Wacław Cegiełka
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Burmistrz Ostrowa Wielkopolskiego | |
Okres |
od 1930 |
Poprzednik |
Józef Jondro (pełniący obowiązki jako zastępca burmistrza) |
Następca | |
Odznaczenia | |
Wacław Cegiełka (ur. 11 września 1887 w Grabowie[1], pow. Kępno, zm. 3 lutego 1966 w Lesznie) – polski działacz społeczny i polityczny, burmistrz Ostrowa Wielkopolskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem murarza Szczepana i Marianny z Klichowskich. Ukończył szkołę powszechną w Poznaniu[1]. Wzorem ojca wyuczony na murarza, w młodości wyjechał za pracą do Westfalii. Zaangażował się tam w działalność Zjednoczenia Zawodowego Polskiego w Duisburgu. W latach 1907–1910 służył w armii niemieckiej. Podczas I wojny światowej w latach 1914-1915 ponownie w armii niemieckiej, na froncie francuskim i belgijskim[1], ciężko ranny został zwolniony z wojska.
Od 1915 sekretarz oddziału rzemieślniczego ZZP w Poznaniu i kierownik biura dla obrony przed wyzyskiem pracodawców Polaków wywożonych z Królestwa Kongresowego do Prus, Brandenburgii i na Pomorze. W 1917 współtwórca Narodowego Stronnictwa Robotniczego i członek pierwszego Zarządu Głównego. W listopadzie 1918 został członkiem Wydziału Wykonawczego Rady Robotników i Żołnierzy w Poznaniu, był delegatem na Polski Sejm Dzielnicowy w Poznaniu w 1918[2], pełnił funkcję sekretarza generalnego Sejmu Dzielnicowego oraz członka Naczelnej Rady Ludowej. W latach 1919–1921 stał na czele Departamentu Pracy i Opieki Społecznej najpierw w Komisariacie Naczelnej Rady Ludowej, potem w Ministerstwie byłej Dzielnicy Pruskiej. Został w 1919 wybrany do Sejmu Ustawodawczego II RP (zrzekł się mandatu 1 października 1919). W latach 1921–1929 był starostą w Kościanie i Czarnkowie[1]. Od czerwca do lipca 1923 urlopowany i przydzielony do Komisarza Generalnego RP w Gdańsku w celu przygotowania i przeprowadzenia akcji wyborczej do Sejmu Gdańskiego (przyczynił się do wyboru 7 posłów, którzy utworzyli Koło Polskie). W latach 1930–1939 był burmistrzem Ostrowa Wielkopolskiego[3].
Podczas okupacji niemieckiej ukrywał się w Wielkopolsce, od 1940 przebywał na terenie Generalnego Gubernatorstwa, w latach 1940–1945 polski burmistrz w Skarżysku Kamiennej[3]. W 1945 aresztowany przez Niemców jako zakładnik, zbiegł z transportu więźniów.
Po wojnie osiadł w Pile, gdzie do 1948 był starostą, a potem pracował w spółdzielczości pracy inwalidów. Ostatnie lata życia spędził w Lesznie, tam też zmarł.
Był dwukrotnie żonaty (z Franciszką Jasiniak[1], następnie z jej siostrą Zofią); z pierwszego małżeństwa miał czworo dzieci, syna Radosława i córki Irenę, Leokadię i Zdzisławę.
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Dekretem Naczelnika Państwa z 29 grudnia 1921 został odznaczony Orderem „Odrodzenia Polski” klasy IV – w uznaniu zasług, położonych dla Rzeczypospolitej Polskiej na polu pracy narodowej[4][5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 93 .
- ↑ Dziennik Polskiego Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu w grudniu 1918. Poznań: Drukarnia św. Wojciecha, 1918, s. 106.
- ↑ a b Parlamentarzyści - Wacław Cegiełka [online], bs.sejm.gov.pl [dostęp 2019-12-04] .
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 23.
- ↑ Monitor Polski nr 298 z 31 grudnia 1921 r.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Pietrzak, Wacław Cegiełka, w: Wielkopolski Słownik Biograficzny, Warszawa-Poznań 1981.
- Absolwenci poznańskich szkół i uczelni
- Burmistrzowie miast II Rzeczypospolitej
- Członkowie Naczelnej Rady Ludowej
- Członkowie Zjednoczenia Zawodowego Polskiego
- Delegaci na Polski Sejm Dzielnicowy
- Ludzie urodzeni w Grabowie nad Prosną
- Ludzie związani z Czarnkowem
- Ludzie związani z Kościanem
- Ludzie związani z Ostrowem Wielkopolskim
- Ludzie związani z Piłą
- Ludzie związani ze Skarżyskiem-Kamienną
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Polacy – żołnierze Armii Cesarstwa Niemieckiego w I wojnie światowej
- Starostowie powiatowi II Rzeczypospolitej
- Starostowie Polski Ludowej (1944–1950)
- Urzędnicy Ministerstwa byłej Dzielnicy Pruskiej
- Urodzeni w 1887
- Zmarli w 1966