Przejdź do zawartości

Tormentia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tormentia
Rok założenia

2008

Pochodzenie

Polska, Brzesko

Gatunek

rock, hard rock, heavy metal, thrash metal, RAC

Wydawnictwo

Strong Survive Records, Homo Superior, Wandalia Records, Nija Art, Nasz Sklep

Powiązania

Pigdriver, Pozytywka

Tormentia – polski zespół muzyczny grający rockową muzykę patriotyczną i tożsamościową. W brzmieniach utworów pod względem muzycznym słychać takie nurty muzyczne jak rock, hard rock, heavy metal, thrash metal, groove metal i inne. Zaliczany jest również do sceny RAC. Zespół został założony w 2008 r. w Brzesku (Małopolska). W 2012 r. zespół uczestniczył na Węgrzech w „Festival Boreal”, edycja I, w ramach „Magyar Sziget”. Brał też udział w pierwszej edycji festiwalu „Orle Gniazdo” w 2013 r. i w tym samym roku w festiwalu „Jedność to siła”. W niektórych środowiskach lewicowych i liberalnych zespół uznawany jest za kontrowersyjny, a w skrajnych przypadkach padają wobec niego oskarżenia o neonazizm.

Historia i występy

[edytuj | edytuj kod]

Zespół został założony w Brzesku[1][2][3][4][5] (Małopolska[2][3][4]), w 2008 r.[3][5][6]. Zadebiutował już rok później, bo w 2009 r.[2]. Był to rok, w którym wydany został pierwszy album grupy pod tytułem „Krew Za Krew”[2][5][7]. Już w następnym roku, w 2010 r., zespół zaprezentował drugi swój album zatytułowany „Pro Patria”[2][5][8][9]. W tym samym roku światło dzienne ujrzał split „W Mroku Mogił”, na którym znalazły się utwory Tormentii oraz Gammadionu i Hammer Of Hate[2][5][9][10]. To wydawnictwo powstało jako hołd dla zmarłego gitarzysty działającego pod pseudonimami Lisa/Archdevila zespołu Hammer of Hate[2]. W 2012 r. zaprezentowano płytę wideo z nagraniami pochodzącymi z „Boreal Festival” na Węgrzech[11]. Kolejny album pod tytułem „W Obronie...” został w Polsce wydany w 2013 r.[2][5][12][13] (2012 r.[2][5]), a w Niemczech w 2018 r.[14]. Rozpoczęcie sprzedaży tego albumu w Polsce miało miejsce na imprezie jubileuszowej z okazji 5-lecia grupy[13]. W 2013 r. zespół uczestniczył także w III. Marszu Antytotalitarnym jaki odbył się w Krakowie[a][15]. 2014 r. przyniósł wydanie albumu kompilacyjnego zespołu, zatytułowanego „5 Lat Na Froncie”[16]. W pewnym okresie czasu swój patronat medialny nad zespołem oraz jego publikacjami deklarował Portal Niezależnych Nacjonalistów (autonom.pl)[13][17].

W 2012 r. grupa uczestniczyła w festiwalu, jaki odbył się w dniach od 10 do 11 lipca na Węgrzech w miejscowości Verőce położonej pod Budapesztem – „Festival Boreal”, edycja I, w ramach „Magyar Sziget” („Węgierska Wyspa”)[b], edycja XII, od 10 do 15 lipca. Kapela Tormentia dała swój koncert w dniu 11 lipca[c][17][18][19][20][21][22] (z występu wydana została płyta DVD wideo[11][17][21][23]). Zespół Tormentia wystąpił jeden raz na festiwalu „Orle Gniazdo”. Ich występ na tej imprezie miał miejsce już w pierwszej edycji, która odbyła się w dniach od 28 do 30 czerwca 2013 r.[24][25][26][27]. W tym samym roku zaprezentował się również na innym festiwalu muzycznym – „Jedność to siła” – który odbywał się w Zwierzewie koło Ostródy. Koncert miał miejsce w dniu 24.08.2013 r. Oprócz Tormentii wystąpili także inni wykonawcy, a mianowicie: Irydion, Nordica, Ptaku, Rewolta, Slavic Rebirth[28].

Inne przykładowe występy oraz wykonawcy, z którymi Tormentia występowała na wymienionych koncertach[d]:

Skład

[edytuj | edytuj kod]

Członkowie zespołu

[edytuj | edytuj kod]

Członkowie kapeli z różnych okresów czasu i ich funkcja w zespole:

Goście

[edytuj | edytuj kod]

Przy tworzeniu nagrań do albumu „Pro Patria” wydanego w 2010 r. gościnnie udział brał Dennis Dent, wokalista amerykańskiej grupy H8machine. Na płycie znajdują się trzy utwory muzyczne z jego gościnnym udziałem[2][9][47][48][49] wykonane w języku angielskim[49]. Z kolei przy nagraniu dwóch utworów zamieszczonych w albumie „W Obronie...” z 2013 r. gościnnie uczestniczył zespół Molat / Molot (Молат / Молот), pochodzący z Orszy na Białorusi, w jednym jako autor muzyki, a w drugim z nich na wokalach[12][13][25][50].

Powiązania

[edytuj | edytuj kod]

Niektórzy członkowie zespołu współtworzyli także w ramach innych projektów i grup muzycznych, w tym między innymi:

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Muzyka tworzona przez zespół to rock z przekazem patriotycznym i tożsamościowym. Czasem spotyka się określenie muzyka tożsamościowa, muzyka patriotyczna, rock narodowy itp. Pod względem muzycznym kompozycje prezentowane w ramach tej twórczości są zaliczane oprócz samego rocka, przede wszystkim do takich gatunków i nurtów muzycznych jak hard rock, heavy metal, thrash metal, groove metal[3][5][18][53][54][55][56][57]. W niektórych kompozycjach dostrzega się także inne nurty muzyczne, takie jak hardcore punk[8][49], oi![16], hatecore[9], ballada[9][49], death metal[13][57]. Zespół nagrał również dla pojedynczych utworów ich wersje symfoniczne („Tormentia”, „Żołnierze Westerplatte”)[16][58].

Pod względem tekstów twórczość zespołu koncentruje się na takich wartościach jak patriotyzm i tożsamość narodowa oraz ważne według artystów wydarzenia z historii Polski[5][13][18][32][53][59] oraz polscy bohaterowie, często zapominani we współczesności[13][38]. Ponadto niewątpliwe przekaz płynący z treści piosenek zawiera silny wyraz dotyczący europejskiej i polskiej dumy, dziedzictwa narodowego, ruchu oporu[59], wysiłkowi zbrojnemu polskich żołnierzy, w tym polskiego podziemia zbrojnego[60][61][38]. Mocno są również eksponowane poglądy prawicowe, antykomunistyczne, antyglobalistyczne, antymuzułmańskie, antylewicowe, antyliberalne[18].

Wielu komentatorów tej twórczości dostrzega także wyraźne nawiązania do narodowego socjalizmu (w znaczeniu ogólnym)[18][32][59][62], choć artyści wyraźne i w pełni odżegnują się nie tyle od tej idei, co od nazistów, Adolfa Hitlera i ich wersji narodowego socjalizmu – nazizmu, których zdecydowanie nie uważają za wzór godny do naśladowania, tym bardziej biorąc pod uwagę germańskie dążenia do dominacji między innymi nad Polakami[18][32]. Wskazywane są jednak pewne inspiracje w twórzości Tormentii takimi zespołami jak Konkwista 88 i Honor oraz zachodnimi zespołami RAC i kapelami metalowymi[18]. Wobec tego drugiego polskiego wykonawcy to należy wspomnieć, że zespół Tormentia uczestniczył również w wydarzeniach i wydawnictwach upamiętniających zmarłego Mariusza „Szczerego” Szczerskiego, wokalisty zespołu Honor[32][33][36][63][64][65][66]. W pierwszym albumie zespołu znajdują się covery trzech utworów muzycznych wymienionej grupy[67].

Wyżej opisane cechy muzyki tworzonej przez grupę, kompozycje, teksty, wydawnictwa zespołu oraz działalność poza studiem nagraniowym, inne zespoły z którymi kapela występowała, festiwale w których brała udział i inne kwestie sprawiają, że zespół zaliczany jest także do polskiej i europejskiej sceny RAC (Rock Against Communism)[5][18][32][64][68][69].

Dyskografia

[edytuj | edytuj kod]

Dyskografia zespołu i inne wydawnictwa

[edytuj | edytuj kod]

Albumy muzyczne[f][70][71]:

Składanki

[edytuj | edytuj kod]

Składanki, kompilacje[f], w ramach których zamieszczono minimum jeden utwór zespołu Tormentia[81]:

Covery i pieśni

[edytuj | edytuj kod]

W repertuarze zespołu znajdują się także ich własne interpretacje utworów muzycznych innych kapel oraz utworów tradycyjnych. Są to między innymi następujące pieśni i covery:

Opinie i kontrowersje

[edytuj | edytuj kod]

Oceny i opinie

[edytuj | edytuj kod]

Twórczość zespołu, także według deklaracji samych muzyków, to rock patriotyczny i tożsamościowy[3][5][55][61][62]. Niewątpliwie przekaz płynący z utworów ma również wydźwięk wyraźnie nacjonalistyczny[32][61]. Ponadto grupa zaliczana jest do do polskiej i europejskiej sceny RAC (Rock Against Communism)[5][18][32][56][68][69], choć z pewnością nie jest to muzyka w stylu starego RAC-u, lecz pójście jak w przypadku wielu innych zespołów w kierunku muzyki metalowej[56]. Zespół w ramach sceny narodowej jest popularny w Polsce, momentami był wręcz jednym z bardziej popularnych[19][56][91], co przyznają nawet jego zagorzali przeciwnicy. Padają nawet takie określenia jak najbardziej wzięty zespół sceny nacjonalistycznej ze swoistym kultem zespołu[19], czy też po prostu jest określany jako jeden z ulubionych zespołów polskiej skrajnej prawicy[91]. Pojawiają się też w pewnych momentach czasu (2011 r.) stwierdzenia, ze na scenie zaangażowanej, Tormentia oraz 2-3 inne zespoły, to podium, które reszta goni. Ocenia się także bardzo wysoko poziom muzycznych umiejętności muzyków i całej grupy[56]. Na odnotowanie zasługuje fakt, że po kilku latach działalności zespołowi udało się w znacznym stopniu wyjść poza subkulturowe „getto”, co przy tego typu kapelach nie zdarza się często i jest stosunkowo trudne. Efekt ten był widoczny zarówno na koncertach zespołu jak i np. w Internecie[13]. Dzięki temu patriotyczny i tożsamościowy przekaz dociera do znaczenie szerszego kręgu odbiorców, przede wszystkim do rzeszy młodych, zbuntowanych osób[13][88].

Kontrowersje dotyczące rzekomego neonazizmu i innych kwestii

[edytuj | edytuj kod]

Jak podają niektórzy publicyści treści zawarte w tekstach utworów czasem są wręcz neonazistowskie / neofaszystowskie[32][35][36][64][92]. Padają też oskarżenia zespołu o „hajlowanie”[19] i związki z organizacją Blood & Honour[33][38]. Do tych zarzutów oczywiście dochodzą również oskarżenia o propagowanie poglądów rasistowskich i antysemickich[38][92] oraz nawoływanie do przemocy[38]. Sami artyści temu zaprzeczają, wyraźnie podkreślając w swoich wypowiedziach, że w piosenkach odwołują się do polskiego patriotyzmu oraz ważnych aspektów dotyczących historii ojczyzny[32].

To jednak nie przekonuje przeciwników zespołu i całej sceny, którzy analizując treści wybranych utworów interpretują je w sposób, który pozwala im na uzasadnienie swoich tez[32]. W ten sposób uknute bywają różne określenia dla takich jak Tormentia twórców, którym nie można zarzucić jawnego wyrażania treści neonazistowskich, np. zespół (krypto)faszystowski[19], czy nowa fala rzekomo nie-nazistowskiego nacjonalizmu[66]. Ponadto w części publikacji, w których przez ich autorów zespół przypisywany jest do sceny neonazistowskiej, niemal wprost przyznają oni, że to przypisanie wynika nie tyle z przekazów płynących z treści utworów, ale w zasadzie z tego (co ma także miejsce wobec kilku innych patriotycznych zespołów rockowych), że zespół występuje na określonych festiwalach, gra koncerty z deprecjonowanymi przez te środowiska innymi zespołami, ma poglądy prawicowe czy nacjonalistyczne i to wystarczy do określenia kapeli jako neofaszystowskiej czy neonazistowskiej[19]. Ta sytuacja wynika wprost z tego, że przez te środowiska przejawy patriotyzmu są często bezzasadnie utożsamiane z aktami faszyzmu[62][93], a nawet jeśli pojawiają się utwory, które można by interpretować w opisany wyżej sposób, to zawsze można te konkretne treści odrzucić, czerpiąc pozytywny, ważny i wartościowy przekaz z pozostałej części dorobku twórczego. Świadomy odbiorca muzyki jest bowiem w stanie dokonać odpowiedniego wyboru, nie zakazując z góry, z zasady na odrzucenie przekazu wartościowego, pomijając lub właściwie interpretując przekazy kontrowersyjne. Można w tym kontekście niejednokrotnie zauważyć, że jest to przejaw pewnego buntu przeciw rzeczywistości, cenzurze oraz ograniczeniom w wolności artystycznej[62].

Zwolennicy zespołu określanie zespołu Tormentia neonazistowskim nazywają absurdem, bowiem niezrozumiałe jest nazywanie tak prezentowanych w ich utworach treści mówiących np. o bohaterstwie Orląt Lwowskich, obrońców Westerplatte czy I Brygady Legionów Polskich. Używają też wobec powyższych zarzutów takich określeń jak manipulacja i pomówieia[38].

Zarzuty skierowanie wobec zespołu obejmują także krytykę jego uczestnictwa w koncertach takich jak wyżej wymieniony memoriał ku pamięci Mariusza „Szczerego” Szczerskiego, wokalisty zespołu Honor[32][33][36][63][64][65][66], ale też inne, niepotwierdzone jak koncert ku pamięci Iana Stuarta Donaldsona, założyciela Blood & Honour, wokalisty zespołu Skrewdriver[66].

Blokowanie koncertów

[edytuj | edytuj kod]

Wobec powyższego, tak jak w stosunku do wielu innych zespołów sceny tożsamościowej i RAC, podejmowane były działania przez środowiska lewicowe i liberalne mające na celu blokowanie i odwoływanie koncertów zespołu. Przykładem może być tu koncert zaplanowany na dzień 1 maja 2012 r. w Lublinie. Działania te obejmowały próbę dotarcia do właściciela klubu i kontaktu w tej sprawie, organizowanie na portalu społecznościowym Facebook grupy działającej pod hasłem „Razem nie dopuśćmy do neo-nazistowskiego koncertu”, czy próby działania przeciw organizowanej imprezie poprzez media[32][33][35]. W tym przypadku jak i wielu innych jak zwykle można było w niektórych mediach dowiedzieć się o zaniepokojonych i oburzonych mieszkańcach miasta, oczywiście anonimowych i o burzy w Internecie będącej reakcją na informację o koncercie, rzecz jasna w skali bliżej niezdefiniowanej. Blokada tego koncertu nie udała się również między innymi z tego względu, że był organizowany jako impreza prywatna, co jest częstym przypadkiem dla tego typu wydarzeń, a klub w którym się odbył po prostu wynajmował salę, bez możliwości ingerencji w przebieg wydarzenia, z wyłączeniem wymogu przestrzegania umowy i regulaminu[35].

Ataki w prasie i publikacjach

[edytuj | edytuj kod]

W atakach prasowych i publicystycznych na zespół uczestniczą gazety, portale internetowe oraz organizacje, w szczególności wymienić tu można Krytykę Polityczną, Gazetę Wyborczą i Stowarzyszenie „Nigdy Więcej”[38].

Zespół znalazł się oczywiście na liście stworzonej przez Stowarzyszenie „Nigdy Więcej”, która obejmuje różne wydawnictwa i publikacje, w tym między innymi wydawnictwa muzyczne, uważane przez to stowarzyszenie za takie, które nie powinny być dystrybuowane. Lista dotycząca muzyki w tym zestawieniu obejmuje jedynie nazwy zespołów muzycznych, bez jakiegokolwiek komentarza, czy określenia konkretnych albumów muzycznych, a więc bez względu na ich zawartość[94].

Pobicia

[edytuj | edytuj kod]

Bojówkarze Antify pobili członków zespołu, do tego stopnia, że ci stracili przytomność. Zniszczono również sprzęt muzyczny. W tym celu skontaktowali się z nimi podszywając się podstępnie za ich sympatyków, którzy proponują spotkanie i eskortę na koncert dla ich rzekomego bezpieczeństwa. Spotkanie odbyło się w umówionym miejscu, którym była stacja benzynowa. Z wydarzenia nagrany został filmik zamieszczony później w Internecie, po jego ocenzurowaniu polegającym na usunięciu wszystkich naprawdę drastycznych momentów. Występ oczywiście został odwołany[64][93]. Krótkie i znamienne streszczenie akcji tego filmu znajduje się w artykule zamieszczonym na stronach Rzeczpospolitej, krótki cytat fragmentu: Kilku zakapturzonych chłopaków atakuje na stacji benzynowej wsiadających do samochodu mężczyzn. Szybko sprowadzają ich na ziemię, kopią, jeden z napastników skacze po osłaniającym rękami twarz człowieku[93]. Innym przykładem bezpośredniego ataku na zespół były wydarzenia w 2012 r. zainicjowane przez antyfaszystów. Doszło wówczas do poturbowania niektórych członków zespołu przez osoby podające się właśnie za antyfaszystów[18][19][38], którym jak widać stosowanie faszystowskich i także komunistycznych metod nie przeszkadzało[19][38][64][93], tym bardziej, że jawnie przyznają się oni do sympatii wobec komunizmu. Oficjalnie odżegnują się od totalitaryzmu takiego jak stalinizm czy maoizm[93], ale przeciwnicy zarzucają im, że ich metody stosują z zapałem[18][19][38][93]. Zarzuty zwolenników zespołu wobec nich, że pobili i tym samym dosyć skutecznie uniemożliwili Tormentii udział w nacjonalistycznym a nie faszystowskim koncercie, w dodatku grupy wykonującej utwory patriotyczne, spotkały się z sarkazmem i lekceważeniem[18][19]. Niektórzy sarkastyczni ich komentatorzy, kpią nawet wobec popularnego hasła „Raz-Sier-PeM! Raz-Mło-TeM!”, świadomie pomijając jego przekaz mówiący w kolejnych słowach o „czerwonej hołocie”[19].

  1. Marsz Antytotalitarny w Krakowie upamiętniał polskich bohaterów września 1939 r. oraz ofiary obu totalitarnych agresorów, którzy napadli na Polskę i dokonywali zbrodni na narodzie – nazistów i komunistów[15].
  2. Festiwal „Magyar Sziget” uważany jest przez przeciwników idei prawicowych i narodowych za jeden z największych w Europie festiwali o charakterze prawicowym i nacjonalistycznym. Według niektórych publicystów festiwal stał się ważny również dla polskich narodowców, zapraszanych do udziału w wydarzeniu. Według nich impreza to także miejsce i ułatwienie kontaktów osób oraz organizacji prawicowych, nacjonalistycznych itp., zarówno na niwie czysto polskiej jak i ogólnie europejskiej[19][22].
  3. Na festiwalu w 2012 r. (Festival Boreal / Magyar Sziget) z Polski oprócz Tormentii wystąpiła także grupa Invasion[19][20][21].
  4. Podana lista przykładowych koncertów obejmuje takie, o których można stosunkowo łatwo znaleźć jakiekolwiek informacje. Należy jednak pamiętać o opisanej w rozdziale „Opinie i kontrowersje” sytuacji dotyczącej konieczności ukrywania faktów dotyczących organizacji koncertów, terminów i miejsc, w związku z atakami na wykonawców i blokowaniem w różnych formach koncertów oraz działaniami zmierzającymi do odwoływania występów.
  5. Według niektórych źródeł koncert „Voice of the Patriots” edycja II w dniu 30.06.2012, Lublin, nie odbył się[37].
  6. a b Jeśli nie podano wprost lub inaczej, krajem wydania publikacji jest Polska.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Sobiela i Sikora 2022 ↓, s. 460.
  2. a b c d e f g h i j k l m n o last.fm Tormentia 2015 ↓, /pl/music/Tormentia.
  3. a b c d e f g Rate Your Music Tormentia ↓, Artist: 756798.
  4. a b Encyclopedia Metallum Tormentia 2024 ↓, /bands/Tormentia/354032045: Location.
  5. a b c d e f g h i j k l m net for fun Tormentia 2021 ↓, /tormentia/.
  6. Encyclopedia Metallum Tormentia 2024 ↓, /bands/Tormentia/354032045: Formed in.
  7. a b Discogs Tormentia Krew Za Krew 2009 ↓, Release Code: [r4821566].
  8. a b c d e Discogs Tormentia Pro Patria ↓, Release Code: [r3005134].
  9. a b c d e f g h i j k autonom.pl Pro Patria 2010 ↓, /tormentia-pro-patria/.
  10. a b Discogs W Mroku Mogił CD ↓, Release Code: [r4801702].
  11. a b c Discogs Tormentia Boreal Festival 2012 ↓, Release Code: [r7877394].
  12. a b c d Discogs Tormentia W Obronie... Polska ↓, Release Code: [r4646030].
  13. a b c d e f g h i j k autonom.pl W Obronie... 2013 ↓, /tormentia-w-obronie-recenzja/.
  14. a b Discogs Tormentia W Obronie... Niemcy ↓, Release Code: [r18264151].
  15. a b nacjonalista.pl 2013 ↓, /2013/09/15/krakow-relacja-z-iii-marszu-antytotalitarnego/.
  16. a b c d e Discogs Tormentia 5 Lat Na Froncie ↓, Release Code: [r5731785].
  17. a b c d autonom.pl nowe materiały 2012 ↓, /tormentia-nowe-materialy-i-kurtki-kangurki/.
  18. a b c d e f g h i j k l rockerek.hu Tormentia ↓, /zenekarok/Tormentia.
  19. a b c d e f g h i j k l m n Lukrecja Sugar 2012 ↓, /2012/06/21/festiwal-magyar-sziget-wezel-kontaktowy-dla-polskiej-skrajnej-prawicy/.
  20. a b Boreál Fesztivál 2012 ↓, /2012/06/i-boreal-fesztival-es-xiimagyar-sziget.
  21. a b c d Marszałek 2014 ↓, s. 7-8.
  22. a b antifa-bremen.org 2012 ↓, /was-ging-ab/2012/kc-unpolitisch-wie-eh-und-je/.
  23. a b c d e f g h i Encyclopedia Metallum Tormentia 2024 ↓, /bands/Tormentia/354032045: Complete discography.
  24. Bijela 2013 ↓, /festiwal-orle-gniazdo-relacja/.
  25. a b Busse 2014 ↓, /item/9.
  26. Dudziński 2013 ↓, /najwieksze-wakacyjne-festiwale-2-festiwal-orle-gniazdo/5057.
  27. Przywara 2017 ↓, FOG i niesamowita przygoda życia.
  28. autonom.pl Jedność to siła 2013 ↓, /ostroda-koncert-jednosc-to-sila-24-08.
  29. nacjonalista.pl Wrocław 2012 ↓, /2012/01/15/wroclaw-spotkanie-srodowisk-narodowych/.
  30. autonom.pl Wrocławski Kongres 2010 ↓, /wroclaw-i-wroclawski-kongres-srodowisk-narodowych-wystapienie-an-foto/.
  31. Narodowe Odrodzenie Polski 2012 ↓, 2012/01/15/wroclaw-spotkanie-srodowisk-narodowych.
  32. a b c d e f g h i j k l m Franczak 2012 ↓, /ar/565723.
  33. a b c d e f g Dziennik Wschodni 2012 ↓, /lublin/koncert-dla-neonazistow-w-klubie-graffiti,n,1000149063.html.
  34. a b c prostoantyfaszystowsko 2012 ↓, /2012/05/16/tacy-sami/.
  35. a b c d e Czekaj 2012 ↓, /kraj/miasto/1-maja-na-brunatno/.
  36. a b c d e f dudi 2012 ↓, id: 1000149111.
  37. a b c d Kornak i Tatar 2012 ↓, s. 130.
  38. a b c d e f g h i j k l swistak 2012 ↓, /tormentii-to-zespol-muzyczny-spi.
  39. a b nacjonalista.pl 2012 ↓, 2012/06/18/koncert-voice-of-patriots-2-w-lublinie/.
  40. nacjonalista.pl archiwum ↓, /wydarzenia-archiwum/.
  41. koncertomania.pl ↓, /tormentia.
  42. a b c Encyclopedia Metallum Tormentia 2024 ↓, /bands/Tormentia/354032045: Members.
  43. a b c Rate Your Music Pozytywka ↓, Artist: 1033910, Members.
  44. a b Encyclopedia Metallum Bob 2023 ↓, /artists/Bob/81647: Active Bands.
  45. a b Encyclopedia Metallum 2024 ↓, /bands/Pozytywka: Members.
  46. Discogs Tormentia ↓, Artist Code: [a2216425], Members.
  47. Discogs Dennis Dent ↓, Artist Code: [a5564127].
  48. autonom.pl Nowy albuma 2010 ↓, /nowy-album-tormentii-juz-wkrotce/.
  49. a b c d Opos Records Pro Patria 2022 ↓, products_id: 5146.
  50. Discogs Molat ↓, Artist Code: [a3785704].
  51. Rate Your Music Pigdriver ↓, Artis: 1135165.
  52. net for fun Pozytywka 2021 ↓, /pozytywka/.
  53. a b Discogs Tormentia ↓, Artist Code: [a2216425], Profile.
  54. a b Discogs Tormentia Krew Za Krew master ↓, Master Release Code: [m588320].
  55. a b Encyclopedia Metallum Tormentia 2024 ↓, /bands/Tormentia/354032045: Genre.
  56. a b c d e rparuszewski 2011 ↓, /2011/12/27/wywiad-okop-zine/.
  57. a b The Thrash Metal Guide ↓, TORMENTIA (POLAND).
  58. a b c Encyclopedia Metallum 5 lat na froncie Tormentia 2017 ↓, /albums/Tormentia/5_lat_na_froncie/409162.
  59. a b c Encyclopedia Metallum Tormentia 2024 ↓, /bands/Tormentia/354032045: Themes.
  60. Łabuz, Tormentia „Bzura” ↓, /tormentia-bzura/.
  61. a b c Łabuz, Tormentia „Żołnierz Westerplatte” ↓, /tormentia-zolnierz-westerplatte/.
  62. a b c d angelight 2011 ↓, /u/angelight24/310554,wyklete-zespoly-muzyczne.
  63. a b c Marszałek 2014 ↓, s. 6-7.
  64. a b c d e f antifabialystok 2010 ↓, /2010/11/nazi-zespo-tormentia-w-tarapatach.htm.
  65. a b Centrum Informacji Anarchistycznej 2016 ↓, /w_oparach_absurdu_.
  66. a b c d 161infocafe 2014 ↓, /2014/01/28/.
  67. a b c d e Encyclopedia Metallum Krew za krew Tormentia 2021 ↓, /albums/Tormentia/Krew_za_krew/294521: Songs.
  68. a b 88nsm.com Tormentia ↓, /10147.
  69. a b Witkowski, Woroncow i Puchała 2023 ↓, s. 63-64.
  70. Discogs Tormentia ↓, Artist Code: [a2216425], Releases.
  71. Spirit of Metal ↓, /discography/Tormentia/1.
  72. a b Encyclopedia Metallum Krew za krew Tormentia 2021 ↓, /albums/Tormentia/Krew_za_krew/294521: Other versions.
  73. Discogs Tormentia Krew Za Krew 2010 box ↓, Release Code: [r3007013].
  74. Discogs Tormentia Krew Za Krew 2010 digipack ↓, Release Code: [r5075447].
  75. Encyclopedia Metallum Pro Patria Tormentia 2023 ↓, /albums/Tormentia/Pro_Patria/294525.
  76. Discogs W Mroku Mogił ↓, Master Release Code: [m583391].
  77. a b Encyclopedia Metallum W Mroku Mogił Tormentia 2024 ↓, /W_mroku_mogił/294522.
  78. Discogs W Mroku Mogił LP ↓, Release Code: [r2850422].
  79. Discogs Tormentia W Obronie... master ↓, Master Release Code: [m2094685].
  80. a b c d Encyclopedia Metallum W obronie... Tormentia 2023 ↓, /albums/Tormentia/W_obronie.../359509.
  81. Discogs Tormentia ↓, Artist Code: [a2216425], Appearances.
  82. Discogs Nordland ↓, Release Code: [r8445516].
  83. Chołodowski 2018 ↓, /bialystok/7,35241,23701258,.
  84. Discogs Gównoprawda ↓, Release Code: [r6108423].
  85. tomasz-kus.prv.pl ↓, /dorobek.
  86. Discogs Festiwal Orle Gniazdo Vol. 1 ↓, Release Code: [r10591462].
  87. Encyclopedia Metallum Pro Patria Tormentia 2023 ↓, /albums/Tormentia/Pro_Patria/294525: Songs.
  88. a b Wądołowski 2016 ↓, /o-coverach-prawie-wszystko-nie-pytaj-o-polske/.
  89. Adaś 2015 ↓, orleta-lwowskie-w-polskiej-kulturze.
  90. Mazurkiewicz 2013 ↓, s. 16-17.
  91. a b Lukrecja Sugar, Rozbrat 2012 ↓, /3181-onr-wraca-na-ulice.
  92. a b codziennypoznan.pl 2013 ↓, /artykul/2013-03-09/marsz-nacjonalistow-przeszedl-przez-poznan.
  93. a b c d e f Baranowska i Tycner 2011 ↓, art641300.
  94. Stowarzyszenie „Nigdy Więcej” ↓, /4319-stowarzyszenie-nigdy-wiecej-nie-rekomenduje: Wydawnictwa muzyczne.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
  • Tormentia [online], 88nsm.com, /10147 [dostęp 2024-10-09] (ang.).
  • Tormentia [online], ArtistInfo, Tormentia [dostęp 2024-10-11] (ang.).
  • Tormentia [online], Bandcamp, tormentia [dostęp 2024-10-09] (ang.).
  • Tormentia [online], Discogs, Artist Code: [a2216425] [dostęp 2024-10-09] (ang.).
  • Tormentia [online], last.fm, /pl/music/Tormentia [dostęp 2024-10-09] (pol.).
  • Tormentia [online], metal-archives.com; Encyclopedia Metallum; The Metal Archives, 6 marca 2024, /bands/Tormentia/354032045 [dostęp 2024-10-09] (ang.).
  • Tormentia [online], Rate Your Music, Artist756798 [dostęp 2024-10-09] (ang.).
  • Tormentia [online], Sonichits, /artist/Tormentia [dostęp 2024-10-11] (ang.).
  • TormentiaBand [online], altcensored.com, /channel/UCalTYGSCLy-MLrPl9QL23Ng [dostęp 2024-10-09] (ang.).