XVIII Liceum Ogólnokształcące im. Jana Zamoyskiego w Warszawie
| średnia | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Smolna 30 |
| Data założenia |
1905 |
| Patron | |
| Dyrektor |
Monika Owczarek |
| Wicedyrektorzy |
Agata Siennicka-Olzacka |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie Warszawy  | |
 52°13′59,56″N 21°01′23,68″E/52,233211 21,023244
| |
| Strona internetowa | |
XVIII Liceum Ogólnokształcące im. Jana Zamoyskiego w Warszawie – jedno z najstarszych liceów w Warszawie, powstało w 1905 roku. Szkoła znajduje się przy ul. Smolnej 30 w Śródmieściu.
Historia szkoły
[edytuj | edytuj kod]Szkoła została utworzona w 1905 w następstwie strajku młodzieży domagającej się wprowadzenia do szkół wykładowego języka polskiego. W swojej historii szkoła występowała również pod następującymi nazwami:
- od 1905 do 30.06.1915 – Gimnazjum gen. Pawła Chrzanowskiego,
- od 30.06.1915 do 10.11.1918 – Gimnazjum Towarzystwa Szkoły Maurycego hr. Zamoyskiego,
- od 10.11.1918 – Gimnazjum Towarzystwa im. Jana Zamoyskiego[1].
W latach 1941–1944 w siedzibie liceum mieściła się Prywatna Szkoła Zawodowa dla Pomocniczego Personelu Sanitarnego w Warszawie (tzw. Szkoła dr. Jana Zaorskiego), będąca legalną formą działalności tajnego Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego[2].
Działalność
[edytuj | edytuj kod]W XVIII LO im. Jana Zamoyskiego prowadzone są klasy z rozszerzonym programem nauczania:
- matematyki, informatyki i fizyki,
- matematyki, fizyki i chemii,
- biologii, chemii i matematyki,
- języka polskiego, historii i wiedzy o społeczeństwie.
Uczniowie XVIII LO odnoszą liczne sukcesy w olimpiadach przedmiotowych. Od 1983 w szkole istnieje koło teatralne „Improwizacja”. Od 1988 szkoła prowadzi wymianę z Walddörfer Gymnasium w Hamburgu, a od 1991 roku również z Felix-Klein-Gymnasium w Getyndze.
W marcu 2017 uczniowie szkoły zorganizowali dwudniowy Zamoyski Festiwal Teatralny, mający formę konkursu dla młodych grup teatralnych[3]. Od następnego roku w szkole odbywa się FAZA – Festiwal Artystyczny Zamoyskiej Awangardy. Postanowiono o rozbudowaniu formuły wydarzenia i podzielono je na dwie części: pierwszego dnia występy grup teatralnych (oraz improwizacyjnych), drugiego część muzyczna, obejmująca dowolne gatunki muzyczne (od utworów klasycznych przez pop i rock aż po metal). Pierwsza edycja FAZ-y odbyła się 16 i 17 marca 2018 r.[4], hasłem przewodnim wydarzenia było Świat jest tylko moim wyobrażeniem[3], a gościem specjalnym drugiego dnia był Rafał Masny, absolwent szkoły. Druga edycja FAZ-y odbyła się 15 i 16 marca 2019 r.[5].
Mottem szkoły są słowa Jana Zamoyskiego: „Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie”.
Dyrektorzy szkoły
[edytuj | edytuj kod]- Włodzimierz Włodarski (1905–1906)
- Andrzej Sznuk (1906–1915)
- Kazimierz Król (1915–1919)
- Henryk Lipski (1919–1933)
- Jan Dąbrowski (1933–1938)
- Jan Kozicki (1938–1945)
- Józef Szumański
- Edward Filipkowski
- Jan Gad (1955–1975)
- Maria Kawecka (1975–1979)
- Halina Radomska-Pietkiewicz (1979–1990)
- Ewa Sosnowska (1990–2015)
- Edyta Ołdakowska-Dębek (2015–2021)
- Monika Owczarek (od 2021)
Nauczyciele
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Adamczewski – język polski
- Wacław Borowy – język polski; 1917–1919 (również absolwent szkoły z 1908)
- Stanisław Schayer – logika, propedeutyka filozofii; 1925-1928[6]
- Helena Łuczywo – język angielski (1977/1978)
- Anna Radziwiłł – historia
- Stanisław Falkowski – język polski
- Antoni Wakulicz – matematyka (1924–1927)
- Wiesław Żurawski – historia (1938–1944)
Absolwenci
[edytuj | edytuj kod]
- matura 1906
- Tadeusz Kotarbiński (1886-1981) – filozof – logik i etyk; profesor UW, rektor UŁ, prezes PAN przewodniczący PTF
- matura 1907
- Mieczysław Norwid-Neugebauer (1884-1954) – generał dywizji WP; minister robót publicznych RP
- Tadeusz Piskor (1889-1951) – generał dywizji WP; szef Sztabu Generalnego WP
- matura 1908
- Wacław Borowy (1890-1950) – historyk literatury, krytyk literacki; profesor UW, dyrektor Biblioteki UW; w latach 1917–1919 nauczyciel w Gimnazjum, które ukończył[7]
- Stanisław Jackowski (1887-1951) – rzeźbiarz; twórca pomnika Jana Kilińskiego w Warszawie[8]
- matura 1909
- Antoni Bogusławski (1889-1956) – poeta, pisarz, tłumacz; podpułkownik WP, wiceprezes TLiDP[9]
- Zbigniew Drzewiecki (1890-1971) – pianista i pedagog; rektor PWSM w Krakowie, profesor PWSM w Warszawie
- Wacław Jędrzejewicz (1893-1993) – działacz niepodległościowy, dyplomata, polityk i historyk; minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego RP
- Tadeusz Kasprzycki (1891-1978) – generał dywizji WP; minister Spraw Wojskowych RP
- Konrad Libicki (1891-1980) – polski żołnierz i dyplomata, poseł polski w Estonii, naczelny dyrektor Polskiego Radia w latach 1938–1939, współzałożyciel i wiceprezes Instytutu Józefa Piłsudskiego w Londynie.
- Mieczysław Rogalski (1889-1952) – dyplomata[10]
- Jerzy Rutkowski (1890-1972) – chirurg; ordynator szpitala im. Dzieciątka Jezus, profesor chirurgii na UŁ[11]
- matura 1910
- Stanisław Długosz (1892-1915) – poeta, oficer I Brygady Legionów; zginął w walce z Rosjanami[12]
- Bronisław Mańkowski (1891-1991) – inżynier, przedsiębiorca, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
- matura 1911
- Julian Ejsmond (1892-1930) – poeta i bajkopisarz
- Tadeusz Milewski (1891–1940) – lekarz, oficer, działacz niepodległościowy
- Tadeusz Pełczyński (1892-1985) – generał brygady WP; szef polskiego wywiadu i kontrwywiadu, szef sztabu KG AK
- Melchior Wańkowicz (1892-1974) – pisarz, dziennikarz; reportażysta i publicysta
- matura 1912
- August Zamoyski (1893-1970) – rzeźbiarz
- matura 1913
- Kazimierz Kuratowski (1896-1980) – matematyk; profesor UW, wiceprezes PAN[13]
- Janusz Woliński (1894-1970) – historyk; profesor UW[14]
- matura 1914
- Stanisław Pietrzyk (1895–1965) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego
- Wacław Śniechowski (1895–1931) – major artylerii Wojska Polskiego, kawaler Virtuti Militari
- matura 1919
- Tadeusz Manteuffel (1902-1970) – historyk – mediewista; żołnierz AK; profesor UW, prorektor UW, twórca IH PAN[15]
- matura 1920
- Tadeusz Semadeni (1902-1944), sędzia, organizator Polskiego Związku Pływackiego
- matura 1921
- Zbigniew Stypułkowski (1904-1979) – polityk, adwokat; wraz z innymi przywódcami polskiego państwa podziemnego sądzony w procesie szesnastu
- matura 1922
- Stanisław Wigura (1903-1932) – konstruktor lotniczy i lotnik; wraz z Franciszkiem Żwirką zwyciężył w Challenge 1932
- matura 1924
- Jerzy Giedroyc (1906-2000) – publicysta, polityk; założyciel Instytutu Literackiego w Rzymie, wydawca i redaktor naczelny Kultury
- matura 1925
- Stefan Kieniewicz (1907-1992) – historyk; profesor UW, członek PAN
- Władysław Pieńkowski (1907-1991) – architekt
- Konstanty Régamey (1907-1982) – polsko-szwajcarski kompozytor, krytyk muzyczny i indolog[16]
- matura 1926
- Marek Sadzewicz (1907-1975) – pisarz, autor książek historycznych[17]
- matura 1927
- Jerzy Andrzejewski (1909–1983) – pisarz; prozaik, publicysta, felietonista
- Jerzy Zagórski (1907-1984) – poeta, eseista i tłumacz[18]
- matura 1928
- Juliusz Wiktor Gomulicki (1909-2006) – edytor, historyk i eseista, varsavianista
- matura 1930
- Stanisław Kryński (1912-1967) – filolog-anglista, krytyk literacki i tłumacz[19]
- matura 1931
- Bolesław Piasecki (1915-1979) – polityk[20]
- matura 1932
- Witold Małcużyński (1914-1977) – pianista; laureat Konkursu im. Fryderyka Chopina
- Krzysztof Poklewski-Koziełł (1914-2006) – prawnik, adwokat, obserwator procesu norymberskiego głównych hitlerowskich zbrodniarzy wojennych, przez blisko 50 lat sekretarz redakcji miesięcznika Państwo i Prawo
- matura 1939
- Zygmunt Kiszkurno (1921-2012) – strzelec sportowy, lekarz i wojskowy, olimpijczyk z Melbourne
- Andrzej Samsonowicz (1922-1944) – dowódca plutonu w batalionie „Zośka”, poległ w Powstaniu; odznaczony Virtuti Militari
- matura 1940
- Wacław Bojarski (1921-1943) – poeta; zmarł w wyniku ran odniesionych podczas strzelaniny z Niemcami przy składaniu wieńca pod pomnikiem Kopernika w 400. rocznicę śmierci astronoma
- Wojciech Przanowski (1922-1962) – uczestnik Powstania Warszawskiego, inżynier-mechanik, syn inż. Stefana Przanowskiego
- matura 1942
- Zbigniew Łoskot (1922-1997) – malarz i grafik[21]
- matura 1951
- Jerzy Łojek (1932-1986) – historyk[22]
- matura 1957
- Andrzej Kłossowski[23] (1938-1997) – bibliotekoznawca, edytor; profesor UMK w Toruniu, wicedyrektor Biblioteki Narodowej
- matura 1960
- Jan Bielecki (zm. 2001) – informatyk, autor podręczników do nauki programowania; członek komitetu standaryzacyjnego ANSI C
- Łukasz Turski – fizyk i popularyzator nauki
- matura 1966
- Małgorzata Braunek – aktorka
- Jerzy Rubach – językoznawca – fonolog, anglista; profesor UW oraz Uniwersytetu w Iowa (USA)
- Cezary Skubiszewski – kompozytor, zamieszkały w Australii od 1974
- matura 1967
- Anna Chodakowska – aktorka
- matura 1969
- Jacek Dobaczewski – fizyk; profesor UW, członek honorowy (Fellow) Amerykańskiego Towarzystwa Fizycznego
- Dariusz Szpakowski – komentator i dziennikarz sportowy
- Maria Winiarska – aktorka
- matura 1978
- Michał Rutkowski – ekonomista[24]
- Piotr Siciński – biolog prowadzący badania nad rakiem w Uniwersytecie Harvarda[25]
- matura 1979
- Robert Gwiazdowski – prawnik i ekonomista
- Małgorzata Omilanowska - historyczka sztuki[26]
- Bogusław Winid – dyplomata
- matura 1986
- Marcin Kydryński – dziennikarz muzyczny, kompozytor, podróżnik i fotograf[27]
- matura 1988
- Magda Masny – współprowadząca teleturniej Koło Fortuny
- matura 1991
- Wojciech Muszyński – historyk
- matura 1992
- Marcin Borski – sędzia piłkarski
- matura 1994
- Adam Leszczyński – dziennikarz
- matura 1995
- Piotr Morawski (1976-2009) – himalaista, chemik; zdobywca 6 ośmiotysięczników; adiunkt na Wydziale Chemicznym PW
- matura 2012
- Rafał Masny – twórca internetowy
- matura 2017
- Julia Wieniawa-Narkiewicz (ur. 1998) – aktorka, wokalistka, influencerka
Znani uczniowie, którzy zdawali maturę w innych szkołach
[edytuj | edytuj kod]- Jan Heine (1889–1973) – podpułkownik dyplomowany artylerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari
- Ignacy Skorupka (1893-1920) – ksiądz; kapelan wojskowy, zginął pod Ossowem w walkach z bolszewikami[28]
- Jerzy Stempowski (1893-1969) – eseista, krytyk literacki, wolnomularz[29]
- Kazimierz Leśniewski (1897–1957) – major artylerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari
- Tomasz Piskorski (1898-1940) – działacz harcerski, p.o. Naczelnika Harcerzy w 1936 roku, zginął w Charkowie.
- Jerzy Ficowski (1924-2006) – poeta, prozaik, tłumacz, żołnierz AK, znawca folkloru żydowskiego i cygańskiego[30].
- Zbigniew Godlewski ps. Zdzisław Gozdawa (1910-1990) – literat, autor tekstów piosenek; dyrektor teatru „Syrena”[31]
- Agata Passent (ur. 1973) – dziennikarka[32]
- Artur Górski (1970-2016) – polityk, nauczyciel akademicki, publicysta, poseł na Sejm V, VI i VII kadencji.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Daty i nazwy za: Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989: s. 21 i 23.
- ↑ Tajne Studia Medyczne w Warszawie 1940–1944. tlw.waw.pl. [dostęp 2018-12-18].
- ↑ a b Festiwal artystyczny – XVIII LO im. Jana Zamoyskiego [online], zamoyski.edu.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).
- ↑ FAZA-Festiwal Artystyczny Zamoyskiej Awangardy [online], facebook.com [dostęp 2024-04-26] (pol.).
- ↑ Se connecter à Facebook | Facebook [online], m.facebook.com [dostęp 2019-01-05].
- ↑ Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989. s. 321. („Lista profesorów Gimnazjum i Szkoły Powszechnej im. Jana Zamoyskiego 1915-1939”) oraz s. 148 i 156. (wspomnienie Juliusza Wiktora Gomulickiego)
- ↑ Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989. „Lista profesorów Gimnazjum i Szkoły Powszechnej im. Jana Zamoyskiego 1915-1939” s. 316.
- ↑ Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, spis absolwentów rocznika 1908 s. 333, poz. 25 oraz fot. zbiorowa nr 22 po s. 128. – wymieniony wśród siedzących przy stole prezydialnym na zjeździe absolwentów z okazji 25-lecia szkoły w 1930.
- ↑ Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, spis absolwentów s. 334, poz. 5. oraz s. 19-20 (jego przemówienie na zjeździe wychowanków w 1935 r.), 80, 81, 163, 213, 289, 290.
- ↑ Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, spis absolwentów rocznika 1909 s. 335, poz. 137, we wspomnieniu Jerzego Zagórskiego s. 165. oraz wymieniony jako wiceprezes klubu wychowanków Gimnazjum „Unia” s. 287.
- ↑ Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, spis absolwentów rocznika 1909 s. 336, poz. 143 oraz we wspomnieniu Jerzego Zagórskiego s. 163.
- ↑ Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, spis absolwentów s. 336, poz. 10. Także s. 237-238 (artykuł z „Życia Szkoły” Ku czci wybitnych wychowanków. Stanisław Długosz (Jerzy Tetera) oraz s. 237-238, 289, 290, 295.
- ↑ Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, na s. 339 poz. 27. oraz fot. nr 37 po s. 224. W spisie absolwentów jako Kazimierz Kuratow-Kuratowski.
- ↑ Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, spis absolwentów rocznika 1919 s. 339, poz. 45. oraz fot. 38. po s. 224, fotografia podpisana: „Prof. Janusz Woliński (1894–1970), matura 1913”. Nie ma swojego hasła w Wikipedii, ale jest wymieniony na stronie Instytutu Historycznego UW
- ↑ Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, spis absolwentów s. 342, poz. 17. oraz fot. 39 po s. 224, fotografia podpisana: „Prof. Tadeusz Manteuffel-Szoege (1902-1970), matura 1919”.
- ↑ Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, s. 346, poz. 40 oraz fot. nr 41 po s. 224.
- ↑ Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, spis absolwentów rocznika 1926 s. 347, poz. 42. , fot. 43. po s. 224. oraz dwa wspomnienia jego autorstwa na s. 181-183 i 183-186. Nie ma swojego hasła w Wikipedii, ale jest wymieniony na stronie Bitwy, Kampanie, Dowódcy jako autor książek Jan III Sobieski 1629-1696, Pod Chocimiem 1673, Pod Wiedniem i Parkanami 1683.
- ↑ Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, s. 348, poz. 49 oraz fot. nr 45 po s. 224. Tam też jego wspomnienie: „Wywołani do tablicy” na s.162-166.
- ↑ Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, spis absolwentów rocznika 1930 na s. 351, poz. 34. jako „Stanisław Leon Kryński”.
- ↑ Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, spis absolwentów rocznika 1931 na s. 353, poz. 34. (jako Bolesław Bogdan Piasecki) oraz fot. 47. po s. 224.
- ↑ W Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, występuje Zbigniew Łoskot w dwóch rocznikach maturzystów: w roku 1940 (1939/1940) s. 360 poz. 16. oraz w roku 1942 (1941/1942) s. 361 poz. 10. Datę matury 1942 wybrano zgodnie z wcześniejszym wpisem w Wikipedii dla hasła Zbigniew Łoskot.
- ↑ Barbara Stanisławczyk: Ostatni krzyk. Od Katynia do Smoleńska historie dramatów i miłości. Poznań: Dom Wydawniczy „Rebis”, 2011, s. 98. ISBN 978-83-7510-814-9.
- ↑ Potrzebna informacja o roku zdanej matury. W wykorzystywanym dla tej strony Wikipedii źródle: Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, spis absolwentów nie obejmuje lat 1945-1956, gdy liceum nie nosiło imienia Jana Zamoyskiego. Zachowany w spisie absolwentów na podstawie wcześniejszego wpisu.
- ↑ Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, spis absolwentów na s. 401, poz. 141.
- ↑ Nie ma jeszcze swojego hasła w Wikipedii. Dwie notki na stronie internetowej Uniwersytetu Harvarda: notka nr 1 oraz notka nr 2. Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, spis absolwentów na s. 401, poz. 146.
- ↑ OMILANOWSKA–KILJAŃCZYK MAŁGORZATA, profesor Uniwersytetu Gdańskiego – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2023-03-19].
- ↑ Potwierdzone 2009.08.23 przez samego absolwenta.
- ↑ Był uczniem Gimnazjum gen. Pawła Chrzanowskiego od 1902 roku, ale nie zdawał matury w tej szkole – por. hasło Ignacy Skorupka w Wikipedii. Wymieniany jako uczeń szkoły w Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, (s. 162, 221, 289, 292, 295), ale nie ma go w spisie maturzystów żadnego rocznika Szkoły.
- ↑ Magdalena Chabiera „Dom Jerzego Stempowskiego” w Po powodzi. Eseje i dzienniki podróży Paryż - Kraków: Instytut Literacki Kultura - Instytut Książki, 2015. s. 9.: „Naukę kontynuował w Gimnazjum Chrzanowskiego przy ulicy Smolnej, gdzie wytrwał jedynie rok (1908--1908). Wszystko przez niefortunny incydent.”
- ↑ We wspomnieniu Jerzego Zagórskiego w Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989. s. 162.: „Wychowankiem tajnych kursów okupacyjnych naszego gimnazjum jest wybitny poeta i tłumacz Jerzy Ficowski.” Nie ma go jednak w spisie maturzystów żadnego rocznika Szkoły.
- ↑ Dyrektor teatru, literat, autor tekstów piosenek; z Wacławem Stępniem kierownik literacki teatru „Syrena”, dyrektor teatru „Syrena” za: notka biogr. na filmpolski.pl opisany jako uczeń szkoły we wspomnieniu Jerzego Zagórskiego w Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989. s. 162., ale nie ma go w spisie maturzystów żadnego rocznika Szkoły
- ↑ Była uczennicą LO im. Jana Zamoyskiego przez 2 lata, nie zdawała w nim matury. Źródło: strona internetowa Agaty Passent
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Strona internetowa XVIII Liceum im. Jana Zamoyskiego
- 100 lat na Smolnej, czyli dzieje Gimnazjum i Liceum Jana Zamoyskiego w Warszawie, Warszawa 2005
- Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Życie Szkoły : miesięcznik poświęcony życiu szkolnemu : organ Samopomocy Koleżeńskiej uczniów Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego - czasopismo szkolne z lat 1927-1939