Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Senegalu
Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Senegalu – lista miejsc w Senegalu wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowionej na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej przez UNESCO na 17. sesji w Paryżu 16 listopada 1972[1] i ratyfikowanej przez Senegal 13 lutego 1976[2].
Obecnie (stan na koniec 2019) na liście znajduje się 7 obiektów, w tym 5 o charakterze dziedzictwa kulturowego i 2 o charakterze przyrodniczym, przy czym jeden znajduje się również na liście światowego dziedzictwa w zagrożeniu[2].
Na senegalskiej liście informacyjnej UNESCO – liście obiektów, które Senegal zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa, znajduje się 8 obiektów (stan na koniec 2019)[2].
Obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO
[edytuj | edytuj kod]Poniższa tabela przedstawia senegalskie obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO:
- Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
- Obiekt – polskie tłumaczenie nazwy wpisu na liście[a] wraz z jej angielskim oryginałem[2];
- Położenie – miasto, region; współrzędne geograficzne;
- Typ – klasyfikacja według Komitetu Światowego Dziedzictwa[4]:
- kulturowe (K),
- przyrodnicze (P),
- kulturowo–przyrodnicze (K,P);
- Rok wpisu – roku wpisu na listę;
- Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.
wpis wspólny z innymi krajami
† zagrożone
Nr ref. | Obiekt | Zdjęcie | Położenie | Typ | Rok | Opis |
---|---|---|---|---|---|---|
26 | Wyspa Gorée Island of Gorée |
Dakar 14°40′02,0″N 17°24′03,0″W/14,667220 -17,400830 |
K (vi) |
1978 | Wyspa Gorée u wybrzeży Senegalu, od XV do XIX w. była największym ośrodkiem handlu niewolnikami na wybrzeżu Afryki[5]. Jej architekturę cechuje kontrast pomiędzy ubogimi dzielnicami niewolników a bogatymi domami handlarzy niewolników[5]. Wyspa stanowi symbol wyzysku człowieka oraz sanktuarium pojednania[5]. | |
25 | Narodowy rezerwat ptaków w Djoudj Djoudj National Bird Sanctuary |
Saint-Louis 16°24′16,1″N 16°14′35,8″W/16,404469 -16,243289 |
P (vii)(x) |
1981 | Rezerwat ptaków w Djoudj w delcie rzeki Senegal obejmujący ochroną 16 tys. ha z rozległym jeziorem, strumieniami, stawami i wodami stojącymi. Rezyduje tu ok. 1,5 miliona ptaków, m.in. łyżkodzioby, czaple purpurowe, czaple nadobne i kormorany[6]. | |
153 | Park Narodowy Niokolo-Koba Niokolo-Koba National Park |
Tambacounda 13°04′42,1″N 12°43′15,5″W/13,078369 -12,720961 |
P (x) |
1981 | Park narodowy wzdłuż brzegów rzeki Gambia z lasami galeriowymi i sawannami zamieszkanymi przez wiele gatunków zwierząt, m.in. antylopy Derbiego, szympansy, lwy, lamparty i słonie[7]. W 2007 park został wpisany na listę światowego dziedzictwa w zagrożeniu z uwagi na kłusownictwo, pożary, wysychanie wód i napływ roślin inwazyjnych[7]. | |
956 | Wyspa Saint-Louis Island of Saint-Louis |
Saint-Louis 16°01′50,0″N 16°30′16,0″W/16,030558 -16,504440 |
K (ii)(iv) |
2000 2007 |
Saint-Louis zostało założone na wyspie przy ujściu rzeki Senegal przez kolonistów francuskich w XVII w.[8] W latach 1872–1957 było stolicą Senegalu. Centrum historyczne miasta na wyspie charakteryzuje regularna siatka ulic, system nadbrzeży i typowa architektura kolonialna[8]. | |
1226 | Kamienne kręgi Senegambii Stone Circles of Senegambia |
Central River Division 13°41′29,7″N 14°52′23,3″W/13,691583 -14,873139 |
K (i)(iii) |
2006 | Wpis wraz z Gambią – cztery megalityczne stanowiska archeologiczne w Gambii i Senegalu, obejmujące łącznie około 1000 obiektów, w tym kamienne kręgi[9]. | |
1359 | Delta rzeki Saloum (Senegal) Island of Gorée |
Kaolack Fatick 13°49′02,6″N 16°45′18,8″W/13,817389 -16,755222 |
K (iii)(iv)(v) |
2011 | Delta rzeki Saloum zajmuje powierzchnię 5 tys. km², znajduje się tu sieć słonych kanałów, ok. 200 wysp i wysepek oraz liczne lasy namorzynowe[10]. Głównym źródłem utrzymania miejscowej ludności jest rybołówstwo i zbieractwo[10]. Wskutek działalności człowieka powstało tu 218 kopców usypanych z muszli, w których odkryto 28 miejsc pochówku[10]. | |
1407 | Kraj Bassari: krajobrazy kulturowe Bassari, Fula i Bedik Bassari Country: Bassari, Fula and Bedik Cultural Landscapes |
Kédougou 12°35′36″N 12°05′45″W/12,593333 -12,095833 |
K (iii)(v)(vi) |
2012 | Krajobrazy kulturowe terenów zamieszkanych przez ludy Bassari, Fula i Bedik, które osiedlały się na tym terenie od XI do XIX w. i wykształciły specyficzne środowisko kulturowe, pozostające w harmonii z otaczającą przyrodą[11]. |
Obiekty na senegalskiej Liście Informacyjnej UNESCO
[edytuj | edytuj kod]Poniższa tabela przedstawia obiekty na senegalskiej Liście Informacyjnej UNESCO:
- Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
- Obiekt – polskie tłumaczenie nazwy obiektu wraz z jej angielskim oryginałem na gambijskiej Liście Informacyjnej[2];
- Położenie – miasto, region; współrzędne geograficzne;
- Typ – klasyfikacja według zgłoszenia[4]:
- kulturowe (K),
- przyrodnicze (P),
- kulturowo–przyrodnicze (K,P);
- Rok wpisu – roku wpisu na Listę Informacyjną;
- Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.
Nr ref. | Obiekt | Zdjęcie | Położenie | Typ | Rok | Opis |
---|---|---|---|---|---|---|
2072 | L'Aéropostale L'Aéropostale |
Saint-Louis 16°01′05,0″N 16°29′25,7″W/16,018056 -16,490472 |
K | 2005 | Ślady działalności linii lotniczej L'Aéropostale na terenie Saint-Louis i Dakaru[12]. Linie – projekt lotniczy między Francją, Senegalem i Argentyną – rozpoczęły działalność w 1918, a zakończyły w 1933[12]. | |
2075 | Carabane L'île de Carabane |
Ziguinchor 12°29′19,4″N 16°32′53,4″W/12,488722 -16,548167 |
K | 2005 | Wyspa Carabane leżąca w ujściu rzeki Casamance z pozostałościami XIX-wiecznej architektury, m.in. misji katolickiej, kościoła, domów handlowych – pierwszy francuski ośrodek handlowy w regionie[13]. | |
2076 | Architektura wiejska Basse-Casamance: impluvium królestwa Bandial Architecture rurale de Basse-Casamance: Les cases à impluvium du royaume Bandial |
Ziguinchor Sédhiou Kolda12°34′45,6″N 16°16′54,3″W/12,579333 -16,281750 |
K | 2005 | W regionie Basse-Casamance zachowała się tradycyjna zabudowa wiejska królestwa Bandial z charakterystycznymi domami na planie koła z impluvium[14]. | |
2077 | Park Narodowy Îles de la Madeleine Parc National des îles de la Madeleine |
Dakar 14°39′17″N 17°28′21″W/14,654722 -17,472500 |
K,P | 2005 | Park narodowy obejmujący ochroną archipelag Îles de la Madeleine 4 km na zachód od Dakaru na Oceanie Atlantyckim[15]. | |
2078 | Przystanie na rzece Senegal Les Escales du Fleuve Sénégal |
Saint-Louis Matam Tambacounda |
K | 2005 | Przystanie z punktami handlowymi, sklepami i urzędami ulokowane wzdłuż rzeki Senegal, które odegrały ważną rolę w procesie kolonizacji regionu[16]. | |
2079 | Kurhany w Cekeen Les tumulus de Cekeen |
Diourbel 14°42′00″N 15°57′00″W/14,700000 -15,950000 |
K | 2005 | Na terenie Senegalu znajduje się ponad 10 tys. piaskowych kurhanów, jest to jedno z największych skupisk znanych w Afryce[17]. Najwyższy kurhan (12 m), nazywany Wago Fal, leży w kompleksie w Cekeen obejmującym 56 kurhanów[17]. | |
2080 | Lac Retba Le Lac Rose |
Dakar 14°50′19″N 17°13′50″W/14,838611 -17,230556 |
K,P | 2005 | Lac Retba – silnie zasolone jezioro ok. 35 km na północny wschód od Dakaru o charakterystycznym zabarwieniu wód, od fioletowego do różowego[18]. | |
2081 | Stare Rufisque Le Vieux Rufisque |
Dakar 14°41′03,1″N 17°11′11,9″W/14,684194 -17,186639 |
K,P | 2005 | Stare miasto z zabudową z XIX w.[19] |
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Nazwy podane za Polskim Komitetem ds. UNESCO[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ UNESCO: Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage. [dostęp 2020-02-02]. (ang.).
- ↑ a b c d e UNESCO: Senegal. [dostęp 2020-02-02]. (ang.).
- ↑ Polski Komitet ds. UNESCO: Senegal. [dostęp 2020-02-02]. (pol.).
- ↑ a b UNESCO: The Criteria for Selection. [dostęp 2020-02-02]. (ang.).
- ↑ a b c UNESCO: Island of Gorée. [dostęp 2020-02-02]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Djoudj National Bird Sanctuary. [dostęp 2020-02-02]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO: Niokolo-Koba National Park. [dostęp 2020-02-02]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO: Island of Saint-Louis. [dostęp 2020-02-02]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Stone Circles of Senegambia. [dostęp 2020-02-02]. (ang.).
- ↑ a b c UNESCO: Saloum Delta. [dostęp 2020-02-02]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Bassari Country: Bassari, Fula and Bedik Cultural Landscapes. [dostęp 2020-02-02]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO: L'Aéropostale. [dostęp 2020-02-02]. (fr.).
- ↑ UNESCO: L'île de Carabane. [dostęp 2020-02-02]. (fr.).
- ↑ UNESCO: Architecture rurale de Basse-Casamance: Les cases à impluvium du royaume Bandial. [dostęp 2020-02-02]. (fr.).
- ↑ UNESCO: Parc National des îles de la Madeleine. [dostęp 2020-02-02]. (fr.).
- ↑ UNESCO: Les Escales du Fleuve Sénégal. [dostęp 2020-02-02]. (fr.).
- ↑ a b UNESCO: Les tumulus de Cekeen. [dostęp 2020-02-02]. (fr.).
- ↑ UNESCO: Le Lac Rose. [dostęp 2020-02-02]. (fr.).
- ↑ UNESCO: Le Vieux Rufisque. [dostęp 2020-02-02]. (fr.).