Pomorska Brygada Obrony Narodowej
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
2 kwietnia 1939 |
| Rozformowanie |
1939 |
| Nazwa wyróżniająca | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | |
| Działania zbrojne | |
| kampania wrześniowa | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
Pomorska Brygada Obrony Narodowej – brygada Obrony Narodowej Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.
Historia brygady
[edytuj | edytuj kod]Na podstawie rozkazu L.dz. 1601/Tjn.ON.I Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych z dnia 2 maja 1939 roku istniejące od niespełna dwóch lat dowództwo Pomorskiej Brygady ON w Toruniu zostało przemianowane na dowództwo Chełmińskiej Brygady ON. Równocześnie z dniem 31 maja 1939 roku zorganizowano nowe dowództwo Pomorskiej Brygady ON w Świeciu[1]. W maju 1939 roku na stanowisko dowódcy brygady został wyznaczony pułkownik piechoty Kazimierz Tadeusz Majewski, dotychczasowy długoletni dowódca 38 pułku piechoty Strzelców Lwowskich w Przemyślu[2].
Dowódcy Pomorskiej Brygady ON podporządkowano cztery istniejące od 1937 roku bataliony ON: Czerski, Kościerski, Starogardzki i Tucholski, które przeformowano na etat batalionu ON typ II. W maju 1939 roku został sformowany Świecki batalion ON według etatu batalionu ON typ IV. W pierwszej połowie czerwca 1939 roku został utworzony Koronowski batalion ON według etatu batalionu ON typ S[3].
W kampanii wrześniowej dowództwo brygady występowało jako dowództwo Oddziału Wydzielonego (Zgrupowania) „Chojnice”, w składzie którego znalazły się dwa bataliony ON: czerski i tucholski.
Kościerski Batalion ON wszedł w skład Oddziału Wydzielonego „Kościerzyna”. 1 września dowódcy oddziału podporządkowany został również II Gdyński batalion ON.
Oba oddziały wydzielone wraz z Pomorską BK tworzyły Grupę Osłonową „Czersk” pod dowództwem generała brygady Stanisława Grzmot-Skotnickiego.
Starogardzki Batalion ON wszedł w skład Oddziału Wydzielonego „Wisła” i bronił odcinka na południe od Tczewa. Po walkach w rejonie Tczewa i Saratowic Górnych udało mu się wydostać z okrążenia i przejść w rejon Chełmna.
Koronowski Batalion walczył w składzie 9 Dywizji Piechoty, a Świecki batalion ON w składzie 16 Dywizji Piechoty.
Organizacja pokojowa brygady w czerwcu 1939 roku
[edytuj | edytuj kod]- Dowództwo Pomorskiej Brygady ON
- dowódca brygady – płk piech. Kazimierz Tadeusz Majewski
- szef sztabu – mjr dypl. Edmund Michalski
- Tucholski batalion ON
- Starogardzki batalion ON
- Czerski batalion ON
- Kościerski batalion ON
- Koronowski batalion ON
- Świecki batalion ON
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń ..., s. 1073, natomiast Kazimierz Pindel, Obrona Narodowa 1937-1939, s. 49, jako datę wydania rozkazu L.dz. 1601/Tjn.ON.I podał 2 kwietnia 1939 roku. Eugeniusz Kozłowski, Wojsko Polskie 1936-1939 ..., w przypisie 77 na s. 103 wyjaśnia: „Rozkaz Dep. Piech. MSWojsk. (dz. 1601 z 2 IV 1939) o utworzeniu nowych brygad ON oraz zorganizowaniu nowych jednostek w istniejących brygadach ON, CAW, Akta Dep. Kaw. MSWojsk., t. 76. Jakkolwiek rozkaz nosi datę 2 IV 1939, ukazał się on dopiero ok. 30 IV 1939 r.”
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 23, sprostowano imiona pułkownika Majewskiego z „Tadeusz I” na „Kazimierz Tadeusz”.
- ↑ K. Pindel, Obrona Narodowa ..., op. cit., s. 50.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Tadeusz Böhm, Bataliony Obrony Narodowej w Wielkopolsce w latach 1936-1939 i ich rola w Kampanii Wrześniowej, Poznań: Sorus, 1996, ISBN 83-87133-01-9, OCLC 830126196.
- Konrad Ciechanowski, Armia „Pomorze”, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1983, ISBN 83-11-06793-7.
- Tadeusz Jurga, Wojsko Polskie : krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 7, Regularne jednostki Wojska Polskiego w 1939 : organizacja, działania bojowe, uzbrojenie, metryki związków operacyjnych, dywizji i brygad, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1975.
- Eugeniusz Kozłowski, Wojsko Polskie 1936-1939. Próby modernizacji i rozbudowy, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1964.
- Kazimierz Pindel, Obrona Narodowa 1937-1939, Warszawa: Wydaw. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979, ISBN 83-11-06301-X, OCLC 69279234.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja, Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, Warszawa 2010, ISBN 978-83-86100-83-5.