Salomea Deszner
 Salomea Deszner (grafika autorstwa Józefa Sonntaga) | |
| Imię i nazwisko |
Teschner, Teszner |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód |
aktorka, śpiewaczka, antreprenerka |
| Lata aktywności |
1777-1802 |
Salomea Deszner, właściwie Teschner, Teszner (ur. 1759 w Białymstoku, zm. 20 marca 1806 w Grodnie) – polska aktorka, śpiewaczka (grała role amantek i subretek) oraz antreprenerka.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Dzieciństwo i młodość spędziła na dworze hetmana Branickiego. Była córką nadwornego tapicera.
Debiut jej miał miejsce w 1777 r., w Teatrze Narodowym w Warszawie (grała w tym okresie m.in. w sztukach Mina Barnhelm, Amant, Autor i Sługa, Krętolewicz). Pracowała tam do 1780 r. Następnie występowała we Lwowie. W 1783 r. powróciła ponownie na deski Teatru Narodowego. W tym okresie grała także w Grodnie i Dubnie. W latach 1785–1789 występowała w Wilnie. W latach 1790–1796 znowu w Teatrze Narodowym w Warszawie. Następnie jej kariera aktorska związana była z Wilnem i Grodnem gdzie założyła własny zespół. Od 1802 r. zajmowała się prowadzeniem teatru grodzieńskiego, który miał wówczas przywilej objazdu całej guberni[1].
Występowała w takich sztukach teatralnych jak m.in. Rozyna w Cyruliku sewilskim, Zuzanna w Weselu Figara, Hrabina Murer w Eugenii, Plotkiewiczowa w Szkole obmowy).
Grała również w operze (m.in. rolę wieśniaczki Kasi w pierwszej polskiej operze opartej na motywach ludowych pt. Nędza uszczęśliwiona Wojciecha Bogusławskiego, z muzyką Macieja Kamieńskiego[2], także w: Bednarzu, Kowalu, Dwóch Strzelcach, Dwóch Skąpcach, Stellę w Fraskatance, Ernestynę w Szkole Zazdrosnych, Blondynę w Dla miłości zmyślone szaleństwo).
Wojciech Bogusławski opisywał ją słowami: piękny wzrost, kształtna kibić, twarz przyjemna, żywe i zgrabne poruszenia wystawiały w niej na scenie ujmującą osobę. Umiejętność obcych języków, dobry ton, jakiego w dworskim pożyciu w młodości swojej nabyła krasiły jej obcowanie. Wrodzoną płci swojej chęć podobania się, umiała dowieść pięknym i gustownym zawsze ubiorem, w którym niekiedy zbyt rozrzutną nazwać się mogła[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zmarła Salomea Deszner, e-teatr.pl na podstawie: Kalendarz Teatralny 1991 (Goniec Teatralny nr 17, 1991) [dostęp: 14 października 2009]
- ↑ Encyklopedia Warszawy, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1975, s. 114
- ↑ Wojciech Bogusławski, Dzieie Teatru Narodowego: na trzy części podzielone oraz Wiadomość o życiu sławnych artystów, W Druk. N. Glücksberga, 1820, ss. 305-311
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Salomea Deszner, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-08].