Rehmania

Rehmania
	; Rehmannia elata
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	jasnotowce
Rodzina	zarazowate
Rodzaj	rehmania
	Nazwa systematyczna
	Rehmannia Liboschitz ex F.E.L. Fischer et C.A. Meyer; Index Sem. Hortus Petrop. 1: 36. Jan 1835
	Typ nomenklatoryczny
	R. sinensis (Buchoz) Liboschitz ex F.E.L. Fischer et C.A. Meyer
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rehmania^[4] (Rehmannia) – rodzaj roślin z rodziny zarazowatych. Obejmuje 6^[5]^[6] lub 9^[7]^[8] gatunków. Wszystkie gatunki są endemitami Chin^[6], występującymi w centralnej i wschodniej części tego kraju^[8]. Rosną na skałach, urwiskach, także starych murach oraz w lasach^[8]. Niektóre gatunki, zwłaszcza rehmania uskrzydlona R. elata, uprawiane są jako rośliny ozdobne. R. glutinosa jest wykorzystywana we współczesnym ziołolecznictwie chińskim jako środek na potencję („naturalna viagra”)^[7].

Nazwa rodzajowa upamiętnia lekarza z Petersburga – Josepha Rehmanna (1799–1831)^[8].

Morfologia

Pokrój: Byliny kłączowe o wyprostowanych łodygach, pojedynczych lub rozgałęzionych u nasady^[6], osiągających do 2 m wysokości^[8]. Pędy są zazwyczaj miękko owłosione^[8].
Liście: Skrętoległe, ogonkowe, dolne skupione w rozetę przyziemną. Kształt blaszki liściowej zmienny, zwykle jest ona jednak owłosiona i głęboko ząbkowana lub nawet klapowana^[6]^[8].
Kwiaty: Wyrastają pojedynczo w kątach liści lub tworzą grono w szczytowej części pędu, zawsze szypułkowe^[6]. Działki kielicha w liczbie pięciu (rzadko 7), krótkie, zrośnięte są w szeroką rurkę^[6]^[8]. Płatki korony czerwono-różowe, czerwono-brązowe lub żółte, często z ciemniejszym wzorem w gardzieli, od zewnątrz lepko owłosione. Zrośnięte są w spłaszczoną nieco od góry i dołu rurkę, na końcu z dwiema wargami. Dolna warga z trzema łatkami zwykle jest większa od górnej, dwułatkowej. Pręciki są cztery, dwusilne, rzadziej jest ich 5, ale wówczas jeden jest zredukowany. Zalążnia górna, dwukomorowa, rzadziej jednokomorowa, z licznymi zalążkami i pojedynczą, długą szyjką słupka zakończoną dwudzielnym lub dyskowato spłaszczonym znamieniem^[6]^[8].
Owoce: Torebki otoczone trwałym kielichem, początkowo dwukomorowe, ale po dojrzeniu jednokomorowe. Zawierają liczne, drobne nasiona^[8].

Systematyka

Jeden z problematycznych rodzajów do klasyfikacji w obrębie jasnotowców. Na podstawie budowy morfologicznej dawniej włączany do trędownikowatych Scrophulariaceae lub ostrojowatych Gesneriaceae^[8]^[7]. Wyodrębniany też w osobną rodzinę – Rehmanniaceae Reveal. Według Angiosperm Phylogeny Website^[2] i innych źródeł^[7] stanowi wraz z siostrzanym rodzajem Trianeophora grupę bazalną w randze plemienia Rehmannieae Rouy w obrębie zarazowatych Orobanchaceae.

Wykaz gatunków^[5]^[6]

Rehmannia chingii H.L. Li
Rehmannia elata N.E. Br. ex Prain – rehmania uskrzydlona^[4]
Rehmannia glutinosa (Gaertn.) DC.
Rehmannia henryi N.E. Br.
Rehmannia piasezkii Maxim.
Rehmannia solanifolia Tsoong & T.L. Chin

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-02-09] (ang.).
↑ ^a ^b Rehmannia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-02-09].
↑ ^a ^b Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 153. ISBN 978-83-925110-5-2.
↑ ^a ^b Rehmannia. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-02-09].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Rehmannia Liboschitz. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-02-09].
↑ ^a ^b ^c ^d David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 990, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 264. ISBN 0-333-74890-5.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-02-09] (ang.).

[ing-3] Rehmannia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-02-09].

[gawrys-4] Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 153. ISBN 978-83-925110-5-2.

[tpl-5] Rehmannia. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-02-09].

[china-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Rehmannia Liboschitz. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-02-09].

[mabb-7] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 990, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[philips-8] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 264. ISBN 0-333-74890-5.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]