Wikipedysta:Belfer00/brudnopis 2/tłumaczenie

Pedophilia

The term pedophilia (or paedophilia) has a range of definitions as found in psychology, law enforcement, and the vernacular. As a medical diagnosis, it is defined as a psychological disorder in which an adult experiences a sexual preference for prepubescent children. According to the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM), pedophilia is specified as a form of paraphilia in which a person either has acted on intense sexual urges towards children, or experiences recurrent sexual urges towards and fantasies about children that cause distress or interpersonal difficulty. The disorder is common among people who commit child sexual abuse; however, some offenders do not meet the clinical diagnosis standards for pedophilia. In strictly behavioral contexts, the word "pedophilia" has been used to refer to child sexual abuse itself, also called "pedophilic behavior".

In law enforcement, the term "pedophile" is generally used to describe those accused or convicted of the sexual abuse of a minor (including both prepubescent children and adolescent minors younger than the local age of consent). An example of this use can be seen in various forensic training manuals. Some researchers have described this usage as improper and suggested it can confound two separate types of offenders. In common usage, the term refers to any adult who is sexually attracted to children or who sexually abuses a child.

The causes of pedophilia are not known; research is ongoing. Most pedophiles are men, though there are also women who are pedophiles. Due to the stereotype that pedophiles are always male, it has been difficult to determine the prevalence of females with pedophilia; however studies in the UK and USA suggest that a range of 5% to 20% of child sexual abuse offenses are perpetrated by women.

In forensic psychology and law enforcement, there have been a variety of typologies suggested to categorize pedophiles according to behavior and motivations. No significant curative treatment for pedophilia has yet been found. There are, however, certain therapies that can reduce the incidence of pedophilic behaviors that result in child sexual abuse.

History of the term

The word comes from the Greek paidophilia (παιδοφιλία): pais (παις, "child") and philia (φιλία, "love, friendship"). Paidophilia was coined by Greek poets either as a substitute for "paiderastia" (pederasty), or vice versa.

The term paedophilia erotica was coined in 1886 by the Viennese psychiatrist Richard von Krafft-Ebing in his writing Psychopathia Sexualis. He gave the following characteristics:

• The sexual interest is toward prepubescent youths only. This interest does not extend to the first signs of pubic hair.
• The sexual interest is toward prepubescent youths only and does not include teenagers.
• The sexual interest remains over time.

Adults sexually attracted to prepubescent youths were placed into three categories by Krafft-Ebing:

• a.) pedophile
• b.) surrogate (that is, the prepubescent youths are regarded as a substitute object for a preferred, non-available adult object)
• c.) sadistic

These types have been expanded upon and updated over the years into a variety of typologies (see Child Sexual Offender Types)

Diagnosis

The International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems (F65.4) defines pedophilia as "a sexual preference for children, boys or girls or both, usually of prepubertal or early pubertal age."

The APA's Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders 4th edition, Text Revision gives the following as its "Diagnostic criteria for 302.2 Pedophilia":

• A. Over a period of at least 6 months, recurrent, intense sexually arousing fantasies, sexual urges, or behaviors involving sexual activity with a prepubescent child or children (generally age 13 years or younger);
• B. The person has acted on these sexual urges, or the sexual urges or fantasies cause marked distress or interpersonal difficulty;
• C. The person is at least age 16 years and at least 5 years older than the child or children in Criterion A.

The diagnosis is further specified by the sex of the children the person is attracted to, and if the impulses or acts are limited to incest. It is also sometimes split further into two categories: exclusive type (attracted only to children) and nonexclusive type.

Exclusive pedophiles are attracted to children, and children only. They show little erotic interest in adults their own age and in some cases, can only become aroused while fantasizing or being in the presence of prepubescent children. Nonexclusive pedophiles are attracted to both children and adults, and can be sexually aroused by both. According to a U.S. study on 2429 adult male pedophile sex offenders, only 7% identified themselves as exclusive; indicating that many or most pedophiles fall into the nonexclusive category. Some systems further differentiate types of offender in more specific categories (see Child Sexual Offender Types).

Neither the ICD nor the DSM diagnostic criteria require actual sexual activity with a prepubescent youth. The diagnosis can therefore be made based on the presence of fantasies or sexual urges even if they have never been acted upon. On the other hand, a person who acts upon these urges yet experiences no distress about their fantasies or urges can also qualify for the diagnosis. Acting on sexual urges is not limited to overt sex acts for purposes of this diagnosis, and can sometimes include indecent exposure, voyeuristic or frotteuristic behaviors, or masturbating to child pornography. Often these behaviors need to be considered in-context with an element clinical judgment before a diagnosis is made. Likewise, when the patient is in late adolescence, the age difference is not specified in hard numbers and instead requires careful consideration of the situation.

Nepiophilia, also called infantophilia, is used to refer to a sexual preference for toddlers and infants (usually ages 0–3).

Causes

The cause or causes of pedophilia are not known. The experience of sexual abuse as a child was previously thought to be a strong risk factor, but research does not show a causal relationship, as the vast majority of sexually abused children do not grow up to be adult offenders, nor do the majority of adult offenders report childhood sexual abuse. The US Government Accountability Office concluded, "the existence of a cycle of sexual abuse was not established." Until 1996, there was greater belief in the theory of a "cycle of violence," because most of the research done was retrospective—abusers were asked if they had experienced past abuse. Even the majority of studies found that most adult sex offenders said they had not been sexually abused during childhood, but studies varied in terms of their estimates of the percentage of such offenders who had been abused, from 0 to 79 percent. More recent prospective longitudinal research—studying children with documented cases of sexual abuse over time to determine what percentage become adult offenders—has demonstrated that the cycle of violence theory is not an adequate explanation for why people molest children.

Biological associations

Several researchers have reported correlations between pedophilia and certain psychological characteristics, such as low self-esteem and poor social skills. Beginning in 2002, other researchers, most notably Canadian sexologists James Cantor and Ray Blanchard and their colleagues, began reporting a series of findings linking pedophilia with brain structure and function: Pedophilic (and hebephilic) men have lower IQs, poorer scores on memory tests, greater rates of non-right-handedness, greater rates of school grade failure over and above the IQ differences, lesser physical height, greater probability of having suffered childhood head injuries resulting in unconsciousness, and several differences in MRI-detected brain structures. They report that their findings suggest that there are one or more neurological characteristics present at birth that cause or increase the likelihood of being pedophilic. Evidence of familial transmittability "suggests, but does not prove that genetic factors are responsible" for the development of pedophilia.

Another study, using structural MRI, shows that pedophilic men have a lower volume of white matter than non-sexual criminals.

Functional magnetic resonance imaging (fMRI) has shown that child molesters diagnosed with pedophilia have reduced activation of the hypothalamus as compared with non-pedophilic persons when viewing sexually arousing pictures of adults. A 2008 functional neuroimaging study notes that central processing of sexual stimuli in heterosexual "paedophile forensic inpatients" may be altered by a disturbance in the prefrontal networks, which "may be associated with stimulus-controlled behaviours, such as sexual compulsive behaviours." The findings may also suggest "a dysfunction at the cognitive stage of sexual arousal processing."

Blanchard, Cantor, and Robichaud (2006) reviewed the research that attempted to identify hormonal aspects of pedophiles. They concluded that there is some evidence that pedophilic men have less testosterone than controls, but that the research is of poor quality and that it is difficult to draw any firm conclusion from it.

While not causes of pedophilia themselves, comorbid psychiatric illnesses—such as personality disorders and substance abuse—are risk factors for acting on pedophilic urges. Blanchard, Cantor, and Robichaud (2006) noted about comorbid psychiatric illnesses that, "The theoretical implications are not so clear. Do particular genes or noxious factors in the prenatal environment predispose a male to develop both affective disorders and pedophilia, or do the frustration, danger, and isolation engendered by unacceptable sexual desires—or their occasional furtive satisfaction—lead to anxiety and despair?" They indicated that, because they previously found mothers of pedophiles to be more likely to have undergone psychiatric treatment, the genetic possibility is more likely.

Psychopathology and personality traits

Cohen et al. (2002), studying child sex offenders, states that pedophiles have impaired interpersonal functioning and elevated passive-aggressiveness, as well as impaired self-concept. Regarding disinhibitory traits, pedophiles demonstrate elevated sociopathy and propensity for cognitive distortions. According to the authors, pathologic personality traits in pedophiles lend support to a hypothesis that such pathology is related to both motivation for and failure to inhibit pedophilic behavior.

According to Wilson and Cox (1983), "The paedophiles emerge as significantly higher on Psychoticism, Introversion and Neurotocism than age-matched controls. [But] there is a difficulty in untangling cause and effect. We cannot tell whether paedophiles gravitate towards children because, being highly introverted, they find the company of children less threatening than that of adults, or whether the social withdrawal implied by their introversion is a result of the isloation engendered by their preference (i.e., awareness of the social approbation and hostility that it evokes" (p. 324).

Studying child sex offenders, a review of qualitative research studies published between 1982 and 2001 concluded that pedophiles use cognitive distortions to meet personal needs, justifying abuse by making excuses, redefining their actions as love and mutuality, and exploiting the power imbalance inherent in all adult-child relationships. Other cognitive distortions include the idea of "children as sexual beings," "uncontrollability of sexuality," and "sexual entitlement-bias."

One review of the literature concludes that research on personality correlates and psychopathology in pedophiles is rarely methodologically correct, in part owing to confusion between pedophiles and child sex offenders, as well as the difficulty of obtaining a representative, community sample of pedophiles. Seto (2004) points out that pedophiles who are available from a clinical setting are likely there because of distress over their sexual preference or pressure from others. This increases the likelihood that they will show psychological problems. Similarly, pedophiles recruited from a correctional setting have been convicted of a crime, making it more likely that they will show anti-social characteristics.

Child molestation

Some people with pedophilia threaten children to stop them from reporting their actions. Others, like those that often victimize children, can develop complex ways of getting access to children, like gaining the trust of a child's parent, trading children with other pedophiles or on infrequent occasions, get foster children from nonindustrialized nations or abduct child victims from strangers. Pedophiles may often act interested in the child, to gain the child's interest, loyalty and affection to keep the child from letting others know about the sexual activity.

Prevalence

The prevalence of pedophilia in the general population is not known, and research is highly variable owing to varying definitions and criteria. The term pedophile is commonly used to describe all child sexual abuse offenders, including those who do not meet the clinical diagnosis standards. This use is seen as problematic by some people. Some researchers, such as Howard E. Barbaree, have endorsed the use of actions as a sole criterion for the diagnosis of pedophilia as a means of taxonomic simplification, rebuking the American Psychiatric Association's standards as "unsatisfactory".

A perpetrator of child sexual abuse is commonly assumed to be and referred to as a pedophile; however, there may be other motivations for the crime (such as stress, marital problems, or the unavailability of an adult partner). Child sexual abuse may or may not be an indicator that its perpetrator is a pedophile. Many terms have been used to distinguish "true pedophiles" from nonpedophilic offenders, or to distinguish among types of offenders on a continuum according to strength and exclusivity of pedophilic interest, and motivation for the offense (see Child Sexual Offender Types).

Perpetrators who meet the diagnostic criteria for pedophilia offend more often than non-pedophile perpetrators, and with a greater number of victims. According to the Mayo Clinic, approximately 95% of child sexual abuse incidents are committed by the 88% of child molestation offenders who meet the diagnostic criteria for pedophilia. A behavioral analysis report by the FBI states that a "high percentage of acquaintance child molesters are preferential sex offenders who have a true sexual preference for children (i.e., pedophiles)."

A review article in the British Journal of Psychiatry notes the overlap between extrafamilial and intrafamilial offenders. One study found that around half of the fathers and stepfathers in its sample who were referred for committing extrafamilial abuse had also been abusing their own children.

As noted by Abel, Mittleman, and Becker (1985) and Ward et al. (1995), there are generally large distinctions between the two types of offenders' characteristics. Situational offenders tend to offend at times of stress; have a later onset of offending; have fewer, often familial victims; and have a general preference for adult partners. Pedophilic offenders, however, often start offending at an early age; often have a large number of victims who are frequently extrafamilial; are more inwardly driven to offend; and have values or beliefs that strongly support an offense lifestyle. Research suggests that incest offenders recidivate at approximately half the rate of extrafamilial child molesters, and one study estimated that by the time of entry to treatment, nonincestuous pedophiles who molest boys had committed an average of 282 offenses against 150 victims.

Treatment

Although pedophilia has yet no cure, various treatments are available that are aimed at reducing or preventing the expression of pedophilic behavior, reducing the prevalence of child sexual abuse. Treatment of pedophilia often requires collaboration between law enforcement and health care professionals. A number of proposed treatment techniques for pedophilia have been developed, though the success rate of these therapies has been very low.

Cognitive behavioral therapy ("relapse prevention")

Cognitive behavioral therapy has been shown to reduce recidivism in contact sex offenders.

According to Canadian sexologist Michael Seto, cognitive-behavioral treatments target attitudes, beliefs, and behaviors that are believed to increase the likelihood of sexual offenses against children, and "relapse prevention" is the most common type of cognitive-behavioral treatment. The techniques of relapse prevention are based on principles used for treating addictions. Other scientists have also done some research that indicates that recidivism rates of pedophiles in therapy are lower than pedophiles who eschew therapy, says Dr. Zonana.

Behavioral interventions

Behavioral treatments target sexual arousal to children, using satiation and aversion techniques to suppress sexual arousal to children and covert sensitization (or masturbatory reconditioning) to increase sexual arousal to adults. Behavioral treatments appear to have an effect on sexual arousal patterns on phallometric testing, but it is not known whether the test changes represent changes in sexual interests or changes in the ability to control genital arousal during testing.

Applied behavior analysis has been applied with mentally disabled sex offenders.

Pharmacological interventions

Medications are used to lower sex drive in pedophiles by interfering with the activity of testosterone, such as with Depo-Provera (medroxyprogesterone acetate), Androcur (cyproterone acetate), and Lupron (leuprolide acetate).

Gonadotropin-releasing hormone analogues, which last longer and have fewer side-effects, are also effective in reducing libido and may be used.

These treatments, commonly referred to as "chemical castration," are often used in conjunction with the non-medical approaches noted above. According the Association for the Treatment of Sexual Abusers, "Anti-androgen treatment should be coupled with appropriate monitoring and counseling within a comprehensive treatment plan."

In a controlled Depo-Provera treatment study of forty sex offenders – including 23 pedophiles – who received Depo-Provera, and 21 sex offenders who received psychotherapy alone, the outcome follow-up of the treated group as compared to the untreated group demonstrated that the reoffense rate for the Depo-Provera-treated group was significantly lower. Eighteen percent reoffended while receiving medication; 35 percent reoffended after stopping medication. In contrast, 58 percent of the control patients, who received psychotherapy alone reoffended. Patients defined as regressed were much more likely to reoffend off therapy than the patients defined as fixated.

Other therapies

Klaus M. Beier of the Institute of Sexology and Sexual Medicine at Charité, a university hospital in Berlin, reported success in a preliminary study using role-play therapy and "impulse-curbing drugs" to help pedophiles avoid sexually assaulting a child. According to researchers, contact child sex offenders were better able to control their urges once they understood the prepubescent youth's view.

Limitations of treatment

Although these results are relevant to the prevention of reoffending in contact child sex offenders, there is no empirical suggestion that such therapy is a cure for pedophilia. Dr. Fred Berlin, founder of the Johns Hopkins Sexual Disorders Clinic, believes that pedophilia could be successfully treated if the medical community would give it more attention.

Related activism

Pro-pedophile activism

Pro-pedophile activism is a small fringe movement that was most active from the 1950s to the early 1990s and is now maintained mostly through several websites. One of its goals—summed up by supporter Frits Bernard—is advocating the acceptance of pedophilia as a sexual orientation rather than a psychological disorder.

Anti-pedophile activism

Anti-pedophile activism encompasses opposition against pedophiles, against pro-pedophile activism, and can also encompass activism against other phenomena that are seen as related to pedophilia, such as child pornography and child sexual abuse. Much of the direct action classified as anti-pedophile involves demonstrations against sex offenders, groups advocating legalization of sexual activity between adults and children, and internet users who solicit sex from teens.

Pedofilia

Etymologia i historia terminu

Termin paedophilia erotica został wprowadzony do dyskursu medycznego w 1886 r. przez psychiatrę Richarda von Krafft-Ebinga w dziele Psychopathia Sexualis. Autor charakteryzował pedofilię jako zainteresowanie seksualne jedynie dziećmi w wieku przedpokwitaniowym.

Definicje diagnostyczne (kliniczne)

"Pedofilia" jest terminem seksuologicznym, określeniem pewnej, nienormatywnej seksualności lub zaburzenia seksualnego. Nie jest terminem kryminologicznym ani prawnym. W znaczeniu klinicznym termin "pedofilia" odnosi się do wewnętrznej, psychicznej dyspozycji człowieka, zwykle przejawiającej się w jego zachowaniu, oznacza zjawisko z obszaru psychopatologii. Stworzono wiele, zbliżonych treściowo, klinicznych definicji pedofilii.

Definicje autorskie

Definicje autorskie pedofilii, to definicje stworzone przez poszczególnych badaczy zajmujących się tym zagadnieniem.

Kazimierz Imieliński: "Pedofilia (...) jest odchyleniem seksualnym, przejawiającym się w skłonności do praktyk seksualnych z dziećmi.".

Zbigniew Lew-Starowicz: "Pedofilia (...) jest to (...) parafilia, polegająca na osiąganiu satysfakcji seksualnej w kontaktach z dziećmi.".

Robert C. Carson: "Pedofilia - to parafilia, w której preferowanym lub wyłącznym partnerem seksualnym osoby dorosłej jest dziecko przed okresem pokwitania.".

Kazimierz Pospiszyl: "Pedofilia - zaburzenie preferencji seksualnej, przejawiające się tym, że cel (obiekt) pożądania seksualnego stanowi dziecko, niewykazujące jeszcze cech dojrzewania płciowego.".

Irena Pospiszyl: "Pedofilia jest terminem medycznym, określającym, mówiąc najogólniej, seksualny popęd osoby powyżej wieku dziecięcego, skierowany na dziecko.".

Kurt Freund: "... utrzymująca się (sustained) erotyczna skłonność (preference) do dzieci w wieku do lat 11 lub 12 włącznie, większa niż do ludzi dojrzałych fizycznie, przy swobodnym wyborze partnera.".

Definicje instytucjonalne (systemowe)

Definicje instytucjonalne pedofilii, to definicje stworzone przez instytucje (organizacje) zajmujące się określaniem definicji chorób do celów standaryzacji diagnostyki i terapii. Definicje te znajdują się w systemach klasyfikacyjnych schorzeń, stworzonych i zalecanych przez te instytucje. Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne (APA) stworzyło Podręcznik Diagnostyczny i Statystyczny Chorób Psychicznych (DSM), a Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) Międzynarodową Klasyfikację Chorób (ICD). W definicjach instytucjonalnych (systemowych) definiowanie następuje poprzez podanie kryteriów diagnostycznych, których spełnienie jest konieczne, by schorzenie zostało zidentyfikowane jako ta właśnie, a nie inna jednostka chorobowa.

Historia definicji w DSM

Termin "pedofilia" został wprowadzony do klasyfikacji DSM w pierwszym wydaniu podręcznika (DSM-I) z roku 1952. Zarówno w tym wydaniu, jak i w wydaniu drugim (DSM-II) z roku 1968 wymieniono pedofilię w dziale "Dewiacje seksualne", ale nie przedstawiono żadnych kryteriów diagnostycznych. W wydaniu trzecim (DSM-III) z roku 1980 określono pedofilię jako jedną z parafilii, podano opis choroby, i przedstawiono wskazówki diagnostyczne. Definicję pedofilii oparto o kryteria diagnostyczne. W wydaniu trzecim zmienionym (DSM-III-R) z roku 1987 rozbudowano treść kryteriów diagnostycznych.

Kryteria A i C pozostają w zasadzie niezmienione od DSM-III-R (1987) przez DSM-IV (1994) i DSM-IV-TR (2000).

Kryterium B podlegało w tym czasie kilku istotnym zmianom. W DSM-III-R brzmiało: "osoba działa zgodnie z tymi pobudkami (urges), lub odczuwa znaczącą przykrość (is markedly distressed) z ich powodu", co wykluczało rozpoznanie pedofilii u osób mających opisane w kryterium A fantazje i pobudki lecz niedziałających zgodnie z nimi i nieodczuwających przykrości, choć można ją było rozpoznać u osób, co prawda nieodczuwających przykrości lecz działających. W DSM-IV, pragnąc ujednolicić sformułowanie kryterium dla wszystkich schorzeń (w medycynie przeważnie nie rozpoznaje się schorzenia pod nieobecność cierpienia) i rozbudować je o kwestie społeczne, wprowadzono do kryterium w definicjach wszystkich parafilii sformułowanie: "powodują klinicznie znaczącą przykrość (distress) lub upośledzenie (impairment) w społecznej, zarobkowej (occupational), lub innych ważnych dziedzinach funkcjonowania". Działanie zgodnie z pedofilnymi pobudkami (urges) przestało być wystarczające do spełnienia kryterium B. Rozszerzyło to zakres osób, u których nie sposób było rozpoznać pedofilii, o te, które działają nieodczuwając przykrości, i wykluczyło to rozpoznanie u wszystkich osób bez przykrości (pedofilia egosyntoniczna) i bez upośledzenia funkcjonowania, ograniczając je do pedofilii egodystonicznej. Pragnąc umożliwić rozpoznanie schorzenia psychicznego we wszystkich przypadkach nienormatywnej seksualności związanej z "nieuniknionym krzywdzeniem ofiar", w DSM-IV-TR przywrócono sformułowanie "osoba działa zgodnie z tymi pobudkami, lub" dla kilku parafilii, w tym dla pedofilii.

DSM-IV-TR

W czwartym zmienionym wydaniu podręcznika (DSM-IV-TR) z roku 2000 pedofilia została opisana w rozdziale "Parafilie", i otrzymała numer kodowy 302.2. Podano trzy, nawiązujące treścią do poprzednich wydań podręcznika, kryteria diagnostyczne.

• A. Przez przynajmniej sześć miesięcy: nawracające (recurrent), silne podniecające seksualnie (intense sexually arousing) fantazje, seksualne impulsy (urges) lub zachowania obejmujące aktywność seksualną z dzieckiem lub dziećmi w wieku przed pokwitaniem (with a prepubescent child or children) (na ogół w wieku 13 lat lub młodszymi).
• B. Osoba działa zgodnie z tymi seksualnymi pobudkami (urges), lub te seksualne impulsy lub fantazje powodują znaczący dyskomfort (marked distress) lub trudność międzyludzką (interpersonal difficulty).
• C. Osoba ma przynajmniej 16 lat i jest co najmniej 5 lat starsza niż dziecko lub dzieci z kryterium A. Uwaga: nie dotyczy osoby w późnym okresie dojrzewania będącej w relacji seksualnej z dzieckiem dwunasto- lub trzynastoletnim.

Zalecono uszczegółowienie diagnozy dotyczące płci, do której diagnozowany odczuwa pociąg (męska, żeńska lub obie), tego czy zachowania pedofilne ograniczają się do kazirodztwa oraz czy badanego pociągają wyłącznie dzieci (typ wyłączny) czy także dorośli (typ niewyłączny).

Debata nad zasadnością umieszczenia pedofilii w DSM

W 2002 roku Richard Green swoim artykułem w "Archives of Sexual Behavior" rozpoczął debatę na temat zasadności klasyfikacji pedofilii jako zaburzenia psychicznego. Green przytoczył badanie z 1983 roku 77 pedofilów, którzy nie byli ani więźniami, ani pacjentami, ale zostali zrekrutowani do badania przez pedofilską organizację Pedophile Information Exchange. Okazało się, że w skali psychotyzmu czy zaburzeń myślenia i neurotyzmu pedofile osiągali nieznacznie podwyższone wyniki, ale nie na patologicznym poziomie, w porównaniu do grupy kontrolnej. W skali kłamstwa nie wykryto różnic. Później kolejny badacz w 1998 roku uzyskał podobne wyniki.

Richard Green w końcowych konkluzjach swojego artykułu stwierdził, że pedofilne wzorce podniecenia seksualnego są subiektywnie odnotowane i fizjologicznie widoczne u znaczącej mniejszości "normalnych" ludzi. Natomiast historycznie rzecz biorąc, takie wzorce były powszechne i akceptowane w różnych kulturach, w różnym czasie. Ale jak zapewnił, nie oznacza to, że muszą być legalne i akceptowane kulturowo dzisiaj. A na pytanie Czy stanowią one chorobę psychiczną? Green odpowiedział: "Nie, chyba że uznamy wielu ludzi w wielu kulturach i wielu w przeszłości za chorych psychicznie. I to na pewno nie według kryteriów DSM".

W odpowiedzi Richard Krueger i Meg Kaplan napisali, że nie zgadzają się z większością argumentów Greena. Oboje uznali je za nieistotne w argumentowaniu czy pedofilia jest zaburzeniem, czy nie. Ron Langevin skrytykował Greena za podawanie zaledwie kilku i to wyrwanych z kontekstu przykładów zachowań pedofilnych w innych kulturach jako dowodów na akceptację i powszechność pedofilii w wielu kulturach oraz u wielu ludzi w przeszłości. Langevin przestrzegł przed za daleko posuniętym relatywizmem kulturowym oraz skrytykował cytowane przez Greena badania z użyciem pletyzmografu prąciowego jako zawodne w diagnozowaniu pedofilii. Ponadto, zauważył, że w jednym z badań dotyczących subiektywnych odpowiedzi na temat pociągu seksualnego do dzieci, na które powoływał się Richard Green, autorzy dokonali błędnej interpretacji wyników. Langevin kończy swoją odpowiedź konkluzją, że organizacje skupiające specjalistów powinny działać na rzecz poprawy kryteriów DSM dla pedofilii, a nie jej usunięcia.

Charles Moser w odpowiedzi Greenowi napisał, że ani pedofilia, ani żadna inna parafilia nie powinna być klasyfikowana jako zaburzenie psychiczne. Robert Spitzer, Jerome Wakefield i Kenneth Zucker uznali argument Greena, że pedofile w porównaniu z innymi ludźmi nie wykazują więcej zaburzeń osobowości lub innych zaburzeń psychicznych, za bez znaczenia dla rozstrzygnięcia czy pedofilia jest chorobą, czy nie. Jak zauważył Zucker, jeśli ten argument byłby słuszny, to homoseksualizm musiałby być przywrócony do DSM, bo ostatnie badania epidemiologiczne wykazały wyższą zapadalność na zaburzenia psychiczne wśród gejów i lesbijek.

Spitzer i Wakefield napisali, że to czy jakiś stan jest powszechny czy rzadki, ma niewielki wpływ na to, czy jest to stan normalny czy patologiczny, przykładowo zapalenie dziąseł jest stosunkowo częste, a posiadanie niebieskich oczu stosunkowo rzadkie, a więc jeśli pedofilia była powszechna w wielu kulturach i w przeszłości, to nie można tego używać jako argumentu za deklasyfikacją pedofilii jako zaburzenia psychicznego. Ponadto, Spitzer i Wakefield skrytykowali Greena za cytowanie badań dotyczących subiektywnych odpowiedzi na temat pociągu seksualnego do dzieci i fizjologicznych reakcji na pedofilne treści jako nieprzedstawiające żadnego dowodu, że którykolwiek z tych ludzi ma stałą tendencję do intensywnego seksualnego podniecenia na widok dzieci, a tendencja ta jest przecież charakterystyczną cechą pedofilii. Obydwaj we wnioskach końcowych stwierdzili: "Zakładając, że pedofilia jest szkodliwa (powoduje frustrację, jeśli nie jest praktykowana, lub jest potencjalnie szkodliwa dla dziecka, jeśli jest realizowana), niektóre formy pedofilii najlepiej określić jako zaburzenie psychiczne".

Charles Moser i Peggy Kleinplatz są zwolennikami usunięcia pedofilii i innych parafilii z DSM. Oboje zauważają, że wykreślenie jej może zostać zinterpretowane jako oznaka poparcia dla pedofilów. Jednak w swoim artykule odżegnują się od chęci zalegalizowania seksu z dziećmi, nawet twierdzą wręcz, że usunięcie pedofilii z DSM wzmocni aspekt karny, bo sprawca nie będzie mógł powoływać się na chorobę psychiczną, żeby się bronić lub użyć jej jako argumentu w celu złagodzenia kary.

Debata nad kryteriami w definicji pedofilii w DSM

Badacze wskazywali, że kryteria pedofilii w DSM są zbyt wąskie, gdyż nie spełnia ich osoba, u której występują długotrwałe seksualne fantazje i impulsy (urges) dotyczące aktywności seksualnej z dzieckiem (kryterium A), lecz nie działa ona zgodnie z nimi i nie powodują one u niej znaczącego cierpienia (nie spełnia ona kryterium B).

Ray Blanchard zaproponował ogólne rozwiązanie, do zastosowania w definicjach wszystkich parafilii - rozróżnienie między "parafilią", a "zaburzeniem parafilnym" (paraphilic disorder). Ten drugi termin oznaczałby schorzenie (zaburzenie psychiczne), rozpoznawane przy spełnieniu zarówno kryterium A (określającego przedmiot seksualnych fantazji i impulsów w danej parafilii), jak i B (zawierającego wymóg działania zgodnie z tymi impulsami lub doświadczania cierpienia z ich powodu). Osoba spełniająca kryterium A, lecz nie spełniająca kryterium B, byłaby określana jako "mająca (wykazująca, przejawiająca) parafilię", ale nie jako rozpoznawane schorzenie (zaburzenie), tylko nienormatywną (nietypową) preferencję seksualną.

William O'Donohue zaproponował przeciwnie, uproszczenie kryteriów diagnostycznych i rozpoznawanie pedofilii, jako zaburzenia psychicznego, w każdym przypadku odczuwania pociągu seksualnego do dzieci (kryterium A), ponieważ jest on zawsze potencjalnie szkodliwy. To czy osoba działa zgodnie z tym pociągiem, i czy odczuwa cierpienie (kryterium B), powinno być nieistotne.

Blanchard zaproponował też, by zmienić kryterium A, tak by wymieniało także te dzieci, do których pociąg seksualny odczuwają hebefile. U hebefilów spełniających oba kryteria (A i B) można byłoby wówczas rozpoznać "zaburzenie pedofilne" (pedophilic disorder), ale z wyszczególnieniem, z którego przedziału wiekowego dzieci są przedmiotem pociągu (podtyp hebefiliczny). Propozycja ta została skrytykowana przez innych badaczy zagadnienia i odrzucona przez APA. Gdyby została przyjęta, definicja pedofilii w DSM stałaby się podobna do skróconej definicji w najnowszej (z roku 2010) wersji ICD-10, gdzie mówi się o "wieku przedpokwitaniowym (prepubertal) lub wczesnym pokwitaniowym (early pubertal)".

DSM-5

W 2013 ukazało się piąte wydanie podręcznika (DSM-5). Zgodnie z propozycją Blancharda wprowadzono w nim rozróżnienie między parafilią a zaburzeniem parafilnym. Nie zmieniło się w nim w stosunku do DSM-IV-TR umieszczenie pedofilii (zaburzenia pedofilnego) w klasyfikacji, jej numer kodowy i kryteria diagnostyczne.

Rozpoznanie "zaburzenia pedofilnego", jako jednostki chorobowej (zaburzenia psychicznego) następuje przy spełnieniu wszystkich trzech kryteriów. Bez spełnienia kryterium B nie rozpoznaje się zaburzenia, lecz jedynie stwierdza "pedofilię", jako nienormatywną (nietypową) preferencję seksualną.

W DSM-5 wymagane jest także uszczegółowienie diagnozy dotyczące płci, do której diagnozowany odczuwa pociąg, tego czy badanego pociągają wyłącznie dzieci czy także dorośli oraz czy zachowania pedofilne ograniczają się do kazirodztwa.

Kryteria diagnostyczne DSM dotyczą zarówno osób przyznających się do odczuwanego pociągu seksualnego do dzieci, jak i osób zaprzeczających takim odczuciom, jeśli ich popęd stwierdzono na podstawie obiektywnych objawów.

ICD-10

W dziesiątym wydaniu klasyfikacji (ICD-10) z roku 1993 pedofilia została opisana w rozdziale "Zaburzenia preferencji seksualnej", i otrzymała numer kodowy F65.4. Aby można było ją rozpoznać, muszą być spełnione trzy kryteria ogólne dla zaburzeń preferencji seksualnej (F65) (jest to kryterium A), oraz dwa kryteria specyficzne dla pedofilii (B i C).

Kryteria ogólne dla zaburzeń preferencji seksualnej:

• G1. Osoba doświadcza nawracających (recurrent), silnych (intense) seksualnych impulsów (urges) i fantazji dotyczących niezwykłych przedmiotów lub działań.
• G2. Osoba działa zgodnie z tymi impulsami lub odczuwa z ich powodu znaczące cierpienie (is markedly distressed by them).
• G3. Preferencja występuje przez co najmniej 6 miesięcy.

Kryteria specyficzne dla pedofilii:

• B. Utrwalona (persistent) lub dominująca (predominant) skłonność (preference) do aktywności seksualnej z dzieckiem lub dziećmi w wieku przed pokwitaniem (with a prepubescent child or children).
• C. Osoba ma co najmniej 16 lat, i jest co najmniej pięć lat starsza od dziecka lub dzieci z kryterium B.

W najnowszej (z roku 2010) wersji ICD-10 pedofilia została określona skrótowo (obok dotychczasowej, pełnej wersji definicji) jako "seksualna skłonność (preference) do dzieci, chłopców lub dziewczynek lub obojga, zwykle w wieku przedpokwitaniowym (prepubertal) lub wczesnym pokwitaniowym (early pubertal)".

Wspólne cechy definicji

Definicje kliniczne pedofilii, zarówno autorskie, jak i stworzone przez instytucje, zawierają określenie istoty tego zjawiska, osoby chorej (pedofila) oraz preferowanego przez nią obiektu pożądania seksualnego (dziecka).

Istota pedofilii

W definicjach klinicznych pedofilia oznacza pewne zaburzenie preferencji seksualnej, pewną parafilię. Według DSM-5 oznacza nienormatywną (nietypową) preferencję seksualną, która niekiedy, lecz nie zawsze jest zaburzeniem psychicznym (zaburzeniem pedofilnym). Sformułowania, że ktoś "ma zaburzenia preferencji seksualnej", czy też, że "jest dotknięty parafilią", podkreślają, iż chodzi o pewien stan, skłonność, właściwość człowieka, która może, ale nie musi, wyrazić się w zachowaniu (czynach). Relacja seksualna z dzieckiem może mieć charakter realny lub tylko wyobrażeniowy (fantazje erotyczne). Do rozpoznania pedofilii (zaburzenia pedofilnego) nie jest konieczne doświadczanie przez pedofila cierpienia (distress) z jej powodu, czyli egodystonia (pedofilia egodystoniczna). Może być ona rozpoznawana pod nieobecność cierpienia, w stanie egosyntonii (pedofilia egosyntoniczna).

Zaburzenie pedofilne jest zaliczane do grupy zaburzeń preferencji co do obiektu pożądania seksualnego. Sposób zaspokajania pożądania jest przeważnie niezaburzony.

Osoba pedofila

W definicjach klinicznych osoba zaburzona (pedofil) jest osobą dorosłą, a przynajmniej "powyżej wieku dziecięcego". Definicje instytucjonalne precyzują jej wiek na "przynajmniej 16 lat" i co najmniej 5 lat wyższy niż wiek dziecka, będącego preferowanym obiektem seksualnym. Jednak w opisach klinicznych i komentarzach do definicji, zarówno w DSM, jak i ICD, jest zalecona ostrożność w rozpoznawaniu pedofilii u osób w późnym wieku dorastania.

Definicje kliniczne nie wiążą rozpoznania pedofilii z płcią, nie wykluczają tego rozpoznania u kobiet. Uważano jednak, że "z powodu braku utrzymujących się przewlekle przymusów seksualnych (sexual urges)" nie można rozpoznawać pedofilii u kobiet, nawet w przypadku zachowań pedofilnych.

Pojęcie dziecka

Sposób definiowania dziecka jest kluczowym elementem w klinicznych definicjach pedofilii. Badacze problemu wskazują, że (ponieważ definicja kliniczna nie powinna opierać się na normach społecznych i prawnych, zmiennych kulturowo), przy odróżnianiu pedofilów od niepedofilów naturalną granicą dzieciństwa jest granica biologiczna, wyznaczona przez zmiany wyglądu związane z dojrzewaniem. Dziecko, z punktu widzenia biologii, to osoba w wieku przedpokwitaniowym - taka, u której nie pojawiły się jeszcze oznaki dojrzewania. Preferowanym przez pedofila obiektem pożądania jest właśnie dziecko przed okresem dojrzewania. Czynnikiem decydującym jest brak wtórnych (drugorzędowych, a według innej klasyfikacji trzeciorzędowych) cech płciowych (przede wszystkim owłosienia łonowego), a nie konkretny wiek. Richard Green zaproponował jako granicę biologiczną dzieciństwa drugie stadium skali Tannera. Jednak wskazywane są też niekiedy konkretne granice wiekowe, np. Kurt Freund w swoich pracach stosował granicę wieku 12 lat, a w definicji zawartej w systemie DSM jest podana orientacyjna granica wieku - 13 lat. W najnowszej wersji klasyfikacji ICD-10 rozszerzono zakres pojęcia "dziecko" na osoby we wczesnym wieku pokwitaniowym (early pubertal age).

Zalecenia diagnostyczne zawarte w opisie pedofilii w DSM i określenie pedofilii w ICD, umożliwiają wyróżnienie pedofilii homoseksualnej, heteroseksualnej i biseksualnej. Jednak niekiedy uważa się, że płeć dziecka nie ma dla pedofila znaczenia, gdyż niedojrzałe ciało dziecka, niezależnie od jego płci, jest w pedofilii rodzajem fetysza.

Wyłączność preferencji

Definicje kliniczne pedofilii nie ograniczają możliwości jej rozpoznania do osób, które odczuwają pociąg seksualny wyłącznie do dzieci w wieku przedpokwitaniowym (prepubescents). Istotne dla rozpoznania jest by dzieci w tym wieku były preferowane, w porównaniu z dziećmi w wieku pokwitania (adolescents) i osobami dorosłymi. Kryterium w definicji ICD mówi o skłonności utrwalonej (persistent) lub dominującej (predominant). Definicja DSM wyróżnia typ wyłączny (exclusive type) gdy badanego pociągają wyłącznie dzieci, i typ niewyłączny (nonexclusive type) gdy badanego pociągają także dorośli.

Pedofilia a pedofilne zachowania seksualne

Do rozpoznania pedofilii nie jest konieczne występowanie zachowań pedofilnych. Może być ona rozpoznawana na podstawie występowania pedofilnych fantazji lub pobudek (urges), przy czym, o ile w DSM-IV-TR pedofilia, jako zaburzenie, rozpoznawana była jedynie, jeśli tym fantazjom i pobudkom (pod nieobecność zachowań), towarzyszyło, spowodowane przez nie, cierpienie (distress), to według DSM-5 pedofilię, jako nienormatywną seksualność, stwierdza się na podstawie występowania pedofilnych fantazji lub pobudek (kryterium A), ale do rozpoznania zaburzenia pedofilnego wymagane jest także działanie zgodne z tymi pobudkami lub, spowodowane przez nie, cierpienie (kryterium B).

"Działanie" zgodne z pedofilnymi pobudkami (zachowanie pedofilne) nie musi występować w postaci czynności seksualnych z udziałem rzeczywistych dzieci. Może sprowadzać się do posługiwania się wizerunkiem dziecka (rzeczywistego lub wyobrażonego), często w postaci pornografii dziecięcej.

Definicja behawioralna pedofilii i jej krytyka

Badacze zjawiska wykorzystywania seksualnego dzieci, David Finkelhor i Sharon Araji, stwierdzili, że pedofilia może być definiowana w sposób wąski, "wyłączający" (exclusive) lub szeroki, "włączający" (inclusive). Definicje wyłączające przypisują rozpoznanie pedofilii tylko tym, spośród osób przejawiających zainteresowania lub zachowania pedofilne, które spełniają określone kryteria diagnostyczne. Definicje włączające przypisują takie rozpoznanie wszystkim osobom przejawiającym pedofilne zainteresowania lub zachowania.

Finkelhor i Araji opowiedzieli się za definicjami włączającymi, i zdefiniowali pedofilię, wbrew definicjom przyjętym przez seksuologów, jako każdy kontakt seksualny dorosłego z dzieckiem w wieku przedpokwitaniowym, niezależnie od motywu, i każde zainteresowanie seksualne dorosłego dzieckiem w tym wieku, rozpoznawane na podstawie zachowania. Oderwali przez to zachowanie seksualne od motywu seksualnego i stwierdzili, że zachowanie to, nawet jeśli jest podjęte z motywów pozaseksualnych, nie traci charakteru zachowania pedofilnego (pedofilii).

Finkelhor i Araji stwierdzili, że preferują definicje szersze (włączające), gdyż "węższa definicja sugeruje, że pedofilia jest złożonym stanem psychologicznym, wymagającym szczegółowej analizy historii danej osoby i badania motywacji" (the more restricted definition of pedophilia makes it a complex psychological condition, which requires detailed analysis of an individual's history and motivation to deduce) i wolą definiować pedofilię za pomocą łatwych do stwierdzenia kryteriów opartych o zachowanie (behawioralnych), co jest łatwiejsze przy przyjęciu szerszej definicji (We favor defining the category by some more readily ascertainable behavioral criteria, which is easier to do with the broader definition.).

Seksuolodzy Paul Okami i Amy Goldberg skrytykowali stanowisko Finkelhora i Araji, twierdząc, że jeśli jednak pedofilia jest złożonym stanem psychologicznym, co sugerują jej węższe (wyłączające) definicje, to lepszym podejściem jest rozwinięcie metody jego badania, niż dla wygody nazywanie wszystkich zachowań pedofilnych, niezależnie od motywacji, pedofilią.

Terminy "pedofilia właściwa" ("fiksacyjna") i "pedofilia zastępcza" ("regresyjna")

Przyjęcie szerokiej (włączającej) definicji pedofilii powoduje konieczność stosowania terminów o zakresie węższym, wyróżniających takie osoby, które spełniają węższe, seksuologiczne kryteria diagnostyczne oraz takie, które (mimo wykazywania zachowań pedofilnych), ich nie spełniają.

Kazimierz Imieliński stosuje termin "pedofilia właściwa", na określenie stanu "gdy partnerem preferowanym jest małe dziecko", oraz termin "pedofilia zastępcza", na określenie sytuacji "gdy praktyki seksualne z dziećmi mają charakter zastępczy, tj. partnerem preferowanym jest człowiek dojrzały, lecz wskutek trudności lub niemożności nawiązania z nim kontaktu seksualnego (...) możliwości realnego zaspokojenia potrzeb seksualnych są ograniczone tylko do praktyk seksualnych z dziećmi".

Stosowane są też terminy "pedofile prawdziwi" (true pedophiles) i "pedofile okazjonalni" (opportunistic pedophiles) oraz "pedofile preferencyjni" (preferential) i "pedofile sytuacyjni" (situational).

A. Nicholas Groth, William F. Hobson i Thomas Gary wyróżnili "pedofilię fiksacyjną", polegającą na preferowaniu seksualnych kontaktów z osobami niedojrzałymi płciowo, i "pedofilię regresyjną", w której takie kontakty nie są skutkiem preferencji, lecz innych (często przypadkowych) czynników (zachowania sytuacyjne).

Terminologia Grotha, Hobsona i Gary'ego nawiązuje do jednej z teorii dynamiki rozwoju psychoseksualnego - koncepcji tzw. "łuku życia". Według tej teorii człowiek, w trakcie dojrzewania psychoseksualnego, przechodzi do coraz bardziej dojrzałych form aktywności seksualnej ("wspina się po łuku życia" - schemat Hansa Buergera-Prinza), a od pewnego momentu życia (niekoniecznie po osiągnięciu pełnego rozwoju - "szczytu") zaczyna się cofać w rozwoju ("schodzi w dół łuku"), powtarzając przebyte podczas dojrzewania etapy w odwrotnej kolejności.

Według koncepcji łuku życia pedofilia fiksacyjna pojawia się w wyniku "fiksacji", czyli zatrzymania się w rozwoju na etapie dziecka ("przytwierdzenia się" do tego etapu), a pedofilia regresyjna w wyniku "regresji", czyli cofnięcia się w rozwoju do tego etapu. Koncepcja ta jest krytykowana przez badaczy zajmujących się zjawiskiem pedofilii, za zbyt daleko posunięte uproszczenie.

Chronofilie w obrębie i obok pedofilii

Pedofilia jest jedną z chronofilii - stanów, w których pociąg (popęd) seksualny jest skierowany na osoby w określonej fazie rozwoju osobniczego. Nie wszystkie chronofilie są odchyleniami od normy seksualnej (parafiliami) czy zaburzeniami. Teleiofilia, czyli pociąg seksualny do osób dojrzałych płciowo, jest właśnie podstawowym stanem w obrębie normy.

Infantofilia jest rodzajem pedofilii, w którym preferowanym obiektem seksualnym jest dziecko poniżej piątego roku życia.

Seksualne zainteresowanie dziećmi w okresie dojrzewania (adolescents), czyli w przybliżeniu od 13 do 16 roku życia, jest stanem odrębnym od pedofilii, i nazywane jest efebofilią lub hebefilią. Niekiedy nazwą "efebofilia" określa się zainteresowanie seksualne dojrzewającymi chłopcami, a "hebefilia" - dojrzewającymi dziewczętami. Podobnie jak w przypadku pedofilii, efebofilia (hebefilia) oznacza skłonność (preferencję) seksualną, której nie muszą koniecznie towarzyszyć zachowania (efebofilne czy hebefilne).

Użycie terminu "pedofilia" niezgodne z jego znaczeniem klinicznym (definicjami diagnostycznymi)

Osoby profesjonalnie zajmujące się, zarówno teoretycznie (badania naukowe), jak i praktycznie (diagnostyka sądowo-lekarska, system penitencjarny, środki przekazu), zjawiskami pedofilii i wykorzystywania seksualnego dzieci, stosują często "na własny użytek" różne definicje pedofilii, nie zawsze zgodne z definicjami klinicznymi, ale zgodne z ich własnymi przekonaniami i doświadczeniami.

Termin "pedofilia" w znaczeniu "pociąg do osób małoletnich" ("attraction to minors")

Termin "pedofilia" jest niekiedy w języku potocznym, a nawet w niektórych pracach naukowych używany do oznaczenia zarówno pociągu seksualnego do dzieci w wieku przedpokwitaniowym, jak i pociągu do osób w okresie dojrzewania - efebofilii/hebefilii (czyli wszelkich przypadków pociągu do osób małoletnich - attraction to minors). Jednak badacze zagadnienia dostrzegają potrzebę rozróżniania tych dwu stanów. Ray Blanchard wskazywał na "konieczność odróżnienia osób reagujących seksualnie na dzieci bez cech dojrzewania, od osób reagujących seksualnie na dzieci (osoby) z powodu pojawiających się u nich cech dojrzewania". David Finkelhor odmiennie definiował wykorzystanie seksualne w przypadku dziecka w wieku poniżej 13 roku życia, niż w przypadku dziecka w wieku 13 - 16 lat. Robert C. Carson stwierdził że "badania nad wykorzystywaniem seksualnym małoletnich, w których definicję dzieciństwa rozszerzono tak, by obejmowała również okres dojrzewania, niekoniecznie muszą dotyczyć pedofilii". Kazimierz Pospiszyl podkreślił, że "popęd pedofila różni się zasadniczo, bo jakościowo, od popędu zdecydowanej większości mężczyzn, (...) podczas gdy preferencje seksualne sprawcy molestowania seksualnego dzieci w wieku pubertalnym nie odbiegają zasadniczo od tych, jakie występują u większości normalnych i właściwie przystosowanych mężczyzn".

Termin "pedofilia" w znaczeniu "wykorzystywanie seksualne dzieci" ("children sexual abuse")

Termin "pedofilia" jest często w języku potocznym, a nawet w wielu pracach naukowych używany do oznaczenia zjawiska wykorzystywania seksualnego dzieci ("children sexual abuse"). W tym znaczeniu termin ten odnosi się nie do stanu danej osoby, lecz do określonego zdarzenia (czynu) lub zdarzeń (czynów). W pracach badaczy zjawiska wykorzystywania seksualnego dzieci termin "pedofilia" jest stosowany zwłaszcza wtedy, gdy "przedmiotem zainteresowania jest osoba sprawcy", a nie ofiara (dziecko). Jednak takie stosowanie tego terminu jest krytykowane. Kazimierz Pospiszyl stwierdził, że "różnica między pedofilem a sprawcą wykorzystywania seksualnego dzieci" jest "bardzo istotna z klinicznego punktu widzenia" i zamienne stosowanie tych terminów "nie jest do końca uzasadnione". Według Ireny Pospiszyl "zwykle o pedofilii mówi się w każdym przypadku seksualnego wykorzystywania dziecka" "w sposób dość nieuprawniony", a "zacieranie się różnic" między tymi terminami "jest prawdopodobnie konsekwencją prawnych regulacji", które "koncentrują się na zachowaniu", a nie na przyczynach i mechanizmach zjawiska.

Niekiedy można spotkać stwierdzenie o stosowaniu terminu "pedofilia" jako terminu prawnego, o "definicji prawniczej pedofilii", o "przestępstwie pedofilii". Jednak ani termin "pedofilia", ani "przestępstwo pedofilii" nie występuje w polskim kodeksie karnym. Terminy te pojawiają się jedynie w niektórych komentarzach do kodeksu i w nielicznych spośród prac omawiających aspekty prawne zjawiska wykorzystywania seksualnego dzieci.

Pedofilia jako "odchylenie od norm społecznych" i "niebezpieczna dysfunkcja"

Kazimierz Imieliński rozróżnił wśród dewiacji seksualnych (parafilii) stany odchyleń seksualnych patologicznych w sensie medycznym (gdy jest trudne lub niemożliwe panowanie osobowości nad seksualnością), które są schorzeniami, i stany odchyleń seksualnych niepatologicznych, które są jedynie odchyleniami od norm społecznych obowiązujących w danym społeczeństwie. W pierwszym przypadku zaburzenie (konflikt) "tkwi" w danej osobie, w drugim na styku osoby i społeczeństwa. Pedofilia, według Imielińskiego, jest przede wszystkim odchyleniem seksualnym niepatologicznym, a tylko gdy wiąże się z utratą samokontroli - stanem patologicznym.

Formułując w 1980 roku w DSM-III definicję zaburzenia psychicznego (mental disorder) oparto się (choć nie stwierdzono tego formalnie) na koncepcji tzw "szkodliwej dysfunkcji" (harmful dysfunction) czyli takiej dysfunkcji, która powoduje szkodę (krzywdę, przykrość) dysfunkcjonalnej osobie. Koncepcja "szkodliwej dysfunkcji" opiera się na trzech kryteriach: 1. coś w danej osobie działa nieprawidłowo (dysfunkcja), 2. powoduje to jej subiektywne cierpienie i/lub 3. pogarsza jej funkcjonowanie w społecznie istotnych dziedzinach. Jednak w definicjach parafilii (w tym pedofilii) w DSM-III-R z roku 1987, w kryterium B obok opcji "osoba (...) odczuwa znaczącą przykrość" (is markedly distressed) pojawiła się opcja "osoba działa zgodnie z tymi pobudkami (urges)". Do rozpoznania zaburzenia nie było więc już konieczne odczuwanie przez zaburzoną osobę cierpienia, czy doznawanie szkody. Było to wyrazem koncepcji "niebezpiecznej dysfunkcji" (dangerous dysfunction) czyli takiej dysfunkcji, która powoduje szkodę (krzywdę) nie osobie dysfunkcjonalnej, ale innym osobom. Koncepcja "niebezpiecznej dysfunkcji" zawiera czwarte kryterium, które może zastąpić kryteria 2. i 3.: 4. dysfunkcja powoduje konflikt ze społeczeństwem (z dobrem i interesem innych osób). Przez to koncepcja ta zbliżona jest do koncepcji "odchylenia seksualnego niepatologicznego" Imielińskiego. W DSM-IV z roku 1994 zwyciężyła koncepcja "szkodliwej dysfunkcji" i drugą opcję usunięto z kryterium B. Jednak w DSM-IV-TR z roku 2000 powrócono do koncepcji "niebezpiecznej dysfunkcji" w odniesieniu do kilku parafilii (w tym pedofilii) i przywrócono w ich definicjach drugą opcję w kryterium B. W DSM-5 zachowano tę opcję i rozpoznać "zaburzenie pedofilne" można pod nieobecność cierpienia, przykrości, szkody czy pogorszonego społecznego funkcjonowania danej osoby. Wystarczy, że (przy spełnieniu kryterium A) dana osoba działa zgodnie ze swoimi seksualnymi pobudkami (impulsami).

Przyczyny

Badania neuropsychiatryczne

W 2007 roku zostały zaprezentowane wyniki badań dotyczące różnic w funkcjonowaniu mózgu, występujących pomiędzy osobami zdrowymi, a ludźmi dotkniętymi zaburzeniami preferencji seksualnych. Grupa naukowców neurologów z Yale University pod przewodnictwem dr. George'a Northoffa odkryła, że zaburzenia w pracy, szczególnie obszarów podwzgórza (generalnie chodzi o obniżoną aktywność obszarów występujących w korze czołowej), charakteryzuje osoby dotknięte zaburzeniami i posiadające preferencje pedofilne. Rozpoczęto próby prowadzenia terapii farmakologicznej, jednak naukowcy są sceptyczni, co do określania tego typu skłonności tylko na podstawie diagnostyki mózgu.

Istnieje koncepcja według której wykorzystanie seksualne w dzieciństwie zmienia strukturę mózgu, szczególnie w płatach czołowym i skroniowym. Może to powodować powstawanie pobudzenia w odpowiedzi na bodźce atrakcyjne dla pedofilów, ponieważ obszary czołowe odpowiadają za samokontrolę i hamowanie zachowań, a skroniowe za powstawanie pobudzenia seksualnego. Badania wykazują wyraźnie obniżoną u pedofilów aktywność struktur odpowiedzialnych za hamowanie reakcji. Różnice neuroanatomiczne w stosunku do normy zauważono także w obrębie struktur podkorowych (jądro ogoniaste, wzgórze).

Neuroprzekaźnictwo

Zakłada się, że serotonina hamuje zachowania impulsywne i agresywne. U pedofilów wykryto zmniejszoną aktywność presynaptyczną przekaźnictwa serotoninergicznego przy jednoczesnej regulacji w górę receptorów postsynaptycznych tego przekaźnika. Może to powodować wzrost apetencji seksualnej.

U osób z kompulsywnymi zachowaniami parafilnymi stwierdzono też wzrost poziomu noradrenaliny, co również może wiązać się z zachowaniami agresywnymi i przemocą.

Występowanie

Liczba osób spełniających kryteria diagnostyczne dla pedofilii jest trudna do ustalenia. Diagnozie i leczeniu poddawani są głównie sprawcy przestępstw seksualnych wobec dzieci. Trudność polega na oszacowaniu liczby osób z zaburzeniem, które spełniają kryteria diagnostyczne lecz nie weszły w konflikt z prawem lub pomimo popełnienia przestępstwa nie zostały wykryte.

Według szacunkowych danych pedofilia może dotyczyć do 5% dorosłych mężczyzn.

Około 99% przypadków pedofilii dotyczy mężczyzn, a zaledwie około 1% - kobiet, choć te proporcje mogą być niedoszacowane

Przebieg

W badaniu polegającym na samodzielnym określeniu się przez zaburzone osoby 7% męskich pedofilów zadeklarowało wyłącznie zainteresowanie dziećmi.

Wykazano, że pedofile popełniają średnio 10 razy więcej przestępstw polegających na wykorzystaniu seksualnym dzieci niż sprawcy nie będący pedofilami. Autorzy badań szacują że 88% sprawców molestowania seksualnego dzieci, odpowiedzialnych za 95% stwierdzonych przestępstw, spełnia obecnie lub spełni w przyszłości kryteria diagnostyczne dla pedofilii. Z deklaracji badanych pedofilów wynika, że pedofil heteroseksualny dopuszcza się wykorzystania średnio 5,2 dzieci, popełniając zarazem 34 przestępstwa, pedofil homoseksualny wykorzystuje 10,7 dzieci, popełniając 52 przestępstwa, pedofil biseksualny popełnia 120 przestępstw na 27,3 dzieciach.

Większe liczby, zarówno wykorzystanych dzieci, jak i dokonanych aktów wykorzystania seksualnego zadeklarowali pedofile nie będący więźniami. Z anonimowych ankiet przeprowadzonych wśród sprawców przestępstw wynika, że pedofil heteroseksualny popełnił 23,2 przestępstwa na 19,8 dzieciach, zaś statystyczny pedofil homoseksualny dopuścił się 281,7 czynów na 150,2 dzieciach. Wyniki ankiety pokazały również, że sprawcy molestowali młodych chłopców pięć razy częściej niż młode dziewczęta.

Na ofiary wybierane są najczęściej dziewczynki w wieku 8 -10 lat i nieco starsi chłopcy.

Zachowania seksualne ze strony pedofila mogą przyjmować różne formy. Od rozbierania i dotykania ciała dziecka, poprzez rozbieranie się w jego obecności i masturbację w obecności dziecka. Skrajną formą są dotykanie i penetracja narządów płciowych z użyciem różnie nasilonej przemocy.

Najczęściej zachowania takie są racjonalizowane przez pedofilów i tłumaczone dobrem dziecka, czy też walorem edukacyjnym takich praktyk. Na ofiary wybierane bywają dzieci z najbliższego otoczeniu lub rodziny, ale pedofil potrafi się także posunąć do zatrudnienia się na stanowisku obejmującym kontakt z dziećmi. Pedofilię cechuje duża częstość nawrotów.

Diagnostyka i różnicowanie

Należy odróżnić prawdziwą pedofilię od kontaktów seksualnych podejmowanych z dzieckiem z powodu upośledzenia umysłowego/uzależnienia/otępienia sprawcy.

Pedofilia (w znaczeniu zachowania/czynu pedofilnego) może być przejawem choroby somatycznej (np nowotworu mózgu) lub psychicznej, "infantylności, uwiądu starczego, perwersji lub pseudoperwersji" (t.j. "różnorodnych zakłóceń osobowości").

Orientacje seksualne pedofilów

Szacuje się, że 25-40% mężczyzn odczuwających pociąg do dzieci preferuje chłopców.

Badania wykazują, że stosunek heteroseksualnych pedofilów do pedofilów homoseksualnych wynosi około 11:1. Jest to proporcja różniąca się od stosunku ginefilów do androfilów wynoszącego około 20:1. Nie znaczy to, że mężczyźni wykazujący pociąg do dorosłych mężczyzn mają większą skłonność do wykorzystywania seksualnego dzieci, a jedynie sugeruje, że wśród osób z homoseksualnym rozwojem erotycznym częściej wykształca się prawdziwa pedofilia. Inne badania K. Freunda i R. Watson wskazują, że mężczyźni homoseksualni odczuwający pociąg seksualny do dorosłych mężczyzn, nie są bardziej zainteresowani seksualnie chłopcami niż mężczyźni heteroseksualni dziewczętami.

Wyniki jednego z badań sugerują, że wśród pedofilów, niepełnosprawność intelektualna zmniejsza prawdopodobieństwo wyłącznego zainteresowania dziewczynkami, a późniejszy wiek matki zwiększa prawdopodobieństwo wyłącznego zainteresowania chłopcami, przy czym działanie tych czynników sumuje się, powodując większe prawdopodobieństwo pedofilii homoseksualnej.

Pedofilia przez naukowców bywa określana jako orientacja seksualna. Szczegółowe wytyczne kryteriów diagnostycznych DSM-5 pozwalają na stwierdzenie pedofilnej orientacji (preferencji) seksualnej, a nie zaburzenia pedofilnego, u osób, u których pojawiają się impulsy pedofilne (spełnione jest kryterium A), lecz które nie odczuwają poczucia winy, wstydu, czy lęku z ich powodu, i tym impulsom nigdy nie ulegały (brak jest spełnienia kryterium B).

Osobowość pedofilów i problemy psychopatologiczne u nich występujące

Wśród osób ze zdiagnozowaną pedofilią często występują inne zaburzenia psychiczne. U około 50-70% pedofilów stwierdzono współwystępowanie innych rodzajów parafilii. Były to: froteryzm, ekshibicjonizm, podglądactwo lub sadyzm. Spośród ciężkich zaburzeń psychicznych stwierdzano zaburzenia osobowości, zwłaszcza antyspołeczne zaburzenia osobowości oraz zaburzenia osobowości typu C.

Pedofilia a wykorzystywanie seksualne dzieci

W prawie wszystkich krajach świata czynności seksualne osoby dorosłej z osobą poniżej określonego wieku są zabronione, a granica wieku w większości krajów ustalona jest pomiędzy 14 a 18 rokiem życia.

Polski kodeks karny w celu ochrony dzieci przed wykorzystaniem seksualnym przewiduje odpowiedzialność karną osób, które dopuszczają się czynności seksualnych z osobami poniżej 15 roku życia, lub dopuszczają się innych form wykorzystywania seksualnego małoletnich. Kodeks karny wykonawczy zapewnia skazanym za przestępstwa popełnione w związku z zaburzeniem preferencji seksualnych odbywanie kary w systemie terapeutycznym. Zgodnie z art. 117 przestępców takich obejmuje się leczeniem i rehabilitacją za ich zgodą; w przypadku braku takiej zgody o leczeniu i rehabilitacji orzeka sąd penitencjarny. W celu zapewniania ochrony przed kolejnymi przypadkami wykorzystania seksualnego dzieci, wobec skazanych pedofilów sąd może orzec umieszczenie sprawcy w zakładzie zamkniętym albo skierowanie na leczenie ambulatoryjne po odbyciu kary. Orzeczenie takie skutkuje przeprowadzeniem terapii farmakologicznej lub psychoterapii. Sąd może zobowiązać skazanego do poddania się leczeniu lub do uczestnictwa w programach korekcyjno-edukacyjnych, również zawieszając wykonywanie kary. Sytuacja taka uprawnia sąd także do zobowiązania sprawcy do powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach oraz do powstrzymania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym lub innymi osobami w określony sposób.

Zabronione i karalne są czyny będące wykorzystywaniem seksualnym małoletnich, niezależnie od tego, czy popełniająca je osoba spełnia diagnostyczne kryteria zaburzenia preferencji seksualnej w postaci pedofilii. Nie każdy sprawca takiego czynu zabronionego ma zdiagnozowaną pedofilię. Jako "czyn pedofilny" określane jest "każde zachowanie osobnika dorosłego wobec dziecka, które jest motywowane popędem seksualnym i służy podniecaniu się i zaspokajaniu potrzeby seksualnej" lub czyn zabroniony będący seksualnym wykorzystaniem dziecka, ale jedynie gdy sprawca dopuszcza się go pod wpływem zaburzeń preferencji seksualnych pod postacią pedofilii. Można więc mówić o seksualnym wykorzystywaniu dzieci w formie przestępstwa niepedofilskiego. Czynów pedofilnych (w sensie szerszym) dopuszczają się nie tylko osoby ze zdiagnozowaną pedofilią, ale znacznie częściej osoby, u których ta parafilia nie występuje (tzn. liczniejsi od sprawców pedofilnych są sprawcy niepedofilni choć większości czynów pedofilnych dokonują ci pierwsi).

Natomiast samo zaburzenie preferencji, o ile dana osoba nie popełniła czynów zabronionych, nie jest karalne. Nie każda osoba z tym zaburzeniem musi popełnić czyn zabroniony, będący wykorzystaniem seksualnym dziecka. Jej aktywność może ograniczać się do fantazji erotycznych. Może również zaspokajać swój popęd zgodnie z preferencjami, "dobierając sobie na partnerów osoby dorosłe, ale z cechami dziecięcymi (...) lub zachowujące się jak dzieci (...)". Pedofilia sama w sobie "nie ogranicza kontroli zachowania seksualnego osoby dotkniętej tym zaburzeniem". Osoba taka może powstrzymać się od kontaktu seksualnego. Nie ma dowodów, że potrzeba seksualna pedofila jest silniejsza niż osoby "normalnej", że ma charakter przymusu, jak w uzależnieniach. Jednak wśród osób podejmujących kontakt seksualny z dzieckiem są osoby, "których zdolność kontroli swojego zachowania jest w mniejszym bądź większym stopniu obniżona". Grupa takich osób jest określana jako "stosunkowo nieliczna". Wskazuje się jednak, że o ile charakterystyka społeczno-demograficzna populacji osób z zaburzoną preferencją seksualną (pedofilią) nie odbiega od przeciętnej, to osądzeni sprawcy czynów pedofilnych nie różnią się pod względem społeczno-demograficznym od przestępców w ogóle. To wskazuje, że istnieją pedofile, "którzy nie trafiają do więzień". Być może potrafią oni panować nad swoimi zaburzonymi potrzebami, lub też realizują je w ten sposób, że ich czyny nie są ujawniane".

Czteroczynnikowy model wyjaśniający genezę wykorzystywania seksualnego dzieci

Dość wszechstronnym sposobem wyjaśnienia skąd się bierze wykorzystywanie seksualne dzieci jest czteroczynnikowy model stworzony przez Finkelhora i Araji w 1986 roku. Stanowi on syntezę kilku wcześniej powstałych koncepcji na ten temat. Autorzy wymieniają cztery grupy czynników mogących odpowiadać za podejmowanie czynności seksualnych wobec dzieci.

1. emocjonalna kongruencja – dorosły ma poczucie dopasowania, ponieważ rozwój jego potrzeb i zachowań jest na podobnym poziomie co u dziecka
2. reagowanie podnieceniem na dziecko – dotyczą powstawania pobudzenia seksualnego w kontakcie z dzieckiem
3. zablokowanie wobec dorosłych – reakcje seksualne pedofila na dorosły obiekt są zahamowane
4. odblokowanie – zanik hamulców społecznych, czy kontroli własnych zachowań wobec dzieci

Metody zapobiegania i leczenia

Zapobieganie

• Programy prewencyjne skierowane na:
  1. oddziaływania na sprawców lub potencjalnych sprawców
  2. informacje dla osób, które mogą być świadkami wykorzystywania dzieci, albo mają takie podejrzenia
  3. kampanie informacyjne dla dzieci dotyczące "złego dotyku"
  4. informacje edukujące społeczeństwo i zmieniające nastawienie do pedofilii

Terapia kognitywno-behavioralna

• psychoterapia

Terapia farmakologiczna

• farmakoterapia – oddziaływanie na neuroprzekaźnictwo związane z patofizjologią zachowań agresywnych i odhamowania seksualnego, zdaniem niektórych również terapia antyandrogenami
• kastracja chemiczna

Postawy społeczne wobec pedofili

Pedofilia a prawa człowieka

Stosunek społeczeństwa do osoby pedofila jest silnie negatywny. Sprawcy czynów pedofilnych są silnie stygmatyzowani, tak przez ogół społeczeństwa, jak i subkulturę więzienną, co w tym drugim przypadku prowadzi do przemocy fizycznej i psychicznej o charakterze systematycznego prześladowania. Zarówno podczas wykonywania wyroku, jak i po wyjściu na wolność naruszane są wobec sprawców prawa człowieka, a nawet jest podawane w wątpliwość przysługiwanie im tych praw. W postawie społeczeństwa wobec pedofilów występuje niekonsekwencja: pedofilię definiuje się jako zaburzenie (chorobę), a jednocześnie nalega na ich bardzo surowe karanie, "pozbawianie nie tylko wolności, ale i praw obywatelskich".

Z dniem 08.06.2010 weszła w życie nowelizacja polskiego kodeksu karnego zgodnie z którą karane jest publiczne propagowanie lub pochwalanie zachowań o charakterze pedofilskim. Przepis ten jest uważany za ograniczenie korzystania przez pedofilów z jednego z praw człowieka - wolności wyrażania poglądów.

W opinii na temat projektowanego przepisu, prof. Jarosław Warylewski stwierdził: "Jeżeli zakresem kryminalizacji mają być objęte informacje o pozytywnych skutkach zachowań pedofilskich, to rozwiązanie takie należy uznać za sprzeczne z art. 10 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, w brzmieniu: „Każdy ma prawo do wolności wyrażania opinii. Prawo to obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe”. I Prezes Sądu Najwyższego prof. Lech Gardocki na łamach „Rzeczypospolitej” napisał: "Mamy tu do czynienia z pośpieszną i przesadną reakcją na marginalne ilościowo wypowiedzi osób, które nie potępiają bezwarunkowo uprawiania seksu z dziećmi. Różnicują zdarzające się przypadki na szkodliwe i na takie, które nazywają pozytywną pedofilią. Może to nas irytować, ale to nie znaczy, że należy od razu unosić do ciosu karzący miecz Temidy. Może lepiej podjąć wysiłek polemiki z tymi wypowiedziami, odeprzeć je, może nawet ośmieszyć, ale bez użycia knebla. Przepis karny powinien być ostatecznością”.

Paraphilia

Clinical views

The DSM provides clinical criteria for these paraphilias:

• Paedophilia: a psychological disorder in which an adult experiences a sexual preference for prepubescent children, or has engaged in child sexual abuse.

Drug treatments

The treatment of paraphilias and related disorders has been challenging for patients and clinicians. In the past, surgical castration was advocated as a therapy for men with pedophilia, but it was abandoned because it is considered a cruel punishment and is now illegal in most countries. Psychotherapy, self-help groups, and pharmacotherapy (including the controversial hormone therapy sometimes referred to as "chemical castration") have all been used. Other drug treatments for these disorders do exist, however.

Hormonal

Antiandrogenic drugs such as medroxyprogesterone (also known as the long-acting contraceptive Depo Provera) have been widely used as therapy in these men to reduce sex drive. However, their efficacy is limited and they have many unpleasant side effects, including breast growth, headaches, weight gain, and reduction in bone density. Even if compliance is good, only 60 to 80 percent of men benefit from this type of drug. Long-acting gonadotropin-releasing hormones, such as Triptorelin (Trelstar) which reduces the release of gonadotropin hormones, are also used. This drug is a synthetic hormone which may also lead to reduced sex drive.

Psychoactive

Psychostimulants have been used recently to augment the effects of serotonergic drugs in paraphiliacs. In theory, the prescription of a psychostimulant without pretreatment with an SSRI might further disinhibit sexual behavior, but when taken together, the psychostimulant may actually reduce impulsive tendencies. Methylphenidate (Ritalin) is an amphetamine-like stimulant used primarily to manage the symptoms of attention deficit hyperactivity disorder (ADHD). Recent studies imply that methylphenidate may also act on serotonergic systems; this may be important in explaining the paradoxical calming effect of stimulants on ADHD patients. Amphetamine is also used medically as an adjunct to antidepressants in refractory cases of depression.

Parafilia

Parafilia (gr. para παρά = obok, ponadto, oprócz i -philia φιλία = miłość), zaburzenie preferencji seksualnych (dawniej: "dewiacja seksualna", "zboczenie seksualne", "perwersja seksualna") - rodzaj zaburzenia na tle seksualnym, w którym wystąpienie podniecenia seksualnego i pełnej satysfakcji seksualnej uzależnione jest od pojawienia się specyficznych obiektów (w tym osób), rytuałów czy sytuacji, nie będących częścią normatywnej stymulacji; długotrwałe, nawracające, silne, seksualnie podniecające fantazje, seksualne pobudki lub zachowania, które obejmują niezwykłe obiekty, działania, lub sytuacje (obiekty nieosobowe, cierpienie lub poniżenie, dzieci lub inne nie wyrażające zgody osoby), i powodują klinicznie znaczącą przykrość lub pogorszenie w społecznej, zarobkowej, lub innych ważnych dziedzinach funkcjonowania. W definicjach niektórych parafilii przed słowem "powodują" dodane jest sformułowanie: "osoba działa zgodnie z tymi pobudkami, lub" dla umożliwienia w tych przypadkach rozpoznania schorzenia nawet w sytuacji braku przykrości lub pogorszenia funkcjonowania.

Opis ogólny

Termin "parafilia" użyty był po raz pierwszy przez Wilhelma Stekela w latach 1920-ych. Upowszechniał ten termin od lat 1960-ych John Money, opisując parafilię jako "seksualnoerotyczne udekorowanie (embellishment), lub alternatywę dla oficjalnej, ideologicznej normy."

Kryteria definicyjne

Termin "parafilia" pojawił się po raz pierwszy w III wydaniu DSM, z 1980. W najnowszym, IV wydaniu, wersja przejrzana (DSM-IV-TR), z 2000 r., ogólna definicja parafilii obejmuje dwa kryteria:

• Kryterium A: "Trwające przez ponad 6 miesięcy, nawracające, silne, seksualnie podniecające fantazje, seksualne pobudki (urges) lub zachowania ogólnie obejmujące: (1) obiekty nieosobowe, (2) cierpienie lub upokorzenie własne lub partnera, lub (3) dzieci lub inne nie wyrażające zgody osoby",
• Kryterium B: które "powodują klinicznie znaczącą przykrość (distress) lub pogorszenie (impairment) w społeczej, zarobkowej (occupational), lub innych ważnych dziedzinach funkcjonowania".

Obiekty nieosobowe przeznaczone specjalnie do celów seksualnych (np. wibrator) nie wchodzą w zakres kryterium A.

Kryterium A pozostawało w zasadzie niezmienione od DSM-III (1980), przez DSM-III-TR (1987) i DSM-IV (1994).

Kryterium B w DSM-III-TR brzmiało: "osoba działa zgodnie z tymi pobudkami, lub odczuwa znaczącą przykrość (is markedly distressed) z ich powodu", co wykluczało rozpoznanie parafilii u osób mających opisane w kryterium A fantazje i pobudki lecz nie działających zgodnie z nimi i nie odczuwających przykrości, choć można ją było rozpoznać u osób, co prawda nie odczuwających przykrości lecz działających. W DSM-IV, pragnąc ujednolicić sformułowanie kryterium dla wszystkich schorzeń (w medycynie przeważnie nie rozpoznaje się schorzenia pod nieobecność cierpienia) i rozbudować je o kwestie społeczne, wprowadzono obecne sformułowanie. Rozszerzyło to zakres osób, u których nie sposób było rozpoznać parafilii, o te, które działają nie odczuwając przykrości i wykluczyło to rozpoznanie u wszystkich osób bez przykrości (parafilia egosyntoniczna) i bez pogorszenia funkcjonowania, ograniczając je do parafili egodystonicznej. Pragnąc umożliwić rozpoznanie schorzenia psychicznego we wszystkich przypadkach nienormatywnej seksualności związanej z "nieuniknionym krzywdzeniem ofiar", w DSM-IV-TR przywrócono poprzednie sformułowanie dla pedofilii, voyeuryzmu, ekshibicjonizmu i frotteuryzmu. "Ponieważ niektóre przypadki seksualnego sadyzmu mogą nie obejmować krzywdzenia nie godzących się na to ofiar (n.p. upokarzanie godzącego się na to partnera), sformułowanie kryterium dla seksualnego sadyzmu jest połączeniem sformułowań z DSM-III-R i DSM-IV (t.j. “osoba działa zgodnie z tymi pobudkami z nie godzącą się na to osobą, lub te pobudki, seksualne fantazje, lub zachowania powodują znaczącą przykrość lub interpersonalną trudność”)".

Występowanie

Niektóre parafilie mogą występować łącznie z seksualnością normatywną. Zgodnie z DSM parafilie nie są prawie nigdy rozpoznawane u kobiet, ale pewne opisy przypadków kobiet z parafilami były publikowane.

Klinicznie rozróżnia się parafilię opcjonalną (optional), preferencyjną (preferred) i ekskluzywną (exclusive), chociaż terminologia ta nie jest ściśle zdefiniowana. Parafilia "opcjonalna" jest alternatywną drogą do seksualnej satysfakcji, stosowaną okazjonalnie. W parafilii "preferencyjnej", osoba przedkłada zachowania parafilne nad normatywne, ale przejawia tez te drugie. W parafilii ekskluzywnej, osoba mie może osiągnąć podniecenia seksualnego bez zachowania parafilnego.

Odmienność czy patologia?

Pogląd, że parafilie są schorzeniami nie jest jedynym. Charles Allen Moser, lekarz i obrońca praw mniejszości seksualnych, twierdzi że te rozpoznania powinny być usunięte z podręczników diagnostyki. Ugrupowania poszukujące większego zrozumienia i akceptacji seksualnej różnorodności lobbują za zmianami prawnego i medycznego statusu niezwykłych seksualnych zainteresowań i zachowań. Psychiatra Glen Gabbard twierdzi że pomimo starań Stekela i Moneya, "termin parafilia pozostaje pejoratywny w większości wypadków".

Obecnie trwa dyskusja wśród specjalistów i w mediach nad naukowymi i politycznymi aspektami pozostawienia parafilii w DSM-V, bądź ich z niej usunięcia.

Każdy człowiek, w ramach różnic indywidualnych, posiada odmienne preferencje seksualne. Posiadanie niezwykłych, rzadkich preferencji seksualnych nie należy traktować jako patologii – o stanie patologicznej parafilii mówimy dopiero wtedy, gdy preferencje uniemożliwiają utrzymanie afektywno-emocjonalnego związku z drugą osobą.

Pojęcie parafilii (przest. "dewiacji seksualnej") obejmuje zarówno odchylenia seksualne patologiczne (odchylenia od normy medycznej), jak i odchylenia seksualne niepatologiczne (odchylenia od norm społecznych obowiązujących w danym społeczeństwie w odniesieniu do seksualności). Norma społeczna jest zwykle o wiele węższa niż norma medyczna. Poza nią, oprócz zachowań seksualnych zaburzających zdrowie i rozwój człowieka i powodujących subiektywne cierpienie (patologia w sensie medycznym) znajduje się wiele zachowań seksualnych niepatologicznych, lecz niepożądanych z punktu widzenia norm moralnych oraz systemu wartości obowiązujących w danym społeczeństwie. Pojęcie odchylenia seksualnego niepatologicznego jest więc względne i odnosi się tylko do określonego społeczeństwa. Granica zaś między takim odchyleniem a normą jest płynna i nieostra.

Na ocenę danego zachowania jako patologicznego często wpływ mają czynniki ideologiczne i kulturowe. Przykładem może być homoseksualizm, który wykreślono w 1973 r. z klasyfikacji zaburzeń psychicznych DSM. Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne stwierdziło, że umieszczenie go w klasyfikacji bazowało nie na rzetelnych badaniach naukowych, lecz na uprzedzeniach wynikających z wpływów ideologiczno-religijnych.

Parafilia a choroba

Relacja między parafilią, a chorobą, w znaczeniu medycznym:

• Pojmowanie parafilii jako choroby, oparte na modelu medycznym i etiologii biologiczno-somatycznej pomija czynniki i mechanizmy społeczne, przez co utożsamia zachowanie odbiegające od normy społecznej z chorobą psychiczną.
• Parafilia nie jest najczęściej zachowaniem chorobowym, lecz zachowaniem sprzecznym z normą społeczną (odchyleniem seksualnym niepatologicznym).
• Część osób przejawiających zachowania parafilne ma normalną, niezaburzoną osobowość.
• Obecność parafilii nie oznacza bezwarunkowo wskazania do leczenia. W przypadku odchyleń seksualnych niepatologicznych możliwość leczenia należy rozważyć, gdy człowiek cierpi z ich powodu.
• Cierpienie w tym przypadku jest najczęściej skutkiem konfliktu zewnętrznego (zagrożenie związane z naruszeniem norm prawnych lub obyczajowych) lub wewnętrznego (z zinternalizowaną normą moralną).
• Celem leczenia nie powinno być usunięcie parafilii, lecz uwolnienie człowieka od cierpień z nią związanych, a więc jego psychiczne dostosowanie się do niej.

Parafilia a osobowość

Istnieją cztery zasadnicze możliwości reakcji osobowości na parafilię.

• Afirmacja. Pogodzenie się osobowości z parafilią, zmniejszające do minimum konflikty wewnętrzne. Nadal mogą istnieć konflikty zewnętrzne.
• Akceptacja. Częściowe pogodzenie się osobowości z parafilią. Nastawienie ambiwalentne. Ograniczona realizacja (np. tylko w wyobrażeniach masturbacyjnych). Skrywanie zachowań parafilnych przed otoczeniem. Równowaga chwiejna, niebezpieczeństwo łamania narzucanych sobie ograniczeń.
• Obrona. Uruchomienie psychicznych mechanizmów obronnych. Tendencja do stłumienia parafilii lub seksualności w ogóle. Silny konflikt wewnętrzny. Parafilia albo cała seksualność jest odczuwana jako obca, nie zintegrowana z osobowością. Może wystąpić przebieg progresywny (odchylenie patologiczne). Możliwe próby samobójcze.
• Wyparcie. Odrzucenie parafilii przez osobowość, dzięki silnym mechanizmom obronnym. Pozorny brak konfliktów wewnętrznych. Możliwe wbudowanie w aktywność nieseksualną (np sadysta stosuje kary cielesne jako "środek wychowawczy" nie uświadamiając sobie ich jako subiektywnie seksualnie go podniecających). Mogą występować nagłe, impulsywne wyłamania spod kontroli psychicznej, skutkujące zachowaniami parafilnymi (odchylenie patologiczne).

Przypisywanie osobom o odczuciach czy zachowaniach parafilnych określonych cech osobowości, sugerujące, że ich osobowość jest wyczerpująco zobrazowana przez zdiagnozowanie określonych parafilnych skłonności, jest niedopuszczalnym uogólnieniem i stygmatyzacją, opartymi na stereotypach.

Odchylenia seksualne patologiczne

Odchylenia seksualne patologiczne można podzielić na dwie grupy: wykazujące przebieg progresywny (przest. "zboczenia seksualne", "perwersje seksualne") i wykazujące charakter impulsywny zachowań seksualnych.

Przebieg progresywny może pojawić się przy braku integracji parafilii z osobowością, jako rezultat intensywnej lecz nieskutecznej obrony osobowości przed parafilią. Parafilna seksualność pozostaje niezintegrowana, nie poddaje się regulacji, lecz rozszerza się i rozrasta jako potrzeba, tak, że człowiek pozostaje pod wpływem przymusu jej zaspokajania poprzez zachowania parafilne. Impulsywne, parafilne zachowania seksualne mogą pojawić się przy braku integracji parafilii z osobowością, z pozornie skutecznym stłumieniem (wyparciem) parafilii przez osobowość.

W niektórych przypadkach parafilie mają charakter kompulsywny: realizowanie popędu seksualnego może odbywać się nawet dziesięć razy dziennie.

Klasyfikacja parafilii

Najczęściej parafilie dzieli się na: odchylenia seksualne w zakresie obiektu (np. pedofilia, gerontofilia, zoofilia, fetyszyzm, fetyszyzm transwestycyjny), odchylenia seksualne w zakresie sposobu realizacji (np. sadyzm seksualny, masochizm seksualny, ekshibicjonizm, voyeuryzm) oraz na odchylenia nietypowe.

Na podstawie definicji parafilii z DSM-IV, parafilie dzieli się na trzy kategorie:

• takie, w których do stymulacji seksualnej konieczna jest obecność obiektów nieosobowych - fetyszy (fetyszyzm, w tym fetyszyzm transwestycyjny),
• takie, w których osiągnięcie satysfakcji seksualnej uzależnione jest od obecności sytuacji związanych z cierpieniem i upokarzaniem (sadyzm, masochizm),
• takie, w których koniecznym do podniecenia seksualnego elementem jest obecność niedobrowolnych partnerów (ekshibicjonizm, voyeuryzm, skatologia telefoniczna itp).

Klasyfikacja DSM-IV

W klasyfikacji Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego DSM-IV wyróżniono osiem parafilii specyficznych i dziewiątą kategorię - parafilia nie wyszczególniona w inny sposób:

kod	nazwa	warunkiem osiągnięcia satysfakcji seksualnej jest:
302.4	ekshibicjonizm	pokazywanie swoich narządów płciowych zaskoczonym (nie przewidującym tego) obcym osobom.
302.81	fetyszyzm	użycie nieosobowych (najczęściej nieożywionych) obiektów (z obecnością lub bez partnera osobowego).
302.89	frotteuryzm	dotykanie lub ocieranie się (niekiedy narządami płciowymi) o nie wyrażające na to zgody osoby.
302.2	pedofilia	czynność seksualna z udziałem dziecka lub dzieci, które nie weszły w okres pokwitania (zwykle w wieku 13 lat lub młodszych).
302.83	masochizm seksualny	bycie (rzeczywiste, nie symulowane) upokarzanym, bitym, wiązanym, lub doznawanie cierpienia w inny sposób.
302.84	sadyzm seksualny	rzeczywiste (nie symulowane), fizyczne (ból) lub psychiczne cierpienie (w tym upokorzenie) innej osoby (ofiary).
302.3	fetyszyzm transwestycyjny	u osoby heteroseksualnej, ubieranie się w odzież właściwą osobie płci przeciwnej, zwykle bez realnego partnera, ale z wyobrażaniem sobie, że jest się też tym partnerem.
302.82	voyeuryzm	obserwowanie nie wiedzącej o tym, nie podejrzewającej tego i nie zgadzającej się na to osoby, która jest naga, zdejmuje ubranie, lub jest w trakcie czynności seksualnej.
302.9	parafilia nie wyszczególniona w inny sposób	inne

Klasyfikacja ICD-10

W 10 wersji Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób (ICD-10), stosowanej przez Światową Organizację Zdrowia, parafilie oznaczone są kodami o początku F65:

kod	nazwa	warunkiem osiągnięcia satysfakcji seksualnej jest:
F65.0	fetyszyzm	użycie nieosobowych (najczęściej nieożywionych) obiektów (z obecnością lub bez partnera osobowego).
F65.1	transwestytyzm fetyszystyczny	u osoby heteroseksualnej, ubieranie się w odzież właściwą osobie płci przeciwnej, zwykle bez realnego partnera, ale z wyobrażaniem sobie, że jest się też tym partnerem.
F65.2	ekshibicjonizm	pokazywanie swoich narządów płciowych zaskoczonym (nie przewidującym tego) obcym osobom.
F65.3	voyeuryzm	obserwowanie nie wiedzącej o tym, nie podejrzewającej tego i nie zgadzającej się na to osoby, która jest naga, zdejmuje ubranie, lub jest w trakcie czynności seksualnej.
F65.4	pedofilia	czynność seksualna z udziałem dziecka lub dzieci, które nie weszły w okres pokwitania (zwykle w wieku 13 lat lub młodszych).
F65.5	sadomasochizm	bycie (rzeczywiste, nie symulowane) upokarzanym, bitym, wiązanym, lub doznawanie cierpienia w inny sposób, rzeczywiste (nie symulowane), fizyczne (ból) lub psychiczne cierpienie (w tym upokorzenie) innej osoby (ofiary), obecność cierpienia i przemocy podczas aktów seksualnych.
F65.6	złożona parafilia	różne obiekty lub czynności
F65.8	inne parafilie	inne
F65.9	parafilia nieokreślona	nieokreślone elementy

Parafilie niespecyficzne

Istnieje także wiele rzadkich typów parafilii "niespecyficznych", które nie zostały wymienione w klasyfikacjach lecz obecne są w literaturze:

nazwa	warunkiem osiągnięcia satysfakcji seksualnej jest:
skatologia telefoniczna	prowadzenie obscenicznych rozmów przez telefon;
nekrofilia	kontakt ze zwłokami;
autogynofilia	wyobrażanie sobie, że jest się kobietą;
asfiksja autoerotyczna	ograniczanie sobie dostępu tlenu (duszenie się);
efebofilia	kontakt z osobami w późnym wieku dojrzewania;
hebefilia	kontakt z osobami w wieku dojrzewania;
partenofilia	kontakt wyłącznie z osobami, które nie przeszły jeszcze inicjacji seksualnej;
gerontofilia	kontakt z osobami w zaawansowanym wieku;
zoofilia	kontakt ze zwierzętami;
abasiofilia	kontakt z osobami z dysfunkcjami narządów ruchu;
urofilia	oddawanie moczu;

Lista ta nie wyczerpuje wszystkich istniejących rodzajów parafilii; pewne źródło wymienia ich aż 547.

Przyczyny zaburzeń preferencji seksualnych

Wiele osób dotkniętych parafiliami jest w stanie wskazać genezę swoich preferencji, wynikają one bowiem często z kojarzenia danego bodźca z satysfakcją seksualną (zob. warunkowanie). Zdaniem niektórych badaczy, tego typu wyjaśnienia mogą być jedynie świadomościową racjonalizacją faktycznego źródła. Rzeczywista przyczyna zróżnicowania preferencji leży głębiej i pozostaje w dużym stopniu nieznana.

Koncepcja behawiorystyczna

Informacje, które są w posiadaniu uczonych pokazują, że zdecydowana większość parafilii dotyczy mężczyzn. Badacze wyjaśniają ten fakt koncentracją mężczyzn na wizualnych bodźcach seksualnych. Jeżeli mężczyzn łatwiej stymulują fizyczne bodźce, to zdaniem uczonych, łatwiej będą zachodzić procesy kojarzenia bodźców seksualnych z neutralnymi. Zgodnie z mechanizmami warunkowania, neutralne bodźce zaczną w ten sposób wywoływać podniecenie seksualne. U kobiet procesy te zachodziłyby mniej sprawnie, ponieważ w ich przypadku bardzo istotnym czynnikiem wyzwalającym stymulację seksualną jest kontekst emocjonalny, niezależny od bodźców czysto fizycznych – wizualnych.

Powyższa koncepcja wyjaśnia też fakt, że wiele osób dotkniętych parafilią wykazuje kilka typów parafilii na raz. W ich przypadku kojarzenie bodźców neutralnych z seksualnymi zachodziło bardzo szybko na różnych płaszczyznach.

Terapia parafilii

Osoby cierpiące na parafilie mogą nie odczuwać potrzeby zmiany swoich preferencji. Chęć zmiany pojawia się najczęściej, gdy parafilia staje się uciążliwa lub niszczy związek z drugą osobą. Dzieje się tak zwłaszcza wtedy, gdy partnerzy tych osób uświadamiają sobie, że pełnią w związku rolę rekwizytu niezbędnego lub ułatwiającego realizację potrzeb seksualnych. Jednocześnie, osoby dotknięte parafilią często mają poczucie winy z powodu swoich preferencji, które uważają za niemoralne czy wręcz obrzydliwe. Wielu z nich popada w depresję.

Wiele osób dotkniętych parafiliami nie uważa swego stanu za patologiczny i nie odczuwa potrzeby zmiany swoich preferencji. Najczęściej są one do tego zmuszane przez władze dopiero, gdy trafią do więzienia w związku z przestępstwami na tle seksualnym. To sprawia, że parafilie nie są zaburzeniami w pełni zbadanymi i nie posiadamy o nich tak dużej wiedzy jak o innych typach problemów zdrowotnych.

Celem terapii jest uwolnienie człowieka od cierpienia, co nie pokrywa się z koniecznością uwolnienia go od skłonności parafilnych. Sposób postępowania zależy od przyczyny cierpienia:

• Jeśli cierpienie spowodowane jest realnie doświadczanym odrzuceniem przez otoczenie, lub obawą odrzucenia, celem terapii jest wzmacnianie pewności siebie i stabilizacja emocjonalna, które umożliwią osobowości akceptację parafilnych skłonności.
• Jeśli człowiekowi brakuje sił lub zdolnosci do akceptacji siebie wraz z parafilią, gdy nie może on przezwyciężyć nacisku społecznego otoczenia lub własnego poczucia winy, oraz gdy parafilia jest nietolerowana przez społeczeństwo do tego stopnia, że spotyka się z ostrymi sankcjami społecznymi, w tym karnymi, to celem terapii staje się usunięcie zachowań parafilnych np. przez tzw. terapię zachowania (behawioralną). W niektórych przypadkach konieczne może być przejściowe lub trwałe wyłączenie (osłabienie) popędu seksualnego (kastracja).
• Jeśli zachowania parafilne są objawem nerwicy, w grę wchodzi tylko jej leczenie metodami psychoterapeutycznymi.

Terapia awersyjna

Istotnym elementem w redukowaniu niekorzystnych zachowań seksualnych są techniki stosowane w terapii awersyjnej. Wykorzystuje się w niej mechanizmy warunkowania, polegające na kojarzeniu ze sobą odpowiednich bodźców. W trakcie terapii, prosi się pacjenta, by wyobraził sobie sytuację, która wywołuje u niego podniecenie seksualne. Następnie pacjent ma za zadanie wyobrazić sobie sytuacje przykre, wywołujące reakcję awersyjną. Jednocześnie, celem dostarczenia dodatkowych nieprzyjemnych bodźców, w powietrzu zaczyna unosić się przykry zapach uwalniany przez specjalne urządzenie. Wykorzystując w ten sposób mechanizmy warunkowania, wytwarza się u pacjentów niechęć do niekorzystnych zachowań. Jednocześnie, terapia awersyjna uzupełniana jest przez terapię poznawczą i trening umiejętności społecznych.

Bibliografia

• Carson R. i inni, (2003), Psychologia zaburzeń, GWP, Gdańsk.
• Seligman M. i inni, (2003), Psychopatologia, Zysk i s-ka, Poznań.