Przejdź do zawartości

Pedro Lemebel

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pedro Lemebel
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

21 listopada 1952 r.
Santiago de Chile

Data śmierci

23 stycznia 2015 r.

Zawód, zajęcie

eseista, kronikarz, prozaik, dziennikarz radiowy, artysta i działacz społeczny

Pedro Segundo Mardones Lemebel[1] (ur. 21 listopada 1952 w Santiago de Chile, zm. 23 stycznia 2015) – chilijski eseista, kronikarz, prozaik, dziennikarz radiowy, artysta i działacz społeczny.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 21 listopada 1952 r. w Santiago de Chile jako syn piekarza Pedro Mardonesa i gospodyni domowej Violety Lemebel[2]. Pochodził z najbiedniejszej części miasta[3], wraz z rodziną mieszkał w mieszkaniach socjalnych i w pobliskiej[2] szkole zawodowej uczył się meblarstwa i obróbki metalu, ale ostatecznie udało mu się uzyskać wyższe wykształcenie[3]. Gdy miał 18 lat, w kraju miał miejsce prawicowy zamach stanu, który określił jego poglądy i postawy[2]. Po studiach został nauczycielem sztuk plastycznych, ale szybko został zwolniony z powodu antyrządowych poglądów, homoseksualnej orientacji i licznych tatuaży[3].

Pisać zaczął mając ponad 30 lat[2], głównie dzięki warsztatom Stowarzyszenia Pisarzy Chilijskich, w których postanowił wziąć udział z powodu „ciasteczek, kawy i ładnych chłopców”. Jego prace zaczęły być szybko doceniane z powodu humoru, języka i poświęcania uwagi najbardziej wykluczonym[3]. Jego powieści były wymierzone w tradycjonalistyczne wartości chilijskiego społeczeństwa, ukazując jego słabości i dyskryminowane mniejszości. Spora część jego twórczości opiera się o wątki autobiograficzne, m.in. debiutancki zbiór opowiadań z 1986 r. pt. Incontables[2].

Był przeciwnikiem dyktatury Augusto Pinocheta[3], w 1987 r. wraz z poetą Francisco Casasem[2] współtworzył kolektyw Klacze Apokalipsy i wraz ze współpracownikami sabotował uroczystości państwowe oraz wydarzenia artystyczne. Jednym z najbardziej znanych jego występów jest taniec boso wraz z innymi członkami kolektywu po mapie Ameryki Południowej pokrytej odłamkami szkła, w efekcie czego stopy artystów zaczęły krwawić, co miało być hołdem dla matek osób zamordowanych przez wojskowe dyktatury w różnych krajach kontynentu. Lemebel prowadził też audycje w niezależnym Radio Terra, w których poruszał tematy maczyzmu i homofobii. Jego najbardziej znanym dziełem jest powieść Drżę o ciebie matadorze, gejowska historia miłosna ubogiego mężczyzny i działacza antyreżimowej opozycji[3]. W Polsce powieść została wydana w 2020 nakładem Wydawnictwa Claroscuro w tłumaczeniu Tomasza Pindla[4].

Po rozpoczęciu kariery artystycznej zaczął posługiwać się nazwiskiem Lemebel, które było nazwiskiem jego matki[2].

Został wyróżniony nagrodą im. José Donoso (2013 r.), a także był nominowany do nagrody Altazor de Ensayo y Escrituras de Memoria oraz Narodowej Nagrody Literackiej[2].

Zmarł 23 stycznia 2015 r.[5] z powodu raka krtani. W ostatnich miesiącach życia, mimo że prawie utracił głos, wciąż pozostał aktywny i przemawiał publicznie[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. "Pedro Lemebel: In Memoriam" by Juan Poblete [online], Latin American Literature Today, 27 maja 2017 [dostęp 2020-11-05] (ang.).
  2. a b c d e f g h i Paz Rodríguez Zaninovic, Chile Today, Controversy Continues to Follow Pedro Lemebel and his Chronicles [online], Chile Today, 26 grudnia 2018 [dostęp 2020-11-05] (ang.).
  3. a b c d e f Michał Nogaś, Ciotuchna, rodzina Trumpa i media pełne nienawiści. Oglądamy, czytamy, słuchamy [online], wyborcza.pl, 4 listopada 2020 [dostęp 2020-11-05].
  4. Drżę o ciebie matadorze [online], Wydawnictwo Claroscuro.
  5. April Howard, In Memoriam: Pedro Lemebel's Chronicles of the Pinochet Dictatorship [online], Upside Down World, 29 stycznia 2015 [dostęp 2020-11-05] (ang.).