Włośniak nagi
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
włośniak nagi |
| Nazwa systematyczna | |
| Mallocybe gymnocarpa (Kühner) Matheny & Esteve-Rav. Mycologia: 10.1080/00275514.2019.1668906, 24 (2019) | |
Włośniak nagi (Mallocybe gymnocarpa (Kühner) Matheny & Esteve-Rav.) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mallocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1953 r. Robert Kühner nadając mu nazwę Inocybe gymnocarpa. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu w 2019 r. Matheny i Esteve-Rav., przenosząc go do nowo utworzonego rodzaju Mallocybe[1].
Synonim: Inocybe gymnocarpa Kühner 1953[2].
Nazwę polską podał Andrzej Nespiak w 1990 r.[3] Po przeniesieniu go do rodzaju Mallocybe nazwa polska stała się niespójna z nazwą naukową. W 2021 r. Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów przy Polskim Towarzystwie Mykologicznym zarekomendowała nazwę włośniak nagi[4].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Średnica 2–5 cm, początkowo stożkowaty, potem płaskowypukły, a czasami nawet zupełnie płaski. W stosunku do mięsistego trzonu jest cienki. Powierzchnia jednolicie włókienkowato- łusaeczkowata barwy brązowej, na szczycie ciemniejsza[5].
Zatokowato wycięte, cienkie, brudnooliwkowe. Ostrza jaśniejsze[5].
Wysokość 4–5 cm, grubość 0,5–1,2 cm, walcowaty, pełny, bez śladu pierścienia, z nieco zgrubiałą podstawą. Powierzchnia delikatnie włókienkowata, w górnej części niemal biała i nieco oszroniona, w dolnej brudnobeżowa, lub rdzawożółtawa, przy podstawie biała[5].
W kapeluszu brudnobiały, w trzonie rdzawożółty. Smak i zapach nieokreślony[5].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki eliptyczno-migdałkowate, nieco nieregularne, 10,5–13,5 × 6–7,5 µm. Podstawki maczugowate 30–45 × 10,5–12 µm. Na ostrzu blaszek licznie występują maczugowate, cienkościenne komórki brzeżne o wymiarach 40–70 × 10–20 µm[5].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Znane jest występowanie włosniaka nagiego w Europie. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano na 2 stanowiskach. W Polsce gatunek słabo poznany, jego rozprzestrzenienie i częstość występowania nie są znane[3].
Grzyb mikoryzowy. Rośnie na ziemi w lasach iglastych na glebach wapiennych[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-01-23] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2020-01-23].
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Rekomendacja nr 2/2021 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online] [dostęp 2021-07-19].
- ↑ a b c d e Andrzej Nespiak, Grzyby. Tom XIX. Strzępiak (Inocybe), Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie Skłodowskiej, 1990, ISBN 83-01-08749-8.