Szparnicowate

Szparnicowate
	; Schizaea sp.
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	telomowe
Gromada	naczyniowe
Klasa	paprocie
Podklasa	paprotkowe
Rząd	szparnicowce
Rodzina	szparnicowate
	Nazwa systematyczna
	Schizaeaceae Kaulf.; Wesen Farrenkr.: 119. 1827
	Typ nomenklatoryczny
	Schizaea Sm.
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Szparnicowate (Schizaeaceae Kaulf.) – rodzina paproci z rzędu szparnicowców (Schizaeales). Obejmuje 2 rodzaje z ok. 30 gatunkami występującymi w strefie międzyzwrotnikowej na całym świecie, głównie na półkuli południowej^[4]. Charakterystyczna dla roślin tej rodziny jest słabo zaznaczona różnica między rozwijającą się pod ziemią łodygą i liśćmi, które mają za młodu na szczycie merystem wierzchołkowy identyczny jak na szczycie łodygi (trójsieczna komórka inicjalna). Z czasem komórka ta dzielić się zaczyna w jednej płaszczyźnie (staje się dwusieczna), jak w typowym merystemie liści. Zarodnie pękają szparą i umieszczone są na trzoneczkach^[5].

Systematyka

W obrębie rzędu szparnicowców (Schizaeales) w systemie PPG I (2016)^[2] i w systemie Smitha i in. (2006)^[4] rodzina Schizaeaceae jest grupą siostrzaną dla splątkowatych (Anemiaceae)^[4]. W szerszym ujęciu jest to jedyna rodzina w rzędzie szparnicowców dzielona na trzy podrodziny^[6].

Wykaz rodzajów w systemie Smitha i in. (2006)^[4] oraz PPG I (2016)^[2]^[3]

Actinostachys Wall.
Schizaea Sm. – szparnica

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229.
↑ ^a ^b Family: Schizaeaceae. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2011-02-02]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf: A classification for extant ferns. Taxon 55(3): 705–731, 2006. [dostęp 2011-02-02]. (ang.).
↑ Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Botanika Systematyka. Wyd. t. 2, wydanie 10. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 279-281. ISBN 83-01-10951-3.
↑ Maarten J. M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World: An Illustrated Encyclopedia of Vascular Plants. Richmond, Chicago: Kew Publishing, The University of Chicago Press, 2017, s. 35-36. ISBN 978-1842466346.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).

[ppgI-2] The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229.

[grin-3] Family: Schizaeaceae. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2011-02-02]. (ang.).

[smith-4] Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf: A classification for extant ferns. Taxon 55(3): 705–731, 2006. [dostęp 2011-02-02]. (ang.).

[szwey-5] Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Botanika Systematyka. Wyd. t. 2, wydanie 10. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 279-281. ISBN 83-01-10951-3.

[maarten-6] Maarten J. M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World: An Illustrated Encyclopedia of Vascular Plants. Richmond, Chicago: Kew Publishing, The University of Chicago Press, 2017, s. 35-36. ISBN 978-1842466346.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]