Wieża Czaszek

Wieża Czaszek (srb. Ћеле Кула, Ćele Kula, tr. Kelle Kulesi) – zabytek, znajdujący się w serbskim mieście Nisz. Jest to pamiątka po serbskich zrywach niepodległościowych w XIX wieku.

Historia

W 1809 roku w czasie trwania serbskiej rebelii przeciw Imperium Osmańskiemu pod miastem, na wzgórzu Čegar, doszło do serbsko-tureckiej bitwy. Siły serbskie, dowodzone przez generała Stevana Sinđelicia, toczyły beznadziejny bój z trzykrotnie silniejszą armią osmańską. W obliczu klęski generał Sinđelić wydał rozkaz wysadzenia w powietrze magazynu z bronią (według innej wersji osobiście wystrzelił z pistoletu do prochowni). W eksplozji miało zginąć 3 tys. Serbów i dwukrotnie więcej Turków.

Hurszid pasza, dowódca armii osmańskiej, nakazał zebrać ciała serbskich żołnierzy, obedrzeć ze skóry, a z czaszek wybudował wieżę "ku przestrodze", stojącą przy drodze do Stambułu. Sułtanowi, jako dowód zwycięstwa, wysłał wypchane bawełną skóry zdarte z serbskich głów.

Wieża, wysoka na 3 metry, złożona z 952 czaszek, umieszczonych w 57 rzędach, przez cały czas rządów tureckich stała na wolnym powietrzu. W 1833 roku opisał ją francuski pisarz Alphonse de Lamartine i apelował: „Niech Serbowie pilnują tego pomnika”. W kolejnych dekadach niszczała od warunków pogodowych, ubywało też czaszek, zabieranych przez krewnych zabitych, którzy chcieli je pochować.

Dopiero po włączeniu miasta w granice Księstwa Serbii postanowiono zabezpieczyć makabryczną pamiątkę. W wyniku ogólnonarodowej zbiórki w 1892 roku wieżę obudowano, wznosząc kaplicę, zaprojektowaną przez architekta Dimitrija Leko.

Współczesność

Obecnie wieża jest udostępniona do zwiedzania. Zachowało się 58 czaszek, w tym ta prawdopodobnie należąca do generała Sinđelića. Niektóre z nich noszą ślady cięć białą bronią.

Od 1979 roku Wieża Czaszek chroniona jest jako zabytek przez rząd Serbii.

Galeria

Domniemana czaszka generała Sinđelića

Bibliografia

Adamczak S., Firlej-Adamczyk K., Bzowski K., Gołębiowski Ł.: Czarnogóra, Serbia, Macedonia, Kosowo i Albania. Praktyczny przewodnik. Bielsko-Biała: Pascal, 2011. ISBN 978-83-7513-904-4.

Linki zewnętrzne

City of Niš: Battle on Čegar Hill. www.ni.rs. [dostęp 2012-09-22]. (ang.).