Komórka Merkla
Komórka Merkla – wyspecjalizowana komórka naskórka odbierająca u kręgowców bodźce czuciowe (receptor dotyku). Uważa się, że komórki Merkla stanowią punkt wyjścia raka neuroendokrynnego skóry (MCC)[1].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Komórki te zostały nazwane w 1878 przez Roberta Bonneta[2] na cześć XIX-wiecznego niemieckiego anatoma Friedricha Siegmunda Merkla, który w roku 1875 pierwszy w pełni je opisał[3].
Lokalizacja
[edytuj | edytuj kod]Komórki Merkla występują w skórze i w warstwie rozrodczej śluzówki wszystkich kręgowców. U ssaków występują w postaci jasnych komórek, przeciętnie o średnicy 10 µm, zlokalizowanych w warstwie podstawnej naskórka[4], gdzie najczęściej łączą się z zakończeniami wolnoadaptujących się czuciowych włókien nerwowych (SA1).
Funkcja
[edytuj | edytuj kod]Friedrich Merkel określił te komórki mianem Tastzellen czyli komórek dotyku. Wyniki doświadczenia przeprowadzanego w 2009 roku na myszach, u których ekspresja określonych genów została wyłączona (tzw. knockout), potwierdziły ich rolę w przekazywaniu bodźców czuciowych dotyczących wrażeń związanym z postrzeganiem przestrzennym[5]. Komórki Merkla są zaliczane do komórek serii APUD z powodu funkcji neuroendokrynnej.
Pochodzenie rozwojowe
[edytuj | edytuj kod]Dyskusja o pochodzeniu komórek Merkla trwa ponad 20 lat. Wyniki badań przeszczepionej skóry u ptaków wskazywały na pochodzenie komórek Merkla z grzebienia nerwowego (neuroektoderma), jednak badania przeprowadzone u ssaków sugerują obecnie pochodzenie naskórkowe (ektoderma)[6][7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Stefania Jabłońska, Sławomir Majewski Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, PZWL 2005, ISBN 83-200-3367-5.
- ↑ Merkel's cells w bazie Who Named It (ang.)
- ↑ Merkel FS. Tastzellen und Tastkörperchen bei den Hausthieren und beim Menschen. „Archiv für mikroskopische Anatomie”. 11, s. 636-652, 1875. DOI: 10.1007/BF02933819.
- ↑ Z. Halata, M. Grim, KI. Bauman. Friedrich Sigmund Merkel and his "Merkel cell", morphology, development, and physiology: review and new results.. „Anat Rec A Discov Mol Cell Evol Biol”. 271 (1), s. 225-39, Mar 2003. DOI: 10.1002/ar.a.10029. PMID: 12552639.
- ↑ Maricich SM, Wellnitz SA, Nelson AM, Lesniak DR, Gerling GJ, Lumpkin EA, Zoghbi HY. (2009). Merkel Cells Are Essential for Light-Touch Responses. 324: 1580 - 1582.
- ↑ KM. Morrison, GR. Miesegaes, EA. Lumpkin, SM. Maricich. Mammalian Merkel cells are descended from the epidermal lineage.. „Dev Biol”. 336 (1), s. 76-83, Dec 2009. DOI: 10.1016/j.ydbio.2009.09.032. PMID: 19782676.
- ↑ A. Van Keymeulen, G. Mascre, KK. Youseff, I. Harel i inni. Epidermal progenitors give rise to Merkel cells during embryonic development and adult homeostasis.. „J Cell Biol”. 187 (1), s. 91-100, Oct 2009. DOI: 10.1083/jcb.200907080. PMID: 19786578.