Paul Shenar

Paul Shenar
Imię i nazwisko	Albert Paul Shenar
Data i miejsce urodzenia	12 lutego 1936 ; Milwaukee
Data i miejsce śmierci	11 października 1989 ; West Hollywood
Zawód	aktor
Lata aktywności	1962–1988

Paul Shenar, właśc. Albert Paul Shenar (ur. 12 lutego 1936 w Milwaukee, zm. 11 października 1989 w West Hollywood) – amerykański aktor charakterystyczny^[1]. Wystąpił w roli Alejandro Sosy w filmie Człowiek z blizną^[2].

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Milwaukee^[3] jako syn Mary Roselli (z domu Puhek) i Eugene’a Josepha Shenara^[4]^[5]. Jego rodzina była pochodzenia polskiego i słoweńskiego^[6]^[7], a także miała korzenie tureckie, greckie i żydowskie^[8]. W młodym wieku zaangażował się w miejscowym teatrze i grał w lokalnych produkcjach. Po ukończeniu szkoły średniej, wstąpił do United States Air Force. Po wyjściu z wojska rozpoczął ponownie karierę aktorską. Uczęszczał do University of Wisconsin-Madison^[9].

Kariera

Wkrótce przeniósł się do Nowego Jorku, gdzie rozpoczął występy na Off-Broadwayu w produkcjach scenicznych: Pullman Car Hiawatha autorstwa Thorntona Wildera (1962) i Sześć postaci w poszukiwaniu autora Luigiego Pirandellego (1963)^[10]. Następnie trafił na Broadway w komedii Świętoszek Moliera (1965) jako Walery z Johnem Phillipem Law i Halem Holbrookiem, Maleńka Alicja Edwarda Albee (1969) jako brat Julian, Trzy siostry Antona Czechowa (1969) jako baron Mikołaj Lwowicz Tuzenbach i Makbet (1988) w roli tytułowej^[11]. W Filadelfii, wraz z innymi aktorami René Auberjonoisem i Williamem Ballem, był współzałożycielem American Conservatory Theater, gdzie był nie tylko stałym wykonawcą, aż do śmierci, ale również nauczycielem i doradcą. Stamtąd trafił do telewizji i na duży ekran.

Początkowo pojawił się gościnnie w odcinków serialach: The ABC Afternoon Playbreak (1973) z Juliet Mills, NBC Columbo (1974), CBS Kojak (1975), NBC The Invisible Man (1975), ABC Wonder Woman (1976) i CBS Hawaii Five-O (1976, 1977). W dramacie telewizyjnym ABC Noc w panice Ameryki (The Night That Panicked America, 1975) u boku Cliffa De Younga, Eileen Brennan i Meredith Baxter grał postać Orsona Wellesa. W serialu ABC Korzenie (Roots, 1977) wystąpił jako John Carrington. Wkrótce potem otrzymał rolę impresario Florenza Ziegfelda w telewizyjnym dramacie biograficznym NBC Rewia, kobiety i śpiew (Ziegfeld: The Man and His Women, 1978)^[12]. W Briana De Palmy Człowiek z blizną (Scarface, 1983) z Alem Pacino i Michelle Pfeiffer wcielił się w postać diabolicznego kolumbijskiego barona narkotykowego Alejandro Sosy^[13].

Użyczył swojego głosu Jenner bohaterowi filmu Tajemnica IZBY (The Secret of NIMH, 1982). Wystąpił potem w dwóch operach mydlanych ABC – Dynastia (Dynasty, 1983) jako Jason Dehner i Papierowe lalki (Paper Dolls, 1984) jako Jonathan Westfield, serialu CBS Strach na wróble i pani King (Scarecrow and Mrs. King, 1983) z Kate Jackson oraz sequelu adaptacji telewizyjnej NBC powieści Sidneya Sheldona Gniew aniołów – kontynuacja (Rage of Angels: The Story Continues, 1986) z Jaclyn Smith, Kenem Howardem, Susan Sullivan, Bradem Dourifem i Michaelem Nouri.

Inne role godne uwagi to Joshua Adams w dramacie kryminalnym Zabójcza siła (Deadly Force, 1983) z Wingsem Hauserem, Paulo Rocca w pełnym akcji filmie Jak to się robi w Chicago (Raw Deal, 1986) z Arnoldem Schwarzeneggerem, Ben Gardner, ojciec z problemami w thrillerze Alana J. Pakuli Kochanek marzeń (Dream Lover, 1986) oraz dr Lawrence w dramacie Luca Bessona Wielki błękit (Le grand bleu, 1988) z Jeanem Reno.

Życie prywatne

W latach 1973–1978 związany był z aktorem Jeremym Brettem^[14]. Zmarł 11 października 1989 w wieku 53 lat w wyniku komplikacji AIDS^[15].

Filmografia

Filmy fabularne

1978: Lulu jako Ludwig Schon
1982: Richard II jako Bolingbroke
1982: Tajemnica IZBY (The Secret of NIMH) jako Jenner (głos)
1983: Człowiek z blizną (Scarface) jako Alejandro Sosa
1983: Zabójcza siła (Deadly Force) jako Joshua Adams
1985: Streets of Justice jako J. Elliott Sloan
1986: Jak to się robi w Chicago (Raw Deal) jako Paulo Rocca
1986: Kochanek marzeń (Dream Lover) jako Ben Gardner
1987: Człowiek w ogniu (Man on Fire) jako Ettore
1987: Widok z sypialni (The Bedroom Window) jako Collin Wentworth
1987: Bestseller (Best Seller) jako David Madlock
1988: Wielki błękit (Le grand bleu) jako dr Laurence

Filmy TV

1975: The Night That Panicked America jako Orson Welles
1978: Suddenly, Love jako Jack Graham
1978: Rewia, kobiety i śpiew (Ziegfeld: The Man and His Women) jako Florenz Ziegfeld
1986: Gniew aniołów – kontynuacja (Rage of Angels: The Story Continues) jako Jerry Worth
1987: Time Out for Dad

Seriale TV

1974: Great Performances jako De Guiche
1974: Columbo jako sierżant Young
1974: Mannix jako Sands
1975: The Invisible Man jako Alexi Zartov
1975: Ellery Queen jako konferansjer Wendell Warren
1975: Kojak jako Arthur Harris
1975: Petrocelli jako Archie LaSalle
1976: Hawaii Five-O jako Chadwick
1976: Wonder Woman jako porucznik Wertz
1976: Biomimetyk (The Bionic Woman) jako dr Alan Cory
1977: Korzenie (Roots) jako John Carrington
1977: Ucieczka Logana (Logan's Run) jako David Eakins
1977: Hawaii Five-O jako Todd Daniels
1980: Hart to Hart jako Michael Shillingford
1980: Miłość Sary (Beulah Land) jako Roscoe Corlay
1983: Dynastia (Dynasty) jako Jason Dehner
1983: Strach na wróble i pani King (Scarecrow and Mrs. King) jako James Delano
1984: Papierowe lalki (Paper Dolls) jako Jonathan Westfield
1985: Dynastia (Dynasty) jako Jason Dehner

Przypisy

↑ Paul Shenar. Listal. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
↑ Paul Shenar. PORT.hu. [dostęp 2016-01-17]. (węg.).
↑ Paul Shenar Biography. „The New York Times”. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
↑ Paul Shenar Biography (1936-1989). Film Reference. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
↑ Genealogy: Albert Paul Shenar (1936–1989). Geni. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
↑ Albert Paul Shenar (1936–1989). Find A Grave Memorial. [dostęp 2022-07-24]. (ang.).
↑ Paul Shenar Biography. The Famous People. [dostęp 2022-07-24]. (ang.).
↑ Paul Shenar (1936–1989). FamousFix.com. [dostęp 2022-07-24]. (ang.).
↑ Paul Shenar Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2022-07-24]. (ang.).
↑ Paul Shenar. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2022-07-24]. (ang.).
↑ Paul Shenar. Internet Broadway Database. [dostęp 2022-07-24]. (ang.).
↑ Paul Shenar. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
↑ Rovi: Paul Shenar Biography. AllMovie. [dostęp 2022-06-24]. (ang.).
↑ Paul Shenar Relationships. FamousFix. [dostęp 2022-07-17]. (ang.).
↑ AIDS at 25. San Francisco Chronicle. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).

Bibliografia

Paul Shenar w bazie IMDb (ang.)
Paul Shenar w bazie Filmweb
Paul Shenar w bazie Notable Names Database (ang.)

[1] Paul Shenar. Listal. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).

[2] Paul Shenar. PORT.hu. [dostęp 2016-01-17]. (węg.).

[3] Paul Shenar Biography. „The New York Times”. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).

[4] Paul Shenar Biography (1936-1989). Film Reference. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).

[5] Genealogy: Albert Paul Shenar (1936–1989). Geni. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).

[findagrave-6] Albert Paul Shenar (1936–1989). Find A Grave Memorial. [dostęp 2022-07-24]. (ang.).

[famous-7] Paul Shenar Biography. The Famous People. [dostęp 2022-07-24]. (ang.).

[trivia-8] Paul Shenar (1936–1989). FamousFix.com. [dostęp 2022-07-24]. (ang.).

[fanpix.famousfix-9] Paul Shenar Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2022-07-24]. (ang.).

[iobdb-10] Paul Shenar. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2022-07-24]. (ang.).

[ibdb-11] Paul Shenar. Internet Broadway Database. [dostęp 2022-07-24]. (ang.).

[12] Paul Shenar. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).

[13] Rovi: Paul Shenar Biography. AllMovie. [dostęp 2022-06-24]. (ang.).

[14] Paul Shenar Relationships. FamousFix. [dostęp 2022-07-17]. (ang.).

[15] AIDS at 25. San Francisco Chronicle. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]