Przejdź do zawartości

Szwaby Wyżne

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Szwaby Wyżne
Majere
Ilustracja
Kaplica katolicka
Flaga
Flaga
Państwo

 Słowacja

Kraj

 preszowski

Powiat

Kieżmark

Starosta

Peter Zelina[1]

Powierzchnia

1,33[2] km²

Wysokość

466[3] m n.p.m.

Populacja (2023)
• liczba ludności
• gęstość


125[4]
92,40[5] os./km²

Nr kierunkowy

+421 52[3]

Kod pocztowy

061 01[3]

Tablice rejestracyjne

KK

Położenie na mapie kraju preszowskiego
Mapa konturowa kraju preszowskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Szwaby Wyżne”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, u góry znajduje się punkt z opisem „Szwaby Wyżne”
Ziemia49°23′48″N 20°22′36″E/49,396667 20,376667
Strona internetowa

Szwaby Wyżne[6] (słow. Majere) – wieś (obec) na Słowacji, w kraju preszowskim, w powiecie Kieżmark. Położona jest na prawym brzegu Dunajca, naprzeciwko Sromowców Niżnych[7]. W gwarze spiskiej miejscowość nazywano Majyry lub Wyśnie Swaby, w XIX wieku miała też nazwę Stary Majerz[8].

Jest to niewielka miejscowość licząca około 30 domów w zwartej zabudowie rozłożonych po obydwu stronach drogi z przejścia granicznego Niedzica-Lysá nad Dunajcom do Czerwonego Klasztoru.

W najstarszych znanych dokumentach miejscowość po raz pierwszy pojawia się w 1568 r.[9] Dawniej była to sezonowa osada pasterska. W 1787 r. sprowadzono do niej 7 kolonistów z Niemiec i stąd pochodzi nazwa Szwaby Wyżne. Ich potomkowie mieszkali tutaj do 1945 r. Obecnie część mieszkańców zajmuje się flisactwem i handlem przygranicznym. W miejscowości jest przystań flisacka, z której odbywają się spływy przełomem Dunajca, kwatery dla turystów i kąpieliska nad Dunajcem[8].

We wsi jest używana gwara spiska, zaliczana przez polskich językoznawców jako gwara dialektu małopolskiego języka polskiego, przez słowackich zaś jako gwara przejściowa polsko-słowacka[10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Lista wybranych wójtów, burmistrzów gmin i miast w wyborach do organów gminy. Štatistický úrad Slovenskej republiky. [dostęp 2021-10-25]. (słow.).
  2. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 1,33S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
  3. a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
  4. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
  5. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
  6. Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. KSNG, 2013. s. 266. [dostęp 2017-10-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  7. Turystyczna i satelitarna mapa Słowacji. [dostęp 2012-01-10].
  8. a b Józef Nyka: Pieniny. Przewodnik. Wyd. IX. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006. ISBN 83-915859-4-8.
  9. Majere – História. [w:] E-OBCE.sk [on-line]. TERRA GRATA. [dostęp 2017-10-30]. (słow.).
  10. Júlia Dudášová-Kriššáková, Goralské nárečia z pohľadu súčasnej slovenskej jazykovedy, Prešov: Vydavateľstvo Prešovskej univerzity v Prešove, 2016, s. 20-24, ISBN 978-80-555-1714-8 (słow.).