Ulica Zamkowa w Poznaniu
| Stare Miasto | |
 Widok ku Staremu Rynkowi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie Poznania  | |
 52°24′32,6″N 16°55′55,5″E/52,409060 16,932085
| |
Ulica Zamkowa – ulica na Starym Mieście, na osiedlu samorządowym Stare Miasto w Poznaniu, zlokalizowana pomiędzy Starym Rynkiem, a ul. Rynkową i Wzgórzem Przemysła, której nazwa wywodzi się od Zamku Królewskiego na Wzgórzu[1]. Ulica jest wybrukowana.
Historia i obiekty
[edytuj | edytuj kod]
Trakt w tym miejscu wytyczony był już w średniowieczu na tzw. Podgórcze, obejmujące dwa kwartały zabudowy od Rynku po mury zamkowe[2]. Odbiegał on wówczas nieznacznie od obecnego przebiegu. Część przyrynkową zasiedlali głównie kramarze, krawcy i budnicy, a przy samych murach żyli ludzie bez zawodu, z najniższych warstw społecznych[2]. Ulica w dzisiejszej formie była zawsze ważnym elementem poznańskiego świata gastronomicznego – mieściło się tu dużo restauracji i stan ten trwa do dnia dzisiejszego (przed II wojną światową były to głównie jadłodajnie niskiej kategorii)[3]. Przy ulicy w XIX wieku funkcjonowało kilka szynków i dwie wysokiej klasy restauracje: Korzeniowskiego i Stillera (ten drugi został ostatecznie zrujnowany przez zbyt rozrzutnie zaciągane kredyty). Miejscem biesiad wyzwolonej młodzieży była natomiast restauracja Sujeckiego[4].
W okresie międzywojennym istniał tu (w budynku z 1903[1]) urząd stanu cywilnego, obecnie znajdujący się w budynku Wagi Miejskiej. W 1939, podczas prac kanalizacyjnych, odkryto pod ulicą drewniane rury wodociągowe, które były pozostałością rurociągu założonego przez Edwarda Raczyńskiego w 1841[3][1].
Kamienica pod numerem 5 należała od 1889 do Stanisława i Konstancji z Ziołeckich Sławskich i była znaczącym ośrodkiem życia towarzyskiego Polaków. Wychował się tutaj Roger Sławski i Maria Wicherkiewiczowa. Bywali tutaj często dr Bolesław Krysiewicz i Stefan Cegielski – syn Hipolita. Przy ulicy działała księgarnia Juliusza Munka – wydawcy dzieł literatury polskiej. Pod numerem 7 spotykali się poznańscy komuniści i działacze rewolucyjni (powstał tu jeden z klasowych związków zawodowych, a na przełomie lat 1920/1921 zawiązał się okręgowy komitet Komunistycznej Partii Polski na Poznańskie i Pomorze[1]). W latach 1923–1926 działał tu Uniwersytet Robotniczy. Prawdopodobnie również w tym domu wcześniej powstała czytelnia (1823), będąca zaczynem późniejszego Kasyna Polskiego. Przychodzili doń m.in. Jędrzej Moraczewski, Cyprian Jarochowski, Wiktor Kurnatowski, Karol Libelt, Karol Marcinkowski i Teodor Teofil Matecki. W wyniku tych spotkań zrealizowano m.in. pomysły powołania Teatru Polskiego i Bazaru[3].
Na rogu Starego Rynku stoi kamienica należąca ongiś do Cyryla Ratajskiego[3].
Przy ulicy znajdują się wartościowe architektonicznie budynki:
- nr 1-2 z około 1880, odbudowany w latach 50. XX wieku,
- nr 3 z 1881,
- nr 4b z początku XIX wieku, odbudowany około 1950 według projektu Bogdana Mrozka,
- nr 5 z początku XIX wieku, odbudowany w 1949 według projektu Aleksandra Holasa,
- nr 7/7a z 1880[5].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Widok ku Staremu Rynkowi -
Widok ku Zamkowi Królewskiemu -
Oznakowanie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Zbigniew Zakrzewski, Przechadzki po Poznaniu lat międzywojennych, wyd. 2, Warszawa: Państwowe Wydawn. Nauk, s. 80, 1983, ISBN 83-01-04696-1, OCLC 65186627 [dostęp 2020-12-05].
- ↑ a b Jerzy Borwiński, Poznań: przewodnik po zabytkach i historii, wyd. 1, Poznań: Wydawn. Miejskie, s. 118, 2003, ISBN 83-87847-92-5, OCLC 54072453 [dostęp 2020-12-05].
- ↑ a b c d Zbigniew Zakrzewski, W zasięgu hejnału – Ulicami mojego Poznania, część II, wyd. Kwartet, Poznań 2006, ss.194-198, ISBN 83-60069-25-5
- ↑ Lech Trzeciakowski, W dziewiętnastowiecznym Poznaniu, Poznań: Wydawn. Poznańskie, s. 108, 407, 1987, ISBN 83-210-0540-3, OCLC 26084207 [dostęp 2020-12-05].
- ↑ Joanna Bielawska-Pałczyńska, Poznań: spis zabytków architektury, Poznań: Urząd Miasta, s. 246, 2004, ISBN 83-89525-07-0, OCLC 750015628 [dostęp 2020-12-05].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- tablica Systemu Informacji Miejskiej
- Poznań – atlas aglomeracji 1:15.000, wyd. CartoMedia/Pietruska & Mierkiewicz, Poznań, 2010, ISBN 978-83-7445-018-8
