Wikipedysta:Adrian.s6/brudnopis/linia kolejowa nr 191

Linia kolejowa nr 191

Goleszów - Wisła Głębce
Dane podstawowe
Numer linii	191
Długość	19,710 km
Rozstaw szyn	1435 mm
Sieć trakcyjna	3000 V DC
Prędkość maksymalna	40 km/h
Most w Wiśle Głębce nad potokiem Łabajów na linii kolejowej nr 191
Przebieg Legenda eksploatowana / istniejąca   zlikwidowana / rozebrana lub planowana kolej metro lub kolej lekka stacja kolejowa/stacja metra przystanek stacja bez ruchu pasażerskiego ładownia, posterunek ruchu itp przystanek częściowo używany koniec linii odcinek odcinek w tunelu odcinek na estakadzie wiadukt most tunel pod wodą zmiana kilometrażu granica państwowa / inna mijanka przejazd kolejowo-drogowy przeprawa promowa     odcinek zelektryfikowany   ← Český Těšín 190 → Bielsko-Biała Główna 0,000 Goleszów 941 5.383 Ustroń bocznice kuźni 6.655 Ustroń Zdrój Ustroń Poniwiec 9.662 Ustroń Polana 12.338 Wisła Obłaziec 941 rzeka Wisła 941 rzeka Wisła 14.61 Wisła Uzdrowisko 16.241 Wisła Dziechcinka potok Dziechcinka 17.96 Wisła Kopydło Most nad potokiem Łabajów 19.71 Wisła Głębce

Linia kolejowa nr 191 – linia kolejowa w województwie śląskim, łącząca stację Goleszów ze stacją Wisła Głębce, w całości zelektryfikowana. Linia powstawała etapami w latach 1888-1933. Zelektryfikowano ją w roku 1974. Początkowo linia nie miała się kończyć na stacji Wisła Głębce, lecz biec dalej, aż do Zwardonia. Planów tych jednak nie zrealizowano ze względu na wybuch II Wojny Światowej, a pozostałością po planowanej rozbudowie jest krótki odcinek toru biegnący poza stację Wisła Głębce.

Historia

Powstanie linii nr 191 związane jest z otwarciem w 1888 Kolei Miast Śląskich i Galicyjskich. Pierwszy odcinek, między Goleszowem a Ustroniem został zbudowany jako bocznica do ustrońskiej huty. Szybko jednak główną funkcją stacji w Ustroniu stała się obsługa ruchu pasażerskiego. Ze stacji był łatwy dojazd konny do uzdrowiska w Wiśle.

Kolejne odcinki zbudowano już w okresie międzywojennym:

• w 1928 r. oddano do eksploatacji odcinek Ustroń - Ustroń Polana,
• w 1929 r. przedłużono linię do stacji Wisła Uzdrowisko.

Budowę kolejnego odcinka rozpoczęto w roku 1931. Linia miała przebiegać przez tereny górskie, budowa wiązała się więc z dużymi kosztami. Na trasie zaistaniała konieczność wykonania wykopu oraz budowy mostów: w Dziechcince i w Łabajowie. Pierwszy z nich, zbudowany nad potokiem Dziechcinka, ma długość 68,6 m, wysokość 13,8 m i trzy łuki. Drugi, zbudowany nad potokiem Łabajów i drogą lokalną (2010 - ulica Turystyczna w Wiśle), ma (wg różnych źródeł), długość 126 m, 121,82 m lub 122 m, wysokość 25 m i siedem łuków. Zbudowała go firma inż. Ksawerego Goryanowicza wg projektu Stanisława Saskiego i Tadeusza Mejera. Budowę tego odcinka zakończono w roku 1933. Uroczyste otwarcie linii, z udziałem wojewody śląskiego Michała Grażyńskiego, odbyło się 3 września 1933 roku.

Budowa dalszych odcinków nie doszła do skutku. Planowano przedłużenie trasy do Zwardonia (połączenie z linią nr 139) przez Istebną i Koniaków. Za stacją Wisła Głębce planowana była budowa tunelu, kolejne tunele miały pojawić się w dalszej części trasy. Przejęcie przez Polskę Zaolzia wraz z tamtejszą linią kolejową w roku 1938 oraz wybuch II Wojny Światowej były głównymi przyczynami zaniechania rozbudowy.

W okresie II Wojny Światowej zostało wysadzone przęsło mostu w Dziechcince. Okupanci zniszczyli też tablicę na moście w Łabajowie.

W okresie powojennym na linii zbudowano nowe przystanki: Ustroń Zdrój i Wisła Kopydło. Realizacji nie doczekał się przystanek Ustroń Poniwiec. W 1974 r. całą linię zelektryfikowano. Kilkakrotnie pojawiały się pogłoski o planowanym zamknięciu linii (bądź odcinka Wisła Uzdrowisko-Wisła Głębce), mimo to w okresie powojennym linia funkcjonuje nieprzerwanie (2010), choć ruch towarowy jest minimalny, a na trasie obowiązują ograniczenia prędkości spowodowane złym obiektów inżynierskich. Linia przeszła remont kapitalny na początku lat 90., a niektóre przejazdy kolejowe sterowane są z nastawni na stacjach Ustroń Polana i Wisła Uzdrowisko.

Bocznice

Na linii znajdowały się cztery bocznice:

• bocznica tartaku w Ustroniu,
• bocznica kuźni w Ustroniu,
• bocznica tartaku w Wiśle-Obłaziec,
• bocznica Kopalni Surowców Skalnych w Wiśle-Obłaziec.

Wszystkie bocznice przestały funkcjonować i zostały zdemontowane końcem XX i na początku XXI w. Największa z nich była bocznica kuźni, która najbardziej eksploatowana była w latach 70. XX w., kiedy to kuźnia pracowała na potrzeby Fabryki Samochodów Małolitrażowych w Bielsku-Białej.

Wisła Głębce – Kozioł oporowy na końcu linii nr 191

Ustroń Poniwiec

Ustroń Poniwiec był planowanym przystankiem na linii 191, pomiędzy przystankiem Ustroń Zdrój a stacją Ustroń Polana. Chociaż nigdy nie powstał, nie miał nawet ustalonej dokładnej lokalizacji, to pojawiał się od lat 90. w rozkładach jazdy. Jeszcze w roku 2008 możliwy był zakup biletu do przystanku Ustroń Poniwiec.

Źródła

• Koleje Śląska Cieszyńskiego [dostęp 2010-10-28]
• Adrian.s6/brudnopis/linia kolejowa nr 191 w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
• D. Bieniek: Pociąg do Wisły i dalej W: Dziennik Zachodni nr 152, 1999-07-02
• S. Bubin: Głębce do skreślenia? W: Dziennik Zachodni nr 254, 1999-10-29