Wit Sulimirski
pułkownik piechoty | |
Data i miejsce urodzenia |
10 października 1874 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
11 kwietnia 1943 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Wit Sulimirski h. Lubicz (ur. 10 października 1874 w Słotwinie, zm. 11 kwietnia 1943 w Kobylanach[1]) – polski inżynier górnictwa, przemysłowiec, major piechoty Wojska Polskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Józefa Jana Sulimirskiego h. Lubicz (1839–1910) i Bolesławy z Rogoyskich h. Brochwicz (1840–1881). Był bratem Tadeusza Sulimirskiego. Po ukończeniu gimnazjum realnego we Lwowie wyjechał do Grazu, gdzie studiował w Akademii Handlu i Przemysłu. Po złożeniu egzaminu końcowego w 1895 znalazł się w Wiernym, gdzie był słuchaczem szkoły wiertniczej. Po powrocie do Lwowa zaangażował się w działalność Klubu Demokratycznego, którego został prezesem w 1912.
Po wybuchu I wojny światowej został wcielony do cesarskiej i królewskiej armii, został pojmany przez Rosjan i uwięziony. W 1916 zbiegł z obozu jenieckiego i powrócił do Lwowa. Walczył w obronie Lwowa podczas wojny polsko-ukraińskiej jako dowódca „Grupy Sokół-Macierz”[2]. Był organizatorem i komendantem Miejskiej Straży Obywatelskiej, organizacji cywilno-wojskowej stworzonej celem utrzymania ładu i bezpieczeństwa w oblężonym mieście, zrzeszającej ponad 6 tys. członków, a także organizatorem Ochotniczej Legii Kobiet[3][4]. 12 czerwca 1919 roku został formalnie przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia kapitana ze starszeństwem z dniem 1 listopada 1917 roku, z zaliczeniem do I Rezerwy armii, z jednoczesnym powołaniem do służby czynnej na czas wojny aż do demobilizacji[5]. Po zakończeniu działań wojennych zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 34. lokatą w korpusie oficerów rezerwowych piechoty[6][7]. Został przydzielony do 81 pułku piechoty w Grodnie: w 1923 jako oficer rezerwowy[8][9]. W 1934 roku, jako oficer pospolitego ruszenia pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VI. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[10][11].
Wit Sulimirski był właścicielem kopalni nafty „Kobylany”, ponadto aktywnie uczestniczył w życiu społecznym i gospodarczym. W 1929 został mianowany na urząd konsula honorowego Republiki Łotewskiej na obszar województw lwowskiego, stanisławowskiego, tarnopolskiego i wołyńskiego z siedzibą we Lwowie[12]. Był prezesem Towarzystwa Ubezpieczeń od Wypadków, przewodniczył komisji rewizyjnej Zakładów Pensyjnych, prezesem Kasy Obrońców Lwowa, członkiem sekcji przemysłowej[13] i wiceprezesem Izby Przemysłowo-Handlowej we Lwowie i tamtejszego Komitetu Obywatelskiego Targów Wschodnich[14], wiceprezesem Klubu Inteligencji, członkiem zwyczajnym Kasyna i Koła Literacko-Artystycznego we Lwowie[15]. W wyborach samorządowych 1934 uzyskał mandat radnego Rady Miasta Lwowa z ramienia listy nr 1 (prorządowej)[16]. W wielu przedsiębiorstwach branży naftowej pełnił funkcje kierownicze lub zasiadał w radach nadzorczych m.in. Gazolina Sp. Akc.[17]. był działaczem Centralnego Związku Przemysłowców we Lwowie[18]. W połowie 1935 został zastępcą członka Okręgowej Komisji Wyborczej nr 70 we Lwowie przed wyborami parlamentarnymi w 1935[19][20].
Był mężem Oktawii z Peszyńskich (1877–1959), wnuczki Tytusa i córki Tadeusza. Jego bratanicą była Felicja Sulimirska, która służąc jako kurierka w obronie Lwowa, poniosła śmierć 22 listopada 1918[21].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928)[22][23]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)[23]
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1933)[24]
- Medal Niepodległości (9 listopada 1933)[25]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[23]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ dane biograficzne, Sejm Wielki
- ↑ Zjazd 20-lecia Grupy Sokół-Macierz z listopada 1918 r.. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 266 z 23 listopada 1938.
- ↑ Semper Fidelis. Obrona Lwowa w obrazach współczesnych. Lwów / Warszawa: Straż Mogił Polskich Bohaterów / Oficyna Wydawnicza Volumen, 1930 / 1990, s. Tab. 182.
- ↑ Artur Leinwand „Obrona Lwowa w 1920 roku”, Lwów.pl
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 70 z 26 czerwca 1919 roku, poz. 2243.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 467.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 531.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 359.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 313.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 251, 959.
- ↑ W Roczniku Oficerskim Rezerw 1934 wymieniony jako Witold Sulimirski.
- ↑ Komunikat. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 17, s. 210, 20 września 1929.
- ↑ Kooptacja 4 radców do Izby Przem.-Handlowej we Lwowie. „Wiadomości Gospodarcze Izby Przemysłowo-Handlowej we Lwowie”, s. 86, Nr 7 z 5 kwietnia 1937. Izba Przemysłowo-Handlowa we Lwowie.
- ↑ Wręczenie odznaczeń VI. konkursu wystaw sklepowych we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 6, Nr 83 z 12 kwietnia 1932.
- ↑ Sprawozdanie Wydziału Kasyna i Koła Literacko-Artystycznego we Lwowie za czas od 1 kwietnia 1934 do 31 marca 1935 przedłożone Walnemu Zgromadzeniu w dniu 29 maja 1935. Lwów: 1935, s. 33.
- ↑ Oficjalne wyniki wyborów do Rady Miejskiej we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 130 z 31 maja 1934.
- ↑ Jan Koziar „Gazolina pierwsza polska spółka pracownicza” Liga Polityczna Wrocław 2010. [dostęp 2014-09-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-11)].
- ↑ Enuncjacja p. Wojewody Lwowskiego wobec przemysłowców Małopolski Wschodniej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 105 z 13 maja 1937.
- ↑ Dział urzędowy. 87. Ogłoszenie. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 14, s. 120, 25 lipca 1934.
- ↑ Skład okręgowych komisyj wyborczych na terenie województwa lwowskiego. „Gazeta Lwowska”. Nr 170, s. 2, 28 lipca 1935.
- ↑ Wit Sulimirski: Grupa „Sokól” – Macierz. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1–22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918–1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 455, 461, 469. ISBN 83-85218-56-4.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 „za zasługi na polu pracy społecznej i obywatelskiej w czasie wojny”.
- ↑ a b c Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 297. [dostęp 2021-10-24].
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 278 „za zasługi na polu rozwoju przemysłu”.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
- Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 297. [dostęp 2021-10-24].
- Wit Sulimirski. sejm-wielki.pl. [dostęp 2015-10-01].
- Członkowie Izby Przemysłowo-Handlowej we Lwowie
- Konsulowie honorowi Łotwy w II Rzeczypospolitej
- Majorowie piechoty II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (dwukrotnie)
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 81 Pułku Strzelców Grodzieńskich
- Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej
- Polscy inżynierowie górniczy
- Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej
- Polscy przedsiębiorcy XX wieku
- Przemysłowcy II Rzeczypospolitej
- Radni Lwowa (II Rzeczpospolita)
- Sulimirscy herbu Lubicz
- Uczestnicy bitwy o Lwów 1918–1919 (strona polska)
- Urodzeni w 1874
- Zastępcy członków okręgowych komisji wyborczych (II Rzeczpospolita)
- Zmarli w 1943