Kamienica Wilhelma Gramtza w Szczecinie
nr rej. A-813 z 22.10.1976[1] | |
Widok z narożnika ulicy Śląskiej i placu Grunwaldzkiego | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
ul. Śląska 38 |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Kondygnacje |
5 |
Rozpoczęcie budowy |
1892 |
Ukończenie budowy |
1893 |
Plan budynku | |
Położenie na mapie Szczecina | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego | |
53°25′55,1″N 14°32′50,9″E/53,431972 14,547472 |
Kamienica Wilhelma Gramtza przy ul. Śląskiej 38 w Szczecinie – zabytkowy budynek mieszkalno-usługowy, znajdujący się na obszarze szczecińskiego osiedla Centrum, w dzielnicy Śródmieście. Wraz z bliźniaczą kamienicą przy ulicy Rayskiego 29 tworzy południowo-zachodnią pierzeję placu Grunwaldzkiego.
Kamienica powstała w latach 1892–1893 dla Wilhelma Gramtza[2][3].
Opis
[edytuj | edytuj kod]Budynek jest obiektem pięciokondygnacyjnym, przy czym elewacja od strony ulicy Śląskiej jest dłuższa, dziewięcioosiowa, a od strony placu Grunwaldzkiego krótsza, czteroosiowa. Parter budynku ozdobiono boniowaniem. Między 5 a 6 osią od strony ulicy Śląskiej umiejscowiono obramowaną paskiem bramę wejściową, którą wieńczą dwa putta. Lewe, przysłaniające joński kapitel i trzymające w ręku tablicę, jest alegorią nauki. Prawe, przysłaniające koło zębate i trzymające w rękach młot i kielnię, jest alegorią rzemiosła. Przestrzeń pod niektórymi oknami pięter wypełniono płycinami i konsolami. Osie nr 2, 3 i 6, 7 od strony ulicy Śląskiej umieszczono w ryzalitach. Okna ryzalitów na pierwszym i drugim piętrze ozdobiono półkolumnami w porządku korynckim, a okna trzeciego piętra zwieńczono maszkaronami. Ryzality koronują szczyty z owalnymi okienkami poddasza. Pomiędzy ryzalitami na każdym z pięter rozmieszczono balkony. Na pierwszym piętrze balkony ogrodzono tralkową balustradą, a na wyższych piętrach balustradą kutą. Po obu stronach niektórych okien pierwszego piętra umieszczono półkolumny doryckie dźwigające trójkątne naczółki. Poszczególne kondygnacje kamienicy wydzielają gzymsy. Narożnik w formie wykusza, pod którym umieszczono wejście do lokalu usługowego ujęte w portal zamknięty łukiem. Narożnikowy wykusz wieńczy dwuczęściowy hełm z przezroczem i iglicą. Elewacja frontowa od strony placu Grunwaldzkiego charakteryzuje się skromniejszym wystrojem od elewacji bocznej. Najbogatszy wystrój otrzymały dwie środkowe osie. Na każdym z pięter do drugiej i trzeciej osi przylega balkon z kutą balustradą. Na pierwszym piętrze ozdobę środkowych okien stanowią pilastry korynckie i głowy maszkaronów. Elewację wieńczy szczyt z trójkątnym naczółkiem i owalnym okienkiem poddasza. Dach kamienicy jest dwupołaciowy, jednospadowy. Połacie dachu pokrywa czerwona dachówka ceramiczna.
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Hełm narożnego wykuszu
-
Kolumny zdobiące boczny ryzalit
-
Zdobienia na 1. piętrze
-
Zdobienia na 2. piętrze
-
Zdobienia na 3. piętrze
-
Szczyt bocznego ryzalitu
-
Alegorie nauki i rzemiosła
-
Konsole dźwigające narożny wykusz
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 125 [dostęp 2018-08-02] .
- ↑ kamienica, Szczecin – Zabytek.pl [online], zabytek.pl [dostęp 2020-10-18] (pol.).
- ↑ Adress- und Geschäfts-Handbuch für Stettin: Adreß- und Geschäfts-Handbuch für Stettin, die Stadt Grabow a. O., die Ortschaften Bollinchen, Bredow, Frauendorf, Gotzlow, Nemitz und Züllchow, -: Adreß- und Geschäfts-Handbuch für Stettin, die Stadt Grabow a. O., die Ortschaften Bollinchen, Bredow, Frauendorf, Gotzlow, Nemitz und Züllchow, -: - -., 1895 [dostęp 2023-12-14] (niem.).