Stanisław Żak

Stanisław Żak
Data i miejsce urodzenia	8 lutego 1932 ; Kielce
Zawód, zajęcie	literaturoznawca, historyk
Alma Mater	Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie
Stanowisko	senator I i II kadencji (1989–1993)
	Odznaczenia

Stanisław Józef Żak (ur. 8 lutego 1932 w Kielcach) – polski literaturoznawca, historyk, publicysta, senator I i II kadencji.

Życiorys

Absolwent Liceum im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. W 1961 ukończył filologię polską w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie. Doktoryzował się w 1968 na podstawie pracy poświęconej twórczości Marii Kuncewiczowej. W 1991 uzyskał stopień doktora habilitowanego^[1]. Był m.in. stypendystą Fundacji Kościuszkowskiej, przebywał na Uniwersytecie Harvarda pod kierunkiem Wiktora Weintrauba. Początkowo zatrudniony jako nauczyciel w Technikum Ekonomicznym w Kielcach, później jako kierownik kieleckiego punktu konsultacyjnego WSP w Krakowie^[1]. Przez wiele lat pracował również jako wykładowca teorii i historii literatury, m.in. na Akademii Świętokrzyskiej^[2]. Opublikował liczne pozycje książkowe i artykuły naukowe.

W 1980 związał się z „Solidarnością”. Założyciel „Solidarności” w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Kielcach, przewodniczący wydziału kultury. Po wprowadzeniu stanu wojennego został dwukrotnie internowany, łącznie na około 10 miesięcy. Na początku lat 80. Prezes Klubu Inteligencji Katolickiej w Kielcach.

Od 1989 do 1993 sprawował mandat senatora I i II kadencji, odpowiednio z ramienia Komitetu Obywatelskiego i Unii Demokratycznej. W Senacie reprezentował województwo kieleckie^[3]. W 1992 jego nazwisko pojawiło się na tzw. liście Macierewicza. W 2005 złożył oświadczenie lustracyjne, w którym podał, że nie był tajnym współpracownikiem SB^[4] (oświadczenie to nie zostało zakwestionowane).

Do połowy lat 90. należał do Unii Wolności, do 1997 był przewodniczącym partii w województwie świętokrzyskim, w 2005 wsparł Partię Demokratyczną, bezskutecznie startując (jako bezpartyjny) z jej ramienia do Senatu^[5]. W 2007 miał być kandydatem Platformy Obywatelskiej do izby wyższej parlamentu, jednak zrezygnował z udziału w wyborach. W 2010 wsparł kandydaturę Bronisława Komorowskiego na urząd prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Autor okazjonalnych felietonów i recenzji teatralnych w „Gazecie Wyborczej”.

Został honorowym obywatelem Chmielnika. Uhonorowany również medalem „Vir Bonus” przez Stowarzyszenie im. Jana Karskiego w Kielcach.

Maria Kuncewiczowa, 1971.
Literatura polska i obca (antyk, średniowiecze, renesans, barok, oświecenie), 1973.
Proza narracyjna Ewy Szelburg-Zarembiny, 1990.
Słownik (kierunki, szkoły, terminy literackie), 1991.
Cenzura wobec humanistyki, 1996.
Bolesław Garboś (poeta, filozof, prawnik), 1997.
Cudze chwalicie – swego nie znacie. Obecność regionu kieleckiego w kulturze narodowej, 1998.
Polscy pisarze nobliści, 1998.
Jam nie z soli, ani z roli... Portret Stefana Czarnieckiego w literaturze polskiej, 1999.
Witold Gombrowicz (autobiografia, autokreacja, legenda), 2000.
Ksiądz Stanisław Konarski (pisarz, pedagog, polityk), 2001.
Czarne kwiaty (ks. Jan Kuśmierz, ks. Stanisław Kudelski, ks. Adam Ludwik Szafrański), 2004.
Wdzięczność pamięci, 2005.

↑ ^a ^b Stanisław Józef Żak. senat.pl. [dostęp 2018-07-10].
↑ Dr hab. Stanisław Żak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2010-01-15] .
↑ Informacje na stronie Senatu. [dostęp 2010-01-15].
↑ Rafał Zychal, Andrzej Stankiewicz: Lista Macierewicza ćwierć wieku później. onet.pl, 4 czerwca 2017. [dostęp 2019-02-16].
↑ Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 2020-02-26].
↑ M.P. z 2011 r. nr 107, poz. 1079
↑ „Ojczyznę kocha się nie dlatego, że wielka, ale dlatego, że własna”. Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego, 13 listopada 2014. [dostęp 2020-04-23].