Trójkąt Polonijny

Trójkąt Polonijny (ang. Polonia Triangle lub Polish Triangle) znajduje się w dzielnicy West Town w Chicago i stanowi centrum nieistniejącego już dziś Polskiego Śródmieścia. Trójkąt Polonijny zawarty jest pomiędzy ulicami Division Street, Ashland Avenue i Milwaukee Avenue, a nazwę swą zawdzięcza trójkątnemu kształtowi placu, którego środek zdobi fontanna im. Nelsona Algrena. Jest żeliwna, z misą o średnicy około 3 metrów. Na placu znajduje się zejście do podziemnej stacji niebieskiej linii metra łączącej centrum miasta z Międzynarodowym Portem Lotniczym Chicago-O’Hare.

Trójkąt Polonijny stanowił w latach dwudziestych i trzydziestych centrum polskiej dzielnicy, którą zamieszkiwało w owych czasach około 80% chicagowskich Polaków. Miejsce to funkcjonowało jako swego rodzaju stolica amerykańskiej Polonii, z siedzibami najważniejszych polskich organizacji w Stanach Zjednoczonych, poczynając od Związku Narodowego Polskiego po redakcję gazety Dziennik Związkowy. Trójkąt Poloniiny jest jedną z jedenastu chicagowskich dzielnic na Szlaku Pracy, który stanowi odzwierciedlenie życia i losów chicagowskiej klasy robotniczej. Po dawnej świetności nie ma dziś śladu, ale ma tu swą siedzibę renomowany Chopin Theatre, a plac jest wykorzystywany jako miejsce procesji Bożego Ciała przez parafię św. Stanisława Kostki i św. Trójcy.

W pobliżu znajdują się: siedziba Zjednoczenia Polskiego Rzymsko-Katolickiego, Muzeum Polskie i „Wooden Gallery” Jerzego Kenara.

Kontrowersje

Z Trójkątem Polonijnym wiążą się dwie kontrowersyjne kwestie.

Pierwszą z nich był zamiar nazwania Trójkąta imieniem Nelsona Algrena, którego twórczość w głównej mierze skupiała się na życiu biednych Polaków zamieszkujących Polskie Śródmieście. Jego powieści uznane zostały przez Amerykanów polskiego pochodzenia z Chicago za antypolskie. Ostatecznie osiągnięto kompromis: plac zachował swoją dawną nazwę, natomiast nazwiskiem Algrena nazwano fontannę stojącą pośrodku placu i wygrawerowano na jej podstawie cytat z jednej z jego książek.

Drugą, pochodzącą z ostatnich lat, były naciski okolicznych mieszkańców, którym przewodził Zygmunt Dyrkacz, właściciel Chopin Theatre, by odnowić Trójkąt w sensie artystycznym jako „bramę do Wicker Park”, ongiś podupadłej, a obecnie kwitnącej dzielnicy na północny zachód od Trójkąta.

Odrodzenie

Jakkolwiek Trójkąt Polonijny dawno przestał być centrum polskiego downtown, cała dzielnica, zwana West Town przeżywa obecnie prawdziwy renesans. Na dawnym ‘Polskim Broadwayu’ pojawiły się butiki i spa. Division Street jest pełna nocnych klubów, restauracji i kawiarni. Zmiany te przyspieszyły prace nad przywróceniem świetności dawno zapomnianym ulicom, o czym pisał Chicago Reader w artykule zatytułowanym „Brudne progi Wicker Park: druga runda bitwy o przystanek autobusowy na Trójkącie Polonijnym”.

Komisja Planowania Metropolii, wraz z Ruchem na Rzecz WPB (Wicker Park/Bucktown) podjęły wspólnie inicjatywę na rzecz renowacji Trójkąta.

Bibliografia

Victoria Granacki: Chicago’s Polish Downtown. Chicago: Arcadia Press, 2004.