Theodor Stolojan

Theodor Stolojan
	; Theodor Stolojan (2013)
Pełne imię i nazwisko	Theodor Dumitru Stolojan
Data i miejsce urodzenia	24 października 1943 ; Târgoviște
	Premier Rumunii
Okres	od 1 października 1991; do 4 listopada 1992
Poprzednik	Petre Roman
Następca	Nicolae Văcăroiu
	Minister finansów Rumunii
Okres	od 1990; do 1991
Poprzednik	Ion Păţan
Następca	Eugen Dijmărescu
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Theodor Dumitru Stolojan (ur. 24 października 1943 w Târgoviște) – rumuński polityk i ekonomista, deputowany krajowy i minister, w latach 1991–1992 premier Rumunii, poseł do Parlamentu Europejskiego VI, VII i VIII kadencji.

Życiorys

W 1966 ukończył ekonomię na Akademii Studiów Ekonomicznych w Bukareszcie. Uzyskał później stopień doktora w zakresie ekonomii. Do 1971 pracował następnie jako ekonomista w przedsiębiorstwie Frigotehnica. Od 1971 do 1989 był zatrudniony w Ministerstwie Finansów – najpierw jako ekonomista w Departamencie Budżetu (1972–1977), następnie jako szef księgowości budżetowej (1978–1982) oraz dyrektor Departamentu Międzynarodowych Stosunków Finansowych i Walutowych i generalny inspektor Departamentu Przychodów Państwowych (1988–1989).

W grudniu 1989, po rewolucji z tego samego roku, objął stanowisko wiceministra finansów. Następnie od czerwca 1990 do kwietnia 1991 pełnił funkcję ministra finansów w rządzie Petre Romana. 1 października 1991 został mianowany nowym premierem, którym pozostał do 4 listopada 1992^[1]. W latach 1992–1998 pracował jako ekonomista w Banku Światowym w Waszyngtonie. W 2000 powrócił do polityki. Wstąpił do Partii Narodowo-Liberalna, wziął z jej ramienia udział w wyborach prezydenckich w 2000, w których zajął trzecie miejsce (za Ionem Iliescu i Corneliem Vaddim Tudorem)^[2]. W 2000 uzyskał mandat posła do Izby Deputowanych, z którego jednak w tym samym roku zrezygnował^[3].

W 2002 został przewodniczącym liberałów^[1]. Przed wyborami prezydenckimi w 2004 doprowadził do sojuszu swojej partii z Partią Demokratyczną Traiana Băsescu. W lutym 2004 został wspólnym kandydatem tych ugrupowań na urząd prezydenta. Zrezygnował ostatecznie z udziału w wyborach oraz z przewodzenia PNL, motywując tę decyzję poważnymi problemami zdrowotnymi. Nowym kandydatem koalicji został Traian Băsescu, który wygrał wybory. Theodor Stolojan od 2004 do 2006 był doradcą prezydenta.

W październiku 2006 został wykluczony z Partii Narodowo-Liberalnej^[4]. W grudniu 2006 utworzył własne ugrupowanie, Partię Liberalno-Demokratyczną. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2007 uzyskał mandat eurodeputowanego z ramienia PLD. W styczniu 2008 doprowadził do połączenia liberalnych demokratów z Partią Demokratyczną w Partię Demokratyczno-Liberalną, której został pierwszym wiceprzewodniczącym.

We wrześniu 2008 Theodor Stolojan został mianowany kandydatem PDL na stanowisko premiera^[5]. W wyborach parlamentarnych z 30 listopada 2008 jego ugrupowanie uzyskała 115 mandatów w 334-osobowej Izbie Deputowanych, o jeden więcej niż Partia Socjaldemokratyczna^[6]. 10 grudnia 2008 Traian Băsescu powierzył mu misję sformowania nowego gabinetu^[7]. Jednakże już 15 grudnia tego samego roku zrezygnował z niej, motywując to swoim przekonaniem o konieczności przekazania władzy młodszemu pokoleniu^[8]. Na czele nowego rządu stanął również należący do PDL Emil Boc.

W wyborach w 2009 Theodor Stolojan uzyskał reelekcję do Parlamentu Europejskiego. Został członkiem prezydium grupy Europejskiej Partii Ludowej oraz wiceprzewodniczącym Komisji Gospodarczej i Monetarnej. W 2014 został wybrany na kolejną kadencję Europarlamentu. Wraz ze swoim ugrupowaniem dołączył następnie do Partii Narodowo-Liberalnej.

Odznaczenia

Kawaler Orderu Wiernej Służby – 2002^[9]

Przypisy

↑ ^a ^b Leaders of Romania. zarate.eu. [dostęp 2020-02-06]. (ang.).
↑ Rezultate înregistrate la alegeri prezidențiale, din 1990 până în 2009. dcnews.ro, 29 października 2014. [dostęp 2020-02-06]. (rum.).
↑ Theodor Dumitru Stolojan. cdep.ro. [dostęp 2020-02-06]. (rum.).
↑ Se confirma: Theodor Stolojan a fost exclus din PNL. ziare.com, 10 października 2006. [dostęp 2019-02-20]. (rum.).
↑ Stolojan încearcă din nou cheile de la Palatul Victoria după 17 ani. antena3.ro, 12 września 2008. [dostęp 2019-02-20]. (rum.).
↑ Tough coalition talks in Romania. bbc.co.uk, 2 grudnia 2008. [dostęp 2019-02-20]. (ang.).
↑ Romanian Prime Minister-designate Theodor Stolojan congratulated by Joseph Daul MEP, Chairman of the EPP-ED Group. eppgroup.eu, 10 grudnia 2008. [dostęp 2019-02-20]. (ang.).
↑ Surprise nominee for Romania’s PM. bbc.co.uk, 15 grudnia 2008. [dostęp 2019-02-20]. (ang.).
↑ Persoane Decorate. canord.presidency.ro. [dostęp 2019-02-20]. (rum.).

Bibliografia

Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2019-02-20].

[zar-1] Leaders of Romania. zarate.eu. [dostęp 2020-02-06]. (ang.).

[2] Rezultate înregistrate la alegeri prezidențiale, din 1990 până în 2009. dcnews.ro, 29 października 2014. [dostęp 2020-02-06]. (rum.).

[3] Theodor Dumitru Stolojan. cdep.ro. [dostęp 2020-02-06]. (rum.).

[4] Se confirma: Theodor Stolojan a fost exclus din PNL. ziare.com, 10 października 2006. [dostęp 2019-02-20]. (rum.).

[5] Stolojan încearcă din nou cheile de la Palatul Victoria după 17 ani. antena3.ro, 12 września 2008. [dostęp 2019-02-20]. (rum.).

[6] Tough coalition talks in Romania. bbc.co.uk, 2 grudnia 2008. [dostęp 2019-02-20]. (ang.).

[7] Romanian Prime Minister-designate Theodor Stolojan congratulated by Joseph Daul MEP, Chairman of the EPP-ED Group. eppgroup.eu, 10 grudnia 2008. [dostęp 2019-02-20]. (ang.).

[8] Surprise nominee for Romania’s PM. bbc.co.uk, 15 grudnia 2008. [dostęp 2019-02-20]. (ang.).

[9] Persoane Decorate. canord.presidency.ro. [dostęp 2019-02-20]. (rum.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Księstwo Rumunii	Barbu Catargiu Apostol Arsache (p.o.) Nicolae Crețulescu Mihail Kogălniceanu Constantin Bosianu Nicolae Crețulescu Ion Ghica Lascăr Catargiu Ion Ghica Constantin A. Crețulescu Ștefan Golescu Nicolae Golescu Dimitrie Ghica Alexandru G. Golescu Manolache Costache Epureanu Ion Ghica Lascăr Catargiu Ion Emanuel Florescu Manolache Costache Epureanu Ion Brătianu
Królestwo Rumunii	Dimitrie Brătianu Ion Brătianu Theodor Rosetti Lascăr Catargiu Gheorghe Manu Ion Emanuel Florescu Lascăr Catargiu Dimitrie Sturdza Petre S. Aurelian Dimitrie Sturdza Gheorghe Cantacuzino Petre P. Carp Dimitrie Sturdza Gheorghe Cantacuzino Dimitrie Sturdza Ion I.C. Brătianu Petre P. Carp Titu Maiorescu Ion I.C. Brătianu Alexandru Averescu Alexandru Marghiloman Constantin Coandă Ion I.C. Brătianu Artur Văitoianu Alexandru Vaida-Voievod Alexandru Averescu Take Ionescu Ion I.C. Brătianu Alexandru Averescu Barbu Știrbey Ion I.C. Brătianu Vintilă Brătianu Iuliu Maniu Gheorghe Mironescu Iuliu Maniu Gheorghe Mironescu Nicolae Iorga Alexandru Vaida-Voievod Iuliu Maniu Alexandru Vaida-Voievod Ion Duca Constantin Anghelescu (p.o.) Gheorghe Tătărescu Octavian Goga Miron Cristea Armand Călinescu Gheorghe Argeșanu Constantin Argetoianu Gheorghe Tătărescu Ion Gigurtu Ion Antonescu Constantin Sănătescu Nicolae Rădescu Petru Groza
Rumuńska Republika Ludowa Socjalistyczna Republika Rumunii	Petru Groza Gheorghe Gheorghiu-Dej Chivu Stoica Ion Gheorghe Maurer Manea Mănescu Ilie Verdeț Constantin Dăscălescu
Republika Rumunii	Petre Roman Theodor Stolojan Nicolae Văcăroiu Victor Ciorbea Gavril Dejeu (p.o.) Radu Vasile Alexandru Athanasiu (p.o.) Mugur Isărescu Adrian Năstase Eugen Bejinariu (p.o.) Călin Popescu-Tăriceanu Emil Boc Cătălin Predoiu (p.o.) Mihai Răzvan Ungureanu Victor Ponta Gabriel Oprea (p.o.) Victor Ponta Gabriel Oprea (p.o.) Victor Ponta Sorin Cîmpeanu (p.o.) Dacian Cioloș Sorin Grindeanu Mihai Tudose Mihai-Viorel Fifor (p.o.) Viorica Dăncilă Ludovic Orban Nicolae Ciucă (p.o.) Florin Cîțu Nicolae Ciucă Cătălin Predoiu (p.o.) Marcel Ciolacu