Reting Rinpocze
Reting Rinpocze (tybet. རྭ་སྒྲེང་རིན་པོ་ཆེ, Wylie rwa sgreng rin po che, ZWPY Razhêng Rinboqê) lub Radreng Rinpocze – tytuł jednej z najważniejszych linii tulku szkoły Gelug buddyzmu tybetańskiego.
Nazwa tych tulku pochodzi od klasztoru Reting (Radreng) (Tybetański Region Autonomiczny, Chiny), ok. 70 km na północ od Lhasy, który był ich siedzibą[1].
Reting Rinpocze był mianowany przez naczelnego mnicha (tzw. opata) klasztoru Reting. W okresie przejściowym między śmiercią dalajlamy a odnalezieniem jego kolejnej inkarnacji Reting Rinpocze pełnił funkcję regenta, stając się najważniejszą osobą w państwie. Był też odpowiedzialny za odnalezienie nowego dalajlamy[1].
Ważnymi Reting Rinpocze byli:
Pierwszy: Ngałang Czogden został opatem Gjume (Dolna Akademia Tantryczna) w 1719 r. Mianowany wychowawcą VII Dalajlamy w 1728 r., a w 1739 r. został wybrany 54. Ganden Tripa i pełnił ten urząd do 1746 r.[2]
Drugi: Lobsang Jesze Tenpa Rabgje został uznany za inkarnację Ngałanga Czogdena w 1761 r. W 1765 r. został opatem klasztoru Reting. W 1770 r. otrzymał od chińskiego cesarza Qianlonga honorowy tytuł Archimena Nomihana. Po wczesnej śmierci XI Dalajlamy pełnił funkcję tymczasowego regenta w Tybecie[2].
Piąty: Dżampel Jesze Gjalcen został uznany przez XIII Dalajlamę. W latach 1934–1941 był regentem Tybetu. W 1935 r. odegrał kluczową rolę w odnalezieniu XIV Dalajlamy, a później poprowadził jego ceremonię intronizacji. Został aresztowany w 1947 r. i zmarł (przypuszczalnie otruty) w tym samym roku w więzieniu w Lhasie. To wydarzenie doprowadziły do wybuchu zamieszek w Tybecie. Klasztor Retinng został splądrowany przez wojska tybetańskie[2].
Szósty: Tendzin Dzigme Thutob Wangczug został uznany przez rząd tybetański za szóstego Reting Rinpocze. Pozostał on w Tybecie po ucieczce XIV Dalajlamy w 1959 r. i zmarł w 1997 r. W 2000 r. rząd chiński ogłosił odkrycie Soinam Puncoga jako siódmego Reting Rinpocze. Ten wybór nie został zaakceptowany przez XIV Dalajlamę[2][1].
| N° | Imię | Intronizacja i tytuł | urodziny – zgon |
|---|---|---|---|
| I | Ngałang Czogden | Ganden Tripa | 1677–1751 |
| II | Lobsang Jesze Tenpa Rabgje | 1761 | 1759–1815 |
| III | Ngałang Jesze Tsultrim Gjalcen | regent Tybetu | 1816–1863 |
| IV | Ngałang Lobsang Jesze Tenpe Gjalcen | n/n | n/n |
| V | Dżampel Jesze Gjalcen | 1930, regent Tybetu | 1912–1947 |
| VI | Tendzin Dzigme Thutob Wangczug | 1955 | 1948–1997 |
| VII | Soinam Puncog | 2000 (nieuznawany) | 1997- |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Miejsca święte. Lhasa. Warszawa: Mediaprofit, 2011, s. 220. ISBN 978-83-61809-52-4.
- ↑ a b c d Regents in Tibet. Books Group, 2010, s. 3–24. ISBN 978-1158261840.