Nowenna
Nowenna (od łac. novem – dziewięć) – cykliczne nabożeństwo paraliturgiczne w Kościołach chrześcijańskich lub prywatna modlitwa, zanoszona do Boga lub świętych przez dziewięć kolejnych dni, miesięcy lub lat[1]. Nowenny są dozwolone, a nawet zalecane przez władze kościelne, ale wciąż nie mają właściwego i w pełni ustalonego miejsca w liturgii Kościoła.
Nowenny zazwyczaj poprzedzają większe święto lub uroczystość, np. nowenna przed Niedzielą Miłosierdzia Bożego, zaczynająca się w Wielki Piątek, nowenna przed Jubileuszowym Aktem Przyjęcia Jezusa za Króla i Pana[2] czy nowenna mająca na celu przygotowanie duchowe do beatyfikacji[3] lub kanonizacji[4][5].
Istnieją też nowenny odprawiane w dłuższych okresach czasu, np. nowenna pompejańska (54 dni, czyli 6 × 9 dni)[6], wielka nowenna do św. Józefa (9 tygodni)[7], dziewięcioletnia Wielka Nowenna przed milenium chrztu Polski (1957–1966)[8][9][10] czy dziewięcioletnia Wielka Nowenna Fatimska (2009–2017)[11][12] przed stuleciem objawień Matki Bożej w Fatimie. Znane są też tzw. nowenny nieustające, odprawiane zawsze w określonym dniu, np. Nowenna do Matki Bożej Nieustającej Pomocy, odprawiana w każdą środę.
Nowenny znane są od starożytności, ale szczególnie popularne stają się od XVII wieku[1]. Ich pierwowzorem jest modlitewne oczekiwanie apostołów w Wieczerniku na zesłanie Ducha Świętego po wniebowstąpieniu Jezusa, z którego wywodzi się starożytna tradycja modlitwy przez dziewięć dni między Wniebowstąpieniem a Niedzielą Pięćdziesiątnicy.
Większość nowenn zalicza się do kategorii modlitw prywatnych, odmawianych wytrwale dla uzyskania szczególnej łaski dla siebie, dla bliźnich albo w jakiejś innej intencji.
Nowenny są najczęściej praktykowane przez członków Kościoła rzymskokatolickiego, ale także przez anglikanów, starokatolików, prawosławnych i luteranów[13]. Nowenny bywają również wykorzystywane w kontekście ekumenicznym.
W Kościołach mariawickich szczególnie ważne jest wspólnotowe odmawianie nowenny do Ducha Przenajświętszego przed Zielonymi Świątkami oraz nowenny do Matki Boskiej Nieustającej Pomocy.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Stanisław Garnczarski, „Nowenna ku czci świętego Józefa w pieśniach wraz z litanją na chór 2-głosowy” autorstwa ks. Franciszka Walczyńskiego, „Seminare. Poszukiwania naukowe”, 33, 2013, s. 369-385.
- ↑ KEP, Nowenna przed Jubileuszowym Aktem Przyjęcia Jezusa za Króla i Pana | Konferencja Episkopatu Polski [online], 3 listopada 2016 [dostęp 2021-10-18] (pol.).
- ↑ Nowenna 9 tygodni - duchowe przygotowanie do beatyfikacji Czcigodnej sł.B. Klary Szczęsnej [online], sercanki.org.pl [dostęp 2021-10-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-04].
- ↑ Przewodnik Katolicki: Nowenna przed kanonizacją Jana Pawła II (9 dni)
- ↑ Parafia św. Antoniego we Wrocławiu: Parafialna Nowenna przed kanonizacją bł. Jana Pawła II (9 kolejnych czwartków)
- ↑ Najczęstsze pytania o nowennę pompejańską
- ↑ Szczepan T. Praśkiewicz, Rozpoczyna się wielka nowenna do św. Józefa - Karmel.pl [online], Karmel - Karmelici Bosi, 16 stycznia 2018 [dostęp 2021-10-18] (pol.).
- ↑ Adam Skreczko, Troska Prymasa Tysiąclecia o rodzinę polską, „Rocznik Teologii Katolickiej” (1), 2002, s. 35-52.
- ↑ Adam Skreczko, Troska Kościoła katolickiego w Polsce o rodzinę po drugiej wojnie światowej, „Rocznik Teologii Katolickiej”, 2, 2003, s. 41-73.
- ↑ Raport jasnogórski: Wielka Nowenna przed Miellenium chrztu Polski
- ↑ Jan Radkiewicz, Recepcja objawień fatimskich w polskiej myśli teologicznej, „Studia Paradyskie”, 24, 2014, s. 213-214.
- ↑ Wielka Nowenna Fatimska 2009-2017
- ↑ What is a Novena?. [dostęp 2018-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-04)].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Nowenny
- Nowenna adoracyjna
- Catholic Encyclopedia: Novena (ang.)
- Ustanowienie nowenny przez kapitułę prowincjalną oo. Franciszkanów w 1763 r.