Przejdź do zawartości

Uszanka (ssaki)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Uszanka
Zalophus
Gill, 1866[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – uszanka kalifornijska (Z. californianus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

drapieżne

Podrząd

psokształtne

Infrarząd

Arctoidea

Nadrodzina

Phocoidea

Rodzina

uchatkowate

Rodzaj

uszanka

Typ nomenklatoryczny

Otaria Gilliespii Macbain”, 1858 (= Otaria californiana Lesson, 1828)

Gatunki

3 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Uszanka[2] (Zalophus) – rodzaj ssaków morskich z rodziny uchatkowatych (Otariidae).

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące u wybrzeży północnego Oceanu Spokojnego i Ameryki Południowej[3][4][5].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała samic 120–200 cm, samców 150–240 cm; masa ciała samic 50–110 kg, samców 250–390 kg; długość ciała noworodków 60–80 cm, masa ciała noworodków 6–9 kg[4][6].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1866 roku amerykański ichtiolog, teriolog i malakolog Theodore Nicholas Gill w artykule poświęconym płetwonogim opublikowanym na łamach Proceedings (Communications) Essex Institute[1]. Na gatunek typowy Gill wyznaczył (oznaczenie monotypowe) uszankę kalifornijską (Z. californianus).

Zalophus: gr. ζα- za- ‘bardzo’; λοφος lophos ‘czub’[7].

Podział systematyczny

[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące współczesne[a] gatunki[9][6][3]:

Grafika Gatunek Autor i rok opisu Nazwa zwyczajowa[2] Podgatunki[4][3][6] Rozmieszczenie geograficzne[4][3][6] Podstawowe wymiary[4][6][b] Status
IUCN[10]
Zalophus californianus (Lesson, 1828) uszanka kalifornijska gatunek monotypowy północno-wschodni Ocean Spokojny od południowo-środkowej Alaski, przez przybrzeżną Kanadę i Stany Zjednoczone do Islas Marías (u wybrzeży Nayarit) i Zatoki Kalifornijskiej (Meksyk) DC: do 240 cm
MC: do 390 kg
 LC 
Zalophus japonicus (W. Peters, 1866) uszanka japońska gatunek monotypowy północno-zachodnie wybrzeża Oceanu Spokojnego w Japonii, Korei i Rosji (wyspa Sachalin, niepewny zasięg na południowej części półwyspu Kamczatka) DC: do 250 cm
MC: do 450 kg[11]
 EX 
Zalophus wollebaeki Sivertsen, 1953 uszanka galapagoska gatunek monotypowy Galapagos (wszystkie główne wyspy i liczne mniejsze skały), nieregularne na Isla de la Plata (poza kontynentalnym Ekwadorem) DC: około 150 cm
MC: do 250 kg
 EN 

Kategorie IUCN:  LC gatunek najmniejszej troski,  EN gatunek zagrożony,  EX gatunek wymarły.

  1. W teriologii za taksony współczesne uważa się również gatunki wymarłe po 1500 roku[8].
  2. DC – długość ciała; MC – masa ciała

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b T.N. Gill. Prodrome of a Monograph of the Pinnipedes. „Proceedings (Communications of the) Essex Institute”. 5, s. 7, 1866. (ang.). 
  2. a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 153. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  3. a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher& W. Sechrest: IllustratedChecklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: LynxEdicions, 2020, s. 440. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  4. a b c d e M. Webber: Family Otariidae (EaredSeals). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 4: Sea Mammals. Barcelona: LynxEdicions, 2014, s. 100–101. ISBN 978-84-96553-93-4. (ang.).
  5. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Zalophus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-20]. (ang.).
  6. a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 676. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  7. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 713, 1904. (ang.). 
  8. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Taxonomic overview. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-11-03]. (ang.).
  9. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-18]. (ang.).
  10. Home. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-07-08]. (ang.).
  11. Japanese sea lion - Zalophus japonicus. OBIS-SEAMAP (Ocean Biodiversity Information System - Spatial Ecological Analysis of Megavertebrate Populations). [dostęp 2024-07-08]. (ang.).