Tomasz Białkowski

Tomasz Białkowski (ur. 1969 w Jezioranach) – polski prozaik.

Życiorys

Urodził się w Jezioranach k. Olsztyna. Autor dwunastu książek. Debiutował w 2002 roku zbiorem opowiadań „Leze”. To przy recenzowaniu tej pozycji krytyk literacki Robert Ostaszewski, po raz pierwszy, użył terminu Proza Północy i rozpoczął dyskusję o zaangażowaniu w literaturze, która przetoczyła się przez ogólnopolskie media. W roku następnym Białkowski opublikował sztukę „Drzewo” (FA-art. 2003, nr 1–2).

W 2005 roku wydał minipowieść „Dłużyzny”, której fragmenty zamieszczono w antologii prozy polskiej prestiżowego niemieckiego kwartalnika die horen. Wydaną w 2006 roku powieść „Pogrzeby” Instytut Książki w Krakowie zaliczył do najciekawszych nowości roku i rekomendował w katalogu „New Books from Poland”. Książka znalazła się w finale literackiej nagrody Warmii i Mazur „Wawrzyn”. Jej fragmenty prezentowano w Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie w ramach cyklu „Perforacje literackie”.

W 2008 roku Białkowski opublikował dwie powieści: „Mistrzostwo Świata” oraz „Zmarzlina”. Ta pierwsza była prezentowana w odcinkach codziennie w Radiu Olsztyn. Krytyk literacki Paweł Dunin-Wąsowicz na łamach Lampy (nr 3, 2008) pisze o książce: „To najlepsza rzecz w jego dorobku”. Równie pochlebnie na łamach Newsweeka wyraża się o niej Leszek Bugajski (nr 11, 2008).

Pod koniec 2008 roku warszawskie wydawnictwo Prószyński i S-ka wydało kolejną powieść Białkowskiego pt. „Zmarzlina”. Książka przez kilka miesięcy od ukazania się zdążyła zebrać wiele znakomitych recenzji. Recenzentka opiniotwórczych Nowych Książek (1/2009) napisała: „Utwór Białkowskiego ma szansę stać się nie tylko oryginalną propozycją na tle polskiej prozy współczesnej ale również lekturą obowiązkową dla bardziej wymagających czytelników”. Książkę omawiano w TVP Kultura w programie „Czytelnia”, TVP Gdańsk wyemitowała program w całości poświęcony „Zmarzlinie”. W podsumowaniu roku Radia Kraków książka Białkowskiego znalazła się wśród najlepszych książek minionego roku obok takich znakomitych nazwisk jak Janusz Anderman czy Kazimierz Orłoś. Włodzimierz Kowalewski omawiając książkę zauważa: „Powiem bez przesady – tak mocnej książki w Olsztynie nigdy dotąd nie było, niewiele podobnych tekstów napisano w kraju”.

W 2011 roku ukazała się jego kolejna powieść „Teoria ruchów Vorbla”. Rok 2012 można uznać za początek nowego etapu w twórczości pisarza. To wtedy zaczyna wydawać kryminalną serię, tzw. kainicką, z dziennikarzem śledczym Pawłem Werensem. W jej skład wchodzą trzy części: „Drzewo morwowe”, „Kłamca” i „Król Tyru”.

W 2014 roku na rynku wydawniczym pojawiła się powieść „Powróz”. Po raz pierwszy główną bohaterką u Białkowskiego jest kobieta – tłumaczka Iga Spica. Prowadzone przez nią śledztwo to tylko pretekst do pokazania mrocznych kart historii i etycznej niejednoznaczności wpisanej w biografie tych, którzy uchodzą za autorytety.

Białkowski wielokrotnie publikował w prasie krajowej, jego prozę prezentowano też w kilku antologiach. Książki recenzowały m.in. Gazeta Wyborcza, Pogranicza, Nowe Książki, Opcje, Ha!art, Lampa, FA-art, Newsweek. Undergrunt, Red, Przegląd Powszechny, Odra, artPapier, portale internetowe Wirtualna Polska, Independent.

Autor to trzykrotny stypendysta Ministra Kultury w dziedzinie literatury oraz stypendysta Marszałka Województwa. Otrzymał Nagrodę Prezydenta Miasta Olsztyn w dziedzinie literatury. Zaś za powieść „Zmarzlina” Literacką Nagrodę Warmii i Mazur „Wawrzyn” przyznawaną przez czytelników. W 2012 roku powieść „Teoria ruchów Vorbla” została uhonorowana Literacką Nagrodą Warmii i Mazur „Wawrzyn” (wskazanie jurorów). Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Proza

Leze (2002)
Dłużyzny (2005)
Pogrzeby (2008)
Mistrzostwo świata (2008)
Zmarzlina (2008)
Teoria ruchów Vorbla (2011)
Drzewo morwowe (2012) (pierwsza część trylogii kryminalnej)
Kłamca (2012) (druga część trylogii kryminalnej)
Król Tyru (2013) (trzecia część trylogii kryminalnej)
Powróz (2014)
Rausz (2016)
Małe historie rodzinne (2017)
Spica (2020)
Lekkie objawy życia (2022)

Dramat

Drzewo (2003)

Bibliografia

Tomasz Białkowski w Leksykonie Kultury Warmii i Mazur

Linki zewnętrzne