Przejdź do zawartości

Tomasz Krzyski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tomasz Krzyski
Tomasz Dudek
Ilustracja
płk Tomasz Krzyski (przed 1930)
pułkownik lekarz pułkownik lekarz
Data i miejsce urodzenia

18 grudnia 1888
Rozdziele Górne

Data i miejsce śmierci

styczeń 1970
Kanada

Przebieg służby
Lata służby

1914–1945

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Polski Korpus Posiłkowy,
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

3 Pułk Piechoty,
2 Pułk Piechoty,
1 Pułk Łączności,
1 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej,
1 Dywizjon Samochodowy,
30 Pułk Strzelców Kaniowskich,
PUWFiPW,
DOK IX
DOK V
Armia „Karpaty”

Stanowiska

dowódca plutonu
lekarz batalionu
adiutant pułku
starszy lekarz pułku
starszy lekarz dywizjonu
szef sanitarny okręgu korpusu
szef służby zdrowia armii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi (II RP)

Tomasz Krzyski, do 1910 Dudek (ur. 18 grudnia 1888 w Rozdzielu Górnym koło Bochni, zm. w styczniu 1970 w Kanadzie) – lekarz z tytułem doktora wszech nauk lekarskich, pułkownik lekarz Wojska Polskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Po ukończeniu Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie podjął studia lekarskie na Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich. Został awansowany chorążym i mianowany dowódcą plutonu w 1 kompanii 3 pułku piechoty w składzie II Brygady, uczestniczył w walkach na froncie karpackim, odznaczając się w bitwie pod Mołotkowem 29 października 1914. Następnie przydzielony do 2 pułku piechoty również w składzie II Brygady, gdzie najpierw był asystentem lekarza I batalionu dr Stanisława Gądka, po czym został lekarzem batalionu. Został awansowany do stopnia podporucznika lekarza 2 lutego 1915, a 19 lutego został asystentem adiutanta 2 pułku piechoty. Później przebywał w szpitalu w Wiedniu, a po rekonwalescencji był adiutantem 2 pp od 21 lipca do 1 września 1915. Następnie ponownie służył w I batalionie. Mianowany kolejno do stopni porucznika i kapitana lekarza. Później ponownie przebywał na leczeniu, w Szpitalu Twierdzy nr 4 w Krakowie, od marca do lipca 1916. Podczas urlopu w wymiarze 10 tygodni uzyskał tytuł doktora wszechnauk lekarskich na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Lwowskiego[1], zdając egzamin dyplomowy 13 stycznia 1917. Po kryzysie przysięgowym wstąpił do Polskiego Korpusu Posiłkowego, a po odejściu PKP na front na terenie Galicji Wschodniej pozostał na obszarze Królestwa. Pełnił funkcję lekarza Kursu Wyszkolenia Artylerii w Ciechanowie.

Po zakończeniu wojny i odzyskaniu przez Polskę nieodległości wstąpił do Wojska Polskiego. Odbywał służbę w Departamencie Sanitarnym Ministerstwa Spraw Wojskowych. Podczas wojny polsko-bolszewickiej, od lutego był zastępcą komendanta szpitala Mokotowskiego w Warszawie (komendantem był ppłk dr Stefan Buchowiecki). W sierpniu 1920 został awansowany do stopnia majora lekarza ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[2][3]. W 1921 został mianowany do funkcji lekarza Szpitala rejonowego w Modlinie. Pełnił stanowisko starszego lekarza w jednostkach: od 1 lutego 1923 starszy lekarz pułku w 1 pułku łączności w miejscowości Zegrze (jako oficer nadetatowy 1 batalionu sanitarnego)[4][5], następnie od 1925 w 1 pułku artylerii przeciwlotniczej stacjonującym w garnizonie Warszawa, od 9 sierpnia 1926 w 1 dywizjonie samochodowym także w Warszawie oraz krótkotrwale od 10 września do 31 października 1927 w 30 pułku Strzelców Kaniowskich, skąd został odkomenderowany na stanowisko zastępcy dyrektora Państwowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego i pełnił je w kolejnych latach[6][7] (wówczas był jednym z kierowników klubu sportowego CWKS Legia Warszawa)[8]. Został awansowany do stopnia podpułkownika lekarza ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927[9]. W 1928 i 1930 był zweryfikowany w Korpusie Oficerów Sanitarnych Lekarzy z lokatą 1[10][11]. 19 grudnia 1933 został mianowany pułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 i 1. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, grupa lekarzy[12]. W czerwcu 1934 został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr IX w Brześciu na stanowisko szefa sanitarnego[13]. Od 20 kwietnia 1938 sprawował stanowisko szefa sanitarnego w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 był szefem służby zdrowia Armii „Karpaty”, a następnie Armii „Małopolska”[14]. Po kampanii wrześniowej trafił do Francji. Tam, zarządzeniem z 12 listopada 1939 Ministra Spraw Wojskowych rządu RP na uchodźstwie, gen. Władysław Sikorskiego, został członkiem zarządu Polskiego Czerwonego Krzyża w czasie wojny[15].

Po zakończeniu wojny wyjechał do Kanady. W latach 50. był zatrudniony w szpitalu Points Edward Hospital w Sydney (prowincja Nowa Szkocja). Zmarł w styczniu 1970.

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Kronika. Z uniwersytetu. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 13 z 18 stycznia 1917. 
  2. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1199.
  3. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1080.
  4. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 958, 1124.
  5. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1018.
  6. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 710.
  7. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 451.
  8. Ze sportu. „Nowy Dziennik”, s. 16, Nr 280 z 24 października 1927. 
  9. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 726.
  10. Lista starszeństwa oficerów zawodowych korpusu sanitarnego. Warszawa: 1930, s. 7.
  11. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 322.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 19 grudnia 1933 roku, s. 303.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 171.
  14. Dalecki 1989 ↓, s. 378.
  15. Dział urzędowy. Zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych z dnia 12 listopada 1939 w sprawie działalności stowarzyszenia Polski Czerwony Krzyż w czasie wojny. „Monitor Polski”, s. 1, 268–270 z 1 grudnia 1939. 
  16. M.P. z 1931 r. nr 296, poz. 391 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  17. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 345 „za zasługi na polu przysposobienia wojskowego i wychowania fizycznego”.
  18. M.P. z 1929 r. nr 123, poz. 302 „za zasługi na polu organizacji służby zdrowia w wojsku i na polu wychowania fizycznego”

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]