Marian Kubicki

Aleksander Marian Kubicki
Data i miejsce urodzenia	29 września 1908 ; Raszków
Data i miejsce śmierci	14 maja 1972 ; Warszawa
	Poseł do KRN i na Sejm Ustawodawczy
Okres	od 1946; do 1952
Przynależność polityczna	Stronnictwo Ludowe / Zjednoczone Stronnictwo Ludowe
	Poseł na Sejm PRL II, III, IV i V kadencji
Okres	od 1957; do 1972
Przynależność polityczna	Zjednoczone Stronnictwo Ludowe
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Aleksander Marian Kubicki (ur. 29 września 1908 w Raszkowie, zm. 14 maja 1972 w Warszawie) – polski dziennikarz, literat i polityk. Poseł do Krajowej Rady Narodowej, na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL II, III, IV i V kadencji, były więzień Auschwitz i Buchenwaldu.

Życiorys

Syn Władysława i Ewy z domu Bonarskiej. Uzyskał wykształcenie wyższe. Redaktor naczelny „Dziennika Ludowego”^[1] w Warszawie. W latach 1936–1937 był członkiem redakcji „Dziennika Popularnego”^[2].

Członek Naczelnego Komitetu Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i członek prezydium NK ZSL. Członek Głównego Sądu Partyjnego ZSL. Pisarz i poeta, dziennikarz prasy ludowej, autor zbioru wierszy „Ścieżki”, „Cień czasu”, powieści „Tamte lata”, a także opowiadań satyrycznych „Powszechne sprawy”, opisujących codzienne życie mieszkańców swojej rodzinnej wsi.

Wojenne losy

Karta medyczna Kubickiego z Buchenwaldu z kilkakrotnymi incydentami bicia po plecach i problemów z sercem; awers i rewers

W czasie okupacji był działaczem organizacji „Młot i Sierp”. Aresztowany przez hitlerowców trafił 18 kwietnia 1942 roku do KL Auschwitz (numer więźniarski 31133)^[3]. Po 11 miesiącach został przewieziony do Buchenwaldu^[4], dokąd dotarł 12 marca (numer obozowy 10972)^[5]. Był w transporcie więźniów, którzy „odegrali ważną rolę w późniejszym życiu obozu”^[6]. Kubicki działał tu politycznie, a także, jak wspomina jeden z buchenwaldczyków-poetów Edmund Polak, udzielał się literacko. Bywał na „spotkaniach literackich w lasku w Małym Łagrze”^[7], gdzie czytywał swoje wiersze. Jak podają buchenwaldczycy Wacław Czarnecki i Zygmunt Zonik, „pisał dużo o grozie obozu, kontrastując ją z sielskim obrazem wsi:

Tu Steinbruch i kamień, Postenketta i pałka, drut i krematorium, salwa ckm i piekło. Tam – jodła, ojciec pochylony nad pługiem, słowik płaczący miłość, nieutulona skarga^[8].

Po wojnie

Zgłoszony na IX sesji 29 grudnia 1945 Krajowej Rady Narodowej na wniosek Stronnictwa Ludowego na posła. Ślubowanie złożył 2 stycznia 1946. W 1947 uzyskał mandat posła na Sejm Ustawodawczy, a w 1957, 1961, 1965 i 1969 mandat posła na Sejm PRL. W czasie sprawowania mandatu poselskiego zasiadał w Komisji Kultury i Sztuki (w Sejmie Ustawodawczym również sekretarz, w II, IV i V kadencji zastępca przewodniczącego). W Sejmie Ustawodawczym pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych, ponadto zasiadał w niej w kadencjach II–V. Zastępca przewodniczącego Klubu Poselskiego ZSL w III kadencji, członek Komisji Planu Gospodarczego i Budżetu oraz Komisji Skarbowo-Budżetowej Sejmu Ustawodawczego. Znalazł się w składzie pierwszej rady nadzorczej Ludowej Spółdzielni Wydawniczej^[9]

Pogrzeb

Grób M. Kubickiego na warszawskich Powązkach Wojskowych w 2023 r.

Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (33B-1-12)^[10]. Pogrzeb miał charakter państwowy. W pogrzebie uczestniczył m.in. Jarosław Iwaszkiewicz. Przemówienie okolicznościowe wygłosił Józef Ozga-Michalski - zastępca przewodniczącego Rady Państwa^[11].

Odznaczenia

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1955)^[12]
Medal „Za waszą wolność i naszą”
Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966)^[13]

Przypisy

↑ Henryk Dzendzel: Geneza powstania Dziennika Ludowego. Warszawa: Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego 4/1, 1965, s. 188–219.
↑ Prasa codzienna Warszawy w latach 1918–1939. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983, s. 146.
↑ Kubicki Aleksander. auschwitz.org. [dostęp 2024-08-23]. Cytat: 1942-04-18, Auschwitz, przybycie do obozu (ang.).
↑ Kazimierz Albin: List gończy: historia mojej ucieczki z Oświęcimia i działalności w konspiracji. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 2013, s. 140.
↑ Häfglings-Personal-Karte. arolsen-archives.org, 1943. [dostęp 2024-08-23]. Cytat: Überstellt: am 12.3.43 an KL Buchenwald (niem.).
↑ Wacław Czarnecki, Zygmunt Zonik: Walczący obóz Buchenwald. Warszawa: Książka i Wiedza, 1969, s. 59–60. Cytat: 10 marca przyjechał pierwszy transport z Oświęcimia liczący 1000 więźniów. Znajdowała się w nim grupa ludzi, którzy odegrali poważną rolę w późniejszym życiu obozu. Przybyli m.in. (...) / (str. 60) Jan Krzywicki („Pokrzywnicki”), Marian Kubicki, (...) Kazimierz Nowicki. (pol.). Podana tu data przyjazdu transportu z Auschwitz, 10 marca, jest błędna i dotyczy daty wyjazdu z Auschwtiz. Jak wynika z dokumentacji z obozu Buchenwald (por. przypis powołujący się na arolsen.archives.pl) przyjazd do Buchenwaldu nastąpił 2 dni później.
↑ Wacław Czarnecki, Zygmunt Zonik: Walczący obóz Buchenwald. Warszawa: Książka i Wiedza, 1969, s. 409.
↑ Wacław Czarnecki, Zygmunt Zonik: Walczący obóz Buchenwald. Warszawa: Książka i Wiedza, 1969, s. 396.
↑ M.P. z 1949 r. nr 90, poz. 1089.
↑ Wyszukiwarka grobów w Warszawie.
↑ Kubiccy rodem z Raszkowa – pamięć i wspomnienie [online], fpir.pl, 29 września 2015 [zarchiwizowane z adresu 2019-03-06] .
↑ M.P. z 1955 r. nr 52, poz. 560.
↑ Nadzwyczajna sesja Sejmu, „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22 lipca 1966, s. 1.

Bibliografia

Liryka nieludzkiego świata Auschwitz, „Nowy Dziennik – Polish Daily News”, 15 stycznia 2010 .
Profil na stronie Biblioteki Sejmowej
Wspomnienie na portalu wlkp24.info
Informacje w bazie na portalu auschwitz.org

Linki zewnętrzne

Protokół z przesłuchania przed Okręgową Komisją Badania Zbrodni Niemieckich w Warszawie

[1] Henryk Dzendzel: Geneza powstania Dziennika Ludowego. Warszawa: Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego 4/1, 1965, s. 188–219.

[2] Prasa codzienna Warszawy w latach 1918–1939. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983, s. 146.

[3] Kubicki Aleksander. auschwitz.org. [dostęp 2024-08-23]. Cytat: 1942-04-18, Auschwitz, przybycie do obozu (ang.).

[4] Kazimierz Albin: List gończy: historia mojej ucieczki z Oświęcimia i działalności w konspiracji. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 2013, s. 140.

[5] Häfglings-Personal-Karte. arolsen-archives.org, 1943. [dostęp 2024-08-23]. Cytat: Überstellt: am 12.3.43 an KL Buchenwald (niem.).

[6] Wacław Czarnecki, Zygmunt Zonik: Walczący obóz Buchenwald. Warszawa: Książka i Wiedza, 1969, s. 59–60. Cytat: 10 marca przyjechał pierwszy transport z Oświęcimia liczący 1000 więźniów. Znajdowała się w nim grupa ludzi, którzy odegrali poważną rolę w późniejszym życiu obozu. Przybyli m.in. (...) / (str. 60) Jan Krzywicki („Pokrzywnicki”), Marian Kubicki, (...) Kazimierz Nowicki. (pol.). Podana tu data przyjazdu transportu z Auschwitz, 10 marca, jest błędna i dotyczy daty wyjazdu z Auschwtiz. Jak wynika z dokumentacji z obozu Buchenwald (por. przypis powołujący się na arolsen.archives.pl) przyjazd do Buchenwaldu nastąpił 2 dni później.

[7] Wacław Czarnecki, Zygmunt Zonik: Walczący obóz Buchenwald. Warszawa: Książka i Wiedza, 1969, s. 409.

[8] Wacław Czarnecki, Zygmunt Zonik: Walczący obóz Buchenwald. Warszawa: Książka i Wiedza, 1969, s. 396.

[9] M.P. z 1949 r. nr 90, poz. 1089.

[10] Wyszukiwarka grobów w Warszawie.

[11] Kubiccy rodem z Raszkowa – pamięć i wspomnienie [online], fpir.pl, 29 września 2015 [zarchiwizowane z adresu 2019-03-06] .

[12] M.P. z 1955 r. nr 52, poz. 560.

[13] Nadzwyczajna sesja Sejmu, „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22 lipca 1966, s. 1.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]