Ród Dohnów
Ród Dohnów (niem: zu Dohna) – jeden najważniejszych arystokratycznych rodów niemieckich w Prusach[1]. Założycielem pruskiej linii rodu był krzyżacki najemnik Stanislaus (†1504/05), pochodzący z Górnej Saksonii, który brał udział w bitwie pod Chojnicami w 1454 roku podczas wojny trzynastoletniej. Zakon nie mogąc wypłacić mu żołdu, w ramach rekompensaty nadał Stanisławowi ziemie – wsie Lauck (dzisiejsze Ławki) i Reicherstwalde (Markowo). Pod koniec wieku XV powiększył jeszcze swój majątek o dobra w Wilczętach (niem. Deutschendorf, Villa Teutonica) i w Karwinach (niem. Karwinden – 1469 r.). W 1525 roku syn Stanislausa – Peter von Dohna (1482–1553), otrzymał od Zakonu wieś Słobity (niem. Schlobbiten) z 20 łanami ziemi, które z czasem stały się główną siedzibą rodu. Peter ożenił się z córką wojewody pomorskiego Katarzyną Zehmen i miał z nią 8 synów i córkę. Po sekularyzacji zakonu Peter zu Dohna otrzymał tytuł książęcego starosty w Morągu i razem z okolicznymi dobrami otrzymał w dzierżawę na siedemdziesiąt lat zamek w Morągu[2]. W 1527 roku Dohnowie otrzymali Stare Siedlisko z 80 łanami i Młynarską Wolę z 110 łanami. Tak więc już w XVI w. posiadłości rodziny wynosiły około 330 łanów (ponad 5500 ha)[2].
Jego syn Achacy zbudował pierwszy dwór w Słobitach, natomiast pierwszy pałac tamże zbudował syn Achacego – Abraham. Po bezdzietnej śmierci Abrahama nastąpił pierwszy podział linii pruskiej na starszą linię z siedzibą w Słobitach, którą odziedziczył najstarszy brat Abrahama o imieniu Christoph i młodszą linię z siedzibą w Ławkach, którą odziedziczył młodszy brat Abrahma – Fabian[2].
Na przestrzeni wieków ród powiększył swoje posiadanie o majętności w Bielicy, Gładyszach, Kamieńcu, Markowie, Karwinach, Karwitach, Kątach i Sasinach a także w Morągu i Prakwicach.
- Ryszard Wilhelm von Dohna (ur. 1843, zm. 1919), XI potomek Stanislausa, na polowaniach w Prakwicach gościł Karola Fryderyka Hohenzollerna (członka cesarskiej rodziny), a także cesarza Wilhelma II.
- Richard Dohna pełnił na cesarskim dworze funkcję Łowczego Dworu i Prowadzącego Sforę Królewskich Polowań. 1 stycznia 1900 r. Richard Wilhelm von Dohna został podniesiony przez cesarza do godności dziedzicznego księcia[3].
Ważniejsi członkowie rodu
[edytuj | edytuj kod]- Adelheid von Dohna († 1267) – pierwsza opatka klasztoru St. Marienthal;
- Adelheid von Dohna († 15. Juni 1342/52), z domu von Schönburg-Glauchau, żona von Otto (Heide);
- Ludwig Wilhelm zu Dohna-Lauck (1805–1895);
- Alexander Graf zu Dohna-Schlodien (1876–1944), polityk;
- Heinrich Graf zu Dohna-Schlobitten (1882–1944), ziemianin, skazany na śmierć za spiskowanie przeciw Hitlerowi;
- Nikolaus Graf zu Dohna-Schlodien (1879–1956), oficer marynarki;
- Adelheid zu Dohna-Poninska (1804–1878), architekt;
- Richard zu Dohna-Schlobitten (Richard Wilhelm Ludwig Fürst zu Dohna-Schlobitten; 1843–1916), polityk pruski;
- Alexander zu Dohna (1899–1997).
Pruska linia rodowa Dohnów
[edytuj | edytuj kod]- Stanislaus von Dohna (1433–1504)
- Peter de Dohna (*1483)
- Achatius de Dohna (1533–1619)
- Fabien II de Dohna (1577–1631)
- Achatius II de Dohna (1581–1647)
- Frédéric de Dohna (1619–1688)
- Fabien III de Dohna (1617–1668)
- Christophe de Dohna (1583–1637)
- Frédéric de Dohna (1621–1688)
- Alexander zu Dohna-Schlobitten (1661–1728)
- Alexandre Émile zu Dohna-Schlobitten (1704–1745)
- Frédéric Alexander zu Dohna-Schlobitten, burgrabia i hrabia zu Dohna-Schlobitten (1741–1810)
- Frédéric Ferdinand Alexander zu Dohna-Schlobitten, burgrabia i hrabia zu Dohna-Schlobitten (1771–1831)
- Ludwig zu Dohna-Schlobitten (1776–1814)
- Charles Frédéric Émile zu Dohna-Schlobitten (1784–1859)
- Frédéric Alexander zu Dohna-Schlobitten, burgrabia i hrabia zu Dohna-Schlobitten (1741–1810)
- Alexandre Émile zu Dohna-Schlobitten (1704–1745)
- Christophe I. de Dohna-Schlodien (1665–1733)
- Christophe II zu Dohna-Schlodien (1702–1762)
- Alexander zu Dohna-Schlobitten (1661–1728)
- Christophe Delphicus zu Dohna (1628–1668)
- Frédéric de Dohna (1621–1688)
- Fabien Ier de Dohna (1550–1622)
- Achatius de Dohna (1533–1619)
- Peter de Dohna (*1483)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich
- ↑ a b c Alexander Fuerst zu Dohna-Schlobitten, Erinerungen eines alten Ostpreussen. Ein Siedler Buch, Goldmannverlag 1989, ISBN 3-442-12822-6
- ↑ Kamienie Wilhelma. [dostęp 2008-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-18)].