Melex
| |
 logo Melexa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Adres |
ul. Inwestorów 25 |
| Data założenia |
1971 |
| Forma prawna | |
| Prezes |
Mark Wagner |
| Dyrektor |
Charlotte Ludvigsen |
| Nr KRS | |
| Zatrudnienie |
270 (2024)[1] |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu mieleckiego  | |
Położenie na mapie Mielca  | |
 50°15′25,99″N 21°29′13,38″E/50,257220 21,487050
| |
| Strona internetowa | |
Melex – polski producent elektrycznych mikrosamochodów z siedzibą w Mielcu działający od 1971 roku.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Początki
[edytuj | edytuj kod]Pojazdy elektryczne były produkowane przez Wytwórnię Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Mielec” od 1971 roku w nowo utworzonym wydziale fabryki samolotów w Mielcu. Ich produkcję rozpoczęto z przeznaczeniem na eksport na rynek amerykański[2]. Początkowo produkowano je w wersji trójkołowych wózków golfowych, do 1973 roku rozszerzono gamę wyrobów o czterokołowe wózki pasażerskie, bagażowe i golfowe[3]. Za projekt wzornictwa rodziny pojazdów odpowiedzialny był Janusz Zygadlewicz[4].
Najpopularniejszym wariantem w Polsce stał się dwuosobowy pojazd towarowy z odkrytym nadwoziem. W wariancie Melex WGE-3 mógł przewozić 150 kg ładunku[3]. Stopniowo pojawiały się także warianty z zakrytą kabiną. Do 1977 wyprodukowano ponad 46 tysięcy meleksów, z których znaczna część była eksportowana; produkcja roczna sięgała około 10 000 sztuk[3].
Podział
[edytuj | edytuj kod]W 1993, w wyniku podziału i prywatyzacji WSK PZL-Mielec, Melex zaczął funkcjonować jako osobne przedsiębiorstwo. 1 września 2004 roku przedsiębiorstwo to zostało kupione przez Andrzeja i Dorotę Tyszkiewiczów i zaczęło funkcjonować jako spółka jawna Melex A&D Tyszkiewicz[5]. W 2021 przedsiębiorstwo zostało przejęte przez duńską spółkę zajmującą się produkcją pojazdów golfowych - Garia A/S[6]. W 2022 spółka Garia A/S, a z nią i Melex, zostały kupione przez amerykańskie przedsiębiorstwo Club Car[7].
Popularność
[edytuj | edytuj kod]Współcześnie pojazdy o tej nazwie są produkowane w kilkunastu odmianach o różnym przeznaczeniu, w trzech kategoriach: pojazdy pasażerskie, bagażowe i specjalne. Używa się ich, między innymi, na polach golfowych, starówkach dużych miast, lotniskach, dworcach, cmentarzach, w fabrykach, centrach logistycznych, parkach, ogrodach zoologicznych i innych terenach zamkniętych.
Pojazdy z Mielca są bardzo popularne w swojej klasie – tak bardzo, że wózki elektryczne innych firm często nazywane są meleksami. Melex jest zastrzeżonym znakiem towarowym. W dwóch wersjach graficznych został zastrzeżony przez Wytwórnię Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Mielec”[8], a w jednej przez spółkę „Melex A&D Tyszkiewicz”. Ponadto spółka ta zastrzegła „meleks” jako znak słowny[9].
Współczesne wersje
[edytuj | edytuj kod]- Bagażowa
- Pasażerska
- Specjalna
- Homologowana
- 4xx
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Melex sp. z o.o., money.pl.
- ↑ Janusz Babiejczuk, Jerzy Grzegorzewski: Polski przemysł lotniczy 1945–1973. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1974. s. 98.
- ↑ a b c Włodzimierz Bukowski: Samochody PRL-u. Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2009. ISBN 978-83-61253-47-1. s. 29 i 30.
- ↑ Zygadlewicz Janusz. [w:] Słownik projektantów polskich [on-line]. Instytut Wzornictwa Przemysłowego. [dostęp 2021-03-02]. (pol.).
- ↑ Historia. Melex A&D Tyszkiewicz. [dostęp 2019-06-07].
- ↑ Garia przejmuje Melex – Wardyński i Wspólnicy [online], – Wardyński i Wspólnicy [dostęp 2023-09-04] (pol.).
- ↑ Club Car acquires Denmark-based electric vehicle manufacturer - Golf Inc Magazine [online], 23 maja 2022 [dostęp 2023-09-04] (ang.).
- ↑ Zastrzeżenia: TOW: (210) 74493, (220) 02-06-1975, TOW:(210) 74650, (220) 02-06-1975, Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej.
- ↑ Zastrzeżenia: TOW: (210) 69999, (220) 11-02-1971, Urząd Patentowy RP.