Liang Na

Liang Na

Cesarzowa-małżonka Chin
Okres	od 132 do 144
Jako żona	Shun
Poprzedniczka	Yan Ji
Następczyni	Liang Nüying
Dane biograficzne
Dynastia	Han
Data urodzenia	116
Data śmierci	150
Ojciec	Liang Shang
Mąż	Shun
Dzieci	brak

Liang Na (chiń. 梁妠; ur. 116, zm. 150) – znana również jako cesarzowa Shunlie (順烈皇后, dosłownie dobra i uczynna cesarzowa). Żona cesarza Chin Shuna (125–144). Po śmierci męża była regentką jego syna i następcy, a później kolejno dwóch kolejnych cesarzy. Przez ówczesnych i późniejszych pisarzy była uznawana za zdolną i dobrą regentkę, ale pod koniec swojego panowania powierzyła pieczę nad sprawami państwa swojemu okrutnemu i skorumpowanemu bratu Liang Ji, którego poczynania doprowadziły do przewrotu pałacowego i wymordowania klanu Liang.

Pochodzenie

Przyszła cesarzowa urodziła się w 116 jako córka Liang Shanga – wysokiego urzędnika i markiza Chengshi, wnuka brata słynnej konkubiny Liang matki cesarza He (88–105). Liang Na była opisywana jako wyjątkowo uzdolniona w haftowaniu i szyciu, wiadomo też że znała historię i klasyków konfucjańskich.

W 128 mająca dwanaście lat Liang Na została wybrana na jedną z konkubin cesarza Shuna, który wtedy miał lat trzynaście. Szybko została jego ulubioną konkubiną i wiadomo, że często odmawiała mu kontaktów seksualnych motywując to tym, że cesarz musi mieć jak najwięcej okazji na spłodzenie dziedzica z innymi konkubinami i zaskoczony jej mądrością cesarz pokochał ją jeszcze mocniej. W 131, kiedy rozważał nadanie którejś z konkubin tytułu cesarzowej, postanowił pozostawić wybór bogom i napisał na sosnowej deseczce imiona swoich czterech ukochanych konkubin, po czym zostawił ją w świątyni i zabronił wchodzić komukolwiek do środka pod groźbą śmierci. Następnego dnia liście rosnącego wewnątrz świątyni drzewka pokryły całą posadzkę i leżące na niej deseczki oprócz miejsca, w którym napisane było imię konkubiny Liang Na. Szczęśliwy cesarz mianował ją cesarzową na początku 132.

Cesarzowa

Jako cesarzowa Liang Na była dawana za przykład innym kobietom na dworze ze względu na swoją skromność i za to, że za nic cesarz nie mógł jej namówić na jakiekolwiek wywyższenie członków jej rodziny, chociaż sam bardzo im ufał – wyniósł jej ojca Liang Shanga do pozycji wielkiego marszałka. Liang Shang był dobrze wychowanym i uczciwym człowiekiem pozbawionym jednak jakichkolwiek umiejętności. W tym samym czasie bracia młodej cesarzowej: Liang Ji i Liang Buyi również otrzymali wysokie stanowiska.

W 141 zmarł Liang Shang, a cesarz nierozważnie powierzył jego stanowisko Liang Ji, który wkrótce stał się najpotężniejszą osobą w państwie.

Przez cały czas panowania męża, cesarzowa była jego najbardziej ukochaną żoną, chociaż nie urodziła mu dzieci – jego jedyny syn, Liu Bing urodził się w 143 jako dziecko konkubiny Yu. W rok później umierający już cesarz nadał niemowlęciu tytuł następcy tronu i w kilka miesięcy później już nie żył. Następca tronu został cesarzem i przyjął imię Chong, a Liang Na została cesarzową wdową i regentką.

Regentka cesarzy Chong i Zhi

Cesarzowa wdowa wydawała się być zadowolona z takiego obrotu sprawy, szybko obsadzając najwyższe stanowiska zaufanymi ludźmi. Miała być bardzo władcza, uważając, że ta cecha przystoi jej jako regentce i cesarzowej.

W 145 młody cesarz Chong zmarł pozostawiając sprawę sukcesji tronu swojej macosze, która wezwała na dwór kuzynów trzeciego stopnia zmarłego cesarza, Liu Suana, księcia Qinghe i Liu Zuana, księcia Bohai, jako możliwych następców. Liu Suan był dobrze wychowanym i odpowiednim na to stanowisko młodzieńcem, ale brat wielkiej cesarzowej wdowy, Liang Ji chciał młodego cesarza, którym można by było kierować jak marionetką i doprowadził do wyboru siedmioletniego Liu Zuana, który został cesarzem Zhi (145–146), w którego imieniu regentką została wielka cesarzowa wdowa.

W 146 młody cesarz oskarżył Lianga Ji o korupcję i nadużycia, nazywając go „aroganckim dowódcą”, wskutek czego został przezeń otruty, co stało się bez zgody i wiedzy wielkiej cesarzowej wdowy Liang Na. Najwyżsi urzędnicy poprosili o wybranie księcia Liu Suana na cesarza, lecz Liang Ji zaprotestował wybierając z siostrą czternastoletniego Liu Zhi, markiza Liwu, który poślubił siostrę Lianga Ji i wielkiej cesarzowej wdowy Liang Nüying, zostawszy cesarzem przybrał imię Huan (146–168) i przez kilka najbliższych lat regentką pozostawała wielka cesarzowa wdowa Liang Na.

Regentka cesarza Huana

Jako regentka, wielka cesarzowa wdowa Liang w znacznym stopniu kontynuowała swoją wcześniejszą politykę, Liang Ji stał się jeszcze bogatszy i potężniejszy.

W 147 cesarz Huan nadał swojej konkubinie Liang Nüying tytuł cesarzowej, pod koniec tego roku oskarżył Li Gu i księcia Liu Suana o spisek i plany zbrojnego powstania. Książę utracił swój tytuł, który zamieniono tytułem markiza Weishi i popełnił samobójstwo, a Li Gu i inny urzędnik przeciwny rządom Lianga Ji, Du Qiao zostali ścięci.

W 150 wielka cesarzowa wdowa Liang Na ogłosiła koniec swojej regencji i podczas uroczystości przekazała cesarzowi Huanowi insygnia władzy cesarskiej i całą władzę. Zmarła w rok później najprawdopodobniej na raka jajników i została pochowana ze swoim mężem, cesarzem Shunem. Pozbawiony nadzoru siostry Liang Ji przejął władzę nad całym imperium, stając się coraz bardziej okrutnym i skorumpowanym człowiekiem. To spowodowało nieoczekiwaną reakcję ze strony cesarza – wraz z eunuchami w 159 roku zawiązał spisek w wymierzony przeciw Liang Ji. Klan Liang został wymordowany.

Bibliografia

• Fan Ye, Księga Późniejszych Hanów rozdz. Han rozdz. 10, 2.
• Sima Guang, Zizhi Tongjian rozdz. 51, 52, 53 i 54.
• Bennet Peterson, Barbara (2000). Notable Women of China: Shang Dynasty to the Early Twentieth Century. M.E. Sharpe, Inc. ISBN 978-0-7656-0504-7.