Książ Wielki (gmina)
50°27′N 20°08′E/50,442222 20,140278| gmina miejsko-wiejska | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Powiat | |||
| TERC |
1208042 | ||
| Siedziba | |||
| Burmistrz |
Marek Płonczyński | ||
| Powierzchnia |
137,8 km² | ||
| Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
| ||
| • gęstość |
37,6 os./km² | ||
| Nr kierunkowy |
41 | ||
| Tablice rejestracyjne |
KMI | ||
Adres urzędu: ul. Warszawska 1732-210 Książ Wielki | |||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||
| |||
Położenie na mapie Polski  | |||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||
| 50°27′N 20°08′E/50,442222 20,140278
| |||
| Strona internetowa | |||
| Biuletyn Informacji Publicznej | |||
Książ Wielki – gmina miejsko-wiejska w województwie małopolskim, w powiecie miechowskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie kieleckim.
Siedziba gminy to Książ Wielki (dawniej Wielka Wieś[2]).
Według danych z 30 czerwca 2004[3] gminę zamieszkiwały 5604 osoby.
Struktura powierzchni
[edytuj | edytuj kod]Według danych z roku 2002[4] gmina Książ Wielki ma obszar 137,8 km², w tym:
- użytki rolne: 67%
- użytki leśne: 27%
Gmina stanowi 20,36% powierzchni powiatu.
W czasach Królestwa Polskiego gmina leżała w powiecie miechowskim w guberni kieleckiej. 13 stycznia 1870[a] do gminy przyłączono pozbawiony praw miejskich Książ Wielki[5].
Informacje
[edytuj | edytuj kod]Gmina Książ Wielki położona jest w północnej części województwa małopolskiego w powiecie miechowskim, na pograniczu Wyżyny Miechowskiej i Garbu Wodzisławskiego. Zajmuje obszar 138 km², z czego 67 proc. stanowią użytki rolne, a 27 proc. lasy. Największy kompleks – las „Chrusty” ma powierzchnię 13 km². i znajdują się w nim dwa rezerwaty przyrody: Lipny Dół oraz Kwiatkówka. To nasycenie lasami, pagórkowaty, poprzecinany wąwozami krajobraz i przepływająca z zachodu na wschód doliną rzeka Nidzica – stanowią o dużej atrakcyjności tego terenu. Wielu mieszkańców pobliskich aglomeracji miejskich (głównie z Krakowa i Śląska) buduje tu domki letniskowe i osiedla się na stałe.
Liczba mieszkańców
[edytuj | edytuj kod]Liczba mieszkańców gminy, liczącej 22 sołectwa, wynosi prawie 5600 osób. Daje to średnią gęstość zaludnienia – 40 osób na km². Głównym źródłem utrzymania jest praca w rolnictwie z nastawieniem na hodowlę trzody chlewnej, uprawę zbóż oraz buraków cukrowych. Rozwojowi rolnictwa sprzyjają dobre ziemie, przeważnie rędziny. We wschodniej części gminy występują także gleby lessowe.
Edukacja
[edytuj | edytuj kod]W gminie czynne są: przedszkole, trzy szkoły podstawowe oraz Zespół Szkół Rolniczych z siedzibą w zamku „Mirów” w Książu Wielkim (dawna rezydencja Wielopolskich). Działa także Dom Pomocy Społecznej dla osób starszych i samotnych w dawnym pałacu Hallerów w Mianocicach oraz Warsztaty Terapii Zajęciowej w dawnym dworze Zdziechowskich w Rzędowicach.
Gastronomia
[edytuj | edytuj kod]Wzdłuż przecinającej teren gminy drogi krajowej nr 7, prowadzi działalność siedem lokali gastronomicznych w miejscowościach: Antolka, Książ Wielki i Moczydło, z których dwa (Antolka i Książ Wielki) zapewniają także miejsca noclegowe.
Infrastruktura wodno-kanalizacyjna
[edytuj | edytuj kod]Cały obszar gminy objęty jest siecią wodociągową oraz telefoniczną. Miejscowości Książ Wielki i Wielka Wieś wyposażone są w sieć kanalizacyjną, odprowadzającą ścieki do oczyszczalni. W najbliższych latach planowana jest rozbudowa tej sieci. W sołectwach oddalonych od oczyszczalni głównej, wybudowano ostatnio, korzystając z dotacji unijnych, szereg oczyszczalni przydomowych. Dzięki temu zlikwidowano większość tzw. szamb, co znacznie zmniejszyło zagrożenie środowiska naturalnego.
Klimat
[edytuj | edytuj kod]Obszar Gminy Książ Wielki znajduje się w regionie klimatycznym śląsko-małopolskim. Oto statystyki charakteryzujące pogodę na tym terenie:
- średnia temperatura stycznia: 3,0 °C
- średnia temperatura lipca: 17,7 °C
- czas trwania termicznej zimy (liczba dni o średniej temp. poniżej 0 °C): 92 dni
- czas trwania termicznego lata (liczba dni o średniej temp. powyżej 15 °C): 91 dni
- liczba dni pogodnych (o najmniejszym zachmurzeniu): 62 dni
- liczba dni pochmurnych (o najwyższym zachmurzeniu): 122 dni
- roczny opad atmosferyczny: 610 mm
8 liczba dni z szatą śnieżną: 80 dni
Na terenie gminy przeważają wiatry z kierunku zachodniego.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Dane z 30 czerwca 2004[3]:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| populacja | 5604 | 100 | 2890 | 51,6 | 2714 | 48,4 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
40,7 | 21 | 19,7 | |||
- Piramida wieku mieszkańców gminy Książ Wielki w 2014 roku[1].
Sołectwa
[edytuj | edytuj kod]Antolka, Boczkowice, Cisie, Cisia Wola, Częstoszowice, Giebułtów, Głogowiany-Wrzosy, Głogowiany-Stara Wieś, Konaszówka, Książ Mały, Książ Mały-Kolonia, Książ Wielki, Krzeszówka, Łazy, Mianocice, Małoszów, Moczydło, Rzędowice, Trzonów, Tochołów, Wielka Wieś, Zaryszyn.
Miejscowości bez statusu sołectwa: Cisie-Gajówka, Podlesie.
Sąsiednie gminy
[edytuj | edytuj kod]Charsznica, Działoszyce, Kozłów, Miechów, Słaboszów, Wodzisław
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ 1 stycznia 1870 wg kalendarza juliańskiego.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Gmina Książ Wielki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1 IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
- ↑ a b Baza demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Postanowienie z 7 (19) listopada 1869, ogłoszone 1 (13 stycznia) 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, str. 425)
