Stefan Chomicz
pułkownik kawalerii | |
Pełne imię i nazwisko |
Stefan Bronisław Jakub Chomicz |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
23 września 1890 |
Data śmierci |
1969 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca pułku |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Stefan Bronisław Jakub Chomicz vel Homicz[1][2], ps. „Poraj”[3] (ur. 23 września 1890 we Lwowie, zm. 1969) – pułkownik kawalerii Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 23 września 1890 we Lwowie, w rodzinie Jakuba, doktora praw[a] i Bronisławy z Żurowskich[6]. Był starszym bratem działaczy niepodległościowych i oficerów Wojska Polskiego, odznaczonych Krzyżami Niepodległości[7]: Stanisława Bolesława (1894–1975), kapitana piechoty rezerwy[8][9], i Bronisława (1898–1940), porucznika administracji stanu spoczynku, który figuruje na Ukraińskiej Liście Katyńskiej[10][11].
W 1908 Stefan zakończył naukę w klasie VIIIa c. k. II Gimnazjum w Rzeszowie[1]. W tym samym roku najmłodszy z braci rozpoczął naukę w klasie Ia, a Stanisław ukończył klasę IVa[12][2]. Stefan po ukończeniu gimnazjum rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, natomiast bracia od 1910 kontynuowali naukę w c. k. I Gimnazjum z polskim językiem wykładowym w Stanisławowie[13][14]. Później Stefan przeniósł się na Uniwersytet Franciszkański we Lwowie, gdzie otrzymał dyplom magistra praw[15]. Po ukończonych studiach odbył praktykę sądową w Czortkowie, gdzie jego ojciec, w stopniu starszego radcy skarbowego, pełnił służbę pństwową na stanowisku dyrektora c. k. Dyrekcji Okręgu Sakrbowego i przewodniczącego c. k. Sądu wyższego w sprawach skarbowych[13][16]. W Czortkowie wstąpił do Drużyny Sokolej[17].
Obowiązkową służbę wojskową odbył w 31 pułku armat polowych, w charakterze jednorocznego ochotnika[18]. W szeregach tego oddziału, po wybuchu I wojny światowej, wyruszył na front, ale w końcu września 1914 zdezerterował i 20 października na Węgrzech wstąpił do 2 szwadronu kawalerii Legionów Polskich, późniejszego 2 pułku ułanów[19]. W jego szeregach odbył kampanię karpacką, besarabską i wołyńską[13]. W czerwcu 1916 w czasie walk pod Kotulostrją (?) i Bojanem został kontuzjowany i odesłany do szpitala[3]. W grudniu 1916 z Baranowicz został wysłany przez pułk na werbunek[3]. W marcu 1917 wrócił do pułku do Mińska Mazowieckiego, skąd wyruszył z pułkiem na Bukowinę[3].
W 1921 został odkomenderowany do Centralnej Szkoły Kawalerii w Grudziądzu, w charakterze słuchacza kursu dowódców szwadronów[20][13]. Po ukończeniu kursu został przeniesiony do 9 pułku ułanów w Czortkowie[13][21][22]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu rotmistrza ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 126. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 – kawalerii)[23][24][25]. 3 maja 1926 prezydent RP nadał mu stopień majora ze starszeństwem z dnia 1 lipca 1925 i 18. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[26][27][28]. We wrześniu 1926 został przeniesiony do 6 pułku strzelców konnych w Żółkwi na stanowisko dowódcy szwadronu[29], a w czerwcu 1927 przesunięty na stanowisko dowódcy szwadronu zapasowego[30]. W kwietniu 1928 został przeniesiony do 24 pułku ułanów w Kraśniku na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[31][32][33]. W styczniu 1931 został przeniesiony do Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu na stanowisko komendanta Szkoły Podchorążych Kawalerii[34][35]. 14 grudnia 1931 prezydent RP nadał mu stopień podpułkownika z dniem 1 stycznia 1932 i 2. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[36][37]. W lipcu 1935 został przeniesiony do 5 pułku ułanów w Ostrołęce na stanowisko dowódcy pułku[38][39]. Na pułkownika został awansowany ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 4. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[40][41].
Był żonaty, miał córkę Wandę (ur. 20 czerwca 1926)[42].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 5457[6]
- Krzyż Niepodległości – 6 czerwca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[43][44]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Walecznych[33]
- Złoty Krzyż Zasługi po raz drugi
- Złoty Krzyż Zasługi po raz pierwszy[33]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[45]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[45]
- Medal Zwycięstwa[45]
- Państwowa Odznaka Sportowa[45]
- Odznaka Strzelecka[45]
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Sprawozdanie 1908 ↓, s. 62.
- ↑ a b Sprawozdanie 1909 ↓, s. 52, 62, 64.
- ↑ a b c d Chomicz Stanisław, ps. „Poraj”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-02-24].
- ↑ Szematyzm 1910 ↓, s. 241, 255.
- ↑ Szematyzm 1911 ↓, s. 249, 265.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 10, 472.
- ↑ Chomicz Stanisław. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-02-24].
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 392.
- ↑ Chomicz Bronisław. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-02-24].
- ↑ Sprawozdanie 1908 ↓, s. 60.
- ↑ a b c d e Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ Sprawozdanie 1911 ↓, s. 91, 93.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1, 2, 4.
- ↑ Szematyzm 1914 ↓, s. 270.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 3, 4.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 4, 5.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 253.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 617.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 559.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 161.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 679.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 601.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 3 maja 1926, s. 126.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 341.
- ↑ Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 73.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 38 z 20 września 1926, s. 310.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 11 czerwca 1927, s. 170.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928, s. 143, 171.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 313.
- ↑ a b c Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 37.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 14.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 812.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 15 grudnia 1931, s. 397.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 142.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935, s. 96.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 691.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 465.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 127.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 362.
- ↑ a b c d e Kolekcja ↓, s. 1 foto.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Chomicz Stefan. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.108-11653 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-02-23].
- IV. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Gimnazyum w Rzeszowie za rok szkolny 1908. Rzeszów: Nakładem Funduszu Naukowego, 1908.
- V. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Gimnazyum w Rzeszowie za rok szkolny 1909. Rzeszów: Nakładem Funduszu Naukowego, 1909.
- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum I. z polskim językiem wykładowym w Stanisławowie za rok szkolny 1910/11. Stanisławów: Nakładem Funduszu Naukowego, 1911.
- Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: Nakładem Prezydyum c. k. Namiestnictwa, 1910.
- Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: Nakładem Prezydyum c. k. Namiestnictwa, 1911.
- Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: Nakładem Prezydyum c. k. Namiestnictwa, 1914.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Nakładem „Przeglądu Kawaleryjskiego”, 1930.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie
- Członkowie Stałych Drużyn Sokolich
- Dowódcy 5 Pułku Ułanów Zasławskich
- Ludzie urodzeni we Lwowie
- Odznaczeni dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Odznaką Strzelecką
- Odznaczeni Państwową Odznaką Sportową
- Oficerowie 6 Pułku Strzelców Konnych (II RP)
- Oficerowie 9 Pułku Ułanów Małopolskich
- Polacy odznaczeni Medalem Zwycięstwa
- Pułkownicy kawalerii II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1890
- Zastępcy dowódcy 24 Pułku Ułanów
- Zmarli w 1969