Przejdź do zawartości

Pęzino

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pęzino
wieś
Ilustracja
Zamek w Pęzinie
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

stargardzki

Gmina

Stargard

Liczba ludności (2006)

1 162

Strefa numeracyjna

91

Kod pocztowy

73-131[2]

Tablice rejestracyjne

ZST

SIMC

0783491

Położenie na mapie gminy wiejskiej Stargard
Mapa konturowa gminy wiejskiej Stargard, po prawej znajduje się punkt z opisem „Pęzino”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Pęzino”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Pęzino”
Położenie na mapie powiatu stargardzkiego
Mapa konturowa powiatu stargardzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pęzino”
Ziemia53°20′24″N 15°11′32″E/53,340000 15,192222[1]

Pęzino (niem. Pansin) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie stargardzkim, w gminie Stargard.

Wieś położona jest nad Krąpielą i Pęzinką.

W miejscowości znajduje się przystanek kolejowy Pęzino.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W X-XI w. był tu słowiański gród obronny. Osada została darowana przez Barnima I w XIII w. templariuszom, którzy rozpoczęli budowę zamku-klasztoru. Następnie zespół klasztorny został przejęty przez zakon joannitów, a kolejnymi właścicielami byli przedstawiciele rodów: Borków i Puttkamerów. W 1657 w zamku rezydował hetman Stefan Czarniecki, który stojąc na czele lekkiej jazdy ścigał Szwedów[3].

W latach 1954–1972 wieś była siedzibą gromady Pęzino. W latach 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Pęzino. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]
Kościół w Pęzinie
  • późnogotycki salowy kościół Wniebowzięcia NMP z XV-XVI w. o częściowo kamiennych murach, przebudowany w XX w., ozdobny szczyt wschodni posiada piramidalny układ zróżnicowanych dekoracji, od smukłych manswerkowych arkad po owalne blendy. Elewacje wieży zachodniej regotyzowane, wewnątrz dwa barokowe ołtarze, główny i boczny oraz renesansowe epitafia[4].
  • zamek sięgający swymi początkami końca XIV w. Na początku XVII w., rozbudowany o skrzydło zachodnie (renesansowe). W 1657 podczas pogoni za Szwedami zatrzymał się tu hetman Stefan Czarniecki. Obiekt został rozbudowany w połowie XIX w. o nowe skrzydło zwane neogotyckim. Kolejna rozbudowa miała miejsce w latach trzydziestych XX w. Wieża na planie kwadratu, wyżej cylindryczna. Wokół zamku znajduje się park z XIX w. z pomnikami przyrody: 11 dębów szypułkowych oraz cypryśnik błotny.
 Osobny artykuł: Zamek w Pęzinie.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 99103
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 925 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 204-205, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482.
  4. Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 137-138, ISBN 978-83-7495-133-3.