Marek Oramus
Data i miejsce urodzenia |
23 marca 1952 |
---|---|
Alma Mater |
Politechnika Śląska, Uniwersytet Warszawski |
Dziedzina sztuki | |
Odznaczenia | |
Strona internetowa |
Marek Oramus (ur. 23 marca 1952 w Sieprawiu pod Krakowem), pseud. Ewaryst Gwizdek, Jan Buła, Kunktator, Predator[1] – polski pisarz fantastyki i publicysta.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1975 ukończył studia na Wydziale Mechaniczno-Energetycznym Politechniki Śląskiej, następnie Pomagisterskie Studium Dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim w 1977. Od 1972 współpracował z gliwickim oddziałem „Tygodnika Studenckiego Politechnik“. W 1981 w miesięczniku „itd“, wybrany na zastępcę redaktora naczelnego – wyboru nie zatwierdził wydawca. Po wprowadzeniu stanu wojennego w 1981 w wyniku negatywnej weryfikacji został zwolniony z pracy z zakazem uprawiania zawodu. W latach 1983–1986 prowadził dział recenzji w „Przeglądzie Technicznym“. Na początku lat 90. kierownik działu, a następnie publicysta dziennika „Czas Krakowski”. W latach 90. współpracownik miesięcznika „Fenix”, równolegle recenzent „Dziennika Polskiego”. Od 1990 do 2004 kierownik działu publicystyki w miesięczniku „Nowa Fantastyka”[1]. Od 2010 współpracuje z „Rzeczpospolitą[2]“.
W 2007 na uroczystości z okazji 25-lecia pisma „Fantastyka” został odznaczony przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego Kazimierza Michała Ujazdowskiego Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[3].
Były członek NSZZ „Solidarność” oraz Ogólnopolskiego Klubu Miłośników Fantastyki i Science Fiction. W latach 1975–1982 członek SDP, od 1990 należy do SPP[1].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Debiutował w 1972 na łamach „itd” humoreską Paczka, zaś jego debiutem jako autora science fiction było opowiadanie Eutanazja zamieszczone w 1975 na łamach „Politechnika”. Debiut książkowy to opublikowana w 1983 powieść science fiction Senni zwycięzcy, zaliczana do nurtu fantastyki socjologicznej, ukończona w 1978 r., a wydana w 1982 r.[4]. Przedstawia wizję zamkniętego, manipulowanego społeczeństwa odnoszącą się do polskiej rzeczywistości lat 80. XX wieku. Autor cyklu felietonów Piąte piwo, drukowanych od 1990, pierwotnie na łamach „Fenixa”, później „Nowej Fantastyki”, następnie „Fenixa Antologii”. 55 z nich ukazało się w książce Rozmyślania nad tlenem.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Mąż anglistki Dominiki Oramus, mają córkę Berenikę[5]. Z pierwszego małżeństwa ma córkę Dominikę[1].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]Powieści
- Senni zwycięzcy (Czytelnik 1982)
- Arsenał (Iskry 1985)
- Dzień drogi do Meorii (Iskry 1990)
- Święto śmiechu (SuperNOWA 1995)
- Kankan na wulkanie (Prószyński i S-ka 2009)
- Trzeci najazd Marsjan (Media Rodzina 2010)
Zbiory opowiadań
- Hieny cmentarne (Śląsk 1989)
- Rewolucja z dostawą na miejsce (Solaris 2002)
Opowiadania zamieszczone w antologiach
- Kwadrofoniczne delirium tremens (1984) – po raz pierwszy zamieszczone w 2. numerze miesięcznika „Problemy”, jak również w antologii Przepowiednia, t. 6 Polskiej noweli fantastycznej (1986)
- Siódme niebo (PL +50. Historie przyszłości, 2004)
Publicystyka
- Wyposażenie osobiste (zbiór felietonów i recenzji, Iskry 1987)
- Rozmyślania nad tlenem (zbiór felietonów, Solaris 2001)
- Bogowie Lema (Kurpisz 2007)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej Niewiadowski, Antoni Smuszkiewicz: Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1990, s. 160-162, seria: SF – Wydawnictwo Poznańskie. ISBN 83-210-0892-5.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Maria Kotowska-Kachel: Marek Oramus. nplp.pl. [dostęp 2024-07-16].
- ↑ Wyszukiwarka Archiwum "RZ" | rp.pl [online], rp.pl [dostęp 2024-04-24] [zarchiwizowane z adresu 2013-07-05] .
- ↑ Medale Gloria Artis dla twórców związanych z „Fantastyką” [online], onet.pl, 30 października 2007 [dostęp 2011-06-24] .
- ↑ Antoni Smuszkiewicz: Science fiction wśród omian polskiej fantastyki współczesnej. W: Nie tylko Lem. Fantastyka współczesna. Wróblewski Maciej (Red.). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2017, s. 13. ISBN 978-83-231-3830-3.
- ↑ Marek Oramus. ppibl.ibl.waw.pl. [dostęp 2023-01-27].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Absolwenci Politechniki Śląskiej
- Odznaczeni Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Polscy autorzy fantastyki naukowej
- Członkowie Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich
- Członkowie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” (1980–1989)
- Urodzeni w 1952
- Ludzie urodzeni w Sieprawiu
- Polscy krytycy fantastyki