Morsztyn Hrabia

Morsztyn (Morstin, Morstein, Morrinstein, Mondsztern) – polski herb hrabiowski, odmiana herbu Leliwa, uznany w Królestwie Polskim.

Opis herbu

Opis zgodnie z klasycznymi regułami blazonowania:

W polu błękitnym – nad złotym półksiężycem sześciopromienna gwiazda złota. Nad koroną hrabiowską i hełmem ukoronowanym klejnot: na ogonie pawim półksiężyc z gwiazdą^[1].

Najwcześniejsze wzmianki

Według Ostrowskiego herb krakowskiej rodziny mieszczańskiej, pochodzącej z Bawarii, nobilitowanej w 1492. Pierwszym znanym przodkiem tej rodziny miał być Bartko Morrinstein w XIV w. Dwie gałęzie Morsztynów, pochodzące od synów starosty filipowskiego Krzysztofa (żyjącego w XVII w.) miały ulec zniemczeniu i używać w Prusach innej odmiany herbu: srebrnej Leliwy w polu czarnym^[2].

Bracia Ludwik (1782-1865) i Filip (1784-1823) Morsztynowie otrzymali w 1822 od Deputacji Senatu Królestwa Polskiego uznanie tytułów hrabiowskich^[3]. Ludwik Morsztyn i potomkowie jego brata Filipa wylegitymowali się w Królestwie Polskim w 1837 i 1860, jako szlachta (bez tytułu)^[4]. Według informacji podanej przez Adama Amilkara Kosińskiego przodek Morsztynów miał otrzymać tytuł hrabiowski od cesarza Karola VI w nominacji na kapitana gwardii w 1742, zaś Ludwik i Filip mieli rzekomo być zapisani z tym tytułem w Królestwie Galicji i Lodomerii^[5].

29 lipca 1915 (dyplom z 19 maja 1916) Henrykowi (1859-1922), Tadeuszowi (1866-1937) i ich bratankowi – Ludwikowi Morstinom (1886-1966) zatwierdzono tytuł hrabiego wraz z herbem w Galicji oraz prawem do nazwiska "Graf von Morstin auf Raciborsko des Wappen Leliwa". Według podania do austriackiej Heroldii, przodkiem Henryka i Tadeusza oraz Ludwika, był Ludwik Morsztyn (1782-1865), który miał być uprawniony do rosyjskiego tytułu na podstawie listy z 1824, co nie było zgodne z odpowiedzią wyjaśniającą Rządzącego Senatu w Petersburgu^[6].

Herbowni

Jedna rodzina herbownych (herb własny):

hrabia Morsztyn (Królestwo Polskie), Graf von Morstin auf (na) Raciborsko (Galicja).

Przypisy

↑ Juliusz Ostrowski red.: Księga herbowa rodów polskich. Cz.1. (Wizerunki herbów). Warszawa: Józef Sikorski, gł. skł. Księgarnia Antykwarska B. Bolcewicza, 1897-1906, s. 369.
↑ Juliusz Ostrowski red.: Księga herbowa rodów polskich. Cz.2. (Opisy herbów). Warszawa: Józef Sikorski, gł. skł. Księgarnia Antykwarska B. Bolcewicza, 1897-1906, s. 218.
↑ Lista imienna osób, którym w roku 1824 dozwolono używać tytułów honorowych, poz. 40 – w: Józef Ostroróg-Sadowski, Tytuły dziedziczne w oświetleniu obowiązującego prawodawstwa. Warszawa 1899, s. 113
↑ Elżbieta Sęczys, Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861. Warszawa, s.
↑ Patrz Elektroniczna wersja monografii Kosińskiego
↑ Sławomir Górzyński: Arystokracja polska w Galicji: studium heraldyczno-genealogiczne. Warszawa: DiG, 2009, s. 261-264. ISBN 978-83-7181-597-3.

Linki zewnętrzne

Herb Morsztyn z listą nazwisk w elektronicznej wersji Herbarza polskiego Tadeusza Gajla

[1] Juliusz Ostrowski red.: Księga herbowa rodów polskich. Cz.1. (Wizerunki herbów). Warszawa: Józef Sikorski, gł. skł. Księgarnia Antykwarska B. Bolcewicza, 1897-1906, s. 369.

[2] Juliusz Ostrowski red.: Księga herbowa rodów polskich. Cz.2. (Opisy herbów). Warszawa: Józef Sikorski, gł. skł. Księgarnia Antykwarska B. Bolcewicza, 1897-1906, s. 218.

[3] Lista imienna osób, którym w roku 1824 dozwolono używać tytułów honorowych, poz. 40 – w: Józef Ostroróg-Sadowski, Tytuły dziedziczne w oświetleniu obowiązującego prawodawstwa. Warszawa 1899, s. 113

[4] Elżbieta Sęczys, Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861. Warszawa, s.

[5] Patrz Elektroniczna wersja monografii Kosińskiego

[6] Sławomir Górzyński: Arystokracja polska w Galicji: studium heraldyczno-genealogiczne. Warszawa: DiG, 2009, s. 261-264. ISBN 978-83-7181-597-3.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Odmiany książęce	Ostrogski
Odmiany hrabiowskie	Czapski Gołuchowski Hutten-Czapski Morsztyn Tarnowski hrabia Tyszkiewicz Wodzicki hrabia
Odmiany	Adamowicz Bajer Becker Bobiński-Dekaloga Demryc Dorpowski Drużyłowski Erbs Goduszewski Gwiazdowski Jelce Jelce II Juźwikiewicz Kopeć Leliwa II Leliwa III Leliwa IV Leliwa V Leliwa VI Lesieniewicz Łasko Młodkowski Ostrowski III Pietrasiewicz Pilecki Piotrowicz Policzyński Poliwczyński Przywidzki Ryks Sieniawski Trzcieński Wiecki Wodzicki Wojanowski Wysocki (Leliwa odmienny) Zienkowicz
Odmiany niepewne	Adamowicz tatarski Czapiewski II Czarnicki Dułak III Fargow Gliszczyński IV Karśnicki (hrabia) Kiwalski Kummer Lisewski Lostin Macewicz I Macewicz II Mach Mach IId Małszycki Mąkierski Ossowski Pawłowski III Pawłowski IV baron Pawłowski V Pawsza Piechowski Pierścień Piotroch Poklat Reisewitz baron Reisewitz hrabia Repka Ryx Szpęgawski Staszkiewicz II Warnsdorf Węsierski IV Żarowski Żychcki

Herby	szlachecki mieszczański chłopski własny państwowy miejski korporacji fantazyjne mówiący
Elementy herbu	tarcza herbowa godło (figury heraldyczne, mobilia herbowe) klejnot herbowy zawój (tortillon) korona heraldyczna korona rangowa hełm heraldyczny labry ostrew płaszcz heraldyczny trzymacze heraldyczne podpory heraldyczne postument heraldyczny order herbowy dewiza herbowa zawołanie
Oznaki godności	świeckie kościelne
Inne	herbarz rola herbowa herold blazonowanie szrafowanie tynktura krzyż heraldyczny totem kamon
Działy heraldyki	heraldyka francuska (heraldyka napoleońska) heraldyka polska (heraldyka kaszubska) heraldyka brytyjska (heraldyka angielska, heraldyka szkocka) heraldyka kościelna heraldyka szachowa heraldyka fantazyjna