Rakuska Przełęcz
 Grupa Łomnicy i Rakuska Przełęcz. Widok z wejścia do Doliny Kieżmarskiej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Wysokość |
1995 m n.p.m. |
| Pasmo | |
| Sąsiednie szczyty | |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°12′13,3″N 20°13′59,3″E/49,203694 20,233139
| |
Rakuska Przełęcz (słow. Nižné sedlo pod Svišťovkou, niem. Ratzenbergjoch, Ratzenbergsattel, węg. Morgás-hágó[1]) – przełęcz w Tatrach Wysokich na Słowacji, położona na wysokości 1995[2][3] lub 2018[4][5] m w długiej południowo-wschodniej grani Wyżniego Baraniego Zwornika, we fragmencie opadającym na północny wschód z Małego Kieżmarskiego Szczytu. W miejscu tym rozpoczyna się Rakuska Grań – końcowy odcinek tej grani[4].
Przełęcz oddziela Złotą Czubę w północno-wschodniej grani Małego Kieżmarskiego Szczytu od Rakuskiej Kopy w Rakuskiej Grani. Jest jedną z dwóch płytkich, trawiasto-piarżystych przełęczy położonych w Rakuskiej Grani pomiędzy masywem Małego Kieżmarskiego Szczytu a Rakuską Czubą. Drugą z nich jest Rakuski Przechód, położony wyżej, pomiędzy Rakuską Czubą a niewielkim wzniesieniem Rakuskiej Kopy. Te przełęcze i szczyty oddzielają od siebie środkowe części Świstówki Huncowskiej (Huncovská kotlinka) od Doliny Zielonej Kieżmarskiej (dolina Zeleného plesa), czyli górne piętra Doliny Huncowskiej i Doliny Kieżmarskiej. Z Rakuskiej Przełęczy do Doliny Zielonej Kieżmarskiej opada stromy Zadni Lendacki Żleb, z Rakuskiego Przechodu zaś Skrajny Lendacki Żleb. Pomiędzy żlebami znajduje się Lendacka Ubocz, płaska grzęda o szerokim trawiastym zboczu. Z przełęczy i całej grani rozlegają się widoki na Dolinę Kieżmarską i Tatry Bielskie[4].
Szlak Magistrali Tatrzańskiej przechodzi nie przez Rakuską Przełęcz, ale przez pobliski Rakuski Przechód. Prowadzi on z Doliny Łomnickiej na tę przełęcz i dalej w dół Skrajnym Lendackim Żlebem i Lendacką Uboczą do Doliny Zielonej Kieżmarskiej[5]. Drogi przez obie przełęcze są ważnym połączeniem sąsiednich dolin także dla taterników – prowadzą tędy najłatwiejsze szlaki zejściowe z masywu Kieżmarskich Szczytów. Przejście granią pomiędzy Rakuską Przełęczą a Rakuskim Przechodem jest proste i zajmuje ok. 10 min. Dawniej na Rakuski Przechód prowadził też znakowany żółto szlak z Niżniej Rakuskiej Przełęczy trawersujący szczyt Rakuskiej Czuby. Zimą dogodne jest wejście od strony Doliny Huncowskiej i Doliny Łomnickiej, natomiast teren po stronie Doliny Kieżmarskiej jest zagrożony lawinami, także na Magistrali Tatrzańskiej[4].
Wszystkie nazwy siodła pochodzą od Rakuskiej Czuby[1]. Polska nazwa tych i innych sąsiednich obiektów wywodzi się od wsi Rakusy (Rakúsy)[5].
Rakuska Przełęcz była odwiedzana od dawna (co najmniej od początku XVII wieku). Pierwsze zimowe wejście należy do Güntera Oskara Dyhrenfurtha i Alfreda Martina (8 marca 1906 r.)[4].
Szlaki turystyczne
[edytuj | edytuj kod]
– znakowana czerwono Magistrala Tatrzańska z Doliny Łomnickiej przez Huncowską Ubocz na Rakuski Przechód, z przełęczy w dół nad Zielony Staw Kieżmarski.
- Czas przejścia od Schroniska Łomnickiego na Rakuski Przechód: 1:20 h w obie strony
- Czas przejścia z przełęczy do schroniska nad Zielonym Stawem: 45 min, ↑ 1:35 h[6]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 125. ISBN 83-909352-2-8.
- ↑ Vysoké Tatry 1:25 000, podrobná turistická mapa. 6. vydanie. Harmanec: VKÚ, 2008. ISBN 978-80-8042-552-4.
- ↑ a b c d e Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XXII. Wyżnia Miedziana Przełączka – Mała Rakuska Czubka. Warszawa: Sport i Turystyka, 1979, s. 236–242. ISBN 83-217-2203-2.
- ↑ a b c Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 423. ISBN 83-01-13184-5.
- ↑ Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.