Mieczysław Starzyński
podpułkownik dyplomowany piechoty | |
Data i miejsce urodzenia |
22 lipca 1891 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
5 grudnia 1942 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca batalionu |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
|
Mieczysław Starzyński (ur. 22 lipca 1891 w Warszawie, zm. 5 grudnia 1942 w KL Sachsenhausen) – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Alfonsa Karola (1860–1917) i Jadwigi z Lipskich (1860–1932). Był bratem Romana i Stefana. W 1896 wraz z rodziną przeniósł się do Łowicza i zamieszkał w kamienicy przy ul. Zduńskiej 34. Razem z braćmi uczęszczał do tamtejszej szkoły realnej i w 1905 roku wziął udział w strajku szkolnym za co został relegowany. Naukę kontynuował w Szkole Polskiej, a następnie w Polskiej Szkole Handlowej. W 1907 roku z bratem Stefanem przeniósł się do Warszawy i podjął naukę w gimnazjum Emiliana Konopczyńskiego. Studiował na Politechnice Lwowskiej.
W 1914 razem z braćmi zgłosił się na ochotnika do I Brygady Legionów Polskich. Został oficerem 5 pułku piechoty. W 1917 roku, po kryzysie przysięgowym, internowany został w Beniaminowie. U kresu wojny przybył do Lwowa i w listopadzie 1918 po wybuchu wojny polsko-ukraińskiej brał udział w obronie tego miasta walcząc na odcinku Domu Techników.
W 1919 roku zawarł związek małżeński z Marią z Falkowskich, z którą miał troje dzieci: Krystynę (ur. 1920), Leszka (1922–1990), cichociemnego, i Barbarę (ur. 1932).
W 1919 roku pełnił służbę w Sztabie Dowództwa Okręgu Generalnego „Kielce” na stanowisku szefa Oddziału II Informacyjnego. W związku z zakwalifikowaniem na II Kurs Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego dowódca okręgu udzielił mu pochwały „za bardzo gorliwą, sumienną, staranną i wydatną, pełną inicjatywy, pracę”[1]. 2 stycznia 1920 roku razem z Romanem rozpoczął studia w Wojennej Szkole Sztabu Generalnego. W połowie kwietnia 1920 roku skierowany został na front celem odbycia praktyki sztabowej. W okresie od stycznia do września 1921 roku kontynuował naukę w WSWoj. Po ukończeniu nauki otrzymał tytuł oficera Sztabu Generalnego i przydział do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie[2]. W 1924 roku pełnił służbę w Inspektoracie Armii Nr IV w Krakowie na stanowisku II referenta. Równolegle ukończył Szkołę Nauk Politycznych przy Uniwersytecie Jagiellońskim.
Z dniem 1 kwietnia 1925 roku przeniesiony został z Inspektoratu Armii Nr IV do 12 pułku piechoty w Wadowicach na stanowisko dowódcy II batalionu[3]. W czerwcu 1926 roku przydzielony został do Oddziału IIIa Biura Ścisłej Rady Wojennej po czym przeniesiony służbowo do Sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie[4]. W 1928 roku pełnił służbę w Oddziale III Sztabu Generalnego.
Na początku 1929 został attaché wojskowym w Belgradzie. Z tego stanowiska z dniem 16 września 1933 roku przeniesiony został do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie, z zachowaniem dodatku służbowego według kategorii VI, i z równoczesnym przydziałem do dyspozycji ministra spraw wewnętrznych na okres sześciu miesięcy[5].
Rozpoczął służbę w administracji państwowej, w 1933 roku został naczelnikiem wydziału bezpieczeństwa w urzędzie wojewódzkim lwowskim, od 1934 roku pełnił stanowisko wicewojewody pomorskiego. Od 11 lutego do 22 czerwca 1936 roku pełnił obowiązki wojewody stanisławowskiego[6]. Pod koniec czerwca 1936 roku decyzją Premiera Felicjana Sławoja Składkowskiego został przeniesiony w stan nieczynny[7][8].
W latach 1936–1939 był zastępcą i redaktorem naczelnym „Gazety Polskiej”.
W czasie kampanii 1939 (około 11 września) przydzielony został do sztabu Dowództwa Obrony Warszawy i wyznaczony na stanowisko szefa Oddziału II. Na jego wniosek z członków Polskiej Partii Socjalistycznej zorganizowany został oddział dywersyjny pod dowództwem majora Ostoji-Święcickiego. Po kapitulacji ukrywał się. Był żołnierzem ZWZ i AK.
Zamordowany przez Niemców 5 grudnia 1942 roku w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen. Grób symboliczny znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 151-4-16)[9].
Awanse
[edytuj | edytuj kod]- chorąży – 1 kwietnia 1917
- podporucznik –
- porucznik
- kapitan
- major – 31 marca 1924 ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 115. lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty (brat Roman awansował z 105. lokatą)
- podpułkownik – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 6647
- Krzyż Niepodległości (20 stycznia 1931)[10]
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie[11]: po raz pierwszy w 1922[12])
- Srebrny Krzyż Zasługi (7 sierpnia 1928)[13]
- Odznaka „Za wierną służbę”[14]
- Krzyż Kawalerski Orderu Orła Białego (Jugosławia, 1929)[15]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dziennik Rozkazów Dowództwa Okręgu Generalnego „Kielce” Nr 4 z 12 stycznia 1920 roku, pkt. I Uznanie.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 38 z 8 października 1921 roku, s. 1434-1435.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 43 z 18 kwietnia 1925 roku.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 22 z 5 czerwca 1926 roku, s. 176, 178.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 28 września 1933 roku.
- ↑ Nowy wojewoda Stanisławowski – pułk. Mieczysław Starzyński. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 37 z 15 lutego 1936.
- ↑ Dymisja wojewody Starzyńskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 144 z 26 czerwca 1936.
- ↑ Zmiana na stanowisku wojewody stanisławowskiego. „Wschód”, s. 2, Nr 16 z 30 czerwca 1936.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: ALFONS KAROL STARZYŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2022-06-08] .
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ na podstawie fotografii
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wojskowych L. 6087/22 G.M.I. (Dziennik Personalny MSWojsk. z 1922 r. Nr 13, s. 387)
- ↑ M./P. z 1928 r. nr 184, poz. 401 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
- ↑ Na podstawie fotografii
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk Nr 19/1929, s. 362
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917, s. 35.
- Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 r.), Sztab Główny WP, Warszawa 1931, s. 7.
- Rocznik Oficerski 1924, s. 40, 299, 349.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 121, 173.
- Rocznik Oficerski 1932, s. 24, 424.
- Zmiana na stanowisku wojewody stanisławowskiego. „Wschód”, s. 1, Nr 3 z 20 lutego 1936.
- Piotr Stawecki, O dominacji wojskowych w państwowym aparacie cywilnym w Polsce w latach 1926–1939, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 3 (35), Warszawa 1965, s. 328–346.
- Obrona Warszawy 1939 we wspomnieniach, wybór i oprac. Mieczysław Cieplewicz, Eugeniusz Kozłowski; [aut.] Tadeusz Tomaszewski [et al.]. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1984, wyd. I, ISBN 83-11-07128-4, s. 89.
- Ludwik Głowacki, Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939, Wydawnictwo MON, wyd. V, Warszawa 1985, ISBN 83-11-07109-8, s. 19.
- Stanisław Edward Rost, Pierwotny Sztab Obrony Warszawy w 1939 r., Wojskowy Przegląd Historyczny, Warszawa 1988, Nr 4 (126), s. 168–174.
- Piotr Stawecki, Attaché wojskowi Drugiej Rzeczypospolitej, Przegląd Historyczno-Wojskowy Nr 2 (202) z 2004 r., s. 126, 130, 133.
- Wojciech Starzyński, Trzej bracia Starzyńscy w służbie II Rzeczypospolitej, referat z okazji ogłoszenia roku 2004 w Warszawie rokiem Prezydenta STEFANA STARZYŃSKIEGO. wojciechstarzynski.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-05-05)]..
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Publikacje Mieczysława Starzyńskiego w bibliotece Polona
- Absolwenci Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Attaché wojskowi II Rzeczypospolitej
- Dziennikarze II Rzeczypospolitej
- Internowani w Beniaminowie
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Obrońcy Warszawy (1939)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Odznaczeni Odznaką „Za wierną służbę”
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 12 Pułku Piechoty (II RP)
- Oficerowie dyplomowani II Rzeczypospolitej
- Oficerowie piechoty Legionów Polskich 1914–1918
- Podpułkownicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Polacy odznaczeni Orderem Orła Białego (Serbia)
- Uczestnicy bitwy o Lwów 1918–1919 (strona polska)
- Uczestnicy strajków szkolnych w Królestwie Kongresowym (1905–1908)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Upamiętnieni symbolicznym grobem na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Urodzeni w 1891
- Wicewojewodowie II Rzeczypospolitej
- Wojewodowie stanisławowscy
- Zmarli w 1942
- Żołnierze I Brygady Legionów Polskich