Zamek w Rynie

Zamek w Rynie
	nr rej. 515 z 12.07.1961 oraz 4 z 9.02.1979
Państwo	Polska
Miejscowość	Ryn
Typ budynku	pierwotnie zamek, następnie więzienie, obecnie hotel
Styl architektoniczny	gotyk, neogotyk
Rozpoczęcie budowy	1377
Ważniejsze przebudowy	1394
	Plan budynku;
	Położenie na mapie Polski Zamek w Rynie
	Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Zamek w Rynie
	Położenie na mapie powiatu giżyckiego Zamek w Rynie
	Położenie na mapie gminy Ryn Zamek w Rynie
	Położenie na mapie Rynu Zamek w Rynie
	53°56′18,35″N 21°32′45,24″E/53,938431 21,545900
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Zamek w Rynie – położony na wzniesieniu pomiędzy Jeziorem Ryńskim i Ołów, mieści się przy Placu Wolności. Zamek obecnie pełni funkcję hotelu.

Historia

Budowę zamku rozpoczęto na miejscu wcześniejszej niewielkiej warowni na polecenie wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego Winricha von Kniprode około 1377 roku z przeznaczeniem na siedzibę konwentu i jako miejsce, z którego można było przeprowadzać ataki na wschód przeciwko Litwie^[1]. Zamek miał mieć początkowo w obrębie prostokąta murów o wymiarach 44 x 52 metry dwa skrzydła: od południowego wschodu i północnego wschodu, wkrótce jednak po zbudowaniu pierwszego budynku od południowego wschodu do wysokości parteru i piwnicy pod drugi budynek, prace budowlane przerwano^[2].

Prace budowlane wznowiono około 1393 roku z inicjatywy wielkiego mistrza Konrada von Wallenrode, który chciał przeznaczyć zamek w Rynie na siedzibę nowego komturstwa dla swojego brata Fryderyka. Podniesiono wtedy parterowe skrzydło południowo-wschodnie budując nad nim kaplicę i inne niezbędne pomieszczenia. Jednakże po klęsce w bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku zasięg budowy ograniczono do czworokąta murów z jednym budynkiem gotyckim wzdłuż wschodniego boku^[2].

W latach 1394–1422 zamek był na krótko siedzibą komturów, później wójtów krzyżackich. Po wybuchu wojny trzynastoletniej w 1455 roku został zdobyty przez chłopów, którzy wystąpili przeciwko nadużyciom załóg krzyżackich, a następnie odzyskany przez Jerzego von Schliebena, który pod zamkiem ich krwawo rozgromił^[2].

Osobny artykuł: Bitwa pod Rynem.

Po 1525 zamek był siedzibą starostów księcia pruskiego. Podczas szwedzkiego Potopu, w 1657 roku zamek spalili Tatarzy^{[potrzebny przypis]}.

Na początku XIX wieku zamek był własnością prywatną. Po odkupieniu w 1853 roku, został przebudowany przez władze pruskie na więzienie. Zamek spłonął w 1881 roku. Po 1945 roku zaadaptowano go na dom kultury, niewielkie muzeum i urząd miasta. Po 1990 roku władze miejskie sprzedały go osobie prywatnej, która zaadaptowała go na czterogwiazdkowy hotel.

Architektura

Z czasów średniowiecza pochodzi jedno skrzydło, natomiast trzy pozostałe zbudowane w czasach nowożytnych. „Najmłodsze”, więzienne, zostało zbudowane w XIX wieku.

Stan obecny

Obecnie zamek został zaadaptowany na Hotel ZAMEK RYN**** (hotel, restauracja, basen, sauny, kręgielnia, unikalny zadaszony dziedziniec wewnętrzny).

Zamek w literaturze

U schyłku XIV wieku komturem na zamku był Konrad von Wallenrode, który zainspirował Adama Mickiewicza do napisania na zsyłce w Rosji przed 1828 rokiem poematu „Konrad Wallenrod”.

Przypisy

↑ Bohdan Guerquin, Zamki w Polsce Arkady Warszawa 1984, s.279.
↑ ^a ^b ^c Marian Biskup, Wojny Polski z Zakonem Krzyżackim 1308-1521 Wydawnictwo Marpress Gdańsk 1993, s.228.

Bibliografia

Polska: mapa zamków - Warszawa Wrocław: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera, 1995
Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7, s. 183-184

[1] Bohdan Guerquin, Zamki w Polsce Arkady Warszawa 1984, s.279.

[:0-2] Marian Biskup, Wojny Polski z Zakonem Krzyżackim 1308-1521 Wydawnictwo Marpress Gdańsk 1993, s.228.

[1]

[2]