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: JCSAT 9; Uwagi: start udany - 18 czerwca 2006, 07:50 GMT; s/n 29; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Galaxy 16; Uwagi: start udany - 22 sierpnia 2006, 03:27:01 GMT; s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Koreasat 5; Uwagi: start udany - 30 października 2006, 23:48:59 GMT; s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: XM-4 Blues; Uwagi: start udany - 30 stycznia 2007, 22:32 GMT; s/n ; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: NSS-8; Uwagi: start nieudany – kilka sekund po włączeniu, jeszcze przed wzlotem rakiety, awaria silnika 1. stopnia powoduje eksplozję rakiety na platformie Ocean Odyssey - 15 stycznia 2008, 11:48:59 GMT; s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Thuraya 3; Uwagi: start udany - 21 maja 2008, 09:43:59 GMT; s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Galaxy 18; Uwagi:: start udany - 16 lipca 2008, 05:20:59 GMT; s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Echostar 11; Uwagi: start udany - 24 września 2008, 09:27:59 GMT s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Galaxy 19; Uwagi: start udany - 26 lutego 2009, 18:29:55 GMT s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Telstar 11N; Uwagi: start udany - 20 kwietnia 2009, 08:15:59 GMT s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: SCIRAL 1B; Uwagi: start udany - 24 września 2011, 22:18 GMT s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Atlantic Bird 7; Uwagi: start udany - 1 czerwca 2012, 05:23 GMT s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Intelsat 19; Uwagi: start udany - 19 sierpnia 2012, 06:54:59 GMT s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Intelsat 21; Uwagi: start udany - 3 grudnia 2012, 20:43:59 GMT s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Eutelsat 70B; Uwagi: start udany - 1 lutego 2013, 06:56 GMT s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Intelsat 27; Uwagi: start nieudany – awaria systemu kontrolnego rakiety, wyłączenie silnika RD-171 po 25 sekundach lotu, rakieta z ładunkiem spadła do Pacyfiku. - 26 maja 2014, 21:09:59 GMT s/n?; miejsce startu: Ocean Odyssey, Ocean Spokojny
Ładunek: Eutelsat 3B; Uwagi: start udany
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona firmy Sea Launch (ang.)
- Jonathan McDowell: Launchlog. [w:] Jonathan’s Space Home Page [on-line]. [dostęp 2017-06-10]. (ang.).