Przejdź do zawartości

Justo Bolekia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Justo Bolekia Boleká (ur. 13 grudnia 1954[1]) – językoznawca, poeta, pisarz i polityk z Gwinei Równikowej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Santiago de Baney na wyspie Fernando Poo[2] (dzisiejsze Bioko). Podstawową edukację odebrał w Santa Isabel (dzisiejsze Malabo). Z Gwinei wyemigrował w 1975, początkowo osiedlając się w Kamerunie, następnie zaś (od 1977) w Hiszpanii[3]. Studiował na madryckim Uniwersytecie Complutense oraz na Uniwersytecie Salamanki. Z tym ostatnim związany zawodowo, jako wykładowca na wydziale filologii francuskiej. Od 2015 członek korespondent Królewskiej Akademii Hiszpańskiej[4]. Wykładał również na uniwersytetach w Ghanie, Kamerunie, Wielkiej Brytanii i w Niemczech[5].

Pochodzi z grupy etnicznej Bubi[6], podejmuje liczne działania na rzecz zachowania i rewitalizacji rodzimej kultury. Opracował dwa słowniki hiszpański-bubi/bubi-hiszpański[7], opublikował również kilka podręczników do nauki ojczystego języka[8] a także opracowania poświęcone jego gramatyce. Stara się również przybliżać i publikować ustną literaturę Bubich, w pozycjach takich jak Cuentos bubis de la isla de Bioko (2003)[9], Poesía en lengua bubi: antología y estudio (2007) czy Recuerdos del abuelo Bayebé y otros relatos bubis (2014)[10].

Głęboko krytyczny wobec rządu prezydenta Obianga Nguemy Mbasogo, był koordynatorem opozycyjnej koalicji Demócratas por el cambio[11]. Należy do Movimiento de Autodeterminación de la Isla de Bioko (MAIB), organizacji dążącej do niepodległości Bioko[12]. Był delegatem MAIB do spraw stosunków z zagranicą[13]. W wywiadach określał Gwineę Równikową mianem sztucznego kraju, powstałego w wyniku kaprysu historii[14].

Zainteresowany związkami między władzą a językiem, zwłaszcza zaś językiem jako narzędziem sprawowania władzy[15], kwestii tej poświęcił Lenguas y Poder en África (2001)[16] oraz La Francofonía. El nuevo rostro del colonialismo en África (2005, 2008).

W działalności literackiej posługuje się kilkoma językami, poza hiszpańskim również francuskim i angielskim[17]. Opublikował choćby Ombligos y raíces (2006), Las reposadas imágenes de antaño (2008), Los callados anhelos de una vida (2012), Miradas invertidas vs percepciones alteradas (2015)[18] oraz A Bépátto (Los del barrio) (2017). Szczególnie ceniony jest niemniej za poezję tworzoną w bubi, w tym za debiutancki tom Löbëla (1999)[19]. Jego prace znalazły się w Literatura de Guinea Ecuatorial (2000), drugiej edycji wpływowej antologii literatury gwinejskiej, skompilowanej przez Donata Ndongo-Bidyogo[20]. Tłumaczony na angielski, arabski, rumuński, niemiecki, francuski i włoski[21].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Justo Bolekia Boleká. ikuska.com. [dostęp 2020-09-17]. (hiszp.).
  2. Justo Bolekia Boleká. lapanafricana.com. [dostęp 2020-09-17]. (hiszp.).
  3. Conversación con Justo Bolekia Boleká Escritor, Catedrático de la Universidad de Salamanca (Filología Francesa). birdlikecultura.files.wordpress.com. s. 1. [dostęp 2020-09-17]. (hiszp.).
  4. Justo Bolekia Boleká, académico correspondiente de la RAE. blog.cervantesvirtual.com. [dostęp 2020-09-17]. (hiszp.).
  5. Justo Bolekia, Los caminos de la memoria. estudioshispanicosuam.blogspot.com. [dostęp 2020-09-17]. (hiszp.).
  6. El hacedor de polémicas. elpais.com. [dostęp 2020-09-17]. (hiszp.).
  7. De oyente a narrador: Justo Bolekia Boleká. rootencial.com. [dostęp 2020-09-17]. (hiszp.).
  8. CV-Justo Bolekia Boleká. e-monsite.com. s. 1. [dostęp 2020-09-17]. (hiszp.).
  9. AUTO-EDICIÓN Y TRADUCCIÓN EN LOS ESCRITORES DE GUINEAECUATORIAL. academia.edu. s. 10. [dostęp 2020-09-22]. (hiszp.).
  10. Justo BOLEKIA BOLEKÁ (Guinea Ecuatorial, 1954). cervantesvirtual.com. [dostęp 2020-09-17]. (hiszp.).
  11. "El futuro depende de cómo han sido formados los niños de hoy". lanuevacronica.com. [dostęp 2020-09-17]. (hiszp.).
  12. EL OPOSITOR JUSTO BOLEKIA LÍDER DEL MAIB SE ENCUENTRA EN LA DICTADURA DE OBIANG NGUEMA. diariorombe.es. [dostęp 2020-09-17]. (hiszp.).
  13. La comunidad bubi acude a su cita anual en Fuenlabrada. ccinf.es. [dostęp 2020-09-17]. (hiszp.).
  14. Conversación con Justo Bolekia Boleká Escritor, Catedrático de la Universidad de Salamanca (Filología Francesa). birdlikecultura.files.wordpress.com. s. 2. [dostęp 2020-09-17]. (hiszp.).
  15. Justo Bolekia: «Para contribuir al enriquecimiento cultural de España, tenemos que enarbolar nuestra singularidad africana». blog.africavive.es. [dostęp 2020-09-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-31)]. (hiszp.).
  16. AUTO-EDICIÓN Y TRADUCCIÓN EN LOS ESCRITORES DE GUINEAECUATORIAL. academia.edu. s. 9. [dostęp 2020-09-22]. (hiszp.).
  17. Conversación con Justo Bolekia Boleká Escritor, Catedrático de la Universidad de Salamanca (Filología Francesa). birdlikecultura.files.wordpress.com. s. 5. [dostęp 2020-09-17]. (hiszp.).
  18. EDICIÓN ESPECIAL «PRIMAVERA EN VIENA» DE 2020. birdlikecultura.wordpress.com. [dostęp 2020-10-21]. (hiszp.).
  19. LA DIGLOSIA CULTURAL EN LA OBRA POÉTICA DE JUSTO BOLEKIA. richardplagio-es.over-blog.com. [dostęp 2020-09-17]. (hiszp.).
  20. palabras Revista de la cultura y de las ideas Noviembre 2009. academia.edu. s. 57. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  21. AUTO-EDICIÓN Y TRADUCCIÓN EN LOS ESCRITORES DE GUINEAECUATORIAL. academia.edu. s. 12. [dostęp 2020-09-22]. (hiszp.).