Przejdź do zawartości

Młyn Hilberta

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Młyn Hilberta
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Dzierżoniów

Adres

Batalionów Chłopskich 11

Data założenia

2021

Położenie na mapie Dzierżoniowa
Mapa konturowa Dzierżoniowa, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Młyn Hilberta”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Młyn Hilberta”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Młyn Hilberta”
Położenie na mapie powiatu dzierżoniowskiego
Mapa konturowa powiatu dzierżoniowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Młyn Hilberta”
Ziemia50°43′28,7″N 16°39′14,7″E/50,724639 16,654083
Strona internetowa

Młyn Hilberta[1] – zabytkowy młyn zbożowy zlokalizowany w Dzierżoniowie na Dolnym Śląsku

Jeden z najlepiej zachowanych tego typu obiektów w Polsce. Jego historia sięga lat 40. XIX wieku, kiedy to rodzina Hilbertów zainwestowała w budowę młyna, który składa się z trzech głównych części związanych z etapami produkcji mąki oraz budynków pobocznych. Przedsięwzięcie to było kontynuacją wcześniejszej działalności Hilbertów, którzy prowadzili młyn w Bielawie, ale zdecydowali się na nowoczesny obiekt w Dzierżoniowie.

Początkowo młyn funkcjonował jako zakład parowy, a w 1930 roku przeszedł na napęd elektryczny. Największa modernizacja miała miejsce w latach 30. XX wieku, kiedy to, oprócz wprowadzenia napędu elektrycznego, obiekt został wyposażony w system przeciwpożarowy, obejmujący wieżę ciśnień i sieć tryskaczy.

Historia i rozwój[2]

[edytuj | edytuj kod]

Rodzina Hilbertów pochodziła z Bielawy, gdzie Karol Zygmunt Hilbert założył pierwszy na Śląsku młyn parowy. Kontynuując jego dzieło, bracia Hilbertowie zdecydowali się na przeniesienie swojej działalności do Dzierżoniowa, po tym jak linia kolejowa Jaworzyna ŚląskaKamieniec Ząbkowicki ominęła Bielawę. W 1868 roku uruchomili młyn zbożowy w Dzierżoniowie, który początkowo mielił 20 ton zboża na dobę. W 1930 roku, pod kierownictwem Hermana Hilberta, młyn przeszedł na napęd elektryczny, co umożliwiło zwiększenie jego wydajności do 130 ton dziennie. W rękach rodziny Hilbertów, a następnie bliskiego przyjaciela rodziny, młyn pozostał do 1945 roku. W tym okresie zbudowano również potężne stalowe elewatory i zainstalowano nowoczesne mlewniki. Młyn stał się jednym z największych i najnowocześniejszych obiektów młynarskich na Śląsku.

Zarządzanie po II wojnie światowej[3]

[edytuj | edytuj kod]

Po zakończeniu II wojny światowej, młyn przez dekadę znajdował się pod zarządem Armii Czerwonej, która produkowała tu mąkę i kasze na potrzeby wojsk. W 1951 roku obiekt został przekazany pod polskie zarządzanie i kontynuował produkcję do 2016 roku, kiedy to został zakupiony przez Fundację Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego Śląska. Po zakończeniu działalności produkcyjnej, maszyny młyna zostały zakonserwowane, a obiekt przekształcony w muzeum, które obecnie jest dostępne dla zwiedzających.

Znaczenie i wartość

[edytuj | edytuj kod]

Młyn Hilberta stanowi unikatowy zabytek techniki młynarskiej, zachowując kompletny ciąg technologiczny z lat 30. XX wieku. Jego architektura i historyczne wyposażenie oferują cenny wgląd w rozwój technologii młynarskiej na Dolnym Śląsku.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. MŁYN HILBERTA » Muzea Techniki [online], Muzea Techniki [dostęp 2024-08-16] (pol.).
  2. https://zabytek.pl/pl/obiekty/g-296897
  3. Młyn Hilberta. Industrialny punkt obowiązkowy na Dolnym Śląsku [online], www.muratorplus.pl [dostęp 2024-08-16] (pol.).