Wikipedysta:Airs/brudnopis

E-Czytniki

iRex iLiad na stosie ksiązek (porównanie rozmiarów)

Porównanie wielkości książki, e-czytnika i karty magnetycznej

Czytnik książek elektronicznych (też: czytnik e-książek, czytnik e-booków, e-czytnik z ang. e-book reader, czytnik ebooków) – urządzenie cyfrowe lub oprogramowanie utworzone (dedykowane) w celu wyświetlania i czytania książek elektronicznych (e-book) i czasopism (e-gazeta) oraz wszelkich dokumentów wizualnych (głównie piśmienniczych) w formie elektronicznej.
W przypadku urządzenia cyfrowego, jest ono wyposażone w wyświetlacz, zrealizowany najczęściej w technologii papieru elektronicznego oraz pamięć wewnętrzną. Program dedykowany do czytania książek elektronicznych korzysta z wyświetlacza i pamięci urządzenia, na którym jest zainstalowany.
E-czytnik umożliwia nie tylko czytanie e-booków czy e-gazet ale wszelkiego rodzaju plików tekstowych (i często graficznych) w przynajmniej jednym (najczęściej wielu) z formatów, takich jak: TXT, EPUB, Mobipocket (PRC/MOBI/AZW), FB2, HTML, PDF, RTF, DOC, PDB, DjVu, JPG i innych.
Ponadto czytnik zwykle umożliwia odsłuchiwanie e-książek, poprzez odtwarzanie audiobooków, lub też coraz częściej za pomocą funkcji Text-To-Speech.
Dane mogą być przesyłane poprzez łącze USB, WiFi czy 3G oraz przechowywane w pamięci wewnętrznej urządzenia i na karcie pamięci.
Czytnik powienien posiadać również zdolność wyświetlania książek elektronicznych zabezpieczonych za pomocą DRM, ze względu na obecną powszechność ich stosowania, pomimo słabej skuteczności tej metody.

Czytniki z ekranem w technologii E-papier

Ponieważ Papier elektroniczny (ekran pasywny - nie świecący, a odbijający światło), nie powoduje zmęczenia oczu, gwarantuje najlepszy komfort czytania, porównywalny z książką papierową. Istotną jego cechą jest bardzo niski pobór prądu, dzięki któremu na jednym ładowaniu, urządzenie umożliwia czytanie w okresie do kilku tygodni.
Minusem tej technologii może być brak kolorów (tylko stopnie szarości) oraz wolne odświeżanie, czyli niemożność płynnego przewijania zawartości ekranu.
Warto wspomnieć o doskonalej czytelności ekranu z E-papieru w pełnym słońcu, przy którym ekran LCD jest zupełnie nieczytelny.

Bardziej znane modele:

• Amazon Kindle - wprowadzony w 2007 roku przez firmę Amazon.com
• Hanlin - chińskiej firmy Jinke Electronics - znany też jako BeBook czy lBook
• iRex iLiad - wprowadzony w 2006 roku przez nieistniejącą już holenderską firmę iRex Technologies
• iRiver Story - czytnik producenta znanego z odtwarzaczy MP3
• Kobo Reader - amerykańskiej sieci Kobo Inc.
• Netronix - tajwańskiej firmy o tej samej nazwie, którego klonami są: eClicto polskiej firmy Kolporter, Cybook Bookeen , czy COOL-ER
• Nook - firmy Barnes & Noble
• OAXIS - z Azji, którego modele pojawiają się pod różnymi nazwami np.: PICO Life, Prestigio Libretto, Vedia, Intreeo, Icarus
• Onyx BOOX - chińskiego producenta Onyx International Inc., wprowadzony i adaptowany do polskich warunków przez firmę Arta Tech
• Oyo Reader - z niemieckiej firmy Thalia - jego polska wersja w EMPiK-u
• PocketBook - produkcji ukraińskiej
• Sony Reader - firmy Sony, która w 2004 roku wypuściła pierwszy w świecie czytnik z ekranem E Ink: LIBRIé
  
  

• Fujitsu FLEPia, który ukazał się w 2009 roku, zasługuje na osobną uwagę, gdyż posiada kolorowy ekran e-papier, jednak fakt, że sam producent nie nazywa go czytnikiem e-booków oraz cena, nie pozwalają zaliczyć go do klasycznych czytników.

• 
  Amazon Kindle
• 
  BeBook (Hanlin)
• 
  Cybook (Netronix)
• 
  Onyx BOOX
• 
  OYO reader
• 
  Sony Reader

Czytniki z ekranem w innych technologiach

Z uwagi na, w przeważającej części, ekrany aktywne (świecące), urządzenia te mniej się nadają do długotrwałego czytania. Charakteryzuje je stosunkowo krótki czas pracy, rzędu kilku godzin. Często o ich przynależności do czytników decydują względy marketingowe, gdyż są to po prostu mobilne urządzenia multimedialne, którym producent przypisał główną rolę jako czytników.
Na osobną uwagę zasługują tablety i smartfony, zaopatrzone głównie w systemy operacyjne typu Android czy iOS, które dysponują bogatym oprogramowaniem dedykowanym do czytania książek elektronicznych.

Przykładowe modele z tej kategorii

• jetBook firmy Ectaco - urządzenie wyróżniające się pasywnym (nie świecącym) wyświetlaczem, jednak wymagającym ciągłego poboru prądu dla podtrzymania obrazu.
• ASUS Eee Note EA800 - z dotykowym (rysik) ekranem pasywnym, również wymagający prądu do podtrzymania obrazu.
• Notion Ink Adam - tablet posiadający oprócz zwykłej z LCD, wersję z ekranem Pixel Qi
• Lark FreeBook - ekonomiczny czytnik z ekranem LCD
• Vedia K4 eReader - z ekranem LCD
• Nook color - z 2010 roku z systemem Android
• iPad - typowy tablet z oprogramowaniem czytającym e-książki w systemie iOS
• Creative ZiiO - urządzenie multimedialne, nazywane przez producenta też jako e-book reader
• Cruz Reader - tablet z systemem Android
• enTourage eDGe - niezwykłe urządzenie które pojawiło się w 2010 roku, posiadające dwa dotykowe ekrany (E-Ink i LCD)

Programy w roli czytników książek elektronicznych

Wyróżniają się spośród innych aplikacji do czytania e-książek, wielością obsługiwanych formatów oraz posiadaniem wersji pracujących w różnych systemach operacyjnych.

• Adobe Reader - choć w podstawowej wersji czyta tylko format PDF, jest dostępny bezpłatnie na systemy: Microsoft Windows, Mac OS, Linux, Solaris, Unix, Android - w swej mobilnej wersji jest obecny w czytnikach ze względu na wyświetlanie książek elektronicznych zabezpieczonych DRM w formatach PDF i EPUB
• AlReader - darmowy program, który czyta wiele formatów książek elektronicznych, pracuje w systemach: Pocket PC, Windows Mobile, MS Smartphone, Microsoft Windows
• Cool Reader - darmowy program czytający wiele formatów, pracujący w systemach: Microsoft Windows, Linux, Android, wbudowany w niektórych czytnikach z E-papierem (np. Hanlin)
• FBReader - również darmowy, czytający wiele formatów, posiadający wersje na systemy: Linux, Microsoft Windows, FreeBSD, Android, wbudowany w różnych czytnikach (np. Onyx BOOX). Społeczność internetowa stworzyła jego adaptacje na różne urządzenia, które go oryginalnie nie posiadają (iRex iLiad, Kindle)

• 
  Telefon jako czytnik
• 
  iPad jako czytnik
• 
  Entourage eDGe
• 
  Alreader2 w Windows
• 
  FBReader w trybie nocnym w smartfonie
• 
  FBReader w PocketBook
• 
  CoolReader w Windows

Zobacz też

• ramka cyfrowa
• odtwarzacz MP4/MTV
• papier elektroniczny
• tablet

Linki zewnętrzne

• EKSIAZKI.ORG - polski serwis i forum nt. czytników i e-książek
• MobileRead Forums - angielska strona o czytnikach
• Świat Czytników - polski serwis nt. czytników, głównie Kindle
• Na Czytniki - polski serwis nt. czytników
• Elibre.pl - Portal o e-publikacjach i technologii e-papieru