Marian Jarosz (podpułkownik)
podpułkownik | |
Data i miejsce urodzenia |
12 października 1921 |
---|---|
Data śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca dywizjonu pociągu pancernego |
Główne wojny i bitwy |
II wojna światowa (bitwa o Kołobrzeg), |
Odznaczenia | |
|
Marian Stanisław Jarosz (ur. 12 października 1921, zm. 29 sierpnia 2008) – podpułkownik Wojska Polskiego, uczestnik II wojny światowej, walk z UPA, działacz kombatancki, autor publikacji.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 12 października 1921[1][a] w Oknach-Grzymałowie[2] . Jego rodzina wywodziła się ze wschodu[3]. Był synem Stanisława (wojskowy[3], uczestnik polskiej wojny obronnej w 1939) i Katarzyny z domu Bednarz[4][5][6][2] . W latach 30. zamieszkiwał z rodziną we Lwowie (w tym mieście jego wuj Piotr Hadam był działaczem lewicowym)[7]. Tam zdał maturę[3]. Uzyskał wykształcenie średnie[1] kolejowe[8].
Podczas II wojny światowej po nadejściu frontu wschodniego został wcielony do ludowego Wojska Polskiego i od 28 sierpnia do 4 grudnia 1944 służył w 16 Kołobrzeskim pułku piechoty[5][9][10][11]. W jednostce objął funkcję zastępcy dowódcy zwiadu artyleryjskiego[12][13][8]. Następnie, 4 grudnia 1944 został skierowany do Oficerskiej Szkoły Piechoty Nr 1 w Krakowie[9][10] (według własnej relacji w Riazaniu[8])[10])). Według informacji przekazanej w 2006 przez Centralne Archiwum Wojskowe z tej szkoły został zdemobilizowany 1 września 1945 w stopniu chorążego[9][11]. W różnych publikacjach podawano, że był też żołnierzem 6 Pomorskiej Dywizji Piechoty w strukturze 1 Armii Wojska Polskiego[3], w 18 pułku piechoty w składzie 6PDP w stopniu podporucznika[14]. W marcu 1945 miał uczestniczyć w bitwie o Kołobrzeg[8].
Po wojnie, z uwagi na jego wyuczony zawód, został przydzielony do wojsk kolejowych[3][8]. W stopniu podporucznika był w składzie, po czym został zastępcą dowódcy, a później dowódcą pociągu pancernego[3] nr 2 (model Panzertriebwagen 16, funkcjonującego pod nazwą „Grom”), sformowanego w październiku 1945 w Warszawie, po czym skierowanego do Sanoka pod komendę 8 Drezdeńskiej Dywizji Piechoty[11] i następnie uczestniczącego w walkach z Ukraińską Powstańczą Armią (UPA) na liniach Sanok – Łupków (linia kolejowa nr 107) i wzgl. Sanok –Olszanica[11] wzgl. Sanok – Ustjanowa(linia kolejowa nr 108)[15][11][8]. W stopniu kapitana został dowódcą utworzonego na początku 1947 dywizjonu pociągów pancernych[3] Służby Ochrony Kolei (SOK), który stacjonował w Zagórzu na tamtejszej stacji kolejowej i także brał udział w walkach z UPA (działania zabezpieczające, wsparcie działań operacyjnych, obrona stacji kolejowych, rozminowywanie mostów). Jako komendant pociągu SOK działał przy ochronie linii kolejowej[16]. W tym czasie miał dokonać zatrzymania na stacji kolejowej w Sanoku łącznika oddziałów podziemia antykomunistycznego, którego Józef Kuraś ps. „Ogień” rzekomo wysłał do Antoniego Żubryda ps. „Zuch”[17]. 27 marca 1947 uczestniczył w odprawie oficerów dokonanej przez gen. Karola Świerczewskiego, który tego samego dnia poniósł śmierć w Bieszczadach[18]. Funkcję dowódcy dywizjonu sprawował do 1948[8], pod jego komendą było ok. 3000 żołnierzy. W 1950 odszedł ze służby wojskowej w stopniu kapitana[3].c
Po odejściu z wojska przez około trzy lata był zatrudniony w kopalnictwie naftowym z siedzibą w Sanoku[3]. W tym okresie pracował w Grabownicy, Krośnie, Krakowie[b] i finalnie w Sanoku, gdzie pełnił stanowisko zastępcy dyrektora ds. wierceń poszukiwawczych[3]. Później był pracownikiem Sanockiej Fabryki Wagonów „Sanowag” (późniejsza Sanocka Fabryka Autobusów „Autosan”), gdzie przez ok. 30 lat pracował jako kierownik służby transportu i spedycji[3] wzgl. główny specjalista ds. transportu i spedycji, pełniąc także funkcję pełnomocnika dyrektora ds. transportu[19][20][3]. W okresie tego zatrudnienia ukończył studium w zakresie ekonomiki i transportu[3].
Od 1952 był członkiem Związku Bojowników o Wolność i Demokrację[1][21], w 1957 został działaczem kombatanckim w sanockiej organizacji[11], był współzałożycielem[22] i przewodniczącym koła zakładowego przy SFA „Autosan” (1962, 1963)[1], pełnił funkcję prezesa zarządu miejsko-gminnego Koła ZBoWiD w Sanoku[23] od 1984[24][25][26], ponownie wybrany 26 października 1988[27][28][29][30][31][32][11] oraz zasiadał w radzie naczelnej ZBoWiD[33]. Wraz ze swoim bratem Bronisławem w latach 60. był inicjatorem i organizatorem prelekcji w Sanoku znanych osobistości (wśród nim byli Józef Sobiesiak, Jan Gerhard, Jerzy Łyżwa, Włodzimierz Sokorski)[34]. W październiku 1989 został członkiem Zarządu Wojewódzkiego ZBoWiD w Krośnie, zasiadł w prezydium ZW oraz został delegatem na Krajowy Zjazd ZBoWiD[35]. Został członkiem powołanego 31 stycznia 1968 społecznego komitetu ORMO w Sanoku[36]. W 1976 otrzymał zaświadczenie kombatanta[1]. Pełnił funkcję przewodniczącego Klubu Oficerów Rezerwy w SFA „Autosan”, ponownie wybrany w 1985[37]. Po przekształceniu ZBoWiD w 1990 pełnił funkcję prezesa Koła Miejsko-Gminnego Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych Ziemi Sanockiej w Sanoku, które przyjęło do nazwy imię 2 Pułku Strzelców Podhalańskich, jednostki z okresu II Rzeczypospolitej[23][3][38][39] (ponownie wybierany prezesem zarządu tego koła w październiku 2001 na czwartą z kolei kadencję[40][41], następnie w 2005[8]) oraz był wiceprezesem Okręgu ZKRP i BWP[38]. Był także działaczem Ligi Obrony Kraju. W lipcu 1975 zasiadł we władzach wojewódzkich Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej w Krośnie[42].
Na emeryturze zajął się pracą kronikarską i upamiętniającą[3]. Działał społecznie, w tym na rzecz upamiętnienia walk o niepodległość i uczestników wojen. Był inicjatorem powstania pomnika ofiar Zwangsarbeitslager Zaslaw w Zasławiu, pomnika upamiętniającego żołnierzy 6 Pomorskiej Dywizji Piechoty obok Szkoły Podstawowej nr 7, Pomnika Synom Ziemi Sanockiej Poległym i Pomordowanym za Polskę w Sanoku[3][11][38][43][39]. Opublikował pięć wydawnictw książkowych w zakresie udziału przedstawicieli Sanoka i ziemi sanockiej w wojnach[38][44]. Współpracował z miesięcznikiem „Polsce wierni” ZKRP i BWP[45]. Udzielał się także na rzecz szkoły Gimnazjum nr 4 im. 6 Pomorskiej Dywizji Piechoty w Sanoku, noszącej patronat jednostki, w której służył[46]. W tej działalności wygłaszał wykłady wspomnieniowe i na tematy żołnierskie. Był kolekcjonerem pamiątek historycznych. Publikował na łamach „Gazety Sanockiej – Autosan”[47]. Był autorem publikacji o charakterze kombatanckim oraz podsumowań tematyki II wojny światowej. W latach 90. angażował się w polemikę na łamach prasy[48]. W lutym 1999 brał udział w zjeździe powiatowym Socjaldemokracji Rzeczypospolitej Polskiej w Sanoku[49][50].
Pozostawał kapitanem rezerwy w stanie spoczynku w latach 80. i 90[51][52][21]. W 2000 otrzymał nominację na stopień majora[2] , przyznaną postanowieniem ministra obrony narodowej[53][54] i pozostawał w tej randze w 2002[3]. Później był przedstawiany w stopniu podpułkownika. Został członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia Klub Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari[6]. Od października 2005 grupa kombatantów zrzeszonych w Sanoku dążyła do wyjaśnienia sprawy kariery wojskowej Mariana Jarosza, przeprowadzenia jego lustracji i odebrania mu odznaczenia Krzyża Srebrnego Orderu Virtuti Militari (ich zdaniem awanse i order miałby otrzymać dzięki osobistym koneksjom)[10][11][55]. Powoływali się oni zarówno na dokumenty, jak też na relację płk. Antoniego Mroza, zarzucającego Jaroszowi kłamstwa i konfabulacje odnośnie do swego życiorysu[10]. W obronie M. Jarosza stanął płk Adam Sikorski (członek zarządu koła ZKRP i BWP w Sanoku), przywołujący, że Order VM nadano Jaroszowi za „skuteczne i umiejętne wykonywanie zadań bojowych przez pociąg pancerny” dowodzony przez niego w okresie walk z UPA[11]. Sam Jarosz w odpowiedzi prasowej przedstawił swój szlak bojowy i wskazał, że otrzymał order VM w 1970[8]. W związku z powyższym wicedyrektor Departamentu Wojskowego Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oświadczył, że Marian Jarosz był funkcjonariuszem UB, zaś Order Virtuti Militari, którym został odznaczony w 1970, miał być przyznany w wyniku złożenia wniosku, który w swojej treści obejmował nieprawdziwe dane[23] i jednocześnie zadeklarował wystąpienie o cofnięcie awansu do stopnia podpułkownika i pozbawienie M. Jarosza Orderu Virtuti Militari[39]. W Inwentarzu IPN podano, że w aktach Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Rzeszowie za lata 1949-1958 Marian Jarosz figuruje jako rezydent wywiadu służb PRL, zarejestrowany pod pseudonimem „101”[56].
Marian Jarosz zmarł 29 sierpnia 2008, a jego pogrzeb odbył się 2 września 2008 w Sanoku[38][39]. Jego żoną była Cecylia z domu Bryndza, podczas II wojny światowej żołnierz Armii Krajowej, ps. „Irena” (zm. 1993)[3]. Oboje zostali pochowani w grobowcu na Cmentarzu Centralnym w Sanoku. Mieli dwie córki: Danutę i Urszulę[3]. Jego brat Bronisław (1924–1977) także był żołnierzem LWP w stopniu majora oraz lekarzem[18][19][57].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Katalog miejsc pamięci, walki i męczeństwa z terenu byłego powiatu sanockiego. Sanok: Zarząd Koła Miejsko-Gminnego Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych Ziemi Sanockiej, 1994.[58][c][11]
- Księga poległych. Pomordowanych i zmarłych na polu chwały mieszkańców ziemi sanockiej 1939–1944–1948. Sanok: Zarząd Koła Miejsko-Gminnego Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych Ziemi Sanockiej / Edytor, 1998. ISBN 83-903522-0-6.[59][3][11]
- Rodowód Sanockiej Organizacji Kombatanckiej i jej działalność w latach 1945–1997. Sanok: Zarząd Koła Miejsko-Gminnego Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych Ziemi Sanockiej, 1999. ISBN 83-903522-1-4.[60][d][11][39]
- Działalność OUN–UPA w latach 1943–1947 w powiatach Sanok i Lesko, 2003, ISZN 83-89123-83-5, wyd. Oficyna Wydawnicza „Apla”[e]
- Wolność krzyżami mierzona. Pamięci sanoczan poległych w II wojnie światowej. Krosno: Apla, 2006. ISBN 83-7450-037-9.[11]
- Walki z bandami UPA na ziemi sanockiej w latach 1943–1948[11]
W 2002 przygotowywał też publikację pt. Brzozowie w II wojnie światowej[3].
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- Odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (6 października 1970)[2][f][61][62][8][38], za skuteczne i umiejętne wykonywanie zadań bojowych przez pociąg pancerny)[11]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (7 grudnia 2000, postanowieniem Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego „za wybitne zasługi w działalności społecznej na rzecz środowisk kombatanckich”, udekorowany 14 grudnia 2000 w Pałacu Prezydenckim w Warszawie)[63][64][2][g][8][38]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (10 sierpnia 1998)[2]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1971)[65][66][61]
- Krzyż Walecznych (1947)[h][67][68][8]
- Złoty Krzyż Zasługi (1964)[66]
- Srebrny Krzyż Zasługi (1955)[66]
- Brązowy Krzyż Zasługi (1953)[66]
- Medal Wojska[8]
- Krzyż Armii Krajowej[8]
- Srebrny Medal „Zasłużonym na Polu Chwały” (1946)[66]
- Brązowy Medal „Zasłużonym na Polu Chwały” (1945)[66]
- Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974)[66]
- Medal za Warszawę 1939–1945 (1952)[66]
- Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk (1946)[66]
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (1973)[66]
- Medal „Za udział w walkach o Berlin” (1950)[66]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)[66]
- Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1968)[66]
- Odznaka Grunwaldzka (1946)[67]
- Srebrna Odznaka „W Służbie Narodu” (1983)[69]
- Brązowa Odznaka „W Służbie Narodu” (1973)[66]
- Złoty Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej” (1980)[66]
- Odznaka Honorowa Polskiego Czerwonego Krzyża III stopnia (1980)[66]
- Brązowy Medal „Za Zasługi dla Ligi Obrony Kraju” (1983)[70]
- Odznaka „Zasłużony Działacz LOK” (1983)[70]
- Medal Krajowej Rady Narodowej[1]
- Medal pamiątkowy Warszawskiego Okręgu Wojskowego (1983)[71]
- Odznaka uczestnika walk o Kołobrzeg[8]
- Odznaka „Zasłużony dla województwa rzeszowskiego” (1973)[66]
- Odznaka „Za zasługi dla województwa krośnieńskiego” I stopnia (1989)[35]
- Medal Pamiątkowy ZBoWiD (1989)[35]
- Odznaka „Zasłużony Działacz Klubu Oficerów Rezerwy” (1978)[66]
- Order Podwójnego Białego Krzyża III klasy (Słowacja)[2][38]
- Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” – ZSRR (1945)[66]
- Medal „Za wyzwolenie Warszawy” – ZSRR (1946)[66]
- inne odznaczenia polskie o zagraniczne[38] (radzieckie, rosyjskie, czeskie, słowackie)
- Wyróżnienia i nagrody
- Dyplom „Zasłużony dla Polskiego Przemysłu Maszynowego” (1979)[72]
- Nagroda Miasta Sanoka w dziedzinie kultury i sztuki za rok 2001[73][3][54][74][75][76][39]
- Nagroda Zarządu Głównego ZKRP i BWP Warszawa[77]
- „Jubileuszowy Adres” (1984)[78]
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ W Sanoku żył także inny Marian Jarosz, ur. 1928, także członek ZBoWiDu, ur. 1928, zob. Deklaracje ↓, s. 17
- ↑ W Krakowie zamieszkiwali wówczas jego rodzice. Błażewicz 2002 ↓, s. 6
- ↑ Tu podano rok wydania 1996.Błażewicz 2002 ↓, s. 6
- ↑ Tu podano rok wydania 1998. Błażewicz 2002 ↓, s. 6
- ↑ W 2003 wzmiankowano pod tytułem Rodowód organizacji ukraińskich nacjonalistów i jej ludobójczy charakter w powiecie Sanok-Lesko w latach 1939-48Błażewicz 2002 ↓, s. 6
- ↑ Nadany na wniosek „WSzW”, nr leg. 815-70, zob. Deklaracja OKKVM ↓ lub 825-70, zob. Deklaracje ↓, s. 32
- ↑ W publikacji z 2014 Władysław Stachowicz podał, iż w 2002 Marian Jarosz miał otrzymać Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, zob. Władysław Stachowicz. Samorząd terytorialny miasta Sanoka w latach 1990–2002 w relacjach lokalnej prasy. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 11: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1990–2010, s. 241, 2014. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X., co stanowi omyłkę w powiązaniu z faktem, że w 2000 Jarosz został odznaczony Krzyżem Komandorskim tego orderu, a więc stopniem wyższym w precedencji polskich odznaczeń.
- ↑ Nadany przez GO „Wisła”, zob. Deklaracja OKKVM ↓
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Deklaracje ↓, s. 24.
- ↑ a b c d e f g Deklaracja OKKVM ↓.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Błażewicz 2002 ↓, s. 6.
- ↑ Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 220 (poz. 143).
- ↑ a b Witold Szymczyk. Pod znakiem piastowskiego orła. „Widnokrąg”. Nr 41 (107), s. 3, 13 października 1963.
- ↑ a b Członkowie zwyczajni Klubu Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari (2001-2014). klubvm.org.pl. [dostęp 2017-01-13].
- ↑ Stanisław Siwak. Robotnicze tradycje. „Nowiny”. Nr 100, s. 5, 30 kwietnia – 1 maja 1985.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Jarosz 2007 ↓, s. 8.
- ↑ a b c Deklaracje ↓, s. 31.
- ↑ a b c d e Struś 2007 ↓, s. 5.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Sikorski 2007 ↓, s. 10.
- ↑ Uwaga weterani z 16 Kołobrzeskiego Pułku Piechoty. „Nowiny”. Nr 69, s. 3, 22 i 23 marca 1969.
- ↑ Droga do zwycięstwa. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 12 (268), s. 3, 1–10 maja 1983.
- ↑ Andrzej Brygidyn. Śladami synów ziemi sanockiej – żołnierzy 6 Dywizji Piechoty. „Rocznik Sanocki”. Tom VI, s. 155, 162-163, 183, 1988.
- ↑ Improwizowane pociągi pancerne Służby Ochrony Kolei (SOK). pibwl.republika.pl. [dostęp 2014-06-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (4 marca 2016)].
- ↑ Uroczystości w Zagórzu. „Nowiny”. Nr 199, s. 5, 11 października 1982.
- ↑ Artur Bata: Bieszczady w ogniu. Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987, s. 202–203. ISBN 83-03-01790-X.
- ↑ a b Witold Szymczyk. Generałowi w hołdzie. „Nowiny”. Nr 70, s. 2, 28 marca 1977.
- ↑ a b Kondolencje. „Nowiny”. Nr 16, s. 2, 21 stycznia 1977.
- ↑ Artur Bata: Bieszczady w ogniu. Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987, s. 205. ISBN 83-03-01790-X.
- ↑ a b Władysław Stachowicz. Samorząd terytorialny miasta Sanoka w latach 1990–2002 w relacjach lokalnej prasy. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 11: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1990–2010, s. 170, 2014. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Stanisław Janczura. Z działalności koła zakładowego ZBoWiD. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 9, s. 3, 15–31 lipca 1974.
- ↑ a b c Franciszek Oberc. Burmistrzowie Sanoka w dwudziestoleciu. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 11: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1990–2010, s. 610, 2014. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ ZBoWiD 1986 ↓, s. 332.
- ↑ Bogumiła Koszela. Ambitne plany sanockiego koła ZBoWiD. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 7 (298), s. 3, 1–20 marca 1984.
- ↑ Spotkanie weteranów II wojny światowej. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 3, Nr 22 (313) z 1–10 sierpnia 1984.
- ↑ Sztandar 1986 ↓, s. 92.
- ↑ W jedności siła?. „Tygodnik Sanocki”. Nr 36 (200), s. 7, 8 września 1995.
- ↑ Józef Ząbkiewicz. Nowe władze sanockiego ZBoWiD. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 33 (468), s. 6, 20–30 listopada 1988.
- ↑ Józef Ząbkiewicz. 40 lat kombatanckiego związku. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 14 (485), s. 3, 10–20 maja 1989.
- ↑ Dzień zwycięstwa – dzień kombatanta. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 15 (468), s. 3, 20–31 maja 1989.
- ↑ Upamiętnić dobro najwyższe!. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 34 (505), s. 2, 10–20 grudnia 1989.
- ↑ Dzień Metalowca – branżowe święto pracowników SFA. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 12 (375), s. 1, 20–30 kwietnia 1986.
- ↑ ZBoWiD 1986 ↓, s. 93.
- ↑ a b c Ocena 1989 ↓, s. 1.
- ↑ Władysław Stachowicz. Miejska Rada Narodowa w Sanoku 1950–1990. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 219, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Wiesław Koszela. Nowe władze Klubu Oficerów Rezerwy w SFA. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 11 (338), s. 1, 10–20 kwietnia 1985.
- ↑ a b c d e f g h i Hajduk 2008 ↓, s. 5.
- ↑ a b c d e f Oberc 2014 ↓, s. 542.
- ↑ Jolanta Ziobro. Kombatanci po konferencji. „Tygodnik Sanocki”. Nr 42 (519), s. 2, 19 października 2001.
- ↑ Edward Hajduk. Jubileusz majora. „Tygodnik Sanocki”. Nr 43 (520), s. 10, 26 października 2001.
- ↑ Stanisław Janczura. Nowe władze Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 14 (33), s. 5, 5–31 lipca 1975.
- ↑ Władysław Stachowicz. Samorząd terytorialny miasta Sanoka w latach 1990–2002 w relacjach lokalnej prasy. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 11: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1990–2010, s. 204, 2014. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Sanok – bibliografia. biblioteka.sanok.pl. [dostęp 2014-06-03].
- ↑ To już 10 lat.... kombatantpolski.pl. [dostęp 2014-06-03].
- ↑ Aktualności. gim4.sanok.biz. [dostęp 2014-06-03].
- ↑ Marian Jarosz. W Dniu Zwycięstwa. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 9 (54), s. 2, 1–15 maja 1976.
- ↑ Władysław Stachowicz. Samorząd terytorialny miasta Sanoka w latach 1990–2002 w relacjach lokalnej prasy. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 11: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1990–2010, s. 201, 2014. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Marian Kawa szefem. „Tygodnik Sanocki”. Nr 10 (382), s. 1, 3, 5 marca 1999.
- ↑ Władysław Stachowicz. Samorząd terytorialny miasta Sanoka w latach 1990–2002 w relacjach lokalnej prasy. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 11: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1990–2010, s. 202, 2014. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Andrzej Brygidyn. Śladami synów ziemi sanockiej – żołnierzy 6 Dywizji Piechoty. „Rocznik Sanocki”. Tom VI, s. 183, 1988.
- ↑ Marian Jarosz: Katalog miejsc pamięci, walki i męczeństwa z terenu byłego powiatu sanockiego. Sanok: 1994, s. 6.
- ↑ Maria Boczar. Święto Wojska Polskiego. „Tygodnik Sanocki”. Nr 33 (458), s. 2, 18 sierpnia 2000.
- ↑ a b Władysław Stachowicz. Samorząd terytorialny miasta Sanoka w latach 1990–2002 w relacjach lokalnej prasy. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 11: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1990–2010, s. 241, 2014. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Marian Struś. Kombatanci oburzeni. „Tygodnik Sanocki”. Nr 17/18 (807/808), s. 15, 27 kwietnia / 4 maja 2007.
- ↑ Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Rzeszowie (1944) 1983-1990. inwentarz.ipn.gov.pl. [dostęp 2020-05-10].
- ↑ Podziękowanie. „Nowiny”. Nr 22, s. 2, 28 stycznia 1977.
- ↑ Katalog miejsc pamięci, walki i męczeństwa z terenu byłego powiatu sanockiego. Sanok: 1994, s. 6.
- ↑ Bartosz Błażewicz. Ku pamięci. „Tygodnik Sanocki”. Nr 20 (340), s. 2, 15 maja 1998.
- ↑ Bartosz Błażewicz. U kombatantów. Uroczyście i rocznicowo. „Tygodnik Sanocki”. Nr 38 (410), s. 2, 17 września 1999.
- ↑ a b Sztandar 1986 ↓, s. 72.
- ↑ Bojowe ordery i odznaczenia na piersiach sanoczan. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 26 (497), s. 1, 20–30 września 1989.
- ↑ M.P. z 2001 r. nr 5, poz. 86.
- ↑ W żołnierskim gronie. „Tygodnik Sanocki”. Nr 5 (482), s. 4, 2 lutego 2001.
- ↑ Idea PPR określiła losy naszego kraju. Dalsze uroczystości na Rzeszowszczyźnie. W Sanoku. „Nowiny”. Nr 17, s. 2, 18 stycznia 1972.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Deklaracje ↓, s. 32.
- ↑ a b Deklaracje ↓, s. 24, 32.
- ↑ Sztandar 1986 ↓, s. 73.
- ↑ Zakładowa uroczystość 30-lecia ORMO. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 8 (264), s. 2, 10–20 marca 1983.
- ↑ a b W 40 rocznicę LWP. Spotkanie „autosanowców” – weteranów walk o wolność kraju. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 30 (286), s. 2, 1–10 listopada 1983.
- ↑ Grupa Oficerów Rezerwy gośćmi Klubu Oficerów Rezerwy. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 31 (287), s. 2, 10–20 listopada 1983.
- ↑ Wysokie odznaczenia dla mieszkańców Sanoka i pracowników SFA na 30-lecie PRL. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 21 (150), s. 2, 20–31 lipca 1979.
- ↑ Joanna Kozimor. Laureaci Nagród Miasta Sanoka. „Tygodnik Sanocki”. Nr 23 (552), s. 2, 7 czerwca 2002.
- ↑ Zbigniew Osenkowski. Kalendarium sanockie 2001–2004. „Rocznik Sanocki”. Tom IX, s. 429, 2006. Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN 0557-2096.
- ↑ Artur Olechniewicz – bibliografia. muzeum.sanok.pl. [dostęp 2015-05-18].
- ↑ Marian Struś: Nagrody dla zasłużonych. nowiny24.pl, 2002-06-05. [dostęp 2015-12-25].
- ↑ Marian Jarosz. biblioteka.sanok.pl. [dostęp 2014-06-03].
- ↑ Władysław Stachowicz. Miejska Rada Narodowa w Sanoku 1950–1990. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 288, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Związek Bojowników o Wolność i Demokrację. Oddział w Sanoku. Deklaracje i karty ewidencyjne członków zwyczajnych J Jaracz-Jurcaba 1968-1989, AP Rzeszów – O/Sanok (zespół 659, sygn. 67). s. 1-191.
- Wysoka ocena sanockich kombatantów. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 30 (501), s. 1, 1–10 listopada 1989.
- Arnold Andrunik: Rozwój i działalność Związku Bojowników o Wolność i Demokrację na Ziemi Sanockiej w latach 1949-1984. Sanok: 1986, s. 1-335.
- Komitet Organizacyjny Fundacji Sztandaru. Związek Bojowników o Wolność i Demokrację. Zarząd Koła w Sanoku. Sanok: 1986, s. 1-194.
- Bartosz Błażewicz. Kronikarz w mundurze. „Tygodnik Sanocki”. Nr 32 (561), s. 6, 9 sierpnia 2002.
- Marian Jarosz , Deklaracja członka zwyczajnego Ogólnopolskiego Klubu Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2005 .
- Marian Struś. Virtuti Militari to nie blaszka. „Tygodnik Sanocki”. Nr 2 (792), s. 5, 12 stycznia 2007.
- Adam Sikorski. Odmawiam lustratorom. „Tygodnik Sanocki”. Nr 3 (793), s. 10, 19 stycznia 2007.
- Marian Jarosz. Nie mam nic do ukrycia. „Tygodnik Sanocki”. Nr 19 (809), s. 8, 11 maja 2007.
- Edward Hajduk. Ppłk Marian Jarosz – 1921–2008 r. Pożegnanie. „Tygodnik Sanocki”. Nr 38 (880), s. 5, 19 września 2008.
- Franciszek Oberc. Samorząd miejski Sanoka a wybitni sanoczanie. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 11: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1990–2010, s. 542, 2014. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- Członkowie Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej
- Członkowie ZBoWiD
- Działacze PZPR
- Działacze Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej
- Działacze środowisk kombatanckich
- Kapitanowie ludowego Wojska Polskiego
- Kombatanci mianowani oficerami III Rzeczypospolitej
- Laureaci Nagrody Miasta Sanoka
- Odznaczeni Brązowym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Brązowym Medalem „Za zasługi dla obronności kraju”
- Odznaczeni Brązowym Medalem „Zasłużonym na Polu Chwały”
- Odznaczeni Krzyżem Armii Krajowej
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Srebrnym Medalem „Zasłużonym na Polu Chwały”
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Medalem 30-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Medalem „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej”
- Odznaczeni Medalem Wojska
- Odznaczeni Medalem za Odrę, Nysę, Bałtyk
- Odznaczeni Medalem „Za udział w walkach o Berlin”
- Odznaczeni Medalem za Warszawę 1939–1945
- Odznaczeni medalem „Za Zasługi dla Ligi Obrony Kraju”
- Odznaczeni Medalem „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
- Odznaczeni Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945
- Odznaczeni Odznaką Grunwaldzką
- Odznaczeni Odznaką Honorową Polskiego Czerwonego Krzyża III stopnia
- Odznaczeni odznaką „W Służbie Narodu”
- Odznaczeni Odznaką „Zasłużony Działacz LOK”
- Pisarze związani z Sanokiem
- Pochowani na Cmentarzu Centralnym w Sanoku
- Polacy odznaczeni Orderem Podwójnego Białego Krzyża
- Polacy odznaczeni sowieckimi orderami i odznaczeniami
- Pracownicy fabryki maszyn, wagonów i autobusów w Sanoku
- Uczestnicy bitwy o Kołobrzeg (1945)
- Uczestnicy walk z ukraińskim podziemiem zbrojnym 1939–1947 (Polska Ludowa)
- Wojskowi związani z Sanokiem
- Żołnierze ludowego Wojska Polskiego – uczestnicy walk na froncie wschodnim
- Urodzeni w 1921
- Zmarli w 2008