Przejdź do zawartości

Wielkie Borowe

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wielkie Borowe
Veľké Borové
Ilustracja
Ogólny widok miejscowości
Flaga
Flaga
Państwo

 Słowacja

Kraj

 żyliński

Powiat

Liptowski Mikułasz

Starosta

Kamil Jančura[1]

Powierzchnia

10,99[2] km²

Wysokość

835[3] m n.p.m.

Populacja (2023)
• liczba ludności
• gęstość


45[4]
3,91[5] os./km²

Nr kierunkowy

+421 44[3]

Kod pocztowy

027 46[3]

Tablice rejestracyjne

LM

Położenie na mapie kraju żylińskiego
Mapa konturowa kraju żylińskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Wielkie Borowe”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, u góry znajduje się punkt z opisem „Wielkie Borowe”
Ziemia49°11′50″N 19°31′10″E/49,197222 19,519444
Strona internetowa

Wielkie Borowe[6] (słow. Veľké Borové) – wieś (obec) w północnej Słowacji, w powiecie Liptowski Mikułasz, w kraju żylińskim.

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Znajduje się w historyczno-etnograficznym regionie Liptów. Pod względem geograficznym miejscowość położona jest w Dolinie Borowianki i Dolinie Roztoki pomiędzy Pogórzem Orawskim a Górami Choczańskimi. Przez miejscowość przepływają potoki Borovianka i Roztocki Potok. Zabudowania miejscowości skupione są głównie w Dolinie Borowianki, w Dolinie Roztoki znajduje się tylko niewielki przysiółek Jobowa Roztoka (Jóbova Ráztoka)[7].

Domy w regionalnym stylu budownictwa ludowego

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość została założona w XVI w. przez osadników z polskiej Orawy. Pierwsza pisemna wzmianka o niej pochodzi z 1646 roku[8]. Większość jej mieszkańców zajmowała się szklarstwem i za zarobkiem wędrowali po Morawach i Śląsku. Podobnie było w sąsiednich wsiach Huty i Małe Borowe. W tej ostatniej na przysiółku Nowoć szkło w niewielkiej miejscowej hucie szkła wytwarzano jeszcze do 1840 roku[9]. Część ludności zajmowała się pasterstwem. Jeszcze obecnie działa rolnicza spółdzielnia specjalizująca się w hodowli krów, a na wielkich łąkach wypasane są także owce.

Kultura

[edytuj | edytuj kod]

We wsi jest używana gwara przejściowa słowacko-orawska. Gwara orawska jest zaliczana przez polskich językoznawców jako gwara dialektu małopolskiego języka polskiego, przez słowackich zaś jako gwara przejściowa polsko-słowacka[10].

Turystyka

[edytuj | edytuj kod]

Tereny miejscowości to duże łąki. Dzięki temu roztaczają się stąd rozległe widoki na Góry Choczańskie, Skoruszyńskie Wierchy i Tatry Zachodnie. Przez miejscowość przebiegają trzy szlaki turystyczne: niebieski należy do często odwiedzanych przez turystów. W miejscowości zachowało się wiele zabytkowych, drewnianych domów w regionalnym stylu[11].

Szlak czerwony czerwony: Orawski Biały PotokMníchMachyPriekováKopecMałe BorowePoliankySúšava – Wielkie Borowe – DíelMalatiná
Szlak zielony – zielony: rozdroże w Dolinie Borowianki – Czarna HoraProsieczneSvorad. Czas przejścia 3h, ↓ 2.50 h[12]
Szlak niebieski – niebieski: Obłazy – Dolina Borowianki – Wielkie Borowe – Svorad

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-11-03]. (słow.).
  2. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 10,99S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
  3. a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
  4. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
  5. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
  6. URZĘDOWY WYKAZ POLSKICH NAZW GEOGRAFICZNYCH ŚWIATA. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2017-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. (pol.).
  7. Turystyczna mapa Słowacji. [dostęp 2011-06-10].
  8. História obce. [w:] Strona oficjalna wsi [on-line]. [dostęp 2017-11-04]. (słow.).
  9. Marian Kunicki, Tadeusz Szczerba: Tatry Zachodnie. Słowacja. Kraków: PTTK „Kraj”, 1992. ISBN 83-7005-248-7.
  10. Júlia Dudášová-Kriššáková, Goralské nárečia z pohľadu súčasnej slovenskej jazykovedy, Prešov: Vydavateľstvo Prešovskej univerzity v Prešove, 2016, s. 30-31, ISBN 978-80-555-1714-8 (słow.).
  11. Marian Kunicki, Tadeusz Szczerba, Tatry Zachodnie. Słowacja, Kraków: PTTK „Kraj”, 1992, ISBN 83-7005-248-7
  12. Na podstawie słowackich tabliczek informacyjnych